آفات و بیماری های مهم درخت پرتقال
مقدمه
مرکبات دسته ای از انواع میوه ها را شامل می شود که یکی از مهمترین آن ها پرتقال است که در اکثر مناطق جهان کشت می‌شوند . پرتقال همانند سایر محصولات در کشاورزی با آفات و بیماری های مختلفی رو به رو می شود که می‌توانند به نمونه‌ها و رقم های مختلف پرتقال آسیب برسانند . از این رو برای حفظ سلامت میوه پرتقال ، نیاز به مدیریتی جامع و کامل در مقابل آفات و بیماری ها داریم که نه تنها در کیفیت و کمیت محصول بهترین اثر را داشته باشد ، بلکه در بازارپنسدی نیز بتاند عملکرد خوبی داشته باشد .
آفات و بیماری های مهم پرتقال
تمامی درختان میوه از جمله پرتقال با آفات و بیماری ها رو به رو می شوند و یکی از نکات بسیار مهمی که در کنترل جمعیت آن ها موثر است ، شناخت انواع آن ها و تشخیص درست اشت . چرا که با تشخصی درست می توان راه کنترلی صحیحی را برای مقابله با آن ها در نظر داشت زیرا حفظ و سلامتی میوه پرتقال از اهداف اصلی و مهم برای باغداران است تا بتوانند محصولات سالمی را در بازار عرضه کنند . جالب است بدانید از بین یکصد گونه آفت که خسارت اقتصادی به درختان پرتقال وارد می کنند حدودا 30 گونه روی درختان شمال و جنوب کشور شناسایی و گزارش شده است . انواع مهمی از آفات که می تواندد بر روی درخت پرتقال خسارات قابل توجه را ورا کنند شامل سپرداران ، شپشک ها ، کنه ها ، شته ها ، حلزون ها ، پروانه برگ خوار و میوه خوار ، مینوز و نماتد ها هستند و بیماری های مهم آن نیز شامل شانکر باکتریایی ، اگزوکورتیس مرکبات ، کیسه صمغی ، انواع سفیدک ها ، جاروک ، پیچیدگی برگ ، آنتراکنوز و کپک دوده است . اما توجه داشته باشید که امکان دارد این افات بر روی تمام مناطقی که باغات پرتقال دارند حضور پیدا نخواهند کرد و با توجه به نوع آفت و نوع منطقه می تواند متفاوت باشد . به طور مثال دامنه پراکندگی شپشک مومی در منطقه شرق مازندران به خصوص در منطقه ساری غالب است اما کنه نقره ای و قرمز در تمام منطقه به صورت پراکنده حضور دارند و یا سپردار قهوه ای در غرب آن منطقه به صورت غالب است و شپشک های آردالود و استرالیایی نیز به صورت پراکنده در استان مازندران اهمیت دارد اما در غرب ان حضور پررنگ تری دارد . در جنوب نیز حضور کنه زرد شرقی مرکبات یکی از آفات مهم در منطقه کازرون و جهرم بوده . همچنین شپشک آردآلود نیز از آفات مهم در جنوب می باشد که نه تنها بر روی درخت و میوه پرتقال ، بلکه در گل ها و گیاهان زینتی در خانه نیز می توانند ایجاد خسارت کنند . در ادامه با برخی از آفات و بیماری پرتقال و مرکبات اشاره می کنیم .
| جهت مطالع بیشتر مقالات به لینک های زیر مراجعه فرمایید – انواع بیماری های زراعی ، باغی و گلخانه ای – انواع آفات زراعی ، باغی و گلخانه ای – انواع بیماری های مرکبات و روش مبارزه با آن ها – معایب کاشت درخت در کنار هم |
آفات مهم پرتقال
شپشک ها
شپشک ها گسترده ترین آفاتی هستند که به درختان مرکبات از جمله پرتقال حمله می‌کنند و در شرایطی که تعداد آن ها بیش از حد باشد طغیان کرده آسیب جدی به درختان وارد می‌کنند که در نهایت می تواند سبب ریزش برگ و میوه می‌شوند . شپشک‌ها بر روی سرشاخه‌ها و قسمت دمبرگ ها قرار گرفته و با تغذیه از شیره گیاه ، حجم زیادی از عسلک را ترشح می‌کنند و این امر سبب بروز عوامل بیماری زا بر روی گیاه می شود همچون جذب قارچ فوماژن . شپشک ها دارای انواع مختلفی هستند که شامل شپشک آردالود ، شپشک استرالیایی ، شپشک مومی ، شپشک ستاره ای ، شپشک خونی ، شپشک سپردار ، شپشک واوی ( بیشتر در محصول سیب و گلابی خسارت وارد می کند ) و شپشک نرم تن مرکبات می باشد .
راه کنترل و درمان:
- هرس و حذف شاخه های آلوده
- استفاده از روغن ولک در زمستان
- مصرف صابون ها
- بهداشت زراعی باغ
- مصرف سموم شیمیایی مثل سایپرمترین ، کلریپریفوس و آکتارا
آفت کنه قرمز پرتغال
یکی از آفت های مهم در کشاورزی ، آفت کنه قرمز اروپایی است که جزو مهمترین آفات درختان پرتغال است و یکی از آفاتی است که به حالت اپیدمیک تبدیل شده و در سال ۱۳۵۳ جزو آفات مهم قرنطینه ای کشور محسوب شده است و همین امر سبب شده که کشاورزان در کنترل آن نهایت دقت کافی را به کار گیرند . از مشخصات قابل تشخیص این آفت می توان به رنگ قرمز آن اشاره کرد . کنه قرمز آفتی بسیار ریز است و گاهش با چشم غیر مسلح قابل دید نمی باشد و می تواند به شاخه ها ، برگ ها و میوه ها خسارت وارد میکند . علائم حضور و خسارت آفت کنه قرمز به صورت لکه های کوچک خاکستری یا نقره ای است که جای نیش و تغذیه آن ها از گیاه به صورت نقطه نقطه قابل دید می باشد و در اثر حمله این آفت پوست انواع میوه تغییر رنگ داده و نقره ای میشود . یکی از مواردی که در عملکرد گیاه سبب کاهش عملکرد آن می شود ، کاهش فتوسنتز است و به دلیل ایجاد روزنه در گیاه می تواند منجر به تعرق بیشتر گیاه بشود که در صورت شدت گرفتن آفت ، باعث نکروز شدن و ریزش برگها قبل از موعد ، سرخشکیدگی ساقه و کاهش علکرد یا ضعف درختان میشود .
کنترل آفت :
- استفاده از حشرات بیولوژیک مثل کنه شکارگر و کفشدوزک
- بهداشت زراعی و حذف و عدم بقایای گیاهی در باغ
- استفاده از سمپاشی زمستانه با روغن ولک
- بازدید به صورت مداوم از باغ
- کنترل رطوبت و آبیاری
- حذف علف هرز
- مصرف سموم شیمیایی مثل هگزی تیازوکس و آبامکتین
آفت شته
شته ها از رایج ترین آفاتی هستند که نه تنها در پرتقال و درخت مرکبات ، بلکه بر روی گیاهان خانگی و زینتی نیز حضور دارد و موجب ایجاد خسارت می شوند . این آفات حشرات کوچکی هستند که در رنگ های مختلف ( اغلب سبز رنگ ) دیده می شوند و با استایلت و یا نیش خود به تغذیه از شیره گیاهان می پردازند . همانطور که ذکر شد ، شته ها انواع مختلفی دارند که در رنگ‌های قهوه‌ای ، قرمز ، زرد ، سبز ، مشکی و خاکستری وجود دارد و گذارش شده است . اغلب شته ها در پشت بدن سبز رنگ خود دارای کورنیکول هستند و یکی از وجه تمایزی که با کنه ها دارد همین کورنیکول است که کنه ها فاقد آن هستند .
علائم خسارت آفت شته
خسارت شته ها بسیار قابل تشخیص است و می توان به پیچیدگی برگ ها و سرشاخه‌های جوان و برگهای تازه ، ریزش گل ، ریزش میوه‌ها و گاهی کوچک شدن محصول اشاره کرد . توجه کنید که در اثر تغذیه از شته ها از گیاه ، موادی چسبناکی از انتهای بدن آن ها خارج می شود که منجر به ایجاد تجمع عوامل بیماری زای قارچی همچون قارچ فوماژن بر روی سطح گیاه می شود . شته ها گاهی می توانند به عنوان ناقل بیماری حضور پیدا کنند و موجب آلودگی درخت شوند و باید به مبارزه با آن پرداخته شود .
کنترل آفت شته :
- کنترل بیولوژیک مثل کفشدوزک ها و بالتوری ها
- استفاده از کارت های زرد
- استفاده از صابون ها و یا روغن ولک در کشاورزی و شستشوی درخت با آن
- بررسی و چک کردن باغ با هدف حضور یا عدم حضور آفت
- استفاده از سموم شیمیایی همچون کنفیدور ، مالاتیون ، افوریا
آفت مگس میوه پرتقال
آفت مگس ميوه مديترانه ای یکی از آفات مهمی است که از اهمیت اقتصادی بالایی دارد زیرا خسارات بسیاری را بر محصولات و پرتقال وارد می کند این خسارت به اندازه ای است که گاهی می تواند تا ۱۰۰ درصد ميوه ها را آلوده کند . مفید است بدانیدئ که تعداد نسل مگس میوه مدیترانه ای زیاد است و در شرايط مساعد تا ۱۲ نسل در سال را نیز توليد می‌كند اما در شرايط آب و هوايی ايران تا ۵ نسل در سال گزارش شده است . آفت مگس میوه دارای پراکندگی وسیعی در جهان است و به سرعت تکثیر پیدا می کند و از آفات مقاوم به حساب می آید و می تواند در شرایط نامناسب نیز بقای خود را حفظ کند . جالب است بدانید که مگس میوه از آفات قرنطينه داخلی ايران محسوب شده اما در برخی استان های از جمله گلستان ، مازندران ، تهران و يزد و برخی مناطق فارس در فهرست آفات همگانی جای دارد . مگس میوه مديترانه ای به اکثر درختان ميوه دانه دار، هسته دار، انار، انگور، بادام، انواع میوه های درختچه ای ، بوته ای ، سبزی ، صيفی ، مرکبات و … حمله میکند .
علائم خسارت آفت مگس میوه
خسارت آفت مگس میوه به گونه ای است که تخم های خود را زیر پوست میوه و معمولا اطراف بخش هایی از پوست که دارای درز و شکاف و یا ترک خوردگی است می گذارد . از این رو بر روی سطح میوه منافذ و یا سوراخ هایی را ایجاد کرده که در آن تخمک گذاری حشره صورت گرفته است ، از کیفیت و کمیت محصول می کاهد . همچنین مهم ترین خسارت آن در مرحله لاروی است و لارو آفت از گوشت میوه تغذیه کرده و موجب تولید کانال هایی در میوه می شود که در نتیجه آن ، سبب نفوذ عوامل پوسیدگی می شوند و در نتیجه میوه ها را آوده و پوسیده کرده و موجب ریزش آن می شوند . مگس میوه مدیترانه ای نیز می تواند جزو حشرات ناقل برخی عوامل بیماری زای گیاه از جمله پوسیدگی های میوه محسوب شود .
کنترل آفت مگس میوه
- کنترل زراعی
- بهداشت گیاهی حذف و یا جمع آوری و دفن كردن ميوه های آلوده در عمق ۵۰ سانتيمتری خاک
- برداشت به موقع تمامی ميوه های باقيمانده سال قبل از جمله مركبات
- شخم سطحی باغات ، باغچه ها و حياط منازل در طول فصل سرد سال
- استفاده از تله ها همچون تله نوری و یا فرمونی ، استفاده از طعمه مسموم
- کنترل شیمیايی مثل فوزالن و استفاده از جلب كننده های پروتئینی (پروتئين هيدروليزات)
بیماری های مهم پرتقال
بیماری شانکر باکتریایی مرکبات
شانکر مرکبات (Citrus canker) یکی از بیماری های مسری است که توسط باکتری Xanthomonas citri بروز می کند و بر روی برگ ، شاخه و میوه مرکبات و پرتقال ظهور پیدا کرده و اکثر مرکبات می تواندد به این بیماری دچار بشوند . این بیماری سبب ریزش برگ ها و ریزش میوه ها قبل از رسیدن کامل ان ها می شود . شانکر باکتریایی بیشتر در گیاهانی که دچار ضعف تغذیه ای هستند و یا توسط تنش های سرما یا خشکی ، آسیب حشرات ، نماتدها یا پوسیدگی ریشه رو به رو هستند دیده می شوند .
علائم بیماری شانکر باکتریایی
بیماری باکتریایی شانکر مرکبات در اواسط بهار شروع شده و علائم آن از اوایل تابستان روی شاخ و برگ ظاهر می شوند و تا اواخر مهر ماه می تواند خسارت چشمگیری را به محصول وارد کند . این بیماری در حدود ۷ تا ۱۴ روز پس از آلودگی درخت ، در شرایط بهینه با محدوده دمایی ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتیگراد قابل مشاهده است . علائم بیماری شانکر به صورت لکه‌های زرد تا قهوه‌ای ، ایجاد ترشحات کهربایی رنگ و چسبنده که به مرور سفت و سخت می شود ظاهر شده که از مشخصه اصلی شانکر در درختان خروج شیره و صمغ است که در صورت عدم کنترل بیماری شانکر باکتریایی سبب مرگ گیاه می شود .
کنترل بیماری شانکر
- حذف درخت آلوده و یا سوزاندن آن ها
- بعداشت زراعی
- هرس شاخ و برگ آلوده
- ضدعفونی ادوات و ابزارآلات هرس
- حذف قسمت آلوده و شیره زده گیاه و ضد عفونی آن با محلول های قارچکش
- مصرف سموم شیمیایی قارچکش با محلول بردوفیکس
بیماری تریستیزای مرکبات
از مهم ترین و مضرترین بیماری‌های ویروسی مرکبات و پرتقال به شمار می‌رود که به راحتی در سطح باغ می تواند گسترش پیدا کند . این بیماری سبب توقف رشد ، ضعیف شدن درخت ، گلدهی در زمان نامناسب و زردی برگ و لکه هایی بر روی آن همراه است . این بیماری به آرامی درختان را آلوده کرده و موجب تخریب آوند ها ، خشکیدگی و زرد شدن را به دنبال دارد . در اثر این بیماری امکان دارد ریشه دچار پوسیدگی شده و آوندهای آبکش مسدود شوند . در نتیجه در قسمت‌های فوقانی درخت می‌توانید غلظت شیره پرورده را مشاهده کنید. شته‌ها ناقل ویروس تریسزای مرکبات هستند و یکی از مهمترین عوامل ایجاد این بیماری به شمار می‌آیند.
بیماری ویروسی پسوروز یا پوسه مرکبات
بیماری پسوروز یا پوسه مرکبات یکی از بیماری هایی است که در باغات مرکبات به خصوص باغات درختان قدیمی شایع است . این بیماری می تواند بسیار زیانبار باشد و سبب ضعف و زوال درختان می شوند و یکی از عواملی که در انتقال این بیناری بسیار موثر است ، استفاده از پیوندک های آلوده با ویروس است ولی گاهی اوقات این بیماری از طریق بذر، دانه گرده و یا ناقل نیز منتقل می شود . بیماری پسوروز شامل گروهی از ویروس هاست که باعث ایجاد پوسته پوسته شدن و ایجاد ترک بر روی تنه و شاخه های درخت می شود . این بیماری در درختان جوان و نهال ها کمتر دیده می شود و بیشتر بر روی درختان مسن تر بروز می کند و به طور کل علائم آن می تواند بر تنه و شاخه ها ، برگ ها و میوه ها قابل دید باشد و باعث کاهش رشد ، شاخ و برگ های نازک ، کم میوه دهی و زوال درخت شود . علائم بیماری را می توان به صورت لکه ها یا خطوط سبززرد در سطح برگ های جوان ، لکه های زرد نا منظم روی برگ ها بالغ ، تغییر در فرم و تقارن میوه ها و پوسته پوسته ای شدن پوست تنه و شاخه های اصلی درختان می توان مشاهده نمود .
نتیجه گیری
مراقبت از گیاهان با هدف تولید محصول با کیفیت و بازارپسندی بالا می شود که رعایت نکردن و در نظر نگرفتن برخی از عوامل همچون تغذیه اصولی و استفاده از سموم و کود های شیمیایی نامناسب ورعایت نکردن اصول بهداشتی ، مواردی هستند که منجر به بروز و شیوع بیماری و آفت در درخت پرتقال و سایر درختان میوه می شود . از این رو باید تمامی اصول و نکات را در نظر داشت و به آن توجه کرد .
سوال متداول
1- چرا میوه پرتقالم ترک میخورد ؟
علت ترک خوردگی میوه پرتقال و مرکبات عوامل مختلفی دارد که شامل تغییرات دمایی ، میزان و شرایط آبیاری ، استفاده از عناصری همچون کلسیم ، وزش باد شدید ، خشکی سطح پوست میوه و… را دارد که با توجه به شرایط ذکر شده باید علت را به طور دقیق بررسی کرد .
2- چرا درخت پرتقال میوه نمی دهد ؟
میوه ندادن درخت پرتقال عوامل مختلفی دارد که از زمانی که نهال پرتقال در زمین کاشته می شود تا سنین بالای درخت باید یک سری نکات را رعایت کرد .
- عدم کوددهی و تقویت درخت
- استفاده نکردن از فروست ست در زمان قبل جووانه زنی و بعد از برداشت
- وزش باد شدید و ریزش شکوفه ها
- عدم لقاح خوب شکوفه ها
- آبیاری نامتناسب
- سن درخت
- بیماری درخت و حضور برخی آفات
| مقاله مرتبط : انواع آفات زراعی ، باغی و گلخانه ای |
شناسایی و بررسی انواع آفات باغی ، زراعی و گلخانه ای
مقدمه
انواع آفات باغی ، زراعی و گلخانه ای کدام اند و چگونه می توان با آن ها مبارزه کرد ؟ حضور آفات در کشاورزی در تمام دوره های کشت و کار ، از دیرباز تا کنون در تمام کشور ها رواج داشته که مقابله و کنترل این آفت ها در دوره های مختلف بر اساس میزان علم و آگاهی مردم نسبت به آن ها متفاوت بوده است . در دنیای کشاورزی و زراعت ، محصولات مفیدی تولید می‌شوند که اصل و هدف از تولید این محصولات تأمین نیازهای غذایی انسان است که از این رو یک منبع درآمد برای کشاورزان است . آفات به حشرات و موجودات زنده ای می گویند که چه به صورت مستقیم و چه غیر مستقیم به میزبان یا همان گیاه هدف ما حمله می کند و باعث ایجاد خسارت به محصول می شود . در پی این خسارت ها کاهش چشمگیر عملکرد محصول را به دنبال دارد و یا از کیفیت محصول می کاهد . کشاورزان برای جلوگیری از خسارت آفات راهکار هایی را مورد استفاده قرار می دهند که بسیار موثر است .
شناسایی انواع آفات باغی ، زراعی و گلخانه ای
درواقع عبارت آفت را می توان به از گروهی از موجودات زنده که با حمله به قسمت‌های مختلف گیاه همچون از ریشه ، ساقه ، برگ ، گل و میوه خسارات جبران ناپذیری را به محصول می‌زند نام برد . آفات می توانند در دوره های رشدی مختلف گیاه مثل بذر، گیاهچه ، نهال ، گیاه جوان و گیاه مسن آن را مورد حمله قرار دهند و از کل خسارت‌های وارده به محصولات کشاورزی ، حدود 30 درصد از آن ناشی از آفات است که این درصد با توجه به تمام راه های مبارزه ای علیه آفت ها درصد بالایی است و با توجه به اهمیت این موضوع و اثر منفی آن بر محصولات کشاورزی مدنظر، شناسایی و شناخت انواع آفات باغی ، زراعی و گلخانه ای یکی از مهم ترین قدم‌ها جهت مبارزه با آن ها محسوب می شود .
آفات قرنطینه
آفات به طور طبیعی در مزارع ، باغات و گلخانه ها حضور دارند و برخی از کشاورزان بر این باورند که باید درصد حضور آفت را در منطقه مد نظر به صفر برسانند که این امری محال است چرا که درصد هزینه پرداختی جهت کنترل آفت بسیار زیاد بوده و آسیب زیادی به محیط زیست و حشرات مفید وارد می کند . گاهی شدت آفت به قدری زیاد می شود که به مرحله تغیان می رسد و باید از شیوه قرنطینه استفاده کرد به گونه ای که نباید محصولی از منطقه قرنطینه شده خارج یا به آن وارد شود . در واقع قرنطینه به معنی جلوگیری از ورودعوامل خسارت زا به یک منطقه است که از قبل در آن محیط حضور نداشته . در ایران برای اولین بار در سال ۱۳۱۴ قانون قرنطینه تصویب و همچنان سعی بر اجرای آن است .
شناسایی آفات در باغات
| آفات | |
| آفت های سیب | شپشک واوی – کنه قرمز اروپایی – شته مومی – کرم چوبخوار سوسک سرشاخه خوار رزاسه – کرم سفید ریشه – کنه قرمزپاکوتاه – شته سبز |
| آفت های پرتقال | شپشک آردالود – شته سبز،سیاه،قهوه ای – تریپس – پروانه مینوز مگس میوه مدیترانه – کنه ها – سفید بالک |
| آفت های نارنگی | شپشک آردالود – شته سبز و سیاه – مینوز – بالشتک مرکبات شپشک استرالیایی – سپردار زرد شرقی – سپردار قهوه ای |
| آفت لیمو | کرم جوانه خوار – شاپرک جوانه لیمو – مینوز – کنه دولکه – شته مگس مدیترانه – سفید بالک – تریپس – کرم برگخوار |
| آفت گریپ فروت | شپشک ها – مگس میوه مدیترانه ای – کنه ها – شته ها – تریپس |
| آفت نارنج | کنه ها – شپشک آردالود – شته ها |
| آفت هلو و شلیل و زردآلو | شته سبز – شته خالدار – کرم سرشاخه خوار هلو – شپشک سپردار – سن بدبوی هلو -سوسک سرشاخه خوار رزاسه – آفت چوبخوار – کرم ریشه خوار – کرم خراط |
| آفت گردو | شپشک گردو – سوسک شاخه بلند – کچلی گردو – کنه زرد و کنه قرمز – مگس پوست خوار میوه – کرم خراط – پروانه فری – شته گردو |
| آفت نخیلات | زنجره خرما – کرم میوه خوار خرما – سپردار سفید – سرخرطومی حنایی – سوسک شاخ دار و چوبخوارخرما – کرم گرده خوارخرما – سرخرطومی حنایی خرما – سوسک کرگدنی |
| آفت انجیر | نماتد – شپشک ستاره ای – کنه تارعنکبوتی – بید انجیر – شته انجیر – مگس سرکه – شته ها |
| آفت انار | شته انار – کرم سفید ریشه – کنه قرمز انار – سوسک گرده خوار و چوبخوار – کرم گلوگاه انار شپشک آردالود – مینوز – سفید بالک |
| آفت زیتون | پسیل – مگس میوه زیتون – سپردار بنفش – شپشک سیاه زیتون – سوسک چوبخوار و پوست خوار – شپشک سپردار زرد – بید نهال – سرخرطومی برگ خوار |
| آفت گلابی | پسیل – زنبور گلابی – کرم سفید ریشه – سنک گلابی – پرطاووس گلابی – کرم جگری – شته گلابی – پروانه تخم انگشتری |
| آفت بادام | شته ها – پوست خوار بادام – سوسک کاپنودیس – کنه جوانه خوار – سوسک سرشاخه خوار رزاسه – آفت مغز خوار – شپشک سپردار – سوسک شاخه بلند |
| آفت انگور | مینوز – شب پره خوشه خوار انگور – زنجره مو – کنه نمدی مو – سوسک برگ خوار انگور شته ها – تریپس – شپشک – نماتد – کرم سفید ریشه |
| آفت گیلاس | مگس گیلاس – کنه قرمز اروپایی – کرم سفید ریشه – سرخرطومی گیلاس – کرم برگ خوار شته ها – شپشک ها – کرم ساقه خوار – کرم خراط |
| آفت پسته | پسیل – شپشک سپردار واوی – شته چین دار – زنبورمغزخوار طلایی و سیاه – پروانه میوه خوار پروانه چوب خوار – سوسک طوقه خوار – زنجره – برگ خوار سفید |
شناسایی آفات زراعی
| آفات | |
| آفت برنج | کرم ساقه خوار نواری برنج – زنجرک برنج – کرم سبز برگ خوار – مگس خزانه – شب پره تک نقطه ای – سر خرطومی ریشه – آب دزدک |
| آفت گندم و جو | سوسک سیاه گندم – تریپس – مینوز – شته معمولی شته روسی – سن گندم – ملخ صحرایی – شته ها – کنه ها |
| آفت ذرت | کرم ساقه خوار و برگ خوار – کنه تارتن – کرم ریشک بلال – کرم طوقه بر – تریپس – پروانه ساقه خوار |
| آفت زعفران | کنه پیاز – تریپس – کرم پیاز خوار – کنه قهوه ای – دم فنری – کنه تار عنکبوتی – مگس پیاز زعفران |
| سویا | کرم غلاف خوار سویا – کرم برگ خوار – شته – کرم طوقه بر – کرم ساقه خوار |
| آفت چغندر قند | خرطوم کوتاه چغندر قند – شته سیاه – شته باقلا – زنجرک سبز – خرطوم بلند چغندر قند – کرم طوقه بر – آفت پرودنیا مگس چغندر – کرم برگ خوار چغندر قند – کنه تارتن دونقطه ای – آفت کک چغندر قند |
| آفت کلزا | سرخرطومی ساقه کلزا – کک کلزا – سوسک منداب – شته مومی کلزا – زنبور برگ خوار – سوسک گرده خوار کلزا |
| آفت حبوبات | کرم طوقه بر نخود – پروانه لوبیا – مگس لوبیا – مینوز – سوسک نخود – شته سبز- کرم پیله خوار – کنه تارتن تریپس – شته سیاه |
| آفت سیب زمینی | سوسک کلرادو – بید سیب زمینی – زنجرک سیب زمینی – پروانه کله مرده – کرم مفتولی – شته سیب زمینی – شته سبز- کرم برگ خوار – آبدزدک |
| آفت بادام زمینی | لارو برگ خوار – کنه دو لکه ای – راب خاکستری – کرم میوه خوار – تریپس |
| آفت پنبه | عسلک پنبه – شته جالیز – زنجرک – کرم برگ خوار پنبه – کرم غوزه – شپشک آردالود – سنک پنبه – تریپس – کرم سرخ پنبه |
| آفت یونجه | سرخرطومی یونجه – سوسک شاخک بلند – سن گل خوار یونجه – شته خالدار یونجه – سن سبز – شته لگومینوز – شته نخود – زنبور بذر خوار – زنجرک – تریپس |
شناسایی آفات گلخانه ای سبزی و صیفی
| بیماری | |
| بیماری خیار | بوته میری – سفیدک داخلی – کپک خاکستری – موزاییک – سفیدک پودری – پوسیدگی طوقه و ریشه – لکه زاویه ای آنتراکنوز – گموز |
| بیماری گوجه فرنگی | بادزدگی – لکه موجی – شانکر باکتریایی – آنتراکنوز – پژمردگی فوزاریومی – کپک خاکستری – پیچیدگی برگ سفیدک پودری – بوته میری |
| بیماری بادمجان | ساق سیاه بادمجان – سفیدک سطحی – پوسیدگی گلگاه بادمجان – پوسیدگی داخلی بادمجان – پژمردگی ورتیسیلیومی – پژمردگی فوزاریومی – بوته میری – موزاییک – بیماری اسکلروتینیایی |
| بیماری هندوانه | سفیدک سطحی – آنتراکنوز – بوته میری – پژمردگی فوزاریومی – لکه برگی – سفیدک داخلی – موزاییک لکه زاویه ای – پژمردگی ورتیسیلیومی |
| بیماری سبزی ها | سفیدک داخلی – سفیدک سطحی – کک خاکستری – سپتوریوز – آنتراکنوز – پژمردگی ورتیسیلیومی – ریشه چماقی پژمردگی فوزاریومی – زنگ ها |
| بیماری خربزه | سفیدک پودری – پوسیدگی گلگاه – جرب جالیز – پوسیدگی نرم باکتریایی – بوته میری – آتشک خربزه – لکه زاویه ای آنتراکنوز |
| بیماری فلفل دلمه ای | بوته میری – پژمردگی ورتیسیلیومی – بلایت – سفیدک پودری – سفیدک داخلی – لکه برگی – کپک خاکستری موزاییک – پوسیدگی گلگاه |
| بیماری توت فرنگی | آنتراکنوز – پوسیدگی چرمی – سوختگی برگ – سفیدک پودری – کپک خاکستری – پوسیدگی آبکی میوه – پوسیدگی طوقه و ریشه – لکه برگی – پوسیدگی بوتریتیس |
| بیماری پیاز و سیر | آنتراکنوز – پوسیدگی چرمی – سوختگی برگ – سفیدک پودری – کپک خاکستری – پوسیدگی آبکی میوه – پوسیدگی طوقه و ریشه – لکه برگی – پوسیدگی بوتریتیس |
| بیماری انواع کلم | پوسیدگی سیاه باکتریایی – ریشه گرزی کلم – پوسیدگی اسکلروتینیایی کلم – لکه برگی آلترناریایی – ساق سیاه کلم سفیدک داخلی – سفیدک پوری – پژمردگی زرد آوندی |
| بیماری کدو | پوسیدگی سیاه باکتریایی – ریشه گرزی کلم – پوسیدگی اسکلروتینیایی کلم – لکه برگی آلترناریایی – ساق سیاه کلم سفیدک داخلی – سفیدک پوری – پژمردگی زرد آوندی |
| بیماری قارچ ها | قارچ ورتیسیلیومی – لکه باکتریایی – مومی شدن قارچ – لکه قهوه ای باکتریایی – قارچ مایکگون |
نتیجه گیری
عواملی در کشاورزی هستند که اثر مفنی بر روی روند رشدی گیاه دارند این عوامل شامل آفات ، بیماری ها و علف های هرز هستند . جالب است بدانید میانگین استفاده از حشره کش ها در ایران به حدود 32% می رسد . مقابله و کنترل انواع آفات باغی ، زراعی و گلخانه ای چه به صورت زراعی ، چه به صورت بیولوژیک و چه از طریق مصرف سموم ، در تولید محصول باکیفیت و کمیت بالا موثر است .
منابع انواع بیماری های زراعی ، باغی و گلخانه ای
با ما همراه باشید
با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ،راز رویش ها**
گوجه فرنگی یکی از محصولات پر طرفدار در بین عموم مردم است و درصد کشت بالای آن سبب شده تا ایران تولیدی به میزان ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تن گوجه فرنگی را داشته و در جایگاه ششمین تولیدکننده بزرگ این محصول جای بگیرد. کنه حنایی گوجه فرنگی ، شناسایی، پیشگیری و کنترل آن بسیار مهم است؛ چرا که گوجه فرنگی همانند سایر محصولات دچار آفات و بیماری ها می شود و برای جلوگیری از این خسارات باید در کنترل آفت و بیماری توجه کافی را داشته باشیم. یکی از آفات بسیار مهم در گوجه فرنگی ، کنه ها هستند. کنه ها گونه های مختلفی دارند و یکی از گونه های کنه هایی که بر روی این محصول بسیار خسارت زا است، کنه حنایی گوجه فرنگی می باشد که در این مقاله به مطالعه و بررسی آن می پردازیم. با ما همراه باشید.
شناسایی کنه حنایی گوجه فرنگی
کنه حنایی گوجه فرنگی با نام علمی Aculops lycopersici ، از آفات خسارت زا و مهم در گوجه فرنگی است. بیش از ۲۶ گونه گیاهی میزبان این آفت بوده و یکی از آفاتی است که به محصولاتی از خانواده سولاناسه مثل سیب زمینی، بادمجان، انگور، ترب سیاه، توتون و فلفل، به خصوص در گوجه فرنگی در مزارع و گلخانه‌ها مورد حمله قرار می دهد. از این رو آن را به کنه حنایی گوجه فرنگی می شناسن.د اما توجه داشته باشید که کنه گوجدر دمای زیر 60 درجه سانتی گراد و بالای آن قادر به زندگی و حیات نیست. کنه های حنایی گوجه فرنگی، آفاتی بسیار ریز، کرمی شکل با بدن بند بند هستند. این آفت بر خلاف اغلب کنه ها که دارای چهار جفت پا هستند، دو جفت پا دارند.
کنه حنایی گوجه فرنگی، به رنگ زرد، قهوه ای یا نارنجی بوده و بدنى دوکی شکل ( شکل بدنشان به سمت انتها باریک‌تر می شود ) به طول 200 – 150 و سپر پشتی آن ها 40 تا 50 میکرون طول دارد. تخم هاى این آفت کروى و به رنگ شیری بوده و قطر آن 20 میکرون یا 0.002 سانتی متر است. لاروها مشابه به کنه های بالغ هستند با این تفاوت که از نظر سایز، کنه بالغ کوچک تر و تحرک کم تری دارند و کنه بالغ نر و ماده مشابه به هم هستند. اما کنه جنس نر مقایسه با سایز حشره ماده مقداری کوچک تر است. عموما کنه ها و حتی کنه زنگار یا کنه حنایی گوجه فرنگی در آب و هوای گرم بسیار فعال هستند و سریع تکثیر پیدا می کند و در فصول سرد از سال فعالیتی ندارند. زیرا نمی‌توانند در برابر عملکردهای فیزیولوژیکی طبیعی حیات خود را حفظ کنند و در واقع آنها برای بقا وارد یک خواب همچون خواب زمستانی می‌شوند.
این آفت مهم، از مرحله تخم تا مرحله آفت بالغ در کمتر از یک هفته تکمیل می شود. توجه داشته باشید که حشره و آفت ماده در طول زندگی خود بیش از 53 عدد در سطح زیری برگ ها، دمبرگ و ساقه های بخش های پایینی گیاه تخم ریزی کرده که این تخم ها در ابتدا سفید رنگ و به مرور زرد رنگ می شوند. سپس به سمت اندام های بالایی حرکت کرده و از طریق تغذیه به قسمت‌های پایینی و بعد بالایی گیاه خسارت می‌زند.
مراحل زندگی کنه حنایی
این کنه دارای دو سن پورگی بوده که فاصل زمانی تفریخ تخم و مرحله پورگی کوتاه می باشد. پوره سن یک حدود 0.1 میلی متر طول داشته و سفید رنگ و شفاف می باشد و در فاصله زمانی حدود یک روز به پوره سن دو تبدیل می شود. دمای متناسب برای فعالیت آن ها حدود 26 درجه سانتیگراد از تخم به بالغ تبدیل می شود. تخم این آفت به شیوه هاى مختلف منتشر می شود. زمانی که میزبان اولیه این آفت از بین می رود، برخی از این کنه‌ها توسط باد به میزبان های ثانویه دیگری منتقل و پراکنده می شوند.
مهم ترین راه انتشار آفت مواردی همچون جریانات باد، حشراتى ناقل همچون سفید بالک ها و ملخ ها، پرندگان و لباس است. ماده ها تخم هاى خود را زیر برگ ها و نزدیک به رگبرگ وسطى و روى ساقه گیاهان میزبان قرار می دهند. دوره رشد جنینى 2-3 روز است و پس از آن لاروهاى سفید رنگ از تخم خارج مى شوند. دوره لاروى کوتاه بوده و در حشرات ماده حدود 11 ساعت و در حشرات نر حدود 7 ساعت طول می کشد و پس از آن تبدیل به پوره می شوند. مراحل پورگى در کنه ماده در مدت زمانى بسیار کوتاه و در نرها طى مدت زمان 19 ساعت سپرى می شود و پس از آن کنه هاى بالغ ظاهر می شوند. دوره رشدی این آفت در رطوبت نسبى 30 درصد و دماى 27 درجه سانتىگراد 6 روز و در 22 درجه سانتی گراد 12 روز است. یک نکته قابل توجه این است که کنه های حنایی گوجه فرنگی تحمل بسیاری در برابر نبود غذا دارد؛ به گونه ای که بدون غذا تا چندین روز می تواند زنده بماند و اغلب روى علف هاى هرزی مانند تاجریزى و پنیرك به صورت ماده بالغ زمستان گذرانى می کند.
علائم و شناسایی کنه حنایی گوجه فرنگی
کنه حنایی گوجه فرنگی، بافت اپیدرمی گیاه را مورد هدف و حمله قرار می دهد که این امر در فعل و انفعالات گیاه و فتوسنتز بسیار موثر است و در روند کاهش عمکلرد محصول اثر منفی دارد. این اثر منفی در بوته های جوان بیشتر مشاهده می شود. حضور و علائم خسارت این کنه را می توان به تغییر رنگ ساقه ها، شاخه ها و برگچه ها به رنگ قهوه ای مایل به زرد، چروکیدگی و پیچ خوردگی، پژمرده شده و نکروز برگها ( زرد شدن برگ )، ریزش زود هنگام جوانه، میوه و گل ها و سبب کاهش فرایند تشکیل گل شده و یکی از علائم بارز این آفت، خسارتی مشابه برنزه شدن یا زخم شدن بر روی سطح ساقه، برگ و میوه ایجاد می کند ( به شکل زنگار دیده می شود). در صورت آلودگی شدید و عدم کنترل، موجب مرگ گیاهان می‌گردد.
کنترل کنه حنایی گوجه فرنگی
شناسایی و تشخیص کنه حنایی گوجه فرنگی به علت اندازه و سایز بسیار ریز آن کمی دشوار بوده و به سختی با چشم غیر مسلح قابل دید است و از آنجایی که ظرفیت تولید مثل بالایی دارد، در کمتر از سه روز با دمای متناسب حدود 25 درجه سانتی گراد، به سرعت جمعیت آن گسترش یافته و کنترل به دشواری انجام می شود. در ادامه به برخی از راه های کنترل این آفت می پردازیم.
- کاشت ارقام مقاوم و متحمل
- وجین و حذف علف های هرز
- استفاده از کنترل بیولوژیک مثل کنه های شکارگر
- کنترل دما و تنظیم آبیاری
- تناوب زراعی و عدم کاشت مداوم گوجه فرنگی و سایر گیاهان خانوداه سولاناسه
- کنترل شیمیایی با سم آبامکتین، بروموپروپیلات
نتیجه گیری
کنه حنایی گوجه فرنگی انتشار جهانی داشته و در اغلب کشت های گلخانه ای و مزرعه ای وجود دارد. برای کنترل این آفت که از سبزینه سطح زیرین برگ و ساقه گوجه فرنگی تغذیه کرده و علائم خسارت مشخصی دارد. باید از راه هایی که کمترین خسارت را بر روی گیاه و محیط زیست و بیشترین و بهترین عملکرد را در کنترل آفت می گذارد استفاده کرد.
منابع
B2n.ir/x91118
با ما همراه باشید
با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ،راز رویش ها**
انواع آفت و بیماری ذرت
مقدمه
آفت و بیماری های ذرت می توانند آسیب های شدید و اقتصادی را بر بوته های ذرت وارد کنند. ذرت گیاهی است که از منظر تأمین علوفه دام و تولید دانه های حاوی نشاسته در کشاورزی حائز اهمیت است بنابراین آشنایی با مراحل کاشت و شناخت انواع کود و نگهداری محصول در انبار بسیار اهمیت دارد.. لذا با توجه به موارد ذکر شده و نیز اهمیت ذرت بعنوان یک گیاه زراعی پرمصرف، ضرورت دارد که آفات و بیماری های ذرت در سریعترین زمان ممکن شناسایی و از روش های کنترل و مدیریت آفت و بیماری های ذرت استفاده گردد. از اینرو در این مقاله به شرح مهمترین آفات و بیماری های ذرت و روش های کنترل بیماری و آفات ذرت خواهیم پرداخت.
آفات ذرت و روش کنترل آن ها
مزرعه ذرت از نظر رشد با سایر مزارع متفاوت است، به نحوی که ارتفاع بوته ها گاها به 3 متر نیز می رسد. با توجه به اینکه بوته های ذرت از نظر مواد غذایی همچون پروتئین ها، ویتامین ها، املاح معدنی، اسیدهای چرب و کربوهیدرات ها غنی هستند و دارای ظاهری انبوه و متراکم می باشند پناهگاه مناسبی برای حضور طیف وسیعی از آفات می گردند. تحقیقات نشان می دهد، بیش از 400 گونه از خانواده بندپایان نظیر حشرات و کنه ها در مزارع ذرت فعالیت می کنند.
اگرچه انتظار می رود گیاه ذرت با توجه به خصوصیات بیوشیمیایی و فیزیولوژیک و نیز ساختار چهار کربنه خود، بتواند در برابر حملات آفات مقاومت کند اما برخی از آفاتی که گیاه ذرت را هدف قرار می دهند سبب ایجاد آسیب های شدید و اقتصادی می گردند. لذا در این مقاله به بررسی آفات ذرت و روش کنترل آن ها و مدیریت این آفات خواهیم پرداخت.
بوته ذرت در طول دوره ی رشد از مرحله قرارگیری بذر در خاک تا مرحله ی برداشت و انتقال به انبار مورد هجوم آفات متفاوتی قرار می گیرد. این آفات بر اساس دوره و مرحله ی آلودگی در 4 دسته ی متفاوت قرار می گیرند.
کرم برگ خوار
کرم برگ خوار (Spodoptera exigun Hb), این کرم ها طیف گسترده ای از آفات شامل شب پره ها و پروانه ها را در بر می گیرند. این نمونه از آفت ها از زمان قرار گرفتن بذر در خاک تا مرحله ی 6 تا 8 برگی، برگ های گیاه ذرت را هدف قرار داده و از آنها تغذیه می کند. پروانه تک نقطه ای (Cirphis unipuncta) یکی از معروفترین نمونه از کرم برگ خوار ذرت هستند. در اثر حمله این نوع آفات برگ حالت توری ( حفره دار) پیدا می کند.
✅ در جهت کنترل این نوع از آفات ذرت می توان از سموم فسفره بصورت دوره ای استفاده کرد.
کرم طوقه بر
کرم طوقه بر (Agrotis segetum, schiff), این نوع از آفات ذرت در مرحله ی قرار گرفتن بذر در خاک تا مرحله ی 6 تا 8 برگی برگ ظهور کرده و نواحی بالایی ریشه و طوقه ذرت را هدف قرار داده و با تغذیه از بافت ها و ایجاد اختلال در سیستم آوندی گیاه، خسارات جبران ناپذیری را بر بوته های ذرت وارد می کند.
✅ برای کنترل جمعیت این نمونه از آفت ها می توان از عملیات هایی از قبیل شخم زدن و از بین بردن پسماندهای گیاهی استفاده نمود و از یخ آب زمستانه جهت ریشه کن کردن آن استفاده کرد.
کرم ساقه خوار
کرم ساقه خوار (Ostrinia mubilalis, Hb), این نوع از آفات ذرت در مرحله ای که بوته ها هنوز جوان هستند تا زمان ظهور گل‌های نر Tasseling
و نیز در زمان تشکیل و ظهور گل های ماده Silking تا زمان برداشت در خاک تخم گذاری کرده و در ابتدا شروع به تغذیه از برگ های ذرت کرده، سپس وارد ساقه ذرت شده و شروع به تخریب بافت ساقه ذرت می کند. ورود این کرم ها به بافت ساقه,علاوه بر کاهش عملکرد ذرت‌ها و تغذیه از داخل بافت گیاه، ذرت‌های سبب حساس شدن و شکنندگی گیاه ذرت در برابر باد می شود.
✅ برای کنترل این نوع از آفت ذرت باید در جهت از بین بردن علف های هرز و شخم زدن زمین اقدام نمود و از یخ آب زمستانه و استفاده از سموم آفت کش تحت نظر کارشناس جهت ریشه کن کردن این آفت استفاده نمود.
کرم بلال
کرم بلال (Heliothis zea, Boddie) ، ( Heliothis obsolete F.), در مرحله ی تشکیل و ظهور گل های ماده Silking تا زمان برداشت به گل‌آذین نر و سپس به نواحی بالایی بلال و دانه‌های آن حمله می کند و در این نواحی خسارات شدیدی را ایجاد می کند و سپس کاهش کیفیت ذرت شیرین می شود.
✅ استفاده از سموم آفت کش می تواند به کاهش جمعیت این آفت و از بین رفتن آن کمک کند. همچنین عملیات زراعی شامل یخ آب و شخم عمیق در کنار رعایت بهداشت مزرعه در کاهش کارآیی این آفت مؤثر هستند.
کنه تارتن
کنه تارتن (Teranychus urtica, Koch), از زمان قرار گرفتن بذر در خاک تا مرحله ی 6 تا 8 برگی و نیز در مرحله ی بوته های جوان تا زمان ظهور گل‌های نر Tasseling با تغذیه از برگهای ذرت، سبب کاهش سطح فتوسنتزی گیاه ذرت شده و با مکیدن شیره گیاهی آن را بیشتر تضعیف کنند. این نوع از آفات ذرت با ایجاد نقاط رنگ پریده در سطح برگ، گیاه ذرت را متحمل خسارت می کنند.
✅ از جمله روش های کنترل این نوع از آفت استفاده از سموم کنه‌کش به‌صورت دوره‌ای می باشد.
بیماری‌های مهم گیاه ذرت:
پوسیدگی فوزاریومی
پوسیدگی فوزاریومی(Fusarium verticillioides), این بیماری قارچی آوندهای ساقه را درگیر کرده و با حمله به آوندها و ایجاد انسداد در آنها سبب پژمردگی و تغییر رنگ برگها به قهوه‌ای و در نتیجه مرگ گیاهان میشود. بیماری پوسیدگی فوزاریومی علاوه بر ایجاد اختلال در انتقال مواد در آوندها، مقاومت گیاه در برابر ایستادگی در باد را نیز کاهش داده و آن را شکننده می کند. این بیماری به حمله به بلال‌ها سبب کپک زدگی آنها میشود.
✅ برای مقابله با این بیماری می‌توان از ارقام مقاوم استفاده کرد و ذرت های آلوده را قبل از سیاه شدن گال‌های آنها
حذف نمود. همچنین استفاده بهینه ازکودهای حاوی نیتروژن و قارچ کش ها می تواند در کنترل شدت بیماری و مدیریت آن موثر باشد.
پوسیدگی ساقه باکتریایی
پوسیدگی ساقه باکتریایی توسط باکتری به نام Pectobacterium chrysanthemi pv. Zeae در گیاه ذرت ایجاد می شود. این باکتری به ساقه ها، پهنای برگ ها و بلال ها حمله می کند و سبب ایجاد پوسیدگی هایی نرم به رنگ بنفش تا قهوه ای می شود.
این بیماری به ویژه در مناطق شمالی و مرطوب و در ابتدای فصل که میزان رطوبت زیاد است، بیشتر خود را نشان می دهد. این بیماری با گسترش پوسیدگی به ناحیه ی ساقه به خصوص در ناحی تحتانی ساقه را در برابر وزش باد شکننده می کند.
✅ برای مدیریت اینوع از بیماری های ذرت می توان ارقام مقاوم در برابر این بیماری را کشت کرد. استفاده از سیستم آبیاری مناسب، رعایت تراکم کشت و استفاده از سموم مسی نظیر اکسی کلرور مس و مخلوط می تواند سبب عدم گسترش این بیماری شود.
پوسیدگی زغالی
پوسیدگی ذغالی دارای عامل قارچی است و باحمله به قسمت‌های فوقانی ریشه و ناحیه طوقه گیاه سبب پوسیدگی تدریجی آن و ایجاد لکه‌های قهوه‌ای تا سیاه‌رنگ بر روی ریشه می شود.
✅ مدیریت آبیاری و جلوگیری از مرطوب شدن بیش از حد ناحیه ریشه و طوقه، استفاده بهینه از کودهای نیتروژنه و قارچ کش ها می تواند سبب افزایش مقاومت بوته های ذرت در برابر این بیماری شود.
سیاهک معمولی
سیاهک معمولی یک بیماری قارچی با عاملUstilago maydis است. این بیماری می تواند روی ریشک‌ها، برگها و گل‌ها می تواند حضور داشته باشد. این بیماری گال‌های کوچکی روی اندام‌های گیاه ایجاد می کند که بعد از مدتی متراکم، کشیده و لیفی شکل میشود .این گال‌ها در ابتدا سبزرنگ بوده ولی پس از مدتی به رنگ سیاه تغییر پیدا میکند و بیماری زایی خود را آغاز می کنند.
✅ استفاده از ارقام مقاوم و حذف ذرت‌های آلوده قبل از سیاه شدن گال‌های آنها و استفاده مناسب و اصولی از کودهای حاوی ازت و قارچ کش ها در مدیریت این بیماری موثر است.
لکه برگی قهوه ای
نام علمی این بیماری Helminthosporium turcicum می باشد و لکه هایی موازی و نواری در برگهای پایینی ایجاد میکند و برگها حالت سبز رنگ پریده و در نهایت قهوه ای میشود. این بیماری به غلاف نیز حمله ور شده اما اثری روی دانه ها ندارد.این بیماری با رطوبت بالا گسترش پیدا میکند بنابراین کنترل رطوبت یکی از راهای پیشگیری این بیماری می باشد
کنترل بیماری لکه قهوه‌ای برگی
سمومی نظیر مانب و مانکوزب در کاهش خسارت بیماری بسیار مؤثر واقع شده است. سم کلروتالونیل نیز برای این بیماری اثربخش بوده است.
بیماری‌های ویروسی
بیماری‌های ویروسی سبب ایجاد اختلالات فیزیولوژیکی در ذرت میشود معروفترین این بیماری‌ها، ویروس کوتولگی ذرت (MRDV) است که سبب کوتاه شدن ذرت‌ها و زردی عمومی در گیاه میشود. ایجاد دانه های غیر یکنواخت و بلال های با تعداد دانه اندک از عوارض بروز این بیماری است. ویروس موزائیک ذرت (MMV) نیز باعث ایجاد لکه‌های رنگ‌پریده نواری روی برگها شده و سطح فتوسنتزی گیاه را کم می‌کنند.
✅ تنها راه مبارزه با این ویروس‌ها استفاده از بذور سالم و مبارزه با حشرات ناقل این ویروس‌ها شامل انواع زنجره‌ها است.
برای مشاهده برنامه غذایی عمومی ذرت روی عکس کلیک کنید.
پیشنهاد اگری راز
جمع‌بندی
ذرت یکی از غلات به شدت تاثیر گذار در صنایع تولید محصولات غذایی در دنیاست و پس از برنج و گندم، پرمصرف ترین غله در کشورهای آسیایی به ویژه ایران به حساب می آید. این گیاه بعلت انبوه و متراکم شدن در طول دوره رشد رویشی و غنی بودن از نظر عناصر غذایی، شرایط مناسبی برای اختفای آفات و بیماری های ذرت فراهم می کند. از اینرو با توجه به اهمیت این گیاه در چرخه ی غذایی مردم بسیاری از کشورها ضرورت دارد آفت و بیماری های ذرت در سریعترین زمان ممکن شناسایی و با آنها مقابله گردد. از جمله روش کنترل و مدیریت آفت و بیماری های ذرت می توان به استفاده از بذرهای سالم و ارقام مقاوم و استفاده تلفیقی از کودهای شیمیایی و آلی و سموم اشاره کرد.
منابع
- https://doi.org/10.1016/j.gene.2018.09.018
- کتاب آفات مهم ذرت در ایران و مدیریت تلفیقی آنها
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B0%D8%B1%D8%AA