آفات مرکبات
مقدمه
اگر خواستار درخت سالم و محصولات با کیفیت هستید حواستان به آفات و راههای پیشگیری و کنترل آن و برنامه غذایی باشد زیرا به راحتی به میوه،شاخ و برگه آسیب جدی وارد میکند و از بازار پسندی و کیفیت میوه کاسته میکند پس قبل بحث مدیریت آفت بسیار مهم و حائز اهمیت است و میتوان به راحتی با استفاده از روش های مختلف و سم و کود کشاورزی آن را کنترل کرد .فروشگاه آنلاین کشاورزی اگری راز در این مقاله آفات مرکبات و راههای پیشگیری و کنترل آن را بصورت مختصر برای شما توضیح خواهد داد.
آفات مهم مرکبات
شپشک ها
شپشک ها جز آفات مکنده به حساب می آیند و با تغذیه از شیره گیاهیی باعث ضعف و کاهش عملکرد مناسب درختان و گیاهان میشود و باعث سیاه شدن درخت و برگ و تولید عسلک روی درخت میشود.شپشک ها شبیه تاول در رنگهای مختلف بصورت برجسته به تنه درختان میچسبند.
انواع شپشک مرکبات
✅ خانواده شپشکهای سپردار Diaspidina
این شپشکها داراي پوشش سپر مانندي اند که به بدن حشره نچسبیده است.از نظر شکل ظاهری سپر گرد، کشیده یا بیضی می باشد.حشرات ماده در زمان بلوغ ،فاقد پا و شاخکهای کوچک و یا از بین رفته هستند.این آفت به میوه ،برگ و شاخه های جوان و مسن حمله و باعث خشک شدن مرکبات میشود.
- شپشک سپردار سیاه مرکبات
- شپشک سپردارقهوه ای مرکبات
- شپشک سپردار قرمز مرکبات
- شپشک سپردار واوی مرکبات
- شپشک سپردار الفی مرکبات
- شپشک سن ژوزه
✅خانواده شپشکهای نرم تن Coccidae
این حشرات زرد و متمایل به قرمزاند و از نظر شکل ظاهری بدن بیضی شکل و سطح پشتی آنها یک خط طولی تیره رنگ دیده میشود.این حشره ، گیاهان گلخانه ای و گیاهان زینتی منازل و بوته های چای و مرکبات را درگیر میکند.فعالیت حمله این حشره با ترشح فراوان عسلک باعث جذب مورچه می شود.
- شپشک بالشتک مرکبات
- شپشک مومی مرکبات
- شپشک نرم تن مرکبات
- شپشک ستاره ای مرکبات
✅شپشک خانواده Monophlebidae
این شپشک بر روی برگ ها و شاخه های گیاه میزبان فعالیت دارندمیکند.از نظر شکل ظاهری ،بدن حشره ماده بالغ کشیده ،کوتاه و بیضی شکل است و پاهای جلویی آن بلندتر از پاهای عقبی است تا به راحتی در خاک به جستجوی ریشه گیاه برود.
- شپشک استرالیایی
- شپشک مصری
- گونه هاي جنس Sinoret Icerya روي مرکبات
✅خانواده شپشک های آرد آلود Pseudococcidae
این دسته از آفات همیشه متحرک هستند .حشرات ماده دارای اندام بیضی شکل و موهای کم پشت و بلندی دارند.شپشک آرد آلود به درختانی مثل مرکبات،درختان میوه و گیاهان زینتی و گلخانه ها حمله میکند و درخت یا گیاه یک پوشش برفی یا پنبه ای مانند به خود میگرد و فعالیت آن با ترشح عسلک همراه می باشد.
- شپشک آرد آلود ساحلی مرکبات
- شپشک آرد آلود مرکبات
راههای کنترل و پیشگیری شپشکها
- قبل از وارد شدن درختان به باغ ،حتما تمام قسمت های مختلف درختان از زیر و روی برگ و تنه که شپشک در آن فعالیت دارد را دقیق بررسی کنید که عاری از آفت باشد.
- بیولوژي شپشکهاي گیاهی با یکدیگر متفاوت می باشد پس در شناسایی آفت بسیار دقت کنید.
- بعد ازشناسایی نوع آفت مورد نظر آن را ردیابی کنید میتوانید پس از ردیابی از کارت های طعمه چسبنده و چسب های نواری دو طرفه یا تله های چسبنده استفاده کنید
- برای کنترل شیمیایی میتوانید از سموم سیتمیک مثل کنفیدر و یا مالاتیون که اثر تماسی، گوارشی و تنفسی دارد و اندوسولفان، دیمتوآت ،استفاده کنید.
- کنترل بیولوژیک(زنبورهایaphytis،اندوپارازیت ها،و شکارچی ها که شامل تریپسها، کنهها، بالتوريها، و قارچهاي بیماریزا و….
- کنترل زراعی(انتخاب محل مناسب کاشت،زمان مشاهده شاخه ای تازه آلوده شده سریع قطع و آن را در بیرون باغ از بین ببرید)
- مدیریت تلفیقی آفت
- تنظیم کننده های رشد
- مواد آلی کیتینی
- سمومی که داراي هورمون جوانی(پوست اندازی و مختل میکند)
شته ها
آفت شته ماده چسبناکی را هنگام تغذیه از گیاه ایجاد میکند. از آفات بسیار مهم و مضر مرکبات است .این شته از برگ جدید و ساقه ای مرکبات تغذیه کرده و اغلب ناقل بیماری های ویروسی مثل تریستزای مرکبات است .ساقه ها و برگ های جدید درختان مرکبات را آلوده می کند و علاوه بر آسیب به تغذیه، ناقل بسیار سریعی از ویروس تریستزای مرکبات است و در رنگهای مختلف خاکستری،زرد،قهوه ای،مشکی و قرمز و سبز دیده میشوند که از مهم ترین آنها موارد زیر را میتوان نام برد:
- شته سبز مرکبات
- شته سیاه مرکبات
- شته قهوه ای مرکبات
راههای کنترل و پیشگیری شته ها
- مبارزه بیولوژیک(دشمنان طبیعی :پارازیتوئیدها و شکارچی ها،لارو مگس خانواده سیرفیده،لارو بال توری ها،زنبورها)
- کنترل شیمیایی:در صورت مشاهده ،سم پاشی با آفت کش ،در صورت نیاز دو هفته بعد تکرار شود.از سمومی مثل مالاتیون،کنفیدر،دیازینون میتوانید استفاده کنید.
کنه ها
کنه مرکبات گونه های مختلفی دارد که در این مقاله به رایج ترین آنها اشاره میکنم.کنه داراى قطعات دهانى برنده و مکنده و در زمان تغذيه بافت گياه را پاره میکند و بعد از خارج شدن شیره آن را می مکند و باعث ریزش برگ و میوه میشوند. بسیاری از کنه ها در سطح برگ توليد تار می کنند که به آنها کنه هاى تار عنکبوتى می گویند.
انواع کنه ها
- کنه قرمز مرکبات
- کنه مرکبات تگزاس
- کنه زنگ مرکبات
- کنه مخملی مرکبات
راههای کنترل و پیشگیری کنه ها
- کنترل بیولوژیکی
- قارچ کش مثل زینب و قارچ کش های گوگردی تا حدی آفت را کنترل میکند
- کنترل شیمیایی با استفاده از سموم کنه کش مثل آبامکتین
- استفاده از سموم فسفره روغنی
تریپس ها
اسم علمی تریپس مرکبات Scritrothrips citri است از نظر شکل ظاهری زرد و نارنجی رنگ و کوچک و دارای بال حاشیه ای است و به سرشاخه هایی که دارای گل و میوه هستند و به سلول های اپیدرم میوه حمله و سوراخ میکند و لکه های خاکستری یا نقره ای روی پوست ایجاد میشود.
- راههای کنترل و پیشگیری شیمیایی: سمپاشی بلافاصله پس از گلدهی با سمومی مثل استامی پراید،دیکلرووس،مالاتیون
پروانه مینوز برگ مرکبات
اسم علمی پروانه مینوز برگ مرکبات Phyllocnistis citrela می باشد.در تمام طول سال در مناطق گرمسیر فعالیت میکند و تخم های خود را در زیر برگ و پارانشیم برگ قرار میدهد.رنگ بال های جلویی در انتها زرد و چند نوار سیاه دارد.علائم آن بصورت خطوط پیچیده در برگ و لوله شدن آن ظاهر میشود و در نهایت سبب ریزش برگ و در صورت حمله شدید مرگ درخت را به دنبال دارد.
راههای کنترل و پیشگیری پروانه برگ بر مرکبات
- سمپاشی به محض دیدن آفت با کنفیدر و …
- زنبور پارازیتوئید شفیره آلوفیده
پروانه برگخوار مرکبات
اسم علمی پروانه Papilio demoleus می باشد .زمستان را بصورت شفیره روی درختان به سر برده و در بهار تبدیل به حشره کامل میشود معمولا نیا به کنترل ندارد در صورت لزوم جمع آوری نهال ها و استفاده از سموم گوارشی موثر است.
نرم تنان مرکبات
حلزون ها از جمله نرم تنانی هستند که از آفات مرکبات به حساب می آیند و از بافت میوه های رسیده،برگ درختان و تنه درختان تغذیه میکند و قسمت آسیب دیده بصورت نواحی مدور جویده شده در پوست پدیدار میشود.از جمله حلزون هایی که به مرکبات حمله میکنند از حلزون قهوه ای مرکبات نام برد.
راههای کنترل و پیشگیری
- جمع آوری و از بین حلزون ها در عین حال غذای خوبی برای ماکیان است
- شخم و تیلر زدن
- مبارزه بیولوژیک (مگس ها ،کنه،سخت بالپوشان،نماتد،قارچ انگلی)
مگس میوه مدیترانه ای
اسم علمی مگس میوه مدیترانه ای Ceratitis capitata می باشد .آفت خطرناکی است که از میوه تغذیه میکند این حشره در تمام فصل سال در مراحل مختلف رشدی است و در مناطق سرد بصورت شفیره زمستان گذرانی میکندو در بهار حشره کامل ظاهر میشود و با تغذیه از میوه باعث لهیدگی و تغییر رنگ میوه میشود.
راههای کنترل و پیشگیری مگس میوه مدیترانه ای
- ضدعفونی انبارهای میوه با گاز اتیلن دی بروماید یا نیتروژن تری کلراید به مدت 6 ساعت
- حشره کش دیپترکس هنگام رسیدن میوه ها
- طعمه پاشی
- کنترل زراعی و مکانیکی
پسيل آسيايي مركبات
اسم علمی این آفت Diaphorina citri است .این آفت با تزريق بزاق سميباعث بدشکلی و توقف رشد میشود.در اثرتغذيه اثر فعاليت آفت برگ ها پيچيده و با عسلك زياد پوشيده مي شوند.کنترل آن بویله تله زرد چسبنده و به دلیل اینکه شیوع آفت همزمان با شکوفه دهی است از سموم کم خطر شیمیایی زیر نظر کارشناس استفاده کنید.
نرمتنان مضر مرکبات
نرم تنان از جمله حلزون ها، یکی دیگر از آفت های مهم مرکبات است که با تغذیه از میوه های رسیده و بالغ، به میوه ها و برگ های درختان جوان و پوست درختان جوان در باغات مرکبات، آسیب می رسانند. آسیب میوه به صورت نواحی مدور جویده شده در پوست ظاهر می شود. از بین بردن نرمتنانی مانند حلزون ها، در خط مقدم مبارزه با آفات مرکبات قرار دارد.
جمع بندی
مبارزه با آفات گیاهی، برای جلوگیری از وقوع و یا کاهش میزان و شدت آفت می باشد که با استفاده از روش های مختلفی صورت می گیرد. جهت کنترل و مبارزه با یک آفت داشتن دانش کافی از علل وقوع و توسعه آن و همچنین استفاده از کود و سم معتبر مورد نیاز می باشد که میتوانید برترین سموم و کود کشاورزی اگری راز را تهیه و به نتیجه دلخواه برسید.
منابع
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D9%88%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%A8%D8%A7%D8%AA
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%BE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D9%85%D8%B2_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%A8%D8%A7%D8%AA
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B2_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%A8%D8%A7%D8%AA
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%A8%D8%A7%D8%AA
- https://www.fardanews.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-2/1190335-%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%A2%D9%86?pr=1
نظرات کابران