انواع بیماری و آفات پسته و روش مبارزه با آن

مقدمه

از سالیان دراز کشت پسته در ایران رواج داشته و تصور میشود که 3الی 4 هزار سال قبل این درخت اهلی و مورد استفاده قرار گرفته است و بیشتر در مناطقی مثل رفسنجان که وسیع ترین سطح و بیشترین تولید را دارد و همچنین در ناحیه شمال شرق ایران و …. کشت میشود.فروشگاه آنلاین کشاورزی اگری راز در این مقاله سعی بر این دارد که بیماری و آفات مهم پسته مهم را به شما معرفی کند تا محصول نهایی شما با کیفیت باشد و در حین حال با کود و سموم کشاورزی معتبر و قیمت مناسب ،محصولی با بازار پسندی بالایی داشته باشید.

گیاه شناسی پسته

درخت پسته اهلی ( Pistacia vera L)به تیره پسته سانان (Anacardiaceae)تعلق دارد.کشت تجاری آن در مناطقی که تابستانهای گرم ،خشک و طولانی و زمستانهای شرد هستند انجام میشود و در برابر کم آبی ،خشکی خاک و شوری آب و خاک مقاوم است.به علت دوپایه بودن پسته فپیوند زدن نهال های بذری با پیوندک ارقام مرغوب ماده و نر مهم و بسیار اهمیت دارد. در ایران بیشتر از پایه (Pistacia vera) استفاده میشود.فاصله درختان بالغ پسته در خاک عمیق و قوی نباید کمتر از 7 متر باشد.تغییر رنگ پوسته ی سبز پسته و راحت جدا شدن آن از پوسته داخلی نشان دهنده رسیدگی میوه است اما چون خوشه ها همزمان باهم نمیرسند تا رسیدن نسبی دانه های انتهایی صبر کنید و بعد برداشت را انجام دهید.

بیماری های پسته - اگری راز

بیماری های مهم درخت پسته

سفیدک پودری پسته

عامل بیماری سفیدک پودری یا سفیدک حقیقی Phyllactinia angulata می باشد.علائم در اوایل تابستان روی برگ درختان مبتلا شده پدید می آید. اولین علائم بصورت لکه های سفید متمایل به خاکستری در سطح زیرین برگ ظاهر میشود و بعد لکه ها بهم چسبیده و پودر سفید رنگ که میسیلیوم قارچ است ایجاد میشود.در مواردی که بیماری شدید باشد برگ درختان زرد و زود هنگام میریزند.

✅کنترل سفیدک پودری پسته

  • مبارزه زراعی : دفع علف هرز،معدوم کردن برگ مبتلا ریخته شده در کف باغ
  • استفاده از کودهای نیتروژن دار
  • معمولا سفیدک پودری در پسته آنقدر شدید نیست که نیاز به مبارزه شیمیایی داشته باشد.

پوسیدگی آرمیلاریایی ریشه

پوسیدگی آرمیلاریایی ریشه یا پوسیدگی ریشه بلوط، پوسیدگی قارچ کلاهک دار ریشه و پوسیدگی بند کفشی، بیماری‌هایی هستند که باعث پوسیدگی ریشه و طوقه درختان می‌شوند. این بیماری در مناطقی که زمین آن‌ها قبلاً دارای درختان جنگلی برگ‌ریز بوده و یا در باغ‌هایی که در دشت‌ها و کنار رودخانه‌ها و نهرها کاشته می‌شوند، بیشتر شیوع دارد.

عواملی مانند استفاده از کودهای حیوانی مخلوط با مواد پوسیده جنگلی و احداث باغ‌های پسته در زمین‌هایی که سابقه آلودگی به این بیماری را دارند و استفاده از نهال‌های آلوده، می‌توانند باعث ظهور بیماری پوسیدگی آرمیلاریایی ریشه و طوقه پسته شوند. برای پیشگیری از این بیماری، بهتر است باغ‌های پسته در زمین‌هایی که سابقه آلودگی به این بیماری را ندارند، احداث شوند و از نهال‌های سالم و گواهی شده استفاده شود. همچنین، استفاده از کودهای آلی به جای کودهای حیوانی می‌تواند در کاهش شیوع این بیماری موثر باشد.

زنگ پسته

عامل بیماری زنگ پسته Pileolaria terebinthi می باشد.این بیماری در ایران جز بیماری های کم اهمیت است.این زنگ بیشتر روی درخت بنه ایجاد میشود.این بیماری در دمبرگ و روی برگ درخت بنه به شکل نقاط قهوه ای ظاهر میشود.برگها در مراحل اولیه بیماری رنگ پریده ،سبززرد و بد فرم شده و اسپرگونیوم روی این قسمت تشکیل میشود.جوشهای متعددی دورتادور دمبرگ و در سطح پهنگ برگ نمایان میشود .

کنترل زنگ پسته

  • این بیماری در ایران در باغهای پسته نیازبه مبارزه شیمیایی ندارد.
  • استفاده از ارقام مقاوم

ریزبرگی و قرمزی دانه پسته

عامل بیماری ریز برگی و قرمزی دانه پسته Pistachio stigmatomycosis می باشد. به اصطلاح به این بیماری (قرمزو) میگویند.این بیماریدر باغهایی با خاک شنی و سبک و در مجاورت نهر های آبیاری هستند بیشتر دیده میشود.«قرمزو» در بعضی از درختان پسته یک باغ – یعنی به طور لکه ای – دیده می شود. نشانه های بارز بیماری روی خوشه های میوه های نارس بعضی از شاخه های درخت، به صورت مجتمع و کروی شدن دانه ها و قرمز شدن رنگ آنها ظاهر می شوند. در حالت شدید میوه های یک خوشه ریزتر، قرمز پررنگ و کاملا کروی شده، دانه ها حالت پفکی پیدا می کنند. اندازه برگهای واقع در زیر خوشه های مبتلا به «قرمزو» روی سرشاخه ها کوچک تر، رنگ پریده و سبز رد می شوند و فاصله میان گرههای سر شاخه ها کوتاه تر می گردد

✅کنترل قرمزی دانه پسته

  • از این رو ریزبرگی و قرمزی دانه های پسته، یک بیماری عفونی نیست و به احتمال زیاد معلول عوامل تغذیه ای از جمله کمبود روی است

ماسوی پسته

عامل بیماری می باشد.این بیماری فقط به مغز دانه پسته خسارت وارد میکند و باعث فساد مغز میشود.علایم این بیماری فقط در مغز دانه های پسته بروز می کنند و در سایر اندامهای درخت دیده نمی شوند. علایم در مغز دانه ها نیز متفاوتند. گاهی مغز میوه هایی که ظاهرا سالم هستند تغییر شکل یافته، می خشکد یا لکه های بافت مرده روی آن ظاهر می شوند و زمانی در مغز میوه های نارس آلوده، ماده ای چسبناک و بی رنگ متمایل به سفید، ماست مانند، بین پوست مغز و لپه ها (کوتیلدون) مشاهده می شود. این ماده ماست مانند موقع تکامل مغز سفید و سفت می شود. در این حالت نیز مغز میوه بد شکل و ناقص است.انتقال بیماری از طریق سس می باشد.

✅کنترل ماسوی پسته

  • میوهای پوک و آلوده جمع آوردی و سوزانده شود.
  • وجین علف هرز و انتقال به خارج از باغ
  • در صورت مشاهده سن ناقل سمپاشی انجام شود.

شانکر و خشکیدگی سرشاخه پسته

نشانه های بیماری علایم بیماری روی شاخه های مبتلا به قطر ۳ تا ۴ سانتی متر و بیشتر، به شکل نوارهای طولی به رنگ قهوه ای تیره ظاهر می شوند. پوست شاخه ها در قسمتهای بیمار کمی فرورفتگی پیدا کرده، نشست می کند. پوست و چوب شاخه ها در محل شانکرها تا مغز چوب در امتداد طول شاخه ها به رنگ تیره در می آیند و سرانجام شاخه ها میخشکند. در سطح شانکرهای شاخه های خشکیده، ترکهای ریز عرضی به وجود می آیند. بافتهای سالم و بافت مردو، مرزی کاملا مشخص تشکیل می دهند. خشکیدگی سرشاخه ها معمولا از بالا (نوک) به پایین پیشروی می کند

کنترل شانکر و خشکیدگی سرشاخه پسته

برای کنترل بیماری عجالتا تقویت درختان پسته، قطع شاخه های شانکردار و خشکیده تا ۱۰ سانتی متر پایین تر از قسمتهای الوده و سپس آغشتن محلهای قطع شده با مخلوط بردوفیکس توصیه می شود

پوسیدگی بذر و گیاهچه میری پسته

عامل بیماری می باشد .در این بیماری بذرها قبل از رویش و گیاهچه ها بعد از سبز شدن منهدم شده و خزانه دچار کچلی شدید میشود. روی ریشه های آنها لکه ها و نوارهای بافت مرده سطحی به رنگ قهوه ای تیره ایجاد و انتهای ریشه های گیاهچه ها فاسد میشود.

✅کنترل گیاهچه میری پسته

برای جلوگیری از پیدایش این بیماری توصیه می شود حتی الامکان زمینهای بکر و عاری از عوامل بیماری زا برای خزانه کاری استفاده شود. در صورتی که منطقه ای به طور شدید آلوده باشد می توان خاک خزانه ها را قبل از کاشت بذر با متیل بروماید ضدعفونی کرد و بعد از تهویه و خروج بخارات سم از خاک، اقدام به کاشت بذر نمود.

انگومک پسته

علایم مستقیم انگومک روی طوقه و ریشه های كلفت درختان پسته بروز کرده ،از این رو تا مدت زیادی بعد از ابتلای درخت، باغداران متوجه آن نمی شوند. نشانه های ثانوی و غیر مستقیم بعد از پیشرفت بیماری در اندامهای هوایی درخت ظاهر می شوند. علایم اصلی بیماری انگومک، ابتدا به صورت تراوش شیرابه در قسمت پایین تنه و طوقه، نزدیک سطح خاک دیده میشود.دیگر نشانه بیماری در آغاز بیماری است که تجمع مایع شیری رنگ چرک مانندی در در محل یقه و ریشه،بین پوست و چوب است که با ضربه یا پارگی به بیرون می ریزد.بعد از پیشروی تغذیه درخت دچار اختلال شده و گیاه سبز خشک میشود.

کنترل انگومک پسته

  • استفاده از نهال سالم و مقاوم
  • درخت بصورتی آبیاری شود که آب تنه درخت را فرا نگیرد.
  • کنترل علف هرز
  • استفاده از کودهای شیمیایی مثل متالاکسیل

پژمردگی ورتیسیلیومی پسته

عامل یماری می باشد.یکی از نشانه ها زوال تدریجی است که همراه با رنگ پریدگی برگ،کاهش رشد و نمو سرشاخه ها،کاهش تعداد برگها روی سرشاخه ها و کاهش حجم تاج پوشش درخت می باشد.در موارد حاد یک یا چند شاخه در یکطرف درخت ایجاد و خشک میشوند.

✅کنترل پژمردگی ورتیسیلیومی پسته

  • انهدام و کندن درختان بیمار
  • ضدعفونی کردن محل درخت کنده شده با متاسدیم و آفتابدهی خاک
  • استفاده از پایه مقاوم

لکه برگی آلترناریایی

بیماری لکه برگی آلترناریایی، که با نام سوختگی دیرهنگام آلترناریایی نیز شناخته می‌شود، در باغات پسته به دلیل عوامل مختلفی ایجاد می‌شود. این عوامل شامل تراکم بالای درختان در باغ‌های پسته، سیستم آبیاری غرقابی و سنگین، سیستم آبیاری بارانی، وجود علف‌های هرز و گیاهان پوششی فراوان و نزدیکی باغ‌های پسته به رودخانه هستند. خسارت این بیماری بر روی برگ و میوه، در سال‌هایی که بارندگی بهاره زیاد است، تشدید می‌شود. خسارات ناشی از لکه برگی آلترناریایی شامل لکه‌های زردرنگ یا رنگ‌پریده دایره‌ای تا نامنظم هستند که با پیشرفت بیماری به حالت به‌هم‌پیوسته و نکروزه درمی‌آیند. ممکن است این لکه‌ها کل پهنک برگ را فرا بگیرند و در اواخر فصل یا در آب‌وهوای مرطوب، هم‌زمان با اسپورزایی قارچ، لکه‌ها تیره‌رنگ شده و اطراف آن‌ها به‌وسیله هاله‌ای زردرنگ پوشیده می‌شود. در صورت آلودگی شدید درخت، برگ‌ریزی شدید و زودهنگام رخ می‌دهد و لکه‌های سیاه‌رنگ کوچک روی میوه‌ها و بزرگ شدن لکه‌ها هم‌زمان با رسیدن میوه نیز از دیگر خسارات این بیماری هستند. در نهایت، این بیماری می‌تواند منجر به کاهش کیفیت میوه شود

کپک زدگی دانه های پسته و قارچ زهر

قارچ زهرها (mycotoxines) متابولیت های ثانوی بعضی از قارچهای کپکی هستند که برای انسان و دام سمی اند. گروهی از مهم ترین قارچ زهرها، افلاتوکسین ها هستند که از قارچهای گروه Aspergillus flavus تولید می شوند. در بین آفلاتوکسین ها، نوع B1 آن سمی ترین و سرطان زاترین ماده طبیعی است که تاکنون در غذای آلوده انسان و دام شناخته شده است. قارچ زهر مذکور ممکن است در محصولات کشاورزی مخصوصا در میوه های خشکباری مانند بادام، بادام زمینی و پسته به مقدار قابل توجهی تولید شود و آنها را آلوده و از نظر بهداشتی غیر قابل مصرف کند.

✅کنترل کپک زدگی دانه های پسته و قارچ زهر

  • برداشت به موقع و سریع
  • برداشت با دستگاههای مدرن
  • انجام اقدامات انبار داری

نماتود ریشه گرهی پسته

نماتود ریشه گرهی باعث خشک شدن تعداد قابل توجهی از نهال ها میشود.روی اندام هوایی اختلالی ایجاد نمیشود ولی باعث ایجاد اختلال در فیزیولوژی درخت میشود.برگها به تدریج رنگ سبز خود را از دست میدهند و زرد میشود و رشد درخت کاهش می یابد.

کنترل نماتود ریشه گرهی پسته

  • استفاده از نماتود کش مثل گرانول تراکور پی و نماگون
  • مبارزه بیولوژیک
  • استفاده از ارقام مقاوم
آفات پسته - اگری راز

آفات مهم درخت پسته

پسیل معمولی پسته

نام علم پسیل معمولی پسته Agonoscena pistaciae می باشد که به پسته اهلی و وحشی خسارت فراوان می‌زند. این حشره عسلک فراوانی دفع می‌نماید که به سرعت در مجاورت هوا خشک شده و سفید می‌شود به همین لحاظ این آفت را به زبان محلی شیره خشک می‌نامند. زیست‌شناسی حشرات کامل زمستان گذران پسیل از اوایل فروردین ماه روی درختان مستقر می‌شوند.به طور کلی هر چه برگ درختان نازک‌تر، لطیف‌تر، پهن‌تر و بزرگ‎تر باشد گرایش بیشتری برای جذب حشرات کامل پسیل و تخم ‎ریزی ایجاد می‌کند. خسارت پوره‌های پسیل پسته روی درختان در دو زمان بیشتر از سایر مواقع سال است. یکی در خرداد ماه که باعث ریزش برگ‎ها، خوشه‌ها، جوانه‌ها و افزایش میزان بوکسی و دیگری در مردادماه که باعث افزایش مقدار دهان بستگی می‌گردد.

✅کنترل و پیشگیری

  • اجرای نوبت اول سم‌پاشی یا سم‌پاشی در زمان گلدهی
  • استفاده زیاد از کودهای شیمایی ازته مخصوصاً اوره و سولفات آمونیوم در ماه‎های گرم سال در سطوح کرت‎ها و هم‎چنین کود شیمیایی کلروپتاسیم شرایط را برای ازدیاد جمعیت فراهم می‌کند.
  • عدم استفاده از کودهای دامی و چاله‌زنی و شخم عمیق در باغ‎ها به مدت طولانی
  • کشت متراکم درختان و رعایت نکردن فواصل مناسب و عملیات هرس
  • استفاده از کارت‎های چسبنده زرد 

پوست خوار پسته

گونه Estenoborus perrisi زمستان را به صورت لارو در حد فاصل پوست و چوب درخت در دالان‌های لاروی به سر می‌برد و سه نسل در سال دارد. حشرات کامل در بهار با مساعد شدن آب و هوا ظاهر می‌شوند و در روی درختان ضعیف شروع به فعالیت می‌نمایند. دالان مادری الباً 4 تا 5 شاخه است کهه مگی از یک محفظه مشترک که به اتاقک جفت‌گیری معروف است منشاء می‌گیرند. این حشره پلی گام است. هر دالان مادری به نوبه خود دارای 10 تا 20 دالان لاروی است که در طرفین دالان مادری و نسبت به آن به طور عمود قرار گرفته‌اند. در انتهای دالان‌های لاروی اتاقک شفیرگی مشاهده می‌شود که حشره کامل پس از ظهور از همان جا پوست را سوراخ و خارج می‌گردد. دوره نشو و نمای یک نسل این آفت حدود یک ماه به طول می‌انجامد.

کنترل و پیشگیری

  • چون به درختان ضعیف حمله می‌کنند تقویت درخت و آبیاری منظم بهترین راههای پیشگیری از حمله این آفت است.

زنبور مغزخوار سیاه پسته

زمستان را به صورت لارو کامل در داخل میوه به سر می‌برد. میوه‌های آفت زده معمولاً روی درخت باقی مانده و در موقع برداشت محصول مانند میوه‌های سالم به زمین نمی‌ریزند. این لاروها همزمان با رشد جوانه‌های پسته تبدیل به شفیره می‌شوند و حشرات کامل برای خارج شدن از میوه سوراخ دایره‌ای شکمی روی پوست تعبیه می‌کنند. خروج حشرات کامل از اواسط اردیبهشت تا یک ماه بعد ادامه دارد.حشرات ماده به فرو کردن تخم‎ریز در داخل میوه در آن فقط یک عدد تخم می‌گذارند. هر حشره ماده ۴۰ تا ۷۰ عدد تخم می‌گذارد. لاروها بدون این که داخل مغز میوه شوند از یک طرف آن را می‌خورند. پسته‌های مبتلا کوچک و ضعیف مانده و پوست آنها چروک خورده و تیره رنگ می‌شوند. لاروها به همین صورت زمستان را پشت سر می‌گذارند. بنابراین یک نسل در سال دارد.

✅ کنترل زنبور مغزخوار سیاه پسته

  • بهترین راه مبارزه، مبارزه مکانیکی از طریق جمع‌آوری و سوزاندن میوه‌های آلوده ریخته شده زیر درخت یا باقی مانده روی درخت می‌باشد زیرا لارو داخل میوه زمستانگذرانی می‎کند

زنبور مغزخوار طلایی پسته

این حشره نیز زمستان را به صورت لارو کامل داخل میوه‌های خشکیده روی درخت به سر می‌برد. این لاروها در بهار تبدیل به شفیره می‌شوند. حشرات کامل مصادف با تشکیل میوه به پرواز در می‌آیند. ماده‌ها ظاهراً قادرند به طریق پارتنوژنز تولید مثل نمایند تخم‌گذاری شبیه به گونه قبلی است با این تفاوت که گاهی در هر میوه دو تا تخم می‌گذارند.لاروها پس از داخل شدن به زیر پوست از لپه‌ها تغذیه می‌کند و آندوکارپ را باقی می‌گذارند در حالی که لاروهای گونه قبل از تمام قسمت‌های مغز حتی پوستة نازک روی آن نیز می‌خورند. دوره زندگی لارو ۳۵ تا ۴۰ روز است.پس از این مدت لارو در داخل میوه تبدیل به شفیره می‌شود و به فاصله یک هفته تا ده روز بعد از آن حشره کامل خارج می‌گردد. سوراخ خروجی حشرات کامل نسل بهاره به دلیل این که پوست خارجی یا Pericarp تازه است با گونه قبلی و نسل بعدی این آفات متفاوت است و مانند دهانه آتشفشان کمی برآمدگی نشان می‌دهد. حشرات کامل نسل بهاره اوایل تابستان ظاهر می‌شوند و بلافاصله شروع به تخم‎ریزی می‌کنند.

✅ کنترل زنبور مغزخوار طلایی پسته

مبارزه مکانیکی از طریق جمع‌آوری و سوزاندن میوه‌های آلوده ریخته شده زیر درخت یا باقی مانده روی درخت.

پروانه چوبخوار پسته

kermania pistaciella این حشره یک نسل در سال دارد و زمستان را به صورت لارو کامل در داخل سرشاخه های پسته می گذراند و در اواخر زمستان لاروها از شاخه ها خارج شده و در روی سر شاخه ها و نزدیک جوانه مستقر می شوند و پیله خاکستری رنگ بدور خود می تنندبعضی از لاروهای پروانه از مغز محور خوشه تغذیه نموده و باعث مرگ حدود ۵ تا ۸ درصد میوه های خوشه می گردند، گاهی نیز تمام خوشه خشکیده می گردد.عده ای دیگر از لاروها وارد شاخه شده و از مغز چوب تغذیه می نمایند و بدین وسیله دالان هایی را در داخل چوب به وجود می آورند. شاخه های مورد حمله رشدشان کم و در نتیجه از مقدار کل محصول سال بعد کاسته می شود.

✅کنترل پروانه چوبخوار پسته

  • رعایت فواصل درختان
  • هرس شاخه های آلوده

سن های زیان آور پسته 

زمستان گذرانی به صورت حشره کامل زیر بوته های گیاهان و پناهگاههای مختلف می باشد . سن های کامل در اواسط فروردین از محل های زمستان گذرانی خارج شده و از میزبان های تازه روئيده به ویژه اسپند تغذیه و بر روی آنها تخم ریزی می کنند. در صورت نامساعد شدن شرایط محیطی و خشک شدن میزبان های وحشی و بالا رفتن جمعیت به سمت باغات پسته هجوم می آورند و ابتدا از علفهای هرز اطراف و داخل باغ های پسته و سپس از میوه های پسته تغذیه می کند. از مرحله تشکیل میوه تا سخت شدن پوست استخوانی و مرحله سخت شدن پوست استخوانی تا مغزبندی میوه ها خسارت وارد میشود.

✅کنترل

  • حمایت از دشمنان طبیعی بویژه زنبورهای انگل تخم سن ها با کاهش دفعات سمپاشی
  • مبارزه زراعی

زنجره پسته 

نام علمی زنجره پسته Bythoscopinae Idiocerus stali می باشد.این آفت به نام شیره تر شناخته شده و در مناطق پسته خیز وجود دارد ولی از آفات مهم مناطق پسته خیز محسوب نمی شود. تغذیه نوزادان زنجره (پوره ها از میوه ها باعث سیاه شدن و ریزش آنها می گردد. علاوه بر آن مدفوع آفت همراه با ترشحات گیاه ناشی از نیش پوره ها به صورت مایعی چسبناک دیده می شود.

کنترل زنجره پسته

  • استفاده از سموم شیمیایی مثل فوزالون
  •  استفاده از کارت‌های چسبنده زرد

ماسوی پسته

طبق بررسی‌های به عمل آمده قارچ Nematospora coryli Peglion عامل بیماری می‌باشد که توسط خرطوم سن‌ها به دانه‌های پسته منتقل می‌شود. در اثر این بیماری ماده‌ای چسبناک و بی‌رنگ متمایل به سفید در بیت پوست استخوانی میوه و لپه‌های مغز دیده می‌شود. این ماده در مرحله‌ای که میئه از نظر رشد کامل شده است، سفید و نسبتاً سخت می‌باشد به همین دلیل این بیماری را ماسو می‌نامند.

کنترل ماسوی پسته

  • میوه‌های پوک و دارای مغز آلوده به ماسو جمع‌آوری و منهدم شود.
  • علف‌های هرز باغات پسته با دقت وجین شده، به خارج از باغ منتقل گردند.
  • در صورت مشاهده سن‌های ناقل به تعداد زیاد باغ‌های پسته را باید سم‌پاشی کرد.

جمع بندی

مبارزه با بیماری و آفات مهم پسته ، جلوگیری از وقوع و یا کاهش میزان و شدت خسارت می باشد که با استفاده از روش های مختلفی صورت می گیرد. هدف از مبارزه نجات تک تک گیاهان نمی باشد، بلکه نجات جمعیت گیاهان در نظر می باشد. جهت کنترل و مبارزه با بیماری و آفات، دانش کافی از علل وقوع و توسعه آن مورد نیاز و استفاده از برترین کود و سم ها اجباری است که میتوان آن را در فروشگاه سم و کود کشاورزی اگری راز تهیه کرد.

منابع

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

برای مشاوره آنلاین کلیک کنید

  **اگری راز ،راز رویش ها**

انواع روشهای نوین آبیاری

مقدمه

کشاورزی مدرن در نگاه اول ممکن است سخت و دشوار، غیرمنتظره و کاری کاملا ریسکی به نظر برسد. اگرچه امروزه تجهیزات بسیار بیشتری از جمله تجهیزات پیشرفته‌ی محلول‌پاشی و روش‌های آبیاری نوین در دسترس کشاورزان قرار دارند. اما همگی این تکنیک‌ها چالش‌هایی هستند که اگر از آن‌ها اطلاعات کافی نداشته باشیم، می‌توانند ما را به دردسر بیندازند. از سویی، اقلیم باغ یا زمین کشاورزی، نوع خاک، تکنولوژی‌های در دسترس و میزان پتانسیل زمین در محصول‌دهی، همگی بر بهره‌گیری از این شیوه‌های مدرن، تاثیری مستقیم برجای می‌گذارند.فروشگاه آنلاین کشاورزی اگری راز در این مقاله انواع روش‌های آبیاری در کشاورزی را بصورت مختصر برای شما توضیح خواهد داد.

انواع روش های آبیاری - اگری راز

روش‌های آبیاری را بهتر بشناسید!

آبیاری به دو روش سنتی و نوین انجام میشود. معمولا آبیاری سطحی، نوعی آبیاری سنتی در نظر گرفته می‌شود که به شیوه‌ی آبیاری کرتی، نواری و شیاری تقسیم می‌شود.در آبیاری سطحی، آب از طریق لوله‌ها یا کانالهای کشیده‌شده در دل خاک عبور کرده و اندک اندک به درون خاک نفوذ کرده و به ریشه‌ی گیاه می‌رسد. منابع آب سطحی از نظر جریان آب به دو دسته تقسیم می‌شوند:

(منابع آب سطحی، از نظر نوع جریان آب به دو دسته تقسیم می‌شوند.)

طی سال‌های متمادی به دلیل هزینه‌ی پایین بهره‌وری از روش آبیاری سطحی، به عنوان مهم‌ترین و به صرفه‌ترین روش آبیاری استفاده می‌شد. اما به دلیل هدر رفت بسیار زیاد آب در این روش و عدم کنترل بهینه‌ی آب تامین شده برای ریشه‌ی گیاه، امروزه آبیاری‌های نوین تحت فشار جای این روش را گرفته‌اند. روش‌های آبیاری سنتی را به این شکل تعریف می‌نمایند:

انواع روش‌های سنتی آبیاری سطحی

آبیاری کرتی

سال‌های متوالی، کشاورزان با دسته‌بندی باغ یا زمین کشاورزی خود به قطعات مربعی یا مستطیلی شکل، کرت‌هایی درست می‌کردند که آب را در دسترس گیاهان قرار می‌داد. اگر سری به زمین‌های برنج زده باشید یا باغ‌های میوه‌ را از نظر گذرانده باشید، بدون شک با این روش آشنا هستید. گاهی کشاورز بسته به نیاز گیاه (مانند برنج)، زمین را غرقاب می‌سازد؛ تا با اشباع کامل خاک از آب، کاملا برای کشت گیاه مناسب باشد. گاهی هم با زهکشی آب، مواد مورد نیاز را به آن می‌رساند. – این روش بیشتر برای خاک‌ها کم‌نفوذ و مزارع صاف مناسب است. ازآن‌جایی هم که آب قرار است تا مدتی بر سطح خاک باقی بماند، توصیه می‌شود در زمین‌های فاقد شیب از این روش استفاده شود.

آبیاری غرقابی

در این روش سطح زمین کاملا غرق از آب می‌شود. آبیاری غرقابی معمولا به صورت دوره‌ای و دائم به انجام می‌رسد. از آنجایی‌ هم که زمین می‌بایست غرق در آب شود (مانند زمین برنج)، معمولا نباید شیبی داشته باشد. این روش نیز در زمین‌های کم‌نفوذ به انجام می‌رسد. علاوه بر این، این روش معمولا جلوی تهویه‌ی خاک را می‌گیرد. اگر هم خاک شور باشد، به خوبی آن را می‌شوید. معمولا آبیاری غرقابی، خود به سه گروه تقسیم می‌شود: * سیلابی *نواری * کرتی * ماندابی: در این روش از آبیاری سطحی، زمین دائما از آب پر و خالی می‌شود (به عنوان مثال، در صورتی‌که غرقابی دائم به طوقه‌ی گیاه یا بخش‌های دیگر آن صدمه بزند، از این روش استفاده می‌کنند) – اگر زمین شما اندکی شیب داشته باشد، باز هم می‌توانید از این روش استفاده کنید.

آبیاری جویچه ای

به طور کلی، آبیاری جویچه‌ای یک روش آبیاری محبوب است که برای زمین‌هایی با کیفیت آب پائین و شیب زیاد مناسب است. در این روش، آب از طریق جویچه‌هایی که در زمین به دست آمده‌اند، به باغ‌ها می‌رسد. این روش آبیاری به دلیل سادگی و کم هزینه بودن، محبوبیت زیادی دارد.

در روش آبیاری جویچه‌ای، باید مطمئن شویم که جریان آب کافی است تا به طور یکنواخت در جویچه جاری شود و توزیع آب بهتر شود. برای این منظور، می‌توان از چندین جویچه به طور همزمان استفاده کرد و یا از جویچه‌های با شکل زیگزاگی استفاده کرد که باعث توزیع بهتر آب در زمین می‌شوند.

همچنین برای کاهش هدر رفت آب، می‌توان از روش‌هایی مانند کاشت درختان مقاوم به خشکی، کاشت گیاهان پوششی برای کاهش تبخیر و تعرق، و استفاده از مواد آلی برای افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک استفاده کرد.

روش‌های آبیاری سطحی نوین

آبیاری شیاری

در این روش، شیارهایی در میان ردیف‌های گیاهان شکل می‌گیرد که آب در دل آن به جریان می‌افتد. اگر تابه‌حال سری به زمین پنبه زده باشید، بدون شک با این شکل آبیاری مواجه شده‌اید. شیارهایی که طی این مدل آبیاری، میان ردیف گیاهان کشیده می‌شود، کاملا تعمیم‌یافته با خط تراز زمین است.

آبیاری نواری

بخصوص در میان باغ‌ها و زمین‌های غلات طرفدار زیادی دارد. در این روش، نوارهایی که طول آن‌ها حتی به 300 متر هم می‌رسد انتخاب می‌شوند؛ تا آب را بین ردیف‌های گیاهان تقسیم کنند. این نوارها سپس به انشعابات مختلفی تقسیم می‌شوند، تا آب را بین این انشعابات تقسیم کنند. این مدل آبیاری، معمولا در آن واحد که جریان از نوار عبور می‌کند، به گیاهان می‌رسند. – این روش هم در شیب‌های زیاد، کمی آبیاری را با چالش روبرو می‌کند. از آن گذشته، این روش، یکی از بهترین روش‌های کنترل آبیاری، بسته به گیاه و محصول است.

آبیاری کم‌فشار

این آبیاری از طریق احداث کانال‌هایی صورت می‌پذیرد. در این نوع از آبیاری سطحی، آب بسیار کم‌تری نسبت به آبیاری تحت فشار استفاده می‌شود. یکی از مزایای مهم این نوع آبیاری، این است که آب فرصت نفوذ در خاک را پیدا می‌کند و از هدر رفت آب (مانند بخار شدن آن) جلوگیری می‌شود.این روش را می‌توان در زمین‌های شیب‌دار نیز به کار برد.

روش‌های آبیاری نوین تحت فشار

یکی از روش‌های آبیاری نوین، آبیاری تحت فشار است؛ که طی آن، آب با فشاری بالاتر از فشار اتمسفر، از لوله‌های تعبیه شده عبور کرده و پس از پاشیده شدن بر روی گیاهان، در بخش‌های مختلف زمین یا باغ توزیع می‌شود.

آبیاری قطره‌ای

شبکه‌ی لوله‌کشی، آب را با فشار کم بین انشعابات زمین تقسیم نموده، سپس با سرعت بالا و به شکل قطره روی گیاه اسپری می‌کند. از جمله مهم‌ترین مزایای این روش، سرعت بالا در آبیاری، قابلیت تصفیه‌ی آب، کنترل دقیق میزان آبیاری، امکان آبیاری نواری، لوله‌ای و قطره‌چکانی، هزینه‌ای اندک در مقایسه با سایر روش‌های مدرن آبیاری، جلوگیری از هدررفت آب و فرسایش خاک، قابلیت انعطاف در زمین‌های مختلف و… می‌باشد. بعلاوه عملکرد کودهای زمین را نیز تسریع می‌کند.

آبیاری بارانی

روشی بشدت کارآمد که در واقع بارش باران را از طریق لوله‌های تعبیه شده در خاک و از طریق آب‌پاش‌هایی که به همین منظور در زمین کار گذاشته شده است، شبیه‌سازی می‌کند. این مدل آبیاری می‌تواند ثابت، نیمه ثابت یا متحرک باشد. معمولا سیستم‌های متحرک، آب‌فشان‌های متعددی دارد که آب توسط پمپ‌ها به محل آب‌فشان‌ها می‌رسد و سپس بر روی گیاه، به شکل باران اسپری می‌شود. روش بارانی نیز مانند روش آبیاری قطره‌ای، مزایای بسیاری دارد که می‌توان از میان آن به تناسب آن برای کودپاشی، جلوگیری از فرسودگی زمین، خنک‌سازی محصولات در صورت وقوع گرمای زیاد و… اشاره کرد. اما یکی از معایب این روش این است که در صورت وقوع باد، مقدار زیادی از آب به هدر خواهد رفت و در صورتی‌که شما سم‌پاشی کنید، این احتمال هست که سموم از روی گیاهان شسته شوند. بماند که این پروژه‌ها، معمولا به هزینه‌ی بالاتری هم برای راه‌اندازی نیاز دارد.

آبیاری بارانی معمولا به چند روش اجرا می‌شود:

  • قرقره‌ای: این روش آبیاری با کمک ماشین آبیاری قرقره‌ای، زمین شما را به شکل نواری آبیاری می‌کند. این روش‌ را می‌توانید برای مناطق مرتفع، ناهموار و انواع خاک‌های رسی و حتی شنی هم استفاده کنید. این روش آبیاری خود به دو دسته‌ آبیاری قرقره‌ای گان (تفنگی) و مه‌پاش تقسیم می‌شود.
  • کلاسیک: یکی از ساده‌ترین روش‌های آبیاری بارانی، که آب از طریق پمپ بین انشعابات لوله‌ها تقسیم می‌شود. سپس از طریق آبپاش بین گیاهان پخش می‌شود.
  • آبفشان غلطان: در این روش با کمک لوله‌های آلومینیومی، آب را از طریق یک موتور بنزینی به آبپاش‌ها می‌رساند و به وسیله‌ی چرخ‌ها، بین قطعات مختلف زمین جابجا شده و آب را تقسیم می‌کند. معمولا از این روش برای زمین‌های کشاورزی هموار و فاقد شیب استفاده می‌شود.
  • آبفشان دوار: با کمک دستگاهی پیشرفته، آب از منبع به برج اصلی منتقل شده، سپس با فرمان موتور به آبفشان‌های دوار می‌رسد. این آبفشان‌ها نیز با حرکات دایره‌ای، آب را بین گیاهان پخش می‌کنند.
  • آبفشان خطی: تنها وجه تفاوت در میان این مدل آبفشان با آبفشان دوار، حرکت خطی آن است؛ که ساختاری مستطیلی شکل دارد.

آبیاری گلدانی

خاستگاه آن به ایران و شمال آفریقا می‌رسد. این روش که برای مناطق کم‌آب عالی‌ست، از روش آبیاری قطره‌ای گرفته شده و کوزه‌ یا گلدانی پر از آب درون خاک قرار می‌گیرد تا آب از طریق سوراخ آن به گیاه برسد. این روش از نظر صرفه‌جویی در هزینه‌ها و اتلاف آب حرف اول را می‌زند. اما توزیع رطوبت آن بسیار ریسکی و بستگی به نوع خاک، نوع گیاه، درزهای کوزه و… دارد.

آبیاری میکرو

هر روشی که تنها مقدار اندکی از آب را (به اندازه‌ی نیاز گیاه در طول روز) به آن برساند، در این دسته قرار می‌گیرد. معمولا حجم آبیاری در این روش کم است و به روش‌های مختلف به انجام می‌رسد.

  • موضعی: لوله‌های پلاستیکی بین بخش‌های مختلف زمین پخش شده و آب را در کنار ریشه‌ی گیاه، به بیرون می‌پاشد.
  • سطحی: معمولا برای باغ‌ها و درختان استفاده می‌شود. در این روش دستگاه‌های کنترلی و لوله‌های بسیاری، آب را به انشعابات مختلف رسانده؛ و به روش قطره‌ای یا حداقل با دبی پایین به گیاه می‌رسانند.
  • زیرسطحی: لوله‌هایی در زیر خاک تعبیه می‌شوند تا به میزان تنظیم شده، آب را به ریشه برسانند. یکی از مزایای این روش، عدم خرابی لوله‌ها به دلیل لگدخوردگی یا آفتاب‌زدگی‌ست.
  • نبضی: به روش قطره‌چکانی یا از طریق آب‌پاش‌ها، آب را به گیاه می‌رساند.
  • جرعه‌ای: این روش نیز مانند روش نبضی از طریق قطره‌چکانی یا آب‌پاش‌ها، آب را پخش می‌کند. به این تفاوت که جریان آب کنترل‌شده و مقطع بوده و گاهی میزان دبی بیشتر می‌شود.  
  • حبابی: دبی آب در این روش بالاتر از معمول بوده، از طریق نوارهایی که میان مزرعه تقسیم می‌شوند؛ آب را به گیاه می‌رسانند.
  • مه‌پاشی: در این روش، آبیاری به شکل افزایش رطوبت و پخش بخار بین گیاهان صورت می‌گیرد.

(کودپاشی از طریق تغذیه‌ی برگی)

محلول پاشی برگی - اگری راز

و اما محلول‌پاشی نوین و انواع آن

محلول‌پاشی که به آن تغذیه‌ی برگی نیز می‌گویند، در زمانی‌‌که مواد غذایی خاک به اندازه‌ی کافی‌ نیست، این مواد را به سرعت به خاک شما می‌رساند. به این شکل گیاه از طریق برگ‌های خود، این مواد حیاتی را جذب می‌کند.

نکاتی که در حین محلول‌پاشی نباید از یاد ببرید:

  • محلول‌پاشی برگی: دراین روش، کود یا سم به صورت پودری بر روی گیاه اسپری می‌شود. این روش بخصوص در زمان‌هایی که گیاه از کمبود مواد خاصی رنج می‌برد، بسیار توصیه می‌شود. معمولا این روش بر روی گیاهان پهن‌برگ تاثیر بیشتری دارد. بازده این روش به شدت بالاست و باعث تجهیز گیاه و مقاومت آن در برابر انواع آفات و بیماری‌ها می‌شود.
  • زمان استفاده از محلول‌پاشی: زمانی‌که به دلایل مختلفی، خاک به اندازه‌ی کافی تهویه نمی‌شود، بیماری‌ها و آفات مختلفی گیاه را تهدید می‌کنند و یا رطوبت گیاه کاهش یافته است؛ می‌توان از محلول‌پاشی استفاده کرد.این محلول‌ها می‌توانند به شکل پودری یا محلول در آب (مایع) باشند. معمولا در هنگام تغذیه‌ی گیاه با محلول‌پاشی، از مواد و یون‌های ارگانیک استفاده می‌شود. محلول‌های تغلیظ شده معمولا برای محلول‌پاشی مناسب نیستند.
  • توصیه می‌شود که محلول‌پاشی در زمانی‌که هوا خنک است، انجام شود. اوایل صبح یا اواخر غروب انجام شود. (ساعات اولیه‌ی صبح: 7 الی 9 صبح و ساعات اواخر غروب: 5 الی 7 غروب)
  • گیاه‌هایی که به آفت و بیماری دچار شده‌اند و شاخ و برگ بسیاری دارند، نیاز به سمپاشی عمیق دارند.
  •  معمولا این روش تاثیری 8 الی 9 برابر سریع‌تر از تغذیه‌ی خاکی گیاه دارد. به همین دلیل، توصیه می‌شود که پیش از محلول‌پاشی، آبیاری انجام شود تا پس از دریافت محلول یا سم از طریق روزنه‌های هوایی گیاه، به سرعت در بافت آن پخش گردد.
  • بهتر است محلول‌پاشی را در آب و هوای بسیار گرم انجام ندهید. در این صورت محلول‌ها به سرعت تبخیر می‌شوند و بازدهی عملکرد شما بشدت پایین می‌آید. بهترین زمان، هوایی خنک و با رطوبت بالا است. اما دقت کنید که سطح برگ کاملا اشباع و خیس نباشد.
  • مقدار پاشش محلول یا سم می‌بایست کاملا تنظیم شده باشد (به اصطلاح دستگاه کالیبره شده باشد) به این شکل، از عدم وجود رسوب در دستگاه هم مطمئن شوید، تا مواد مغذی یا سم دقیقا متناسب با نیاز گیاه به آن برسند. از شستن کاملا برگ‌ها با محلول هم خودداری کنید. چرا که بازده کار شما را پایین می‌آورد.

معمولا این روش، در زمانی توصیه می‌شود که گیاه در مرحله‌ی مهمی از رشد قرار دارد، اما ریشه نمی‌تواند مواد مورد نیاز آن را تامین کند. پس تنها به محلول‌پاشی تکیه نکنید. به گیاه کمک کنید تا همزمان که از ریشه جذب دارد؛ از طریق برگ‌ها نیز مواد مغذی خود را دریافت کند. به این شکل، کیفیت محصول و رشد گیاه، به شدت افزایش خواهد یافت.

نتیجه‌گیری

آبیاری یکی از مهم‌ترین نیازهای گیاهان کشت‌شده است؛ که می‌بایست هنگام انجام آن به فاکتورهای مختلفی دقت کرد. آبیاری در کشاورزی به روش‌های مختلفی انجام میشود که بسته به شرایط اقلیمی، خاک و هزینه‌های آن‌ها و… به انجام می‌رسد. در صورتی که نیاز به مشاوره‌ی تخصصی در زمینه‌ی روش‌های آبیاری و محلول‌پاشی دارید، می‌توانید با کارشناسان اگری‌راز تماس حاصل فرمایید.

منابع

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

برای مشاوره آنلاین کلیک کنید

  **اگری راز ،راز رویش ها**

برنامه کودی کاهو

مقدمه

 گیاهی یک‌ساله از خانوادهٔ کاسنیان است. کاهو بیشتر به صورت سبزی پرورش می‌یابد ولی در مواقعی به صورت ساقه یا بذر نیز یافت می‌شود. کاهو برای اولین بار توسط مصریان باستان کشت شد که آن را از یک علف هرز که دانه‌هایش برای تولید روغن استفاده می‌شد، به دست آوردند.کاهو رشد سریعی دارد و می‌توان در سال دو تا سه مرتبه محصول آن را برداشت نمود. حجم محصول برداشتی به مساحت زمین زیر کشت بستگی دارد و کیفیت محصول نهایی نیز وابسته به مواد موجود در خاک و رسیدگی به گیاه است تا مورد هجوم آفات و بیماری‌ها قرار نگیرد. با توجه به تعداد بالای مصرف کننده های سبزیجات، کاشت کاهو می‌تواند برای کشاورزان فرآیند ساده و سودآوری باشد.

توضیحات برنامه کودی

(برنامه کوددهی کاهو ) شامل مجموعه ای از کودهای مورد نیاز از ابتدا تا انتهای رشد بوته است ، اما قبل از هر اقدامی لازم است از باغ، آزمون خاک و یا نمونه از برگ گرفته شود ( آماده سازی زمین اصلی )و بعد کودهای تجویز شده استفاده شود .با استفاده از این برنامه شما میتوانید با کمترین هزینه محصول خود را به بالاترین کیفیت ، و برداشت خود را چند برابر کنید.

توصیه کودی اگری راز (کاهو)

برای مشاهده محصولات پیشنهادی در جدول ،بر روی اسم محصول کلیک و اطلاعات آن را مشاهده کنید.

نوع کود/زمان مصرفرشد رویشیآغاز تشکیل هدتشکیل 50%هدرسیدگی
ازت مایع 8لیتر در هکتار آبکود
npk20-20-20
15کیلوگرم در هکتار آبکود
12-12-36
15کیلوگرم در هکتار آبکود
کالفرت 2/5 کیلوگرم در هکتار آبکود
نیترات منیزیم10کیلوگرم در هکتار آبکود
اوره فسفات15کیلوگرم در هکتار آبکود
عناصر ریزمغذی و محرک رشدآمینواسید+میکرومغذی محلول پاشی در هزار لیترآمینواسید+جلبک دریایی محلول پاشی در هزار لیترآمینواسید+میکرومغذی محلول پاشی در هزار لیتر
ارگانومیت5لیتر در هکتار به صورت آبکود2/5لیتر در هکتار بصورت محلول پاشی
فسفیت پتاسیم5لیتر در هکتار بصورت آبکود
نیترات کلسیم3لیتر در هکتار آبکود15کیلوگرم در هکتار آبکود
سولفات پتاسیم15کیلوگرم در هکتار آبیاری
هیومیک اسید15کیلوگرم در هکتار آبکود
fmz2لیتر در هزار لیتر محلول پاش

این برنامه که توسط تیم تخصصی اگری راز انجام شده برای مصارف عمومی در کشاورزی برای یک دوره رشد میباشد .

احتیاط و هشدار :(برنامه کامل تغذیه کودی )

  • کارخانه تولید کننده و همچنین شرکت اگری راز در قبال استفاده نادرست از ترکیب کود کشاورزی و با سایر عوامل غیر منطبق با دستور العمل های محصول ، هیچگونه مسئولیتی را نمی پذیرد.
  • این برنامه(برنامه کودی) بصورت *عمومی* و * سالانه * بوده و انتخاب نوع و میزان کود مورد نیاز به شرایط آب و هوای ناحیه، بافت و خصوصیات شیمیایی خاک و حتی هدف تولید گیاه مورد کاشت بستگی دارد. بنابراین برای اطلاعات کامل ازبرنامه غذایی تخصصی کودی می توانید با کارشناسان فنی اگری راز در ارتباط باشید.

قابل ذکر است

که تمامی محصولات در برنامه غذایی ارائه شده توسط کارشناسان فنی تیم ، را میتوانید با بهترین کیفیت در فروشگاه اینترنتی کشاورزی اگری راز (خرید اینترنتی کود)تهیه کنید.

برای مشاوره آنلاین کلیک کنید

  **اگری راز ،راز رویش ها**

کاشت گل محمدی و برداشت آن

مقدمه

گل سرخ یا گل محمدی گونه‌ای از رز است که به دلیل عطر و بوی خاص و خاصیت دارویی زیاد آن در بسیاری از مناطق مثل فارس ،اصفهان، آذربایجان شرقی،کرمان و در بعضی از استان های دیگر پرورش داده میشود که یکی از معروف ترین شهرهایی که به صورت فراوان گل محمدی در آن پرورش داده می‌شود شهر کاشان در ایران است که از آن برای گلاب گیری و روغن گیری استفاده می‌شود.

گل محمدی - اگری راز

گل محمدی

 نام علمی گل محمدی Rosa damascena  می‌باشد که از گلاب، اسانس و گلبرگ خشک آن در صنایع دارویی، عطرسازی، فراورده‌های بهداشتی و آرایشی و صنایع غذایی و دارویی استفاده می‌شود. کشت گل محمدی بیشتر در قسمتهای کوهپایه‌ای و اقلیم خشک و نیمه خشک با تابستانهای معتدل و خشک و زمستانهای سرد می‌باشد.گل ها در اوائل اردیبهشت تا اوائل تیرماه باز میشود .برای باز شدن گل به بیست الی سی روز زمان نیاز دارد و دوام گل حداکثر یک روز می باشد.دمای 26 درجه ،در طول دوره رشد مناسب است و باعث افزایش گل و کیفیت اسانس آن میشود. گل محمدی گیاه نورپسند است و در مناطق کم نور رشد آن کند و از کیفیت آن کم میشود و رشد علفی خواهد داشت،بنابراین گل محمدی برای افزایش تولید اسانس نیاز به نور با کیفیت دارد.خاک مناسب برای کشت گل محمدی ،خاک سبک و با زهکش مناسب است ولی در خاکهای نیمه سنگین که دارای زهکش مناسب است نیز رشد خوبی خواهد داشت. از بذر این گیاه می‌توان برای تکثیر نیز استفاده کرد اما توجه داشته باشید که استفاده از بذر ممکن است گیاهی به وجود آورد که تا حدودی با گیاه مادری کمی متفاوت است. بذرها دارای پوششی هستند که می‌تواند جوانه زنی را با مشکل مواجه کند. بنابراین معمولاً بذرها را میان کاغذ سمباده می‌گذارند و کمی مالش می‌دهند تا این پوشش تا حدودی نازک‌تر شود. سپس باید بذرها را در میان پیت ماس مرطوب و برای ۳-۲ هفته در دمای ۳۲-۲۷ درجه سانتی‌گراد و سپس برای ۴ ماه در دمای حدود ۳ درجه سانتی‌گراد نگهداشت تا نیاز سرمایی آن برطرف شده و جوانه زنی آن شروع شود. در طی این مدت مراقب عدم خشک شدن پیت ماس باشید. اگر این روش را بکار نبرید و بذرها را به محض رسیدن میوه گل از آن جدا کرده بکارید (مثلاً در اواسط پاییز)، این بذرها ممکن است بهار سال بعد جوانه بزنند اما احتمال اینکه جوانه زنی آنان تا ۱۸ ماه نیز به طول بکشد وجود دارد.

گلاب گیری - اگری راز

گلاب گیری به صورت سنتی و صنعتی انجام میشود که در ادامه به آن می پردازیم.

روش سنتی گلاب گیری


 جز روشهایی است که از گذشته تا به امروز مرسوم بوده که در این روش گل محمدی را با مقداری آب در دیگ مسی قرار میدهند و درب آن را روی دیگ می گذارند و به کمک زنجیر هایی که به دیگ متصل است محکم می کنند . در این بین با استفاده از واشر های پلاستیکی بین درپوش و دیگ از نشت کردن بخار جلوگیری می کنند . روی درپوش دیگ سوراخ هایی تعبیه شده است که به وسیله دو لوله آلومینیومی ( نیچه ) دیگ را به پارچ های دسته دار مسی متصل می کند . بخار حاصل از تقطیر محتویات دیگ از طریق این لوله ها به داخل پارچی که درون دیگ مسی قرار دارد هدایت شده و به مایع تبدیل می شود . مدت زمان گلابگیری در روش سنتی بین 4 الی 8 ساعت است که در طول شبانه روز می توان چهار بار این عمل را تکرار کرد و به 90 الی 120 کیلو گرم گل محمدی در شبانه روز احتیاج است . به طور معمول از یک کیلو گرم گل محمدی 1.5 لیتر گلاب به دست می آید که نیم لیتر اولیه بسیار مرغوب و خوشبو و غلیظ می باشد .

روش صنعتی گلاب گیری


برای تولید گلاب به روش صنعتی از دستگاه ها و ماشین آلات پیشرفته ای از جنس استیل سیلیکون ( اکسید نمی شود ) استفاده می شود . نخست گل محمدی و آب را به مقدار معین در حجم بالا داخل دیگ های بزرگ صنعتی قرار داده و با حرارت غیر مستقیم که اغلب با بخار آب می باشد از بین مخلوط گل و آب عبور داده می شود . پس از انجام مراحل تقطیر گلاب به مخازن استیل هدایت شده و در آن قسمت جمع می شود . از این مرحله عملیات پاستوریزاسیون و صاف کردن گلاب صورت می گیرد که گلاب را تا درجه 80 درجه سلسیوس گرم نموده ( برای میکروب زدایی ) و از فیلترهای مخصوص که از جنس کاغذی و یا پلاستیکی هستند عبور داده می شود و در پایان در منبع ذخیره می شود و پس از آن عمل پر کردن بطری ها صورت می گیرد . در این قسمت گلاب با همان دمای بالا داخل بطری هایی که جنس شیشه و یا پلی اتیلن دارند ریخته می شود و با درب های آلومینیومی و یا پلاستیکی غیر قابل نفوذ پلمپ می شود . در روش صنعتی تولید گلاب با رعایت کلیه موازین مختلف در حین تولید و بسته بندی ، محصول مورد نظر از نظر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی و همین طور میکروبی مطابق با استانداردهای تعیین شده در صنف خواهد بود . عطر گل محمدی نیز به صورت لایه ای زرد رنگ و چرب که بسیار سبک می باشد به صورت نیمه جامد و غیر محلول بر روی سطح گلاب قرار می گیرد .

ویژگی شیمیایی و فیزیکی گلاب

گلاب یک نوشیدنی پرطرفدار در ایران است که برای تولید آن به ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاصی نیاز است. گلاب اصل باید کاملاً زلال، بیرنگ، بدون رسوب و ذرات خارجی باشد و دارای بوی مطبوع، مزه گس مانند و تلخ، فاقد بوی پختگی و ترشیدگی و سوختگی باشد. همچنین، میزان اسانس گلاب باید در 100 سانتی‌متر مکعب حداقل 12 میلی‌گرم باشد و باید از اسانس‌های تقلبی و سنتزی در تولید گلاب اصل خودداری شود. برای تضمین کیفیت گلاب، شناسنامه شیمیایی آن باید با استانداردهای ملی ایران مطابقت داشته باشد و باید از بطری‌های شفاف و نو، استریل شده و بسته‌بندی‌های مناسب و شکیل استفاده شود. در کل، تولید گلاب با کیفیت باید با توجه به تمامی جزئیات و با رعایت دقیق بهداشت و مراحل تولید انجام شود.


پیشنهاد اگری راز

تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی مشاوره دهی گیاهان آپارتمانی،باغی،زراعی به شما پیشنهاد میکند که گیاهان خود را قبل از درگیر شدن با آفات و بیماری ها و متحمل شدن ضرر ،با تغذیه مناسب و کوددهی اصولی بالا برده و دیگر نگران آن نباشید

بر روی محصولات پیشنهادی کلیک کنید
👇
کود ریشه زا خانگی-کود گلدهی خانگی-
کود تقویتی گیاهان آپارتمانیهیومیک اسید
،npk12-12-36 ، npk18-44-0، npk 12-3-43
npk 10-40-10،NPK 10-50-10 ،npk 10-52-10
npk 10-5-15 ،NPK 20 – 20 – 20 ، NPK 15-5-30
npk 14-69-16 ، npk 18-11-59 + te ، اکستراژل 18-11-59 +te
npk 12-61-0، CRESCENT NPK ، 44-5-8 NPK

جمع بندی

بهترین زمان از روز برای چیدن گل‌های محمدی ساعات نخست روز و پیش از تابش مستقیم آفتاب است. پس از تابش مستقیم خورشید ممکن است گل‌ها کمی پژمرده شوند و بر کیفیت گلاب حاصل از آن‌ها تأثیر بگذارند. کیفیت گلاب به دست آمده از گل‌های چیده شده پیش از طلوع آفتاب، بسیار بیشتر از سایر گلاب‌ها است.

منابع

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

برای مشاوره آنلاین کلیک کنید

 **اگری راز ،راز رویش ها**

برنامه کودی گلابی

مقدمه

یکی از بهترین روش‌های کاشت ارقام مختلف، تهیه نهال و کاشت در زمین زراعی است. برای این منظور کافی است به یکی از مراکز خرید نهال مراجعه کرده و نهال مورد نظر خود را تهیه کنید. برای کاشت نهال گلابی؛ شما نیاز به خاکی حاصلخیز در منطقه‌ای با آب و هوای معتدل دارید. در کاشت گلابی؛ نیز همچون دیگر ارقام باید بر روی زمین گودال‌هایی با عمق مناسب ایجاد کنید.پس از کاشت و رسیدن به زمان باردهی درخت گلابی، باید به زمان مناسب برداشت و پس از برداشت توجه داشته باشیم. تا زمانی که میوه گلابی به رنگ زرد یا طلایی نرسیده باید از روی شاخه‌ها چیده شود. به این دلیل که در کوتاه‌ترین زمان پس از تغییر رنگ میوه فاسد شده و دیگر قابل استفاده نخواهد بود. معمولا باغدارن این میوه را هنگامی که به رنگ سبز بوده و حجمی سفت دارد، برداشت می‌کنند.

توضیحات برنامه کودی

(برنامه کوددهی ) شامل مجموعه ای از کودهای مورد نیاز از ابتدا تا انتهای رشد درخت است ، اما قبل از هر اقدامی لازم است از باغ، آزمون خاک و یا نمونه از برگ گرفته شود ( آماده سازی زمین اصلی )و بعد کودهای تجویز شده استفاده شود .با استفاده از این برنامه شما میتوانید با کمترین هزینه محصول خود را به بالاترین کیفیت ، و برداشت خود را چند برابر کنید.

توصیه کودی اگری راز (گلابی)

برای مشاهده محصولات پیشنهادی در جدول ،بر روی اسم محصول کلیک و اطلاعات آن را مشاهده کنید.

زمان مصرف/ نوع کودچالکودتورم جوانه هاپس از ریزش گلبرگ هافندقی شدنرشد میوهقبل از برداشتبعد از برداشت
پلت مرغی(500-100گرم بسته به سن درخت) یا
کود دامی به همراه گوگرد
فروت ست1-2لیتر در هزار محلولپاشیفروت ست بزرگان کالا 2-3 لیتر در هزار محلولپاشی
npk10-10-1020-20-20
20کیلوگرم در هکتار آبکود
12-12-36
3کیلوگرم در هکتار محلولپاشی
8-5-44
20کیلوگرم در هکتار آبکود
هیومیک اسیدیومیک 18
5-10 لیتر در هکتار آبیاری
بیولم 1-2 کیلوگرم در هزار محلول پاشییومیک 18
5-10 لیتر در هکتار آبیاری
اگرو هیومیک 5کیلوگرم در هکتار آبیاری
عناصر ریزمغذی و محرک رشدآمینوفول پارال +جلبک (سی کلپ تالوفیت)آمینو 7 آگرارس +میکرو کمپلکس آپیکس
تیو سولفات پتاسیم2لیتر محلول پاشی در هزار لیتر
میکرومعدنیارگانومیت 20کیلوگرم در هکتار آبیاری
نیترات کلسیمدوکانیت
3-2کیلوگرم در هکتار محلول پاشی
کلسیمکلسیم بر آگرارس 2-4 لیتر در هزار محلولپاشی
اوره فسفات20-25کیلوگرم در هکتار آبیاری
آهن روی منگنززیمافر 4-2لیتر در هزار
فسفیت پتاسیمآلکسینو
1-2 لیتر در هزار
ارگانومیت10-15لیتر در هکتار آب آبیاری10-15لیتر در هکتار آب آبیاری
پتاسیمپتاسیم آکتماکس 100-150در 100لیتر آب محلولپاشی

این برنامه که توسط تیم تخصصی اگری راز انجام شده برای مصارف عمومی در کشاورزی برای یک دوره رشد میباشد .

احتیاط و هشدار :(برنامه کامل تغذیه کودی گلابی )

  • کارخانه تولید کننده و همچنین شرکت اگری راز در قبال استفاده نادرست از ترکیب کود کشاورزی و با سایر عوامل غیر منطبق با دستور العمل های محصول ، هیچگونه مسئولیتی را نمی پذیرد.
  • این برنامه(برنامه کودی گلابی) بصورت *عمومی* و * سالانه * بوده و انتخاب نوع و میزان کود مورد نیاز به شرایط آب و هوای ناحیه، بافت و خصوصیات شیمیایی خاک و حتی هدف تولید گیاه مورد کاشت بستگی دارد. بنابراین برای اطلاعات کامل ازبرنامه غذایی تخصصی کودی گلابی می توانید با کارشناسان فنی اگری راز در ارتباط باشید.

قابل ذکر است

که تمامی محصولات در برنامه غذایی ارائه شده توسط کارشناسان فنی تیم ، را میتوانید با بهترین کیفیت در فروشگاه اینترنتی کشاورزی اگری راز (خرید اینترنتی کود)تهیه کنید.

برای مشاوره آنلاین کلیک کنید

  **اگری راز ،راز رویش ها**

برنامه کودی کلزا

مقدمه

كلزا گياهي است از خانواده شب بو (Brasicaceae) ، يك ساله، دگرگشن و يكي ازمهم ترين گياهان زراعي كه از دانه آن جهت توليد روغن استفاده مي‌شود. در دهه اخير اين محصول روغني از نظر متوسط عملكرد روغن جهاني از رتبه پنجم به رتبه سوم صعود كرده است كه كشورهاي اروپائي و كانادا و چين و هند قسمت اعظم روغن خود را از آن تهيه مي‌كنند.آماده سازي زمين و تهيه بستر مناسب يكي از شرايط اصلي موفقيت زراعت كلزا مي باشد. بذور كوچك كلزا نياز به بستر كاشت مرطوب با بافت مناسب دارد تا رطوبت كافي براي جوانه زني و رشد را در اختيار داشته باشد. كلوخه هايي با قطر بالاي 3 سانتي متر دربستر آماده كشت باعث عدم سبز مطلوب مي شود.

توضیحات برنامه کودی کلزا

(برنامه کوددهی کلزا) شامل مجموعه ای از کودهای مورد نیاز از ابتدا تا انتهای رشد درخت است ، اما قبل از هر اقدامی لازم است از باغ، آزمون خاک و یا نمونه از برگ گرفته شود ( آماده سازی زمین اصلی )و بعد کودهای تجویز شده استفاده شود .با استفاده از این برنامه شما میتوانید با کمترین هزینه محصول خود را به بالاترین کیفیت ، و برداشت خود را چند برابر کنید.

توصیه کودی اگری راز (کلزا)

برای مشاهده محصولات پیشنهادی در جدول ،بر روی اسم محصول کلیک و اطلاعات آن را مشاهده کنید.

زمان مصرف/ نوع کودرشد رویشیگلدهیتشکیل غلافشروع رسیدگی
ریشه زا3لیتر در هکتار آبکود
هیومیک اسید5لیتر در هکتار آبکود
npk40-10-10
15کیلوگرم در هکتار آبکود
10-52-10
15کیلوگرم در هکتار آبکود
12-12-36
15کیلوگرم در هکتار آبکود
8-5-44
15کیلوگرم در هکتار آبکود
نیترات منیزیم10کیلوگرم در هکتار آب آبیاری
عناصر ریزمغذی و محرک رشدآمینواسید+میکرومغذی محلول پاشی در هزار لیتر
تیو سولفات پتاسیم2لیتر محلول پاشی در هزار لیتر
کلات آهن 1/5کیلوگرم در هکتار آبکود
مایع مرغی20لیتر در هکتار آب آبیاری
سولفات پتاسیم15کیلوگرم در هکتار آبیاری
گل افزا2/5لیتر در هزار لیتر محلول پاش

این برنامه که توسط تیم تخصصی اگری راز انجام شده برای مصارف عمومی در کشاورزی برای یک دوره رشد میباشد .

احتیاط و هشدار :(برنامه کامل تغذیه کودی کلزا)

  • کارخانه تولید کننده و همچنین شرکت اگری راز در قبال استفاده نادرست از ترکیب کود کشاورزی و با سایر عوامل غیر منطبق با دستور العمل های محصول ، هیچگونه مسئولیتی را نمی پذیرد.
  • این برنامه(برنامه کودی کلزا) بصورت *عمومی* و * سالانه * بوده و انتخاب نوع و میزان کود مورد نیاز به شرایط آب و هوای ناحیه، بافت و خصوصیات شیمیایی خاک و حتی هدف تولید گیاه مورد کاشت بستگی دارد. بنابراین برای اطلاعات کامل ازبرنامه غذایی تخصصی کودی کلزا می توانید با کارشناسان فنی اگری راز در ارتباط باشید.

قابل ذکر است

که تمامی محصولات در برنامه غذایی ارائه شده توسط کارشناسان فنی تیم ، را میتوانید با بهترین کیفیت در فروشگاه اینترنتی کشاورزی اگری راز (خرید اینترنتی کود)تهیه کنید.

برای مشاوره آنلاین کلیک کنید

  **اگری راز ،راز رویش ها**

برنامه کودی پسته

مقدمه

درختان پسته در مناطق گرم و معتدل رشد می کنند و مقاومت بسیار کمی در برابر سرما دارند. باردهی پسته با گرده افشانی انجام می شود. به همین دلیل نیز برای باردهی پسته به هر دو درخت نر و ماده نیاز است. معمولا در برابر هر 15 یا 10 درخت پسته، یک درخت نر کاشته می شود.بذرهای پسته به 2 سال زمان نیاز دارند تا به یک نهال تبدیل شود و یک نهال پسته نیز، 5 سال طول می کشد تا به باردهی برسد. البته در سال های اول میزان باردهی کم است. به طور معمول 10 تا 12 سال باید بگذرد تا به باردهی اقتصادی برسد. در این زمان نیز باید برنامه و برآورد کودی برای پر شدن مغز پسته به دقت انجام شود. چرا که تقویت و تغذیه درختان پسته به افزایش باردهی آن ها بسیار کمک می کند.

توضیحات برنامه کودی پسته

(برنامه کوددهی پسته) شامل مجموعه ای از کودهای مورد نیاز از ابتدا تا انتهای رشد درخت است ، اما قبل از هر اقدامی لازم است از باغ، آزمون خاک و یا نمونه از برگ گرفته شود ( آماده سازی زمین اصلی )و بعد کودهای تجویز شده استفاده شود .با استفاده از این برنامه شما میتوانید با کمترین هزینه محصول خود را به بالاترین کیفیت ، و برداشت خود را چند برابر کنید.

توصیه کودی اگری راز (پسته)

برای مشاهده محصولات پیشنهادی در جدول ،بر روی اسم محصول کلیک و اطلاعات آن را مشاهده کنید.

زمان مصرف/ نوع کوداواسط زمستانقبل از گلدهیهنگام تورم جوانهباز شدن جوانه
پایان گلددهی
عدسی شدن میوه
پرشدن مغز
پس از برداشت
پتاس،گوگرد،کود حیوانی پوسیده بصورت چالکود میزان
برای هر درخت بسته به سن
اوره فسفات10الی 15 کیلو در هکتار آبکود
سیتواسلو5الی 10لیتر در هکتار
محرک رشد ریزمغذیآمینواسید +جلبک دریایی در هزار لیتر آبآمینواسید +ریزمغذی در هزار لیتر آب
آمینوکلسیم-بر1/5کیلوگرم در هزار لیتر آب محلول پاشی1/5کیلوگرم در هزار لیتر آب محلول پاشی
کلات آهن40تا 70گرم برای هر درخت(سن درخت بستگی دارد)
کود npk30 – 20 کیلوگرم بر هکتار آبیاری
20-20-20

30 – 20 کیلوگرم بر هکتار
هیومیک اسید20 – 10 لیتر بر هکتار20 – 10 لیتر بر هکتار
فروت ست2لیتر در هزار لیتر آب محلول پاشی2لیتر در هزار لیتر آب محلول پاشی

این برنامه که توسط تیم تخصصی اگری راز انجام شده برای مصارف عمومی در کشاورزی برای یک دوره رشد میباشد .

احتیاط و هشدار :(برنامه کامل تغذیه کودی پسته)

  • کارخانه تولید کننده و همچنین شرکت اگری راز در قبال استفاده نادرست از ترکیب کود کشاورزی و با سایر عوامل غیر منطبق با دستور العمل های محصول ، هیچگونه مسئولیتی را نمی پذیرد.
  • این برنامه(برنامه کودی پسته) بصورت *عمومی* و * سالانه * بوده و انتخاب نوع و میزان کود مورد نیاز به شرایط آب و هوای ناحیه، بافت و خصوصیات شیمیایی خاک و حتی هدف تولید گیاه مورد کاشت بستگی دارد. بنابراین برای اطلاعات کامل ازبرنامه غذایی تخصصی کودی پسته می توانید با کارشناسان فنی اگری راز در ارتباط باشید.

قابل ذکر است

که تمامی محصولات در برنامه غذایی ارائه شده توسط کارشناسان فنی تیم ، را میتوانید با بهترین کیفیت در فروشگاه اینترنتی کشاورزی اگری راز (خرید اینترنتی کود)تهیه کنید.

برای مشاوره آنلاین کلیک کنید

  **اگری راز ،راز رویش ها**

برنامه کودی فلفل دلمه

مقدمه

 فلفل دلمه از خانواده Solanaceae  است که به رنگهای قرمز، زرد، سبز و نارنجی یافت می‌شود.فلفل از سبزیهای فصل گرم می‌باشد و نسبت به سرما و یخبندان و دماهای کمتر از ۱۵درجه سانتیگراد بسیار حساس است و دمای پایه برای رشد فلفل در حدود ۱۸درجه سانتیگراد مناسب می‌باشد.نیاز آبی فلفل در حدود ۱۰۰۰ – ۴۰۰ میلیمتر می‌باشد بطوری که رطوبت کم باعث ریزش گل و رطوبت زیاد باعث ریزش برگ می‌شود.فلفل را می‌توان در خاکهای شنی سبک تا رسی سنگین کشت نمود. خاک مناسب برای کشت آن خاکهای لوم یا لوم شنی است.فلفل به عنوان یک گیاه حساس به طول روز می‌باشد و معمولاً به فاصله دو ماه پس از کاشت گلدهی شروع می‌گردد و یکماه پس از گل آغازی میوه بستن صورت می‌گیرد و همواره شدت نور کم باعث ریزش گل می‌شود. بطور کلی با افزایش شدت نور در زمان گلدهی اگر کمبود رطوبت وجود نداشته باشد عملکرد افزایش خواهد یافت.

توضیحات برنامه کودی

(برنامه کوددهی فلفل دلمه) شامل مجموعه ای از کودهای مورد نیاز از ابتدا تا انتهای رشد درخت است ، اما قبل از هر اقدامی لازم است از باغ، آزمون خاک و یا نمونه از برگ گرفته شود ( آماده سازی زمین اصلی )و بعد کودهای تجویز شده استفاده شود .با استفاده از این برنامه شما میتوانید با کمترین هزینه محصول خود را به بالاترین کیفیت ، و برداشت خود را چند برابر کنید.

توصیه کودی اگری راز (فلفل دلمه)

برای مشاهده محصولات پیشنهادی در جدول ،بر روی اسم محصول کلیک و اطلاعات آن را مشاهده کنید.

زمان مصرف/ نوع کودبعد از انتقال نشاءرشد رویشیگل دادنتشکیل میوهشروع رسیدگی میوه
هیومیک اسید2لیتر در هکتار آبکود
ریشه زا2/5لیتر در هکتار آبکود
مایع مرغییک گالن 20لیتری در هکتار آبکودیک گالن 20لیتری در هکتار آبکود
سولفات پتاسیم15کیلوگرم در هزار لیتر آبکود
کلات آهن1کیلوگرم در هکتار آب آبیاری
کود npk15کیلوگرم در هکتار آبکود
40-5-5
15کیلوگرم در هکتار آبکود
10-52-10
15کیلوگرم در هکتار آبکود
15-5-30
سیلیکات پتاسیم2/5لیتر در هزار محلول پاشی
محرک رشد +ریز مغذیآمینواسید80% یک کیلوگرمآمینواسید 1کیلوگرم+ریزمغذی یک کیلوگرم در هزار لیتر محلول پاشیآمینواسید 1کیلوگرم+جلبک دریایی یک کیلوگرم در هزار لیتر محلول پاشی
کلات کلسیم یا کالفرتکالفرت2/5 کیلوگرم در هکتارکلات کلسیم 1کیلوگرم در هکتار
نیترات کلسیم25کیلوگرم در هکتار آبکود
اوره فسفات10کیلوگرم در هکتار آبکود10کیلوگرم در هکتار آبکود

این برنامه که توسط تیم تخصصی اگری راز انجام شده برای مصارف عمومی در کشاورزی برای یک دوره رشد میباشد .

احتیاط و هشدار :(برنامه کامل تغذیه کودی فلفل دلمه)

  • کارخانه تولید کننده و همچنین شرکت اگری راز در قبال استفاده نادرست از ترکیب کود کشاورزی و با سایر عوامل غیر منطبق با دستور العمل های محصول ، هیچگونه مسئولیتی را نمی پذیرد.
  • این برنامه(برنامه کودی فلفل دلمه ) بصورت *عمومی* و * سالانه * بوده و انتخاب نوع و میزان کود مورد نیاز به شرایط آب و هوای ناحیه، بافت و خصوصیات شیمیایی خاک و حتی هدف تولید گیاه مورد کاشت بستگی دارد. بنابراین برای اطلاعات کامل ازبرنامه غذایی تخصصی کودی فلفل دلمه می توانید با کارشناسان فنی اگری راز در ارتباط باشید.

قابل ذکر است

که تمامی محصولات در برنامه غذایی ارائه شده توسط کارشناسان فنی تیم ، را میتوانید با بهترین کیفیت در فروشگاه اینترنتی کشاورزی اگری راز (خرید اینترنتی کود)تهیه کنید.

برای مشاوره آنلاین کلیک کنید

  **اگری راز ،راز رویش ها**