انواع بیماری و آفات درخت گردو
مقدمه
بیماری و آفات مهم درخت گردو بسیار مختلف هستند که ریشه و ساقه درختان را درگیر میکنند و بر سوختن و خشک شدن میوه در زمان تشکیل آن تاثیر میگذارند. آفات درخت گردو گاهی مشکلات جدی در گیاه ایجاد می کند. بیماری های گردو باعث پوسیدگی ریشه درختان و خشک شدن میوه می شود. همچنین باعث خشک شدن برگ ها و شاخه های درخت گردو می شود. انواع مختلفی از بیماری ها در درختان گردو وجود دارد. این بیماری ها گاهی ممکن است ریشه درخت گردو و گاهی میوه و برگ را درگیر کند .گردوی معمولی گیاهی است خزان کننده و دارای یک پایه می باشد، گردو در گذشته های بسیار دور از فلات ایران به یونان و روم، و از آنجا به سایر نقاط اروپا برده شده است.عمر درختان گردو طولانی است در بعضی مواقعه سن بعضی از آنها را بیش از ۵۰۰ سال برآورد میکنند .ارقام مختلف گردوی معمولی از نظر حساسیت به سرما با هم متفاوتند و در بین آنها، از حساس تا مقاوم وجود دارد.
بیماری های درخت گردو
آنتراکنوز گردو
بیمارگر آنتراکنوز گردو Gnomonia leptostyla نام دارد این قارچ به راسته Diaporthales و رده Pyrenomycetes تعلق دارد و شکل غیر جنسی آن Marssonina juglandis است. در ایران نخستین بار فرم کامل (تلمورف) این قارچ به وسیلهٔ ایرانی از باغهای گردوی مبتلا به این بیماری در ارومیه گزارش گردید در راستهٔ مذکور، پریتسها داخل بافت میزبان به تعداد زیاد تشکیل میشوند و دارای گردنی کشیده اند و منفذ آنها در سطح برگها باز میشود. آسکها بیضوی کشیده هستند و غشای آنها در انتها ضخیم می شود انتهای آسک حلقه ای است که باید آبی رنگ نمی شو رطوبت هوا و مرطوب بودن محیط عفونت را تشدید می کنند.
کنترل بیماری
اقدامات زراعی انهدام برگها و میوه های آلوده ریخته شده روی زمین باغ یا دفن آنها زیر خاک و رعایت فاصلهٔ کافی بین درختها برای جریان هوا در کاهش شدت بیماری و منابع عفونت مؤثرند.
سمپاشی درختها در مواردی که بیماری شدید و مبارزه با آن مقرون به صرفه باشد میتوان قبل و در خلال اوقات خروج آسکوسپورها، درختان را با قارچ کشهای مناسب سمپاشی کرد. قارچ کشهای گروه بنزیمیدازولها در کنترل بیماری بسیار مؤثرند قارچ کشهای آروماتیک) نیتریل، دی تیوکارباماتها و ترکیبات مشی نیز در کاهش شدت بیماری مؤثرند.
شانکر سیتوسپورایی گردو
عامل بیماری شانکر سیتوسپورایی cytospora juglandicola و C. juglandina شکل جنسی عامل بیماری که Valsa iranica Ashkan & Hedjaroude نامگذاری شده است در طبیعت به بیعت به ندرت تشکیل میشود ،گردو از سالها پیش به طور پراکنده در ایران شیوع داشته است.در حال حاضر این بیماری در بیشتر درختهای گردو، مخصوصاً آنهایی که نقاط در و کوهستانی قرار دارند شیوع دارد و معمولاً باعث خشک شدن تعدادی از شاخه های درختان بیمار میشود. گاهی درختان ۵ تا سالۀ بیمار به طور کامل می خشکند.سرشاخه های درختهای مبتلا بر اثر بیماری میخشکند و در سطح آنها برجستگیهای مخروطی به اندازه ته سنجاق و کوچک تر به وجود می آیند و رنگ پوست آنها تیره می شود. پوست شاخه های چند ساله گردو به قطر ۱۰ تا ۱۲ سانتیمتر نیز بر اثر ابتلا به این بیماری به رنگ قهوه ای تیره درآمده، شاخه ها می خشکند.
کنترل بیماری
- تقویت درخت : هر عاملی مثل خاک عمیق،کود،آب کافی و اقدامات بهداشتی و زراعی که باعث تقویت درخت شود
- هرس به موقعه در پاییز و سمپاشی با قارچ کش
پوسیدگی فیتوفتورایی طوقه و ریشه گردو
پوسیدگی فیتوفتورایی طوقه و ریشه در بیشتر کشورهای میوه خیز جهان در باغهای میوه های دانه دار هسته دار و خشکباری مخصوصاً پسته، بادام و گردو شیوع دارد و خسارت هنگفتی به آنها وارد میسازد.درختان گردو در سنین مختلف مبتلا به این بیماری میشوند نشانه های اصلی آن در ریشه طوقه و بن تنه و علايم ثانوی روی اندامهای هوایی ظاهر میشوند.نشانه ها روی اندامهای هوایی ضعف عمومی و کم برگ شدن درختان و پدیدار شدن زردی خفیف در برگها هستند پوست طوقه و گاهی بخشی از بن تنه ترک میخورد و شیرابه سیاه رنگی از آنجا به خارج تراوش می شود. بافت زیر پوست بن تنه در محل شانکر به رنگ قهوه ای مایل به سیاه در می آید.
کنترل بیماری
- به حداقل رساندن مدت اشباع خاک باغ
- کاشت درختان روی خاکهای پشته
- استفاده از پایه های متحمل
- استفاده از قارچ کش سیستمیک
- تراشیدن قسمتهای پوسیده
سوختگی باکتریایی گردو (بلایت گردو)
سوختگی باکتریایی گردو که به آن باکتریوز گردو،بلایت گردو،پوسیدگی مغز گردو و نقطه سیاه گردو میگویند .علائم بر روی نقاط محتلف متفاوت است.
نشانه های بیماری
روی برگ تمام قسمتهای برگ برگچه ها رگبرگ اصلی و فرعی و دمبرگ ممکن است مورد حمله باکتری قرار گیرند. بعد از وقوع عفونت نقاط یا لکه های ریز، آبگز و براق روی این اندامها ظاهر میگردند به تدریج و مرور زمان این لکه ها بزرگتر شده، سرانجام با مرگ ،بافت تبدیل به لکه های قهوه ای تیره میشوند حاشیه این لکه های قهوه ای سبز مایل به زرد بوده از بافت سالم اطراف کمی روشن تر است. لکه ها منفرد و به طور معمول چندان بزرگ نشده به ندرت قطرشان از چند میلیمتر تجاوز میکند. ممکن است چندین لکه به همدیگر پیوسته تشکیل یک لکه بزرگ .دهند لکه ها ممکن است به اشکال دایره ای و یا زوایه دار باشند آلودگی در لبه برگچه های جوان در حال رشد ممکن است شدیدتر باشد در این حالت بخش زیادی از بافتها مرده رشد بافتهای سالم اطراف ناحیه مرده منجر به بدشکلی برگ میشود روی دمبرگ اصلی و رگبرگهای فرعی، زخمهای قهوه ای متمایل به سیاه به وجود میآیند که میتوانند به بافتهای مجاور برسند از بین رفتن دمبرگ اصلی میتواند باعث انهدام کامل برگ شود.
روی سنبله نر سنبله های نر در شرایط مناسب ممکن است مورد حمله بیماری قرار گیرند. تا زمانی که سنبلههای نر حالت غیر فعال داشته و رشد کافی نکرده باشند، به بیماری مبتلا نمیشوند گلهای منفردی که دارای دانه گرده هستند اگر آلوده شوند ظاهرشان تا حدی حالت آبگزی پیدا کرده، پژمرده شده از گلهای سالم همان سنبله که رنگ سبز و ظاهری شاداب دارند متمایز می.شوند دانه های گردهٔ سنبله های نر عفونی به آسانی آغشته به باکتری عامل بیماری میشوند.
روی میوه آلودگی گلگاه میوه ممکن است از راه گرده های آغشته به باکتری یا آلودگی مستقیم به وجود آید. آلودگی میوه در هر زمانی پس از ظهور آن میتواند روی دهد و در بیشتر موارد در محل گلگاه پدیدار می.شود نشانه آلودگی روی میوه به صورت نقاط یا لکه های کوچکار آبگز و یا نیمه شفاف ظاهر می.شود بر اثر گسترش بیماری قسمت مرکزی لکه ها تیره شده موجب پاره شدن بشره میگردد در هوای مرطوب شیرابه سیاه و لعابداری از بشرهٔ محل لکه ها به خارج تراوش میشود. این شیرابه مملو از باکتریهای عامل بیماری است. مورچه ها، مگسها و دیگر حشرات به این مایع جذب شده، با آغشته شدن پاها و قطعات دهانی ،آنها باعث انتشار بیماری میشوند به طور کلی وقتی میوه ها بزرگتر میشوند و پوست سخت آنها شروع به رشد و توسعه می نماید سرعت پیشرفت بیماری کم می گردد. گاهی آلودگی میوه مخصوصاً عفونتهای گلگاه میوه های جوان منجر به نفوذ باکتری به مغز شده آن را فاسد می.کند. در این حالت مغز گردو بر اثر عفونت نرم و لزج میشود.
روی سرشاخه سرشاخه های جوان و سبز به بیماری حساس بوده، معمولاً طی دوره در بهار آلوده میشوند روی سیخکها و سرشاخه های آلوده، لکه های تیره به وجود می آیند و در بیشتر موارد منجر به خشکیدن چند سانتیمتر از سرشاخه ها میشوند.
آفات درخت گردو
پروانه فری
این آفت با نام عمومی کرم خراط یک شب پره کوچک با بال های سفید دارای نقاط سیاه رنگ کوچک متعدد است، اما خسارت این آفت مربوط به لاروهای این حشره است. تخم های این آفت با نام علمی Zeuzera pyrina در شکاف های تنه و زخم های موجود در آن گذاشته می شود و پس از تفریخ، لاروهای جوان از طریف همین زخم ها و یا از نواحی سالم تنه و شاخسار وارد اندام چوبی درخت می شوند. تغذیه لاروهای این آفت به صورت مستقیم از آوند ها و بافت خشبی درخت گردو بوده و همین امر باعث می شود تا انسجام دسته جات آوندی در تنه قطع شود. با از بین رفتن این انسجام، حمل و نقل مواد از ریشه به برگ ها و بالعکس قطع شده و درخت به تدریج دچار نوعی ضعف و زوال عمومی می گردد. درختان آلوده به این آفت به دلیل این ضعف، بیشتر از سایر درختان دچار آلودگی های قارچی و باکتریایی نیز می شوند. قطع شدن آوند ها نمود دیگری نیز داشته و آن خشک شدن یک طرفه و محدود برخی شاخه ها است. در اثر تغذیه لاروها، فضولات حشره همراه با صمغ گیاهی از سوراخ های حاصل به بیرون نفوذ کرده و ممکن است تنه درخت و یا پای درخت حالت خیس و چسبناک به خود بگیرد.
کرم های میوه گردو
گونه های مختلفی از شب پره ها می توانند به صورت اختصاصی در مرحله لاروی خود به میوه های گردو و مغز آن حمله ور و از آنها تغذیه نمایند که یکی از مهمترین آنها کرم نارنجی گردو با نام علمی Paramyelois transitella است. این حشرات می توانند در مراحل اولیه لاروی خود وارد میوه های در حال تشکیل شده و تغذیه خود را از این میوه ها شروع کنند. در اثر تغذیه ممکن است دانه به صورت ناقص تشکیل شده و یا ایجاد نشود و در نتیجه ها میوه های گردو روی درخت به صورت مومیایی شده باقی بمانند. در صورت عدم تشکیل مغز به خصوص در مراحل اولیه آلودگی، ریزش میوه ها نیز مشاهده می شود. این آفات گهگاه تا ۳۰ درصد خسارت نیز به باغات تحمیل می کنند.
کرم سفید ریشه
این آفت پلی فاژ با نام علمی Polyphylla olivieri می تواند به ریشه درختان گردو نیز حمله کند و همانند سایر گیاهان خسارت خود را به این درخت نیز وارد کند. علی رغم تصور بسیاری از باغداران که درختان گردو به دلیل داشتن مواد سمی دچار آفت های اینچنینی نمی شوند، اما درختان گردو نسبت به این آفت بسیار حساس بوده و این آفت در مراحل لاروی خود می تواند خسارات سنگینی به درختان وارد نماید. علائم اولیه این آفت به صورت ضعف عمومی، پژمردگی و خشکیدگی شاخه ها در درخت بروز می یابد که با پیشرفت جمعیتی این آفت در اطراف ریشه می تواند سبب خشک شدن کامل درختان نیز بشود.
انواع کنه ها
کنه های مختلفی می توانند به گردو حمله و از آنها تغذیه کنند. خسارت کنه ها گاهاً به حدی است که ممکن است سبب کاهش ۳۰ تا۵۰ درصدی برداشت محصول در باغات شود و از آنجا که این حشرات دارای نرخ زاد و ولد بالایی هستند بنابراین به راحتی به سموم مقاومت نشان داده و مبارزه با آنها در باغات دشوار است. علائم اولیه این آفت به شکل نقاط ریز نکروزه و رنگ پریده دیده شده که بعد از مدتی و با شدت گرفتن میزان جمعیت آفت ممکن است به برگ حالت نقره ای رنگ یا سوخته بدهد. برگهای آلوده ممکن است دچار ریزش زودتر از موعد در تابستان شوند. به طور مثال در آلودگی به کنه قرمز، برگهای گردو در مرداد ماه ریزش پیدا میکند. علائم حتی ممکن است روی میوه ها نیز ظاهر شده ولی این خسارت برای میوه ها اقتصادی نیست. برخی از گونه های کنه نیز می توانند روی برگ های گردو ایجاد اندام های گالی شکل کرده و یا فرم طبیعی برگ را دچار تغییر کنند.
مگس پوستخوار گردو
لاروهای این آفت با نام علمی Rhagoletis cingulata با نفوذ جزئی به پوست سبز گردوهای در حال تشکیل، از بافت این پوست تغذیه کرده و ممکن است لکه هایی روی پوست سبز گردو نیز ایجاد کنند. این آفت از دو جهت اهمیت دارد و باعث می شود تا از نظر اقتصادی، عل رغم خسارت به ظاهر اندک مهم باشند. اول اینکه این آفت سبب عدم ترک برداشتن پوست گردو هنگام برداشت می شود و همین موضوع در بسیاری از ارقام، برداشت و بازار پسندی را به شدت کاهش می دهد.. علاوه بر این در اثر حمله این آفت، راه برای سایر حشرات خسارت آفرین مانند کرم میوه گردو، تسهیل شده و خسارت آن آفات بیشتر نمایان می شود. سمپاشی با سموم دیمیتوات، مالاتیون و دلتا مترین به محض مشاهده مگس های بالغ می تواند باعث کاهش خسارت وارده به باغات شود.
انواع شته و شپشک
این حشرات مکنده گرچه کمتر از سایر درختان میوه می توانند به گردو نیز حمله ور و از آن تغذیه کنند. برخی از انواع شپشک حتی می توانند به دانه ها حمله کرده و باعث ناقص تشکیل شدن آنها بشوند. تغذیه این حشرات از شیره گیاهی سبب ایجاد ضعف عمومی و عسلک و در نتیجه جذب گرد و غبار شوند. تغذیه بیش از حد این حشرات به خصوص از شاخه های جوان سبب بروز اختلالات رشدی، کاهش دانه بندی و یا تشکیل ناقص دانه های میوه می گردد. استفاده از سموم زمستانه همچنان یکی از بهترین استراتژی های کنترل این آفات است. اما می توان با کاهش مصرف کودهای ازته و تقویت عمومی گیاه از خسارت این حشرات کاست. در هر صورت در مورد مراقبتهای شیمیایی، استفاده از سموم کنفیدر، مالاتیون و دی کلرووس می تواند موثر و اثر بخش باشد.
جمع بندی
قدم اول در پیشگیری از ظاهر شدن هر گونه آفت و بیماری، خریداری محصولی سالم و سلامت است. بیماری و آفات مهم درخت گردو بسیار مختلف اند که برای داشتن محصولی با کیفیت باید با نحو کنترل و پیشگیری این مشکلات آشنایی کامل داشته باشید.
منابع
با ما همراه باشید
با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ،راز رویش ها**
برنامه کودی موز
مقدمه
بیشتر ارقام میوه موز بهترین رشد را در مناطق گرمتر و مناطق مقاوم 10 تا 11 دارند. با این حال ، درختان موز مقاوم در برابر سرما نیز وجود دارد به عنوان مثال ، یک گونه به نام Musa basjoo ممکن است در منطقه 5 هنگامی که به خوبی مالچ شود زنده بماند.
توضیحات برنامه کودی
استفاده از چند کود مختلف و داشتن برنامه غذایی منظم برای کاشت ، رشد موز را به حداکثر و کیفیت محصول را چند برابر میکند.بنابراین ما در این مقاله شما را با برنامه تغذیه کامل موز آشنا کرده و در صورت نیاز میتوانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
توصیه کودی اگری راز (موز)
برای مشاهده محصولات پیشنهادی در جدول ،بر روی اسم محصول کلیک و اطلاعات آن را مشاهده کنید.
زمان مصرف/ نوع کود | چالکود | قبل از گلدهی | شکوفه دهی | تشکیل میوه | درشت شدن میوه | رنگ پذیری میوه |
کود حیوانی | 20-30تن در هکتار | |||||
مایع ماهی | 20-40لیتر در هکتار آب آبیاری | |||||
npk | 20-20-20 10-15کیلوگرم در هکتار | 10-52-10 20کیلوگرم در هکتار | 20-20-20 20کیلوگرم در هکتار | 12-12-36 15-20کیلوگرم در هکتار | ||
FMZ | زیمافر 1-2 لیتر در هزار لیتر آب | |||||
نیترات منیزیم | 10-15 گرم به ازای هر درخت آبیاری | |||||
میکرو معدنی | 20-30 کیلوگرم در هکتار آب آبیاری | |||||
سولفات پتاسیم | 10کیلوگرم در هکتار همراه آبیاری | 20کیلوگرم در هکتار همراه آبیاری | ||||
محرک رشد | آمینوفول 5/-75/کیلوگرم در هزار لیتر + جلبک آلژینو 400-500گرم در هزار لیتر آب | آمینو میکروکمپلکس پارال 5. – 1.5لیتر در هزار لیتر آب | ||||
کلسیم بر | 10کیلوگرم در هکتار بصورت آب آبیاری | 1 -1.5 لیتر آگرارس در هزار لیتر آب | ||||
اورگانومیت | 10لیتر در هکتار آب آبیاری | |||||
کلات آهن EDDHSA | 1-2 کیلوگرم در هکتار آب آبیاری | |||||
هیومیک اسید | فولمکس 90 4-6 کیلوگرم در هکتار |
این برنامه که توسط تیم تخصصی اگری راز انجام شده برای مصارف عمومی در کشاورزی برای یک دوره رشد میباشد .
احتیاط و هشدار :(برنامه کامل تغذیه کودی )
- کارخانه تولید کننده و همچنین شرکت اگری راز در قبال استفاده نادرست از ترکیب کود کشاورزی و با سایر عوامل غیر منطبق با دستور العمل های محصول ، هیچگونه مسئولیتی را نمی پذیرد.
- این برنامه(برنامه کودی موز ) بصورت *عمومی* و * سالانه * بوده و انتخاب نوع و میزان کود مورد نیاز به شرایط آب و هوای ناحیه، بافت و خصوصیات شیمیایی خاک و حتی هدف تولید گیاه مورد کاشت بستگی دارد. بنابراین برای اطلاعات کامل ازبرنامه غذایی تخصصی کودی موز می توانید با کارشناسان فنی اگری راز در ارتباط باشید.
قابل ذکر است
که تمامی محصولات در برنامه غذایی ارائه شده توسط کارشناسان فنی تیم فروشگاه آنلاین اگری راز ، را میتوانید با بهترین کیفیت در فروشگاه اینترنتی کشاورزی اگری راز (خرید اینترنتی کود)تهیه کنید.
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ،راز رویش ها
شرایط نگهداری و کوددهی درخت زردآلو
مقدمه
درخت زردآلو بسیار حساس و نیازمند مراقبت حرفه ای و فراوان است بنابراین اطلاع از نحو آبیاری و کوددهی میتوانید نتیجه مطلوبی را برای شما داشته باشد .بعضی از کشاورزان برای کوددهی درخت زردآلو از کودهای ارگانیک استفاده میکنند که روشی چندان مناسب نیست .برای باردهی هر چه بیشتر این درخت بهتر است برنامه دقیق و منظمی داشته باشید تا از کیفیت و ثمردهی درخت زردآلوی خود لذت ببرید. در ادامه مقاله کود مناسب برای درخت زردآلو و نحو کوددهی و شرایط نگهداری درخت زردآلو را برای شما توضیح خواهیم داد.
شرایط نگهداری و کوددهی درخت زردآلو
نحو آبیاری درخت زرد آلو
درخت زردآلو مانند بیشتر درختان میوه هسته دار به آبیاری دقیق و رطوبت مناسب نیازمند است .خاکی که مرطوب باشد به همراه زهکش مناسب و دارای مواد غنی از مواد آلی به گیاه کمک میکند تا رشد بهتری داشته باشد و انتقال مواد مغذی به راحتی انجام شود.
خاک مناسب زردآلو
- زهکشی خوب: خاک باید دارای دسترسی به زهکشی مناسب باشد تا از رطوبت زیاد و آبخیزی جلوگیری کند و ریشهها را از آب اضافی محافظت کند.
- خاک بافت مناسب: خاک باید دارای بافتی مناسب برای رشد ریشهها و جذب آب و مواد غذایی باشد. خاک لومی و حاصلخیز با لایههای عمقی مناسب برای توسعه ریشهها مناسب است.
- pH خاک: زردآلو به خاک با pH متعادل ترجیح میدهد. pH خاک بین 6 تا 7.5 بهترین شرایط را برای رشد و توسعه زردآلو فراهم میکند.
- حاوی مواد آلی: خاک باید حاوی مواد آلی باشد تا تغذیه مناسبی برای درختان زردآلو فراهم شود. مواد آلی به خاک کمک میکنند تا رطوبت را نگه دارد و مواد غذایی را آزاد کند.
- دارای تهویه مناسب: خاک باید دارای تهویه مناسب باشد تا ریشهها بتوانند به درستی تنفس کنند و اکسیژن لازم برای رشد را دریافت کنند.
مالچ پاشی برای درخت زردآلو
خاکپوش (مالچ) به پوشش نرم و سبک خاک گفته میشود که از خاک برگ،کاه و موارد دیگر میتواند تشکیل شده باشد. مالچ پاشی درختان زردآلو به چند دلیل عمده صورت میگیرد
- از بین بردن علف هرز درخت زردآلو با مالچ پاشی
- خنک نگه داشتن ریشه های درخت زردآلو با استفاده از مالچ که سبب کاهش در تبخیر میشود
- مالچ به آرامی تجزیه میشود و نیتروژن و مواد آلی را در لایه های زیرین خاک آزاد خواهد کرد.
نکاتی برای مالچ پاشی درخت زردآلو
برای داشتن بهترین نتیجه برای درخت زردالو بهتر است مالچ های ارگانیک را بصورت لایه ای با ضخامت 10 سانتی متر در اطراف درخت استفاده کنید .بهتر است مالچ 30 سانتیمتر از تنه ی درخت دور باشد تا بیماری های قارچی و پوسیدگی کمتر شود .شما باید داشته باشید که کوددهی به تنهایی برای درخت زردآلو کافی نیست و حتما از یک مالچ پاشی با ضاخمت 5سانتی متر استفاده کنید تا نتیجه خوبی را بدست آورید.
نکات مهم برای کوددهی زردآلو
برای بهبود زهکشی و تغذیه طبیعی درخت زرد آلو، بهتر است در هنگام کاشت، مقدار زیادی مواد آلی را به طور عمیق در چاله کاشت مخلوط کنید. خاک مناسب برای درخت زرد آلو باید خنثی تا کمی اسیدی باشد، بهعنوان مثال PH=6.5. دلیل آن نیز جذب ضعیف مواد غذایی در خاکهای قلیایی و بسیار اسیدی است که ممکن است باعث کلروز و یا زردی برگها شود. اگرچه نیازهای غذایی زرد آلو زیاد نیستند، اما باید به این نیازهای کم دقت کافی را داشته باشید. برای پرورش درخت زرد آلو، بهترین کود را انتخاب کنید تا بتوانید خاک را در پرورش درختان بهبود بخشید.
کوددهی و تغذیه مناسب درخت زردآلو
در کود دهی مناسب برای درخت زردآلو باید دقت داشته باشید که کوددهی شما حرفه ای و منظم باشد تا درخت شما به خوبی رشد و بهترین میوه را تولید کند. درخت زردآلو برای ثمردهی نیاز زیادی به افزایش طولی و قدی ندارد بنابراین نیاز غذایی آن متفاوت است .ریشه های گسترده درخت زردآلو مواد مغذی از منابع طبیعی مثل چمن ،برگ ها ،مالچ و لاشه حیوانات و مدفوع آنها جذب میکند.
شما اگر درخت زردآلویی دارید که کاملا سالم است ولی ثمردهی کم یا اصلا ثمردهی ندارد باید به فکر کوددهی برای این درخت باشید .کود سه بیست (20-20-20) را بهتر است در زمان هایی مثل اواخر اسفند و اوایل فروردین یا در اواخر شهریور و اوایل مهرماه استفاده کنید.
بهترین کود برای درخت زردآلو ،کمپوست است یا خیر ؟
استفاده از کمپوست های باغی به همراه مالچ میتواند نتیجه مناسبی را داشته باشد اما توجه داشت باشید که حجم کمپوست باید بیشتر از مالچ باشد زیرا سریع تر در خاک محو میشود.برای بدست آوردن نتیجه مطلبوب بهتر است 7 الی 10 سانتی متر ماده آلی به هنگام کاشت در 20الی 30 سانتی متر در بالاتر از خاک استفاده شود اما اگر متوجه شدید که این لایه برای درخت زیاد است میتوانید یک لایه 2 سانتی متری کمپوست و یک لایه 2 سانتی متری مالچ استفاده کنید.کمپوست سبب بهبود ساختار خاک،ایجاد سطوح رطوبت پایدار خاک و اضافه شدن مواد مغذی مانند نیتروژن و فسفر میشود.
نکات مهم برای کوددهی زردآلو
برای جلوگیری کردن از سوخته شدن گیاه با کود نیتروژن و کودهای دیگر بهتر است کود با درخت و شاخه های درخت تماس نداشته باشد و بعد از کوددهی سریعا آبیاری کنید تا کود به ریشه برسد همچنین قبل از کوددهی حتما میزان کود را دقیق اندازه گیری کنید تا باعث گیاه سوزی نشود .
استفاده از گوگرد برای درخت زردآلو
استفاده از گوگرد به تنهایی برای درخت زردآلو کافی نیست اما سبب افزایش باردهی می شود.توجه داشته باشید که این درخت به محلول پاشی حساس است بنابراین محلولپاشی گوگرد ممنوع می باشد.فواید استفاده از گوگرد برای درخت زردآلو
- اصلاح ساختار کلی خاکهای قلیایی یا شور و آهکی
- دفع آفات و حشرات خاک
- دفع سمیت خاک
- افزایش مقاومت میوه در برابر سرمازدگی
- افزایش ماندگاری محصول
نحو محلولپاشی درخت زردآلو
هدف ما از محلولپاشی ثمردهی بیشتر و بالابردن مقاومت گیاه در برابر تنش های محیطی ،آفات و بیماری می باشد بنابراین باید چند نکته را رعایت کنیم :
- در میزان ترکیب کردن آب و کود با دقت عمل کنید
- در اوایل بهار یا پاییز کود رقیق را روی درخت محلولپاشی کنید
- زمان محلولپاشی زمانی باشد که دمای هوا در طول وز زیاد شود
- محلول سولفات مس را با سرعت قبل از بارندگی اسپری کنید.
- محلولپاشی بصورت مه پاش باشد بهتر است
- شاخه های مرده را قبل از مه پاشی هرس کنید
- در زمان تشنگی درخت ،محلولپاشی نکید (3روز قبل آبیاری صورت گرفته باشد)
- اختلاط کودها با یکدیگر ممنوع
استفاده از کود اوره برای درخت زردآلو
کود اوره نوعی کود نیتروژن است که به راحتی میتوان این کود را نگهداری کرد .
مزایای استفاده از این کود
- کود اوره دارای 46% ازت است بنابراین بسیار غنی و مناسب است
- ذخیره سازی راحت
- سبب ثمردهی درخت
مضرات استفاده از این کود
- استفاده از این کود در خاکهای قلیایی و خاکهایی که مواد آلی زیادی داشته باشند ،نیتروژن سریع تر از دسترس خارج میشود.
- کود اوره سبب رشد بیشتر علف هرز میشود.
- استفاده بیش از حد سبب مرگ درخت میشود.
ریزش شکوفه های درخت زردآلو
دلایل ریختن شکوفه زردآلو یا به گل ننشتن زردآلو میتواند متفاوت باشد که با یکدیگر آنها را بررسی میکنیم .
- ابتدا باید بدانید درخت چند سال عمر دارد زیرا درختان جوان سریع شکوفه نمی دهند
- شرایط محیطی مناسب برای رشد درخت ،آب و هوای مرطوب و معتدل است بنابراین در محیط های خنک نیازمند رسیدگی های بیشتر است.
- هرس سنگین سبب بی ثمر شدن درخت میشود.
- ابتدا آزمایش خاک و بعد کوددهی مناسب و اصولی انجام شود
جمع بندی
برای داشتن یک درخت زردآلوی با میوه های باکیفیت حتما باید در کنار فراهم آوردن شرایط محیطی مناسب ،تغذیه اصولی نیز انجام شود تا میوه های گوشتی با بافتی نرم داشته باشید و همچنین درخت را در برابر تنش ها مقاوم کنید.
منابع
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%AF%D8%A2%D9%84%D9%88
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%AE%D8%AA_%D8%B2%D8%B1%D8%AF%D8%A2%D9%84%D9%88
با ما همراه باشید
با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ،راز رویش ها**
کود مناسب برای درخت زردآلو
شرایط کاشت و نگهداری کیوی
مقدمه
نام علمی کیوی Actinidia deliciosa و متعلق به خانواده Actinidiaceae می باشد.برگ این گیاه گرد و چرمی است که برگهای بالغ آن بدون پرز و رنگ آن سبز تیره و دارای برجستگی می باشد و برگهای جوان دارای پرز ریز قرمز رنگ اند و میوه آن بیضی شکل و به رنگ سبز پزنگ و قهوه ای شکل است که دارای پرزهای زیادی است و بافت داخلی کیوی به رنگ سبز روشن همراه با دانه های ریز سیاه رنگ است.درخت کیوی دارای 3 گونه می باشد که شامل (درخت نر،درخت ماده، خود بارور ) است .در صورت کاشت درخت نر حتما بایستی یک درخت ماده کنار آن بکارید تا درخت به بار بنشیند یا فقط درخت خود بارور کاشته شود.
انواع مختلف کیوی
کیوی طلایی
رنگ این کیوی زرد رنگ است و نیاز به محیطی سردتر برای رشد دارد.
کیوی معمولی
این نوع کیوی پوست قهوه ای و پرز دار دارد و بیشتر در میوه فروشی ها از همین نوع کیوی یافت میشود
کیوی برری
این کیوی سایز کوچکتری دارد و از نظر طعم چیزی بین کیوی طلایی و معمولی است و نیازمند دمای معتدل است.
شرایط نگهداری درخت کیوی
دمای مناسب درخت کیوی
درخت کیوی بومی مناطق چین و گرمسیری است ولی دما نباید از 40 درجه سانتی گراد بیشتر شود ولی در حین حال دمای زیر صفر را نیز در زمستان میتواند تحمل کند ولی گیاهان جوان در زمان یخبندان ممکن است آسیب ببینند .دمای مطلوب و مناسب برای رشد ایده آل 14تا24درجه سانتی گراد می باشد.
نور مناسب درخت کیوی
بهتر است درخت کیوی را در مکانی که نور آفتاب کامل دریافت میکند بکارید تا بیشترین بازده را داشته باشد ولی در مناطق نیمه سایه نیز رشد خواهد کرد.
خاک مناسب درخت کیوی
بعضی از گیاهان به آب ایستایی بسیار حساس هستند و باید در خاکهای شنی و زهکش مناسب کاشته شوند که درخت کیوی از جمله از این گیاهان است و در پ اچ قلیایی کلروز میشود بنابراین پ اچ مناسب بین 5.5 تا 6 است.
آبیاری مناسب درخت کیوی
آبیاری مناسب درخت کیوی باید بصورت متناوب و کوتاه مدت انجام شود .با سه روش متداول (آبیاری،میکروجت ،قطره ای) میتوانید آبیاری این درخت را انجام دهید .درخت کیوی به دلیل حساسیت بالا نسبت به خشکی باید آبیاری صحیح انجام شود تا رطوبت مورد نیاز حفظ و میوه با کیفیت تولید شود.
کوددهی مناسب درخت کیوی
درخت کیوی از لحاظ تغذیه نیاز به نیتروژن و پتاسیم بالایی در کنار عناصر دیگر دارد بنابراین در طول فصل رشدی خود نیاز به یک برنامه تغذیه حرفه ای دارد.
تشکیل گل و میوه درخت کیوی
گل های کیوی به رنگ سفید و زرد طلایی هستند که شهدی در آن وجود نداشته بنابراین برای زنبور ها جذاب نیستند و گرده افشانی در این درخت دچار مشکل شده و تعدا کمی از گل ها تبدیل به میوه میشود که به دلیل تامین نشدن نیاز سرمایی،عدم گرد افشانی ،سقط شدن جوانه گل و عدم تعادل بین برگ و میوه است.
برای گرده افشانی نیز راهکارهایی مثل گرده افشانی مصنوعی، رعایت کردن فاصله بین درختان گرده دهنده و گرده پذیر و راهکارهایی برای جذب حشرات به ویژه زنبور عسل وجود دارد.گرده افشانی بسیار مهم و حائز اهمیت است زیرا رابطه ای مستقیم با تعداد میوه و اندازه محصول دارد.
زمان مناسب کاشت درخت کیوی
در فصل بهار زمانیکه هوا رو به گرم شدن است میتوانید کاشت درخت کیوی را انجام دهید.
هرس کردن درخت کیوی
درخت کیوی از جمله درختانی است که نیاز به هرس شدن دقیق در طول سال را دارد و هرس تابستانه،هرس زمستانه بسیار مهم و کاربردی است و بهترین زمان انجام هرس تابستانه، بعد از ریزش شکوفه است اما هرس باید بصورت تدریجی تا اواخر فصل انجام شود .بطور مثال هرس در زمستان از آبان تا دی ماه می باشد که بهترین زمان انجام آن دی ماه است .شما با هرس کردن درخت کیوی این امکان را به درخت میدهید که تمام انرژی خود را صرف شاخه های باقیمانده کند و بهترین تولید و کیفیت را داشته باشید.
تکثیر درخت کیوی
تکثیر درخت کیوی میتواند از روش های زیر انجام شود
کشت بذر
شما میتوانید بذر را در آبان ماه در مزرعهبکارید اما اگر این کار را در گلخانه میخواهید انجام دهید بهتر است در در فصل بهار در گلخانه آن را بکارید و زمانیکه که نشا به اندازه کافی بزرگ شد میتوانید آن را بصورت جدا به گلدان انتقال دهید و هنگامیکه ارتفاع به 30سانتی متر رسید پس از آخرین یخبندان یعنی اوایل تابستان به زمین اصلی انتقال دهید.
در هنگام کاشت کیوی توجه داشته باشید که تمام اقدامات لازم را قبل از کاشت از جمله نصب داربست و حفر گودال و…..را آماده سازی کنید و همچنین فواصل بین درختان نر و ماده نیز قبل از کاشت تخمین و علامت گذاری شود.
قلمه ی چوب نرم یا ریشه
این روش بسیار ساده و راحت می باشد به این صورت که شاخه ای که دارای 2تا3 گره و دارای برگهای بزرگ شده است را برش میدهید و تمام برگهای آن بجز برگ بالایی را جدا کنید و از کود و هورمون های ریشه زایی استفاده کنید و آن را در بستر مناسب که دارای رطوبت مناسب است بکارید .زمانی که درخت شروع به رشد کرد و شاخه های جدیدی را بوجود آورد میتوانید به گلدانی با سایز بزرگتر انتقال دهید.
برداشت درخت کیوی
پس از کاشت درخت کیوی معمولا 3 الی 4 سال بعد درخت شروع به باردهی میکند .میوه ها در آبان ماه رسیده و میتوانید 3الی 4 ماه در انبار نگهداری کنید .
نکات مهم در کاشت کیوی
- بعد از کاشت درخت کیوی به صورت مرتب آبیاری را انجام دهید و اجازه ندهید ریشه درخت برای مدت طولانی خشک بماند و یا این که غرقاب شود.
- تا حد امکان سعی کنید درخت کیوی را در خاکهای شنی و خاکهای دارای هوموس کافی بکارید تا ریشه بتواند بدون مشکل و محدودیت به رشد خود ادامه دهد.
- دقت داشته باشید درخت کیوی به یک دوره سرمایی برای باز شدن جوانهها احتیاج دارد. از این رو اگر بذر کیوی را در گلدان کاشتید، حتما آن را در مکانی خنک قرار دهید.
- برای افزایش شادابی درخت کیوی و برداشت محصولات بیشتر سعی کنید سالی 1 بار کار هرس را به صورت اصولی و بااحتیاط انجام دهید. هنگام هرس حتما شاخههای آسیبدیده و پوستههای اضافی که توسط داربست پشتیبانی نمیشوند را به خوبی هرس کنید.
- کوددهی درخت کیوی را میتوانید با استفاده از روشهای چال کود، محلول پاشی، آبیاری و پخش سطحی به راحتی انجام دهید.
خواص و مزایای شگفت انگیز کیوی
کیوی دارای ویتامین سی فراوانی است و دارای خاصیت آنتی اکسیدان است است و مقدار زیادی پتاسیم با مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم و فسفر و ویتامین (A،E،K) و….وجود دارد.
- کیوی به سلامت قلب و عروق کمک میکند
- کیوی به کیفیت خواب کمک خواهد کرد
- کیوی جذب آهن را بهبود میبخشد
- خواص کیوی برای زنان باردار
- خواص کیوی برای پوست
- درمان انواع سرطان با مصرف کیوی
- مصرف کیوی سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند
- کیوی از مبتلا شدن به دیابت جلوگیری میکند
جمع بندی
کیوی گیاهی است بالا رونده و برای رشد بهتر خود نیاز به رطوبت و برای تشکیل میوه نیاز به سرمای زمستانه و گرمای تابستانه طولانی دارد .همچنین نیاز کودی کیوی بسیار مهم و حائز اهمیت است و احتیاج بیشتری به کود نیتروژن و پتاسیم دارد .
منابع
با ما همراه باشید
با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ،راز رویش ها**
انواع آفات و بیماری های بادمجان
مقدمه
آفات وبیماری های بادمجان ،بادمجان گیاهی به ارتفاع 40 تا 150 سانتی متر با برگهای بزرگ زبز و دندانه دار و گلهای آن به رنگ سفید تا بنفش است میوه بادمجان معمولا استوانه ای و لامپی شکل است که بافتی سفید دارد اما با برش دادن آن به سرعت قهوه ای میشود.بادمجان نسبت به سایر محصولات گلخانه ای نسبت به بیماری مقاوم تر است اما با این وجود بسیاری از بیماری ها گاهی اوقات خسارت زیادی وارد میکنند که در این مقاله به بعضی از این بیماری ها و راه کنترل آنها اشاره میکنیم.برای دیدن برنامه تغذیه کودی بادمجان کلیک کنید.
بیماری
پژمردگی ورتیسلیومی
عامل بیماری V. albo-atrin Verticillium dahliae میباشد .علائم بیماری روی گیاهچه دیده نمیشود.آلودگی خیلی کند پیشرفت یافته و با پیشرفت بیماری بوته ها در طی روز پژمرده شده و دچار کوتولگی و کلروز می شوند. پژمردگی معمولا سیستمیک نیست و قسمت هایی از گیاه همچنان شاداب و سرحال هستند. در نهایت ممکن است پژمردگی دایم و مرگ بوته اتفاق بیفتد. برش عرضی ساقه نشان می دهد که تغییر رنگ آوندها به قهوه ای تیره صورت گرفته است. میوه ها نیز کوچک و بدشکل با تغییر رنگ بافت داخلی هستند. بیماری در خاک و بقایای گیاهی به مدت چند سال می ماند. بهترین رشد بیماری در دمای ۲۱ و ۲۵ درجه سلسیوس است.
✅کنترل ضدعفونی خاک ،پیوند روی پایه مقاوم،مبارزه شیمیایی مقداری دشوار است
بوته میری
بوتهمیری یک بیماری قارچی است که به بذور در حال جوانهزنی حمله میکند و باعث خسارتهایی در ساقه میشود و نشاها را به زمین فرو میبرد. برای مقابله با این بیماری، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
- استفاده از واریتههای مقاوم: برخی از واریتهها و هیبریدهای مقاوم به بوتهمیری وجود دارند. انتخاب این گیاهان میتواند در کاهش خطر ابتلا به بیماری و کاهش خسارتهای آن مؤثر باشد.
- تیمار بذور با باویستین: باویستین یک قارچ آنتاگونیست است که میتواند در کنترل بوتهمیری مؤثر باشد. برای تیمار بذور، از باویستین با غلظت 0.1 درصد استفاده کنید. این عمل باعث کاهش غلظت قارچ بوتهمیری در ریشهها و ساقههای رشد کننده میشود.
- استریلیزه کردن خاک: بوتهمیری میتواند در خاک زندگی کند و به طور مستقیم بر روی بذور تاثیر بگذارد. بنابراین، استریلیزه کردن خاک میتواند به کنترل بیماری کمک کند. میتوانید از روشهای مختلفی مانند استفاده از حرارت، مصرف فنول یا استفاده از مواد ضدعفونی کننده خاک استفاده کنید.
- تناوب مطلوب: تناوب مطلوب محصولات میتواند به کاهش شدت بوتهمیری کمک کند. این بدان معناست که باید گیاهان مستعمره را با گیاهان دیگری که به بوتهمیری حساس نیستند یا از خانوادههای مختلف باشند جایگزین کنید. این کار باعث کاهش غلظت بوتهمیری در خاک میشود و بیماری را کنترل میکند.
مهم است برای مقابله با بوتهمیری از روشهای مختلف استفاده کنید و آنها را ترکیب کنید تا بهترین نتیجه را به دست آورید. همچنین، اگر شما در یک منطقه خاص کشاورزی فعالیت میکنید، ممکن است مشاوره از متخصصان محلی درباره روشهای مقابله با بوتهمیری مؤثرتر باشد.
کپک سفید
عامل بیماری Sclerotinia sclerotiorum میباشد.اولین علایم بیماری، زخم های آبسوخته سبز تیره است که روی شاخساره، ساقه و میوه ایجاد می شوند، زخم های ساقه اغلب به ایجاد شانکر دور تادور ساقه در سطح خاک و در نهایت پژمردگی و مرگ بوته می شود. آلودگی دمبرگ و جوانه ها به سرعت به سمت پایین بوته گسترش می یابد. میوه ها نیز از طریق تماس مستقیم با خاک یا آلودگی دم میوه سریع آلوده می شوند و به یک توده آبکی تبدیل می شوند. در مرال پیشرفته، توده های مسیلیومی سفید رنگ روی بافت رشد می کنند و روی سطح آنها سختینه ها تشکیل می شوند. سختینه ها همچنین در داخل ساقه و حفره های میوه ایجاد می شوند و پس از مدتی سیاه و سخت می شوند. ..
✅ کنترل:به کشت در خاک های با زهکش مناسب، افزایش فاصله بین ردیف های کاشت و انجام آبیاری های
عمیق در اول صبح توصیه می شود. به کودهای حیوانی و مالچ های گیاهی نباید از مزارع و مناطق آلوده تهیه شوند.
ضدعفونی خاک می تواند منجر به کاهش زاد مایه قارچ شود.
ساق سیاه
عامل بیماری Phytophthora capsici و خاک زی بوده و به ریشه ،طوقه و ساقه حمله میکند و برگهای بوته آلوده به طور ناگهانی پژمرده و بوته در حالی که برگ سبز دارد خشک میشود.
✅ کنترل ضدعفونی بذر ،تهویه مناسب ،مدیریت آبیاری،آفتاب دهی،قارچ کش
پژمردگی فوزاریومی
قارچ از راه ریشه های جوان وارد گیاه شده و از طریق آوندها به سایر اندام های گیاه گسترش می یابد. آوندها مسدود شده و پلاسیده می شوند، در نتیجه حمل آب به برگها متوقف شده و بوته شروع به پژمردگی می کند. در آلودگی ورتی سلیومی پژمردگی. ۷ شکل روی برگ ها مشاهده می شود. علایم هر دو قارچ خیلی شبیه هم است و تشخیص با نمونه برداری از بافت گیاه و کشت نمونه ها امکان پذیر است.
✅ کنترل ضدعفونی خاک،استفاده از بذر سالم،استفاده از ارقام مقاوم
سفیدک پودری
علایم به صورت نواحی پودری سفید کرد تا نامنظم در سطح رویی و زیرین برگ نمایان می شود. این نواحی گسترش یافته و کل سطح برگ، دمبرگ و ساقه را می پوشانند. ابتدا برگ های مسن و سپس برگهای جوان علایم را نشان می دهند. برگ های آلوده در نهایت زرد و نكروزه می شوند. و در گونه دوم علایم شبیه فلفل و به صورت لکه های کلروزه در سطح برگ و پوشش پودری سفید در سطح زیرین برگ است.
✅ کنترل استفاده از بذر سالم،استفاده از ارقام مقاوم،سموم قارچ کش
بلایت ناشی از فوموپسیس
عامل بیماری Phomopsis vexans میباشد. قارچ عامل بیماری سریع به گیاهچه های بیرون آمده ،حمله میکند و زخم های قهوه ای تیره و بالاتر از سطح خاک ایجاد کرده که در نهایت به مرگ منجر میشود.
✅ کنترل بذر با کیفیت و سالم،حذف بقایای آلوده،قارچکش،ماچ پاشی سطح خاک
لکه برگی سرکوسپورایی
عامل Cercospora melongenae می باشد.این بیماری به اسم بیماری چشم قورباغه ای معروف است .علایم ابتدا در برگ مسن و لکه های کوچک کلروز شده بوجود و با پیشرفت بیماری دوایر متحدالمرکز ایجاد میشود .روی میوه علایم ایجاد نمیشود .
✅ کنترل کاشت نشا سالم،از بین بردن علف هرز ،سموم قارچ کش بصورت محلول پاشی
آنتراکنوز
عامل بیماری Colletotrichum spp میباشد .اولین علایم بصورت لکه گرد و زاویه دار ایجاد میشود .بیماری در شرایط مرطوب و نسبتا خنک شدید تر است.
✅ کنترل کاشت بذر سالم،حذف و معدوم نمودن بقایای گیاهی،قارچ کش
بیماری های باکتریایی
بیماری باکتریایی خسارت چندانی ایجاد نمیکند و فقط ممکن است در شرایط پس از برداشت موجب لهیدگی و ایجاد خسارت شود
بیماریهای ویروسی
ویروس کوتولگی پیسه ای بادنجان
علایم آلودگی باعث بدشکلی ،زردی رگیرگ و موزاییک خفیف و لکه دار شدن میوه و کوتولگی بوته میشود.
✅ کنترل کاشت نشا سالم،مبارزه با حشرات ناقل،حذف بوته آلوده
آفات مهم بادمجان
آفات بسیار متعددی به بادمجان حمله و خسارت وارد میکند اما خسارت ها بسیار جدی نیست و تعداد کمی از آنها خسارت شدید وارد میکند که در ادمه برای شما توضیح خواهیم داد.
کنه تار تن دو لکه ای
کنه تار تن دو لکه ای متعلق به خانواده Tetranychidae میباشد و چندین گونه از Tetranychus به تعداد خیلی وسیعی از گیاهان خسارت وارد میکند که مهم ترین آنها Tetranychus urticae است .رنگ این کنه ها زرد رنگ و در آب و هوای خنک نارنجی است و دارای تحرک اند اما خیلی سریع حرکت نمیکنند.خسارت وارده به گیاه توسط لاروها، پوره ها و افراد بالغ با سوراخ کردن بافت گیاه و مکیدن شیره گیاهی صورت می گیرد. کنه های تار تن با استفاده از قطعات دهانی استایلت مانند خود از سلول های سطح زیرین برگ تغذیه نموده و به بافت اسفنجی مزوفیل، پارانشیم نردبانی و کلروپلاست ها خسارت وارد می کنند. بنابراین، میزان کلروفیل و توانایی گیاه برای فتوسنتز کاهش خواهد یافت. این کنه به دلیل حساسیت زیاد به نور خورشید، در سطح زیرین برگ ها فعالیت دارد. برگهای آسیب دیده دارای ظاهری منقوط، همراه با لکه های نقرهای خاکستری مایل به زرد کوچک می باشند. ممکن است برگهای شدید آلوده، برنزه و قهوه ای شده و خزان یابند. این کنه ها شبکه نامنظمی از تارها را ایجاد نموده که از این طريق بين بوته ها به ویژه بوته های مجاور هم و برگهای در تماس با یکدیگر حرکت می کنند. در شمعدانی تغذیه کنه ها منجر به بروز یک بافت چوب پنبه ای خرمایی رنگ در سطح زیرین برگ ها می شود که آیسه نامیده می شود.
✅ کنترل ساده ترین راه برای توقف آلودگی در گلخانه، آبپاشی و غبارپاشی گیاهان حساس دو بار در روز است. علف های هرز را جمع آوری و معدوم کنید.استفاده از سموم کشاورزی نیز موثر است
پروانه میوه خوار بادمجان
اسم علمی پروانه میوه خوار بادمجان (Leucinodes orbonalis) می باشد و رنگ حشره بالغ سفید به همراه نقاط صورتی و آبی رنگ است .تخم این حشره به رنگ سفید کرم است که بصورت تکی یا گروهی در پشت برگ گیاه دیده میشود.لارو این حشره باعث ایجاد تونل شده و به شاخه و گلهای گیاه و همچنین به میوه ها حمله میکند. با حمله به گیاه سبب تضعیف توان گیاه و ایجاد میوه غیر قابل مصرف میکند.
✅ کنترل زمانیکه لاروهای سن یک روی ساقه هستند میتوانید اقدام به سمپاشی کنید.
شته های سیب زمینی
اين شته ها دارای ميزبان های زیاد مانند بادمجان ،گوجه،فلفل و ….میباشد و بصورت تعداد انبوه روی شاخه ها و اندام رویشی زندگی میکنند و به گیاه ،میوه و …صدمه وارد میکند و از بازار پسندی محصول کم میکند و در بعضی موارد سبب کوتولگی گیاه میشود.
✅ کنترل استفاده ازسموم فسفره تماسی نفوذی
تریپس توتون
این آفت میزبان های متعددی دارد و رنگ بدن حشره زرد،قهوه ای و خاکستری روشن تا تیره دیده میشود و تخم های اين آفت سفيد و شفاف داخل نسوج گياه ميزبان قرار دارد .لاروها غالبا در پشت برگ گياه ميزبان فعال مي باشند. این آفت بیشتر به جوانه هايی كه از پوسته بذر خارج شده حمله و خسارت وارد میکند.
گونه ای است پلي فاژ با ميزبان هاي متعدد شامل توتون، پنبه، كلم، گل كلم، كتان، چغندرقند، كنف، سيب زميني، بادمجان، پياز، خيار، خربزه، گوجه فرنگي، لوبيا، نخود، بادام زميني، كرفس، شلغم وجعفري . اندازة بدن حشرة كامل 0.9 ميليمتر بوده بدن آن پهن، باريك و به رنگ زرد، قهوه اي ، خاكستري روشن تا تيره ديده مي شود. تخم هاي اين آفت سفيد و شفاف به طول 0.25 ميليمتر مي باشد كه داخل نسوج گياه ميزبان قرار داده مي شود و لذا نمي توان آنها را با چشم غيرمسلح مشاهده كرد . لارو اين آفت به رنگ زرد روشن است. لاروها غالباً در پشت برگ گياه ميزبان فعال مي باشند. پوره هاي تريپس شبيه حشرات كامل بوده و رنگ آنها زرد روشن است . بيشترين خسارت آفت در روي جوانه هاي بذري داخل خاك ديده مي شود . يعني به جوانه هايي كه از پوسته بذر خارج مي شوند خسارت وارد مي كند. همچنين لكه هاي نقره اي زرد و يا قهوه اي روي برگ ايجاد كرده و نهايتاً باعث بد شكلي و كوچك ماندن برگ مي شود
✅ کنترل استفاده از سمومی مانند دی کلروس،مالاتیون و ……
موزائيك بادمجان
در برخي مزارع شهرستان داراب تا 100 درصد آلوگي به اين بيماري مشاهده شده است . اعتقاد بر اين است كه لااقل يك ويروس از نوع ويروس موزائيك توتون (TMV ) در ايجاد موزائيك بادمجان در داراب دخالت دارد . گزارش كرده است كه يك نوع موزائيك خفيف با لكه هاي درشت و اختلافات رنگ ناچيز درشهريار وگيلان مشاهده شده است و احتمال داده است كه مربوط به ويروس موزائيك توتون باشد .
سوختگی فوموپسیس
عامل بيماري به تمامي اندام هوائي گياه حمله مي كند برگها بطور واضح لكه هاي خاكستري تا قهوه اي را نشان مي دهند. لكه هاي مسن تر پر از پيكنيدهاي سياه رنگ مي شوند. برگ هاي بيمار ممكن است زرد شده و بميرند. لزج شدگي ممكن است در دمبرگ ها و ساقه ها توسعه يابد كه باعث ايجاد سوختگي در بخش عمده اي از گياه مي گردد. در ميوه ها لكه ها ي رنگ پريدة آفتاب سوخته مشاهده مي گردد كه به تدريج به درون ميوه نفوذ مي كند و متعاقباً به پوسيدگي نرم تبديل ميگردد . براي كنترل اين بيماري كشت واريته هاي مقاوم، تيمار بذور با مركوريك كلريد 0.1 درصد يا ديگر قارچ كش هاي جيوه اي، تيمار بذور در آب گرم 50 درجه سانتي گراد به مدت 30 دقيقه، سمپاشي خزانه و مزرعه با مخلوط بوردئكس 1 درصد بطور متوالي، سمپاشي شاخ و برگ با كربوندازين 1 درصد ( اولين سمپاشي يك ماه پس از كشت و سمپاشي هاي بعدي ده روز يكبار) و تناوب زراعي توصيه مي گردد. مالچ گذاري و آبياري جوي و پشته اي مي تواند انتقال آلودگي توسط آب و خاك را كاهش دهد .
جمع بندی
همراهان عزیز اگری راز بادنجان گلخانه ای در ایران در منطقه های مختلف بصورت فراوان کشت میشود اما به دلیل داشتن شرایط محیطی(دما،رطوبتی) مناسب برای رشد گیاه ،زمینه را برای حمله آفات و بیماری ها فراهم میکند .شما کافی است فقط راهکارهای پیشگیری با آفات و بیماری ها را در مراحل مختلف کاشت،داشت و برداشت مطالعه و یاد بگیرید و از برداشت محصول با کیفیت خود لذت ببرید.
منابع
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%DB%8C%D9%81%DB%8C%E2%80%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AA
با ما همراه باشید
با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ،راز رویش ها**
انواع بیماری وآفات گل و گیاهان زینتی
مقدمه
تولید گل و گیاهان زینتی در گلخانه ها روز به روز در حال افزایش است و در حال حاضر با پیشرفتهای صورت گرفته در ساخت سازه های مدرن ،قسمت عمده ای از تولید این گیاهان در گلخانه انجام میگیرد.که این گیاهان به چند دسته (گیاهان فصلی،گیاهان گلدانی گلدار،گلهای شاخه بریده،محصولات سوخ دار،گیاهان برگساره ای،گیاهان خزانه ای)تقسیم میشوند.
روش اولیه پیشگیری از وقوع بیماری های گیاهی
بررسی سلامت گیاه
- قبل از خرید نسبت به سلامت گیاه و نبود علایم بیماری روی آنها اطمینان حاصل کنید.
- معاینه را از برگ ها مخصوصاً برگ های جوان که رنگی روشن دارند آغاز کنید در برگ های جوان علائم بیماری و ضعف به سرعت و روشنی آشکار می شوند.
- به خاطر داشته باشید که پشت برگ ها را هم معاینه نمایید یعنی جایی که حشرات برای تجمع آنجا را دوست دارند.
- از آوردن گیاهانی که دارای حشرات رو و زیر برگ ها ، ساقه ها و یا ریشه های خود هستند و همچنین ساقهها و ریشه های پوسیده دارند ، به محل نگهداری گل و گیاه خود خودداری کنید.
- علاوه بر بررسی شکل ظاهری گیاهان (ساقه، برگ و گل) ریشه آنها را نیز بررسی کنید. توجه داشته باشید که ریشهها باید به رنگ سفید باشند و ریشههای کم پشت و تیره نشانه خوبی نیست.
بیماری های قارچی
گیاهچه میری
گیاهچه میری، پوسیدگی بذرها در خاک و از بین رفتن گیاهچه های تازه سبز شده توسط قارچ است. قارچهایی که اغلب باعث این بیماری می شوند متعلق به جنس Pythium می باشند، البته جنس های Fusariun و Rhizoctonia نیز باعث گیاهچه میری می شوند. شرایط مطلوب برای گیاهچه میری عبارتند از :
- رطوبت زیاد خاک یا غبار بیش از اندازه
- دمای پایین خاک قبل از جوانه زنی (کمتر از ۲۰ درجه سلسیوس)
- دمای بالای خاک بعد از سبز شدن (بیشتر از ۲۵ درجه سلسیوس)
- تراکم زیاد بذر در بستر رشد
كل بذر ممکن است قبل از جوانه زنی دچار فساد شود و یا گیاهچه زیر سطح خاک دچار پوسیدگی شود. گیاهان مسن تر معمولا کشته نمی شوند و فقط پوسیدگی ساقه و ریشه در آنها روی می دهد.
✅کنترل: بذرها یا قلمه ها را در خاک پاستوریزه یا مخلوطهای بدون خاک و فقط در گلدان های استریل کشت کنید.خاک یا گلدان ها را با قرار دادن آنها روی کف پا میزهای کثیف و با استفاده از ابزار کثیف، آلوده و نسازید.سعی کنید قبل از جوانه زنی، گرمای مورد نیاز بذر تأمین گر استفاده کنید.حتما از بذور تیمار شده با قارچکش استفاده کنید و یا خودتان بذرها را تان بذرها را ضدعفونی نمائید.
بیماری ناشی از ریزوکتونیا
قارچ ریز و کتونیا باعث پوسیدگی ریشه، پوسیدگی ساقه، گیاهچه میری و در برخی موارد بلایت برگها میشود. قارچ یک قارچ خاک زاد است که گرما و خاک نسبتا مرطوب برای آن مناسب بوده و قادر است در خاک به ت ریسه، سختینه یا بازیدیوسپور باقی بماند. دمای بالای خاک (۱۲- ۳۲ درجه سلسیوس) و رطوبت متوسط (۶۵ درصد درجه اشباع) شرایط مساعد برای رشد ریز و کتونیا می باشند؛ اگر گیاه آسیب دیده باشد، رطوبت خاک رشد قارچ را سریع تر می کند.
✅ کنترل: با پاستوریزه کردن صحیح خاک، قارچ ریزو کتونیا را از بسترهای رشد حذف نمائید. رشد سریع گیاه را ترغیب نمائید زیرا قارچ مذكور فقط روی گیاهچهها خسارت شدید وارد می کند و با افزایش سن گیاه مقاومت آن به آلودگی نیز افزایش می یابد.در صورت ضرورت از قارچکش ها استفاده نمائید ولی ابتدا مطمئن شوید که محصول مورد نظر در
لیست روی برچسب آفتکش باشد.
پوسیدگی ریشه ناشی از پی تیوم
این قارچ به آسانی از طریق ابزارها و گلدان های انسان با حیوانات اهلی روی مخلوط های کشت و یا ریخته شدن مخلوط های کشت روی میزها و نشده اند، وارد خاک یا بسترهای رشد میشود.بوته های آلوده در وسط روز پژمرده می شوند ولی شب هنگام حالت عادی خود را به دست می آورند .سرانجام بعد از مدتی این بوته های آلوده زرد شده و می میرند.روی ریشه ها نیز یکسری علایم قابل تشخیص است. نوک ریشه ها قهوه ای و مرده است .بافت قهوه ای بخش بیرونی ریشه به آسانی جدا شده و بافت آوندی در سطح قرار میگیرد.
✅ کنترل : بعد از شروع پوسیدگی کنترل بیماری دشوار است.تمام تلاش ها روی پیشگیری و از طریق استفاده از مخلوط های پاستوریزه متمرکز شود.در صورت نیاز استفاده چندین نوبت از قارچکش یا عامل بیوکنترل استفاده شود.
پوسیدگی سیاه ریشه
قارچ عامل بیماری یک قارچ ساکن در خاک است که باعث پوسیدگی ریشه و خشکیدگی شاخه ها روی تعدادی از گیاهان چوبی و علفی از قبیل بگونیا،شمعدانی،سیکلامن و ژربرا می شود.خاک مرطوب باعث افزایش بیماری میشود.
✅ کنترل: خاک و پیت ماس را با حرارت دادن ضدعفونی نمایید.استفاده از یک قارچکش به صورت محلول پاشی در خاک
پژمردگی ورتیسیلیومی
گیاهان زیادی بخصوص داوودی، ستاره چینی، میمون، رز، شمعدانی و بگونیا به این بیماری آلوده می شوند. عامل این نوع پژمردگی دو گونه قارچ تحت عنوان Verticillium dahlia وV. albo-atrumمی باشند. بیماری در مواردی که خاک خوب ضدعفونی شده باشد معمولا روی نمی دهد، مگر اینکه قلمه های استفاده شده برای تکثیر دارای آلودگی باشند.
✅ کنترل :گیاهان پایه را ازافراد قابل اطمینان خریداری کنید.ضدعفونی خاک ،آلودگی حذف و استفاده از کاربندازیم یا سموم دیگر
کپک خاکستری
نام بوتریتیس سینرا از کلمهی یونانی «بوتریس» به معنای «خوشهی انگور» مشتق شده است و کلمهی لاتین «سینرا» به رنگ خاکستری کپک اشاره میکند.نام کپک خاکستری به مرحلهای از رشد قارچ اشاره میکند که در طول آن پرزهای خاکستری روی محصول پدید میآیند.دیر یا زود لایهای از کپک خاکستری کرکدار روی این نقاط سیاه تشکیل خواهد شد. کپک روی گیاهان مرده یا گیاهان در حال مرگ رشد میکند ولی میتواند سلولهای زنده را نیز تحت تأثیر قرار دهد. معمولاً آلودگی کپک خاکستری تنها بعد از دو یا سه هفته قابل رؤیت است. اگر آلودگی کپک خاکستری با چشم غیرمسلح مشاهده شود نشانهی اینست که کپک قبلاً به گیاه نفوذ کرده است.در این مرحله استفاده از قارچکشها تأثیر ناچیزی دارد.
✅ کنترل:بهداشت زراعی،تهویه مناسب،کاهش رطوبت،قارچ کش
سفیدک پودری
آفت سفیدک پودری یکی از شایع ترین بیماری های گیاهی است که به راحتی قابل تشخیص است. این پودرهای سفید رنگ در سطح رویی برگ ،دمبرگ یا دمگل ها مشاهده شده و باعث بدشکلی و پیخ خوردگی و در نهایت پژردگی و مرگ میشود.
✅ متداول ترین روش برای درمان آن، استفاده از قارچ کش سفیدک پودری است.
سفیدک داخلی
سفیدک داخلی یا دورغی از گروه انگل های اجباری گیاهان است.پرگنه های سفیدک دورغی ابتدا در سطح زیرین برگ ظاهر و گاهی سایه رنگی متمایل به آبی دارند.برگ و شاخه آلود بدشکل شده و میمیرند.
✅ کنترل : جمع اوری بقایا،رعایت فاصله بین بوته ها،قارچ کش
بیماری های باکتریایی
پژمردگی باکتریایی
باکتری عامل بیماری Ralstonia solanacearum است که باعث ایجاد پژمردگی آوندی بر روی بسیاری از گل ها و گیاهان زینتی در گلخانه ها است.علائم شامل پژمرده شدن یک یا دو برگ در بوته های جوان در ساعات گرم است و در شب بهبود پیدا میکنند.با پیشرفت بیماری آوندها قهوه ای و در صورت برش بافت آوندی تراوشات چسبناک و لعابی باکتری به رنگ سفید -خرمایی تا قهوه ای دیده میشود.
✅ کنترل :استفاده از ارقام مقاوم و سالم ،حذف بوته ناسالم،قلمه و بوته جدید که وارد گلخانه میشوند ابتدا در محلی جدا کاشته شوند.
بلایت باکتریایی
باکتری Xanthomonas pelargoni عامل بیماری بوده که موجب از بین رفتن گیاهانی از قبیل شمعدانی و …میشود.علائم بیماری روی برگ بصورت لکه های ریز و یا لکه های زرد سه گوش ظاهر میشود که اغلب با پژمردگی برگ همراه است.در شرایط گرم و مرطوب بیماری به سمت ساقه گسترش یافته و در نهایت بوته را از بین ومیبرد.
✅ کنترل :استفاده از قلمه سالم،آبیاری بطوری انجام شود که آب روی سطح برگ ریخته نشود،محلولپاشی ترکیبات مسی
پوسیدگی نرم
عامل بیماری منجر به تجزیه بافت گیاهی بخصوص گیاهان پیازدار،کورم دار و ریزوم دار میشود.اولین علائم آلودگی کاهش رشد و زردی نوک برگ و جوانه های گل اغلب میریزند و پوسیدگی ساقه گل دهنده در سطح خاک منجر به از بین رفتن کل بوته میشود.
✅ کنترل : قارچ کش بردوفیکس ،سموم مسی،شرایط گرم ومرطوب ایجاد نشود.
بیماریهای ویروسی
از نشانه های بیماری های ویروسی چین خوردگی، پیچیدگی برگ و ساقه، تغییر حالت گل است.تعدادی از بیماریهای ویروسی با حشرات منتقل می شوند، بنابراین مبارزه با حشرات بیماری های ویروسی را کنترل می کند.بیماریهای ویروسی به شدت و سرعت انتقال می یابند.بیماریهای ویروسی راه علاج ندارند لذا باید گیاهان مبتلا را حذف نمود. ویروس ها کوچکترین موجودات زنده هستند.
ویروس لکه نکروتیک گل حنا
این ویروس علائم زیادی مثل پژمردگی ،مرگ ساقه ،کوتولگی ،زردی ،گلدهی ضعیف ،لکه های فرو رفته آبله مرغی روی برگ ها،خراشک ها یا لکه های حلقوی روی برگ ها ایجاد می نمایند.
✅ کنترل :کارت آبی ،سم پاشی در یک دوره 10 تا 15 روزه
زردی مینا
این بیماری توسط زنجرکها انتقال می یابد و توسط فیتوپلاسما ایجاد میشود .بیشتر در گیاهانی دیده میشود که در فصل تابستان به بیرون از گلخانه منتقل شده اند .
✅کنترل :کنترل علف هرز و مبارزه با زنجرک
آفات گل وگیاه زینتی
حمله آفت به باغ یا مزرعه خسارت اقتصادی فراوانی دارد و تغییرات اکولوژیکی ،وارد شدن موجودات به مناطق جدید و شرایط اقتصادی و…باعث پیدایش آفت شده که بوسیله وسایل حمل و نقل زمینی، هوایی، دریایی از یک نقطه بومی به مناطق جدید وارد میشوند.از آفات یا حشرات مهم گیاهان زینتی می توان به شته ها، شپشک ها، سفید بالک ها، پسیل ها، شته ها، حلزون ها نام برد.
مهم ترین آفات گیاهان زینتی
شته Aphids
شته ها از موجودات زیان آوری هستند که خسارات زادی وارد میکنند و بطور معمول 3میلی متر و به رنگهای سبز، قرمز، صورتی، زرد، قهوه ایی، سیاه هستند. و با مکیدن شیره گیاه موجب ضعیف شدن و توقف رشد گیاهان زینتی می شود.علائم بصورت کم رنگ شدن برگها، چروکیده شدن برگها، ترشح ماده ای براق و عسل مانند و جذب رنگهای سیاه می شوند.
✅کنترل:استفاده از سمومی مانند کنفیدر و …..دوبار به فاصله 5 روز
مگس سفید white flies
مگس سفید حشرات بسیار کوچک هستند که با مکیدن شیره ی گیاهی سبب ضعیف شدن گیاهان زینتی می شود.معمولا زیر برگها تخم گذاری کرده و به صورت کرم های نامرئی در می آیند و از شیره گیاه تغذیه می کنند که این عمل بیشترین آسیب را به گیاه می رساند و در نتیجه برگهای سبز بتدریج به زردی گراییده و می افتند و موجب مرگ گیاه می گردد
✅کنترل: استفاده از کارت های زرد،استفاده از سموم اختصاصی
عنکبوبت قرمز خالدار
این حشره بسیار ریز و میکروسکوپی است. بسیاری از آنها سبز رنگ هستند.اولین علایم این آفت پیدا شدن خال های قهوه ای رنگ و لکه های روی برگها می باشد. این حشره معمولا در زیر برگها زندگی می کند و تارهای سفیدی تنیده که ممکن است همه ی گیاهان را در بر گیرد در نتیجه گیاه ضعیف شده و بتدریج می میرد
✅کنترل
شپشک آرد آلود
این حشره پولک دار در زیر برگها و انتهای دمبرگ و ساقه جمع می شوند.بدن این حشره را پودر سفید رنگی پوشانیده است، محل تجمع آن ها بیشتر در درزهای نوک برگهایی که در سایه واقع شده است می باشند. شپشک آرد آلود با مکیدن شیره گیاهان، آنها را پژمرده و خشک می نماید. اکثر گیاهان زینتی و آپارتمانی بویژه حسن یوسف، کروتن، دراسنا، سرخس، تخم های آلوده به این آفت می شوند.
✅کنترل:استفاده از سموم سیستمیک مانند کنفیدر روی سطح برگ اسپری کنید و دو روز بعد با دستمال سفیدی ها را پاک و دوباره اسپری کنید.
تریپس
این حشره با تغذیه از شیره گیاهی موجب ضعیف شدن و تغییر شکل دادن و بد شکلی و پژمردگی برگها می گردد در ضمن برخی مواقع انتقال بیماریهای ویروسی بر روی گیاهان هستند. برگهای آلوده در سطح زیرین نقره ایی رنگ می گردند. این آفت به اکثر گیاهان زینتی و سبزیجات حمله می کند (به برگها، ساقه)
✅کنترل:: استفاده از سموم فسفره
کنه ها
کنه ها مربوط به گروه عنکبوتیان هستند که پوره آنها دارای ۴ پا و کنه های بالغ ۸ پا دارند. حشراتی بسیار ریز هستند و تقریبا با چشم غیر مسلح دیده نمی شوند. خسارت آنها زمانی است که قطعات دهانی خود را به طور مکرر برای تغذیه وارد برگ می کنند. محل تغذیه به شکل نقطه ای سفید رنگ به اندازه سر سوزن است و برگها سرانجام خالدار و چروکیده می شوند و از بین می روند. روش تشخیص کنه ها، بررسی سطوح زیرین برگهای آسیب دیده و زیر نور با استفاده از ذره بین امکان پذیر است.
✅کنترل:استفاده از سموم کنه کش و اسپری آب روی سطح برگ در ساعات خنک به مدت یک هفته
شپشک سپردار
بدن این آفت حاوی غدوی است که از آنها مومی ترشح می شود. بدن آنها از سپرهایی تشکیل می شود. این آفت با سوراخ کردن بافتهای گیاهی و خارج کردن شیره گیاهی با قطعات دهانی خود به گیاهان زینتی خسارت وارد می کند و گیاه را ابتدا ضعیف کرده و سرانجام بخشهایی از گیاه از بین می رود.
✅کنترل : استفاده از سموم سیستمیک مانند کنفیدر روی سطح برگ اسپری کنید (دوبار به فاصله یک هفته)
پشه های قارچی
این پشه بالغ آن به رنگ قهوه ای تا سیاه، بطول حدود ۳ میلی متر، با پرواز اطراف گیاه برای مردم آزار دهنده و نابالغ آن (حالت لاروی) با تغذیه از ریشه گیاه، برای گیاهان زینتی زیان آور است. پشه های قارچی بالغ در بستر خاک غنی از ماده آلی که محیط تولید مثل مناسبی برای آن محسوب می شود تخم گذاری کرده و لارهای (کرم ها) آن پس از تفریخ از تخم، به سوراخ کردن و تغذیه از ریشه گیاه می پردازد.
✅کنترل:استفاده از سموم حشره کش مانند ایمیدوکلراپراید…
حلزون
از نرم تنان زیان آور هستند که معمولا شب ها فعالیت می نمایند و یا جویدن برگها، سوراخهای نامنظمی بر روی برگ گیاهان ایجاد می کنند.
✅کنترل:استفاده از سموم حلزون کش
آبدزدک
حشره کامل به طول ۶ – ۵ سانتی متر و به رنگ قهوه ای است و از ریشه و طوقه گیاهان تغذیه می کند.
برای مشاهده محصولات فروشگاه آنلاین کشاورزی اگری راز کلیک و اطلاعات آن را مشاهده کنید.
پیشنهاد اگری راز
تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی گیاهان آپارتمانی به شما پیشنهاد میکند که قبل از درگیری محصولات خود با این آفات و بیماری ها و متحمل شدن ضرر سنگین ،مقاومت گیاه خود را با تغذیه مناسب و اصولی بالا ببرید.
کود خانگی پیشنهادی فروشگاه آنلاین اگری راز برای تقویت و بالا بردن مقاومت گیاهان به شرح زیر است | |
کلیک کنید👇 | |
کود ریشه زا ،کود گلدهی ،کود تقویتی، کود جلبک دریایی، کود آمینواسید، کود آهن، کود هیومیک اسید | |
جمع بندی
بیماری گل و گیاهان زینتی در اثر واکنش بین گیاه میزبان، عامل بیماری و محیط ایجاد می شود. عوامل ایجاد بیماری در گیاهان زینتی شامل قارچها، باکتریها، ویروس ها و نماتدهاست همچنین عوامل غیرزنده (مانند باد، سرما، گرما، نقش های آبی و غیره) می باشند.بیماریها به شدت توسعه می یابند و آفات نیز و موجب خسارت سنگین در نهایت مرگ گیاه می شوند.بنابراین کنترل بیماری بسیار حائز اهمیت است.
منابع
- https://fa.wikidark.org/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87_%D8%AE%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87_%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%AA%DB%8C
با ما همراه باشید
با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ،راز رویش ها**
چمن و تغذیه آن
مقدمه
چمن طبيعي به عنوان مطلوب ترين پوشش سطح در مناطق مختلف مثل پارکها، ورزشگاه و … از ديرباز مورد استفاده بوده است.ساختار گياهي و طبيعي چمن موجب حساسيت آن به شرايط متفاوت آب و هوايي و ضربات و نيروهاي مخرب اعمال شده در طول مسابقات ورزشي شده است. تخريب پوشش زمينهاي چمن به دلايل متعدد كه اغلب با كنده شدن ريشه گياه از خاک يا فشردگي زياد خاک اطراف آن همراه است، روي داده و با آفت تدريجي كيفيت زمين، خصوصا در فصول فشرده مسابقات، سبب بروز مشكلات بسيار ميشود.
کاشت چمن سطحی را ایجاد میکند که از فرسایش خاک جلوگیری و زیبایی دوچندانی را به آن منطقه میدهد.اگر با کاشت چمن با طیف وسیعی از علف هرز مواجه شدید و یا اینکه چمن شما به خوبی رشد نکرده و رنگ زیبایی خود را ندارد ،قطعا یک جای کار میلنگد.شما با انتخاب بهترین نوع چمن با توجه به منطقه ای که در آن قرار دارید و آشنایی کامل با نکات آموزشی آن میتوانید در این کار موفق باشید . ما در این مقاله تمام نکات لازم را برای کاشت چمن و داشتن محیطی سرسبز برای شما توضیح خواهیم داد.
چه زمانی برای کاشت چمن مناسب است؟
شاید عموما اینطور فکر می کنند که چمن احتیاج به دقت و مواظبت زیادی چنانچه برای گلها لازم است، ندارد و می توان هر قطعه را که مایل باشند با کاشتن مقداری بذر چمن مخلوط با علف ها، چمن زار نامید در حالی که این فکر کاملا غلط و ناشی از اشتباهی فاحش است مخصوصا در مواردی که بخواهیم چمن پردوام و صاف و بدون لکه داشته باشیم که باید نسبت به وضعیت خاک باغچه و یا دیگر بسترها، وجین و آبیاری چمن آن دقت و مواظبت کاملی را داشته باشیم.

آبیاری چمن
همان طور که گفته شد برای داشتن یک چمن خوب و عاری از لک و علف های هرز، مواظبت زیادی لازم است پس از اینکه بذر چمن کاشته شد باید دقت کرد تا زمین خشک نشود و به وسیله آب پاشی رطوبت محل را نگه داشت، به محض اینکه چمن ها سبز شدند باید مجددا زمین را غلطک زده تا ریشه چمن در خاک جهت نگهداری چمن مستقر شود و وقتی که به اندازه رسید که بتوان آنها را چید، به وسیله قیچی چمن زنی یا ماشین مخصوص، چمن ها را کوتاه می کنند چون هر چه دقت در پاک بودن چمن و کندن ریشه های علف هرز شود باز ممکن است بذر علف های هرز به وسیله باد روی زمین منتشر شود.پس از آنکه بین چمن ها سبز شد باید مواظب بود به محض روئیدن علف های هرز، آنها را وجین کرده تا ریشه آنها در زمین نفوذ نکند، پس از آن برای اینکه چمن همیشه سبز و خرم باشد، باید رطوبت زمین (آبیاری چمن طبیعی) را حفظ کرده و ضمنا هر چند وقت یکبار آنرا غلطک سبک زد تا از پوک شدن خاک و نفوذ هوا به ریشه چمن جلوگیری شود. چمن زار را باید هفته ای یکبار قیچی کرده و آنرا کوتاه کرد زیرا چمن کمک فراوانی به زیبایی آن می کند. لازم به ذکر است که چمن های چیده شده را در محل مخصوصی دسته می کنند تا با آن خاک برگ چمن درست کنند.
چمن زنی
چمن را به اندازه و به موقع کوتاه کنید. هریک از انواع چمن، وقتی در ارتفاع مناسبی کوتاه شوند بهترین رشد را خواهند داشت. به عنوان مثال این ارتفاع برای چمن ایرانی حدود 5-2/5 ساننتیمتر است. توصیه شده است که چمن شاداب و متراکم و دارای قابلیت رشد سریع را بیشتر از چمن ضعیف کوتاه کنند. هنگام کوتاه کردن چمن از تراشیدن آن پرهیز نمایند. چمن باید آنقدر بلند باشد که بتواند نور خورشید را جذب نماید و رشدونمو کند. نقش انگشتی در چمن زن تنظیم ارتفاع برش است. به طوریکه در هرنوبت برش بیش از یک سوم پهنک برگها بریده نشود، این توصیه به قانون یک سوم معروف است.تیغه برش را همواره تیز نگه دارید. در اثر استفاده از تیغه کند، پهنک برگ ها پاره یا مچاله میشوند چنین زخم هایی دیرتر از زخم محل برش ترمیم میشوند، در نتیجه گیاه را نسبت به تنش های محیطی و آفات حساس تر می کند. تیغه دستگاه خود را بازدید و تیز کنید. به ویژه اگر تیغه با اشیای خارجی برخورد کند. مسیر حرکت خود را در هربار چمن زنی تغییر دهید. کوتاه کردن دائمی چمن در یک مسیر، می تواند مشکل ساز شود.
نکات مهم نگهداری
هوادهی
در بیشتر مواقع بعد از کاشت چمن و چند بار کوتاه کردن آن و همچنین به دلیل مسایلی مثل لگدکوب شدن چمن به دلایل مختلف ، برای جلوگیری از این موضوع می توان از دستگاه هواده چمن استفاده کرده که انواع مختلفی دارد.
استفاده از دستگاه چمن زن مناسب
آبیاری
تنها همان روزهای اولی که چمن را می کارید باید به صورت روزانه کار آبیاری را انجام دهید و بعد از آن باید وقفه ای ایجاد کرده و چند روز یکبار اقدام به آبیاری پوشش چمن کنید.
کوتاه کردن چمن
زمانیکه از ماشین چمن زنی استفاده میکنید بهترین کار این است که در چند مرحله اقدام به کوتاه کردن چمن ها کنید به این صورت چمن آسیب کمتری می بیند.
خلاف جهتی که قبلا چمن را برش دادید کوتاه کردن را ادامه دهید و چمن خشک باشد
کود و تغذیه چمن
تقويت چمن طبيعي به منظور افزايش دوام آن، ميتواند بهترين راه براي پاسخگويي به نياز ميادين ورزشي در فصول پرتراكم باشد. در تحقيق حاضر، از توري پلاستيكي كه در زمان كاشت چمن بر سطح موضع كاشت قرار ميگيرد، به منظور كاهش ميزان انتقال نيروهاي مخرب به فضاي حاوي ريشه ها استفاده شده است. آزمونهاي انجام شده، حكايت از عدم تاثير منفي توري بر عملكرد چمن در طول دوره رشد داشته و وجود توري از انتقال حدود 30 درصد از ضربات و نيروهاي مخرب كه به صورت ضربه اي در زواياي مختلف به سطح چمن وارد ميشوند، كاسته است. همچنين انجام آزمون قدم زدن كه توسط دستگاه شبيه ساز به انجام رسيده، حكايت از افزايش قابل توجه دوام چمن طبيعي، در حالت تقويت با استفاده از توري داشته است.برای تقویت و پر پشتی چمن از آمینواسید +یومیک ۱۸ استفاده کنید
عادت رشدی ، بافت ، رنگ ، تراکم ، اندازه بذر ، خاک و آب و هوای مورد علاقه ، مقاومت در برابر آفات و بیماریها و نیازهای نگهداری چمنها با هم فرق می کند . بذرهای چمن در دو شکل مخلوطی و ترکیبی عرضه می شوند . هر یک از این دو نوع ارزش و ویژگیهای خاص خود را دارند . کاشت بذر ، یکی از روشهای کاشت چمن است . روشهای دیگر عبارتند از : کاشت چمن آماده ، کپه کاری ، و نیز کاشت اعضای رویشی ( جوانه ها ).
زمان کاشت
زمان کاشت چمنهای گرمسیری با چمنهای سردسیری فرق می کند . چمنهای گرمسیری را بهتر است قبل از شروع تابستان کاشت ؛ اما چمنهای سردسیری را در اوایل پاییز یا اوایل بهار می کارند . برای شروع چمن کاری روشمند باید ابتدا شیبی ملایم ایجاد کرد . این شیب بعدها سبب می شود که به هنگام آبیاری ، آب در کل سطح چمن جریان یابد . زه کشی خوب به رشد چمن کمک می کند . اصلاح خاک خود شامل زه کشی خوب ، بافت مطلوب و PH مناسب است . پس از کاشت ، مالچ پاشی و آبیاری عمیق و مداوم اصولی ، ضامن موفقیت در نگهداری چمن خواهد بود .برای تحریک چمن به رشد افقی بهتر است در اولین نوبت پیرایش ، چمن را قدری کوتاهتر از اندازه اختیار شده هرس کرد.برای پیرایش چمن می توان از وسایل مختلف مانند چمن زنی چرخی ، دوار ، شلاقی، و موتوری استفاده کرد . هریک از این وسایل برای نوع و اندازه خاصی از چمن( ارتفاع باقی ) به کار می آید.
لکه گیری چمن با چمن سبز شده
روی چمن لکه های بزرگی پیدا می شود که باغبان مایل است بدون انتظار کاشتن و سبز شدن، بذر جدید آنها را پر کند برای رسیدن به این مقصود می توان از نقاط دیگر قطعات چمن سبز را از روی زمین برداشته و این لکه ها را اصلاح کرد. برای اینکار باید قبلا در نقاطی که لک شده، زمین را بیل زده و خاک آنرا نرم کرد و بعد قطعات چمن را از جای دیگر، به طوری برداشت شود که هر قطعه لااقل پنج سانتی متر ضخامت داشته باشد و این قطعات را در نقاطی که لازم است قرار داده و فواصل آنرا با خاک نرم پر کرده و روی آنرا آبپاشی می کنند تا خوب با زمین مطابق شود.
برای مشاهده محصولات فروشگاه آنلاین کشاورزی اگری راز کلیک و اطلاعات آن را مشاهده کنید.
جمع بندی
چمن کاری یکی از متداول ترین کارها در تمام کشورهای دنیا برای ایجاد پوشش گیاهی طبیعی است. کاری کم هزینه و پربازده که موردعلاقه بسیاری از افراد است.نگهداری چمن کار ساده ای نیست ، بلکه بسیار وقت گیر است و حوصله و ذوق و سلیقه می خواهد . کار چمن زنی در سراسر فصل رویشی باید بی وقفه اجرا شود . د اوایل بهار ، عملیات بهاره چمن آغاز می شود : زدودن اثرات منفی زمستانی یکی از آنهاست . عملیات تابستانه ، بسته به نوع چمن ، هدف از کاشت ، برنامه پیرایش و غیره متنوع است .
منابع
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%86%D9%85%D9%86
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%86%D9%85%D9%86_%D9%85%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%84%DB%8C
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%86%D9%85%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C
با ما همراه باشید
با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ،راز رویش ها**
انواع آفات و بیماری چغندرقند و راه کنترل آن
مقدمه
حدود 30 درصد شکر مورد نیاز جهان، توسط زراعت چغندر قند و مابقی آن از نیشکر تامین میگردد. چغندر قند یکی از محصولات کشاورزی مهم و استراتژیک در کشور ماست که برجستهترین کاربرد آن، در صنعت تولید شکر است. در ایران، استان خراسان با 7/35 درصد از کل سطح زیرکشت کشور، در جایگاه نخست قرار دارد که به صورت صنعتی کشت میشود.در این مقاله نکات مهم پرورش و آفات و بیماری ها چغندرقند و علفهای هرز، معرفی و روشهاي مناسب براي کنترل و مدیریت آنها، ارائه میشود.
گیاه شناسی چغندر قند
چغندر قند یک گیاه دوساله است. در سال اول زراعت آن، برگهاي سبز و براق با دمبرگ قوي تولید میگردند. طی سال اول، ریشه متورم شده و در آن ساکارز تجمع مییابد. در سال دوم، گیاه طی تحمل استرس سرما (یا طی بهاره نمودن در دماي 5 تا 10 درجه سانتیگراد)، تحریک به ایجاد ساقه و گلدهی شده و تکامل بذر انجام میشود.
چغندر قند یک میزبان جذاب برای بسیاری از آفات و بیماریهاست و حفاظت مؤثر در برابر بیماریهای برگی و علف هرز، نقش مهمی در عملکرد این گیاه دارد. تاکنون، 170 گونه حشره زیانآور از مزارع چغندر قند کشور گردآوري شده است کـه حـدود 20-10 گونه از این حشرات، آفات کلیدي چغندر قند محسوب میشوند.
انواع چغندرهای زراعی
چغندر (L. Beta vulgaris) گیاهی از خانوادهی Chenopodiacea میباشد که مانند سایر اعضای این خانواده، در مقابل تنش شوری مقاومت مناسبی دارد. چغندرهای زراعی از نظر کشاورزی در 4 گروه شامل چغندر برگی، چغندر باغی (لبویی)، چغندر علوفهای و چغندر قند قرار میگیرند.
چغندر برگی شامل دو نوع چغندر اسفناجی (با مصرف برگ پخته) و چغندر سوییس چارد یا کلم دریایی (مصرف به عنوان سالاد و سبزی) میباشد. چغندر باغی با ریشه و دمبرگ قرمز به عنوان سبزی مورد استفاده قرار میگیرد و چغندر علوفهای با تنوع زیاد، توسط دام مصرف میشود.
بهترین زمان کاشت چغندر قند
چغندر قند به صورت پاییزه و بهاره کشت میشود. تاخیر در تاریخ کشت، منجر به کاهش عملکرد میشود.
کشت بهاره: از اوایل اسفند تا اردیبهشت ادامه دارد.
برداشت بهاره: اواخر شهریور تا پایان آذر
کشت پاییزه: اواخر شهریور تا اوایل آذر
دورهی برداشت پاییزه، کوتاهتر از برداشت بهاره است و در اقلیمهای گرم، به دلیل سازگاری چغندر قند نسبت به طیف وسیعی از شرایط آب و هوایی، کاشت چغندر قند پاییزه پیشنهاد میشود.

آفات مهم چغندر قند
طوقه برها ازراسته بالپولکداران (Lep.: Noctuidae)
از جمله آفات مهم هستند که بخصوص در ابتدای فصل، خسارت شدیدی به بوتههای جوان میزنند.طوقهبرها در تمام مناطق چغندرکاری کشور (کرمانشاه، مازندران، گیلان، آذربایجان غربی و خراسان) فعالیت میکنند.
✅خسارت لاروها با تغذیه از قاعدهی دمبرگ و طوقه ریشه، باعث قطع ارتباط ریشه و اندام هوایی و در نهایت، خشکیدگی گیاه میشوند.
✅مدیریت
- کشت زود هنگام (حفظ بوته از حمله نسل اول)
- تقویت گیاه
- مبارزه مکانیکی-زراعی (خارج کردن لارو و شفیره از خاک)
- طعمه مسموم و سمپاشی
برگخوارها ازراسته بالپولکداران (Lep.: Noctuidae)
از مهمترین آفات چغندر قند میباشد و با نامهای رهه، لهه، راهو، منجه،کوخ، قورت، کارادینا هم شناخته میشود.
✅خسارت لارو، برگخوار است و تغذیه بهصورت دسته جمعی از سطح زیرین برگ آغاز میشود. دسته لاروها برگ را توری میکنند و در ادامه، تمام قسمتهای برگ را میخورند. حتی گاهی سر ریشهها را نیز مورد تغذیه قرار میدهند و بوته خشک میشود.
با تکامل گیاه از وضعیت دو برگی به 6 برگی، تغذیه لاروها کاهش پیدا میکند؛ بهطوریکه از هر لارو 2 بوته به 4 لارو یک بوته میرسیم. ظاهر زمین خسارت دیده، مشابه زمینی است که دچار تگرگ شده است.
✅مدیریت
- پایش از طریق تلههای فرمونی
- شخم عمیق، وجین در مرحلهای که آفت تخم است.
- تقویت گیاه
- کنترل بیولوژیک: استفاده از زنبورهای پارازیتوئید تخم و لارو،BT، نماتدهای بیماگر
- استفاده از حشرهکشهایی شیمیایی
لیتا یا بید چغندر قند ازراسته بالپولکداران (Lep.: Noctuidae)
یکی از آفات مهم چغندر قند در کشت بهاره است که در تمام مناطق کشت چغندر قند فعال است و در مناطقی که تابستان گرمتری دارند، خسارت شدیدی به بار میآورد.
✅خسارت لاروهاي سن اول و دوم در نسل اول، بیشتر از کنارههاي برگ تغذیه میکنند و باعث پیچش آنها و سیاهی برگها میشوند. لاروهاي سنین بالاتر، از جوانه مرکزي و انتهاي دمبرگها تغذیه میکنند. تغذیه لاروها علاوه بر اینکه کمیت و کیفیت محصول را پایین میآورد، بستر را برای ورود بیماری به گیاه آماده میسازد.
✅مدیریت
- مبارزه مکانیکی- زراعی: جمعآوری بقایا، از بین بردن علف هرز، شخم عمیق پس از برداشت، شخم پاییزه، کشت زودهنگام و بهموقع، رعایت تناوب، یخ آب زمستانه
کک چغندر قند از راسته سخت بالپوشان (Col.: chrysomelidae)
این کک، تنها به عنوان آفت چغندر قند محسوب میشود. در اکثر مناطق کشور، خصوصا در اوایل فصل خسارت وارد میکند.
✅خسارت بخش اصلی خسارت، مربوط به حشرات کامل نسل زمستان گذران است. این آفت با تغذیه از برگهاي جوان، سوراخهاي گرد و نامنظم با لبههاي خشکیده و قهوهايرنگ ایجاد میکند و گاهی با شدت گرفتن فعالیت آفت و تشکیل سوراخهای بزرگ روی برگ، کشاورزان مجبور به واکاری میشوند. اهمیت خسارت این آفت با بزرگ شدن بوتهها کاهش مییابد. لاروها معمولاً در خاك فعال بوده و از ریشهی بوتهها تغذیه کرده و خسارت قابل توجهی ندارد.
✅مدیریت
- پایش و ردیابی با استفاده از چسب زرد
- هراکشت
- خودداری از کشت متوالی در یک زمین، آبیاری مرتب، از بین بردن علفهای هرز اطراف زمین
- ضدعفونی بذر
- استفاده از سمومی شیمیایی
سرخرطومی ها
خرطوم بلند چغندر قند از راسته سخت بالپوشان (Col.: chrysomelidae)
✅خسارت با تغذیه از برگها و دمبرگها، باعث خالی شدن قسمت داخلی دمبرگها و پژمردگی و زردی برگها، کاهش رشد رویشی و وزن ریشه و نهایتا کاهش عیار چغندر قند میشود. دمبرگهاي آلوده، قهوهاي و سیاهرنگ شده و به راحتی شکسته میشوند. خرطوم بلند چغندر قند در دو مرحله حشره کامل و لارو خسارت میزند.
✅مدیریت
- مبارزه مکانیکی-زراعی: شخم عمیق پس از برداشت، یخ آب زمستانه و حذف علفهاي هرز میزبان، آبیاري منظم و بهموقع، شخم عمیق پس از برداشت محصول ،کشت زود هنگام
- استفاده از سمومی شیمیایی
خرطوم کوتاه چغندر قند از راسته سخت بالپوشان (Col.: chrysomelidae)
✅خسارت حشرات بالغ، برگخوار و لاروها از ریشه تغذیه میکنند. لاروها در ابتدا از برگ تغذیه میکنند و پس از افتادن از بوته در خاك، بـه ریشه حمله کرده و گاهی اوقات، قادر به نابودي کل بوته میشوند.
✅مدیریت
- مبارزه مکانیکی-زراعی: شخم عمیق پس از برداشت، کم کردن فواصل آبیاري، عدم کشت در زمینهاي شنی که آب را خوب نگه نمیدارند، حذف علفهاي هرز میزبان، کشت زود هنگام
- تقویت گیاه
- استفاده از سمومی شیمیایی
شته ریشه چغندر قند از راسته جوربالان (Hom.: Pemphigidae)
✅خسارت با تغذیه از شیره گیاهی ریشه، به گیاه خسارت میزند و باعث زردي بوته و کاهش عملکرد و میزان قند موجود در ریشهها میشود.
✅مدیریت
- مبارزه مکانیکی-زراعی: جمع آوری بقایا، از بین بردن علفهای هرز، تناوب کشت با گیاهان غیرمیزبان، کود شیمیایی مناسب، آبیاری منظم
- تقویت گیاه
لیتای چغندرقند
این آفت برخلاف سایر شبپرههایی که یاد شد، علاقه فراوانی به برگهای در حال تشکیل و میانی چغندر دارد. این شبپره با تغذیه از این برگها سبب ازبینبردن مریسم و اختلال در رشد بوتههای چغندر میشود. در محل تغذیه این آفت اندامهایی شبیه به تار عنکبوت همراه با فضلههای آفت نیز مشاهده میشود. نام علمی این آفت مهم Scrobipalpa ocellatella و تقریباً در نواحی گرمسیرتر بیشتر و طغیانیتر دیده میشود. از آنجاییکه لاروهای این آفت به قسمتهای میانی بوته حملهور میشود، مبارزه با آنها اندکی دشوارتر است و بهتر است بهمحض مشاهده آنها در مزرعه سمپاشی با سمومی نظیر فن والریت، سایپرمترین، فوزالن و یا دیازینون انجام شود.
شب پرههای زمستانه يا كرم طوقه بر (Cutworms)
طوقه برها ميتوانند عاملهاي زيان آوري براي گياهچههاي چغندرقند به شمار آينـد. بـا توجه بـه كنـدي اسـتقرار گياهچـههـاي چغندرقنـد در آغـاز رشـد، فعاليـت تغذيـهاي اينهـا مـيتوانــد ســريع رخ داده و از شــمار بوتههــا بــه شدت بكاهــد. در ايــران گونــه غالــب A.segetum است كه 95 درصد جمعيت را تشكيل ميدهد.
گونههاي شب پـره زمـستانه از بـين گياهـان زراعـي بـه چغندرقنـد، ذرت، پنبـه، گوجـه فرنگي، خيار، كدو، سيبزميني، سويا، بادمجان، هويج، گندم پاييزه، كنجد و انواع گياهـان خانواده كدوئيان، علفهاي هرز و حتي جوانه مو حمله ميكنند.
لاروها از برگ، طوقه و ساقه گياه ميزبان تغذيه ميكنند. لارو تازه تفريخ شده در آغـاز تغذيه كمي داشته و پس از پوست انـدازي بـه خـاك مـيافتـد و پـاي بوتـه از طوقـه تغذيـه ميكند كه منجـر بـه طوقـه قطـع آن شـده و بوتـه خـشك مـيشـود .
شته سیاه
شته سیاه یکی از مهمترین آفاتی است که میتواند بر روی بسیاری از گیاهان تاثیر بگذارد. این حشره کوچک با طول حدود ۲ تا ۳ میلیمتر، در شکل بالغ خود با رنگ سیاه و بدنی باریک و بلند شکل میگیرد. شته سیاه غالباً در مناطق گرم و خشک پراکنده شده است و به نظر میرسد که در مناطقی با دمای بالا و رطوبت نسبی پایین بهتر رشد میکند.
استفاده از سموم شیمیایی یکی از روشهای کنترل شته سیاه است. اما باید توجه داشت که استفاده از سموم میتواند برای محیط زیست و حشرات مفید دیگر نیز مضر باشد. بنابراین، استفاده از روشهای بیولوژیکی و یا روشهای غیرشیمیایی نیز مورد توجه قرار گرفته است. به عنوان مثال، استفاده از حشرات کنترل کننده مانند زنبورهای پارازیتوئید و کاربرد مواد طبیعی مانند روغن نیمهسفیده و آبسیارهای گیاهی میتواند به عنوان روشهای غیرشیمیایی کنترل شته سیاه مورد استفاده قرار گیرد.
همچنین، برای جلوگیری از آسیب دیدن گیاهان به دلیل حملات شته سیاه، میتوان از روشهای پیشگیری مانند انتخاب گونههای مقاوم، نظم دهی به فضای کشت و کاشت نوبت دوم گیاهان مختلف استفاده کرد. همچنین، به دنبال کنترل بیولوژیکی شته سیاه، استفاده از پلانت فود میتواند به عنوان یک راهکار مفید برای کنترل این آفت مورد استفاده قرار گیرد.

بیماریهای چغندر قند
- بیماری های قارچی
مرگ گیاهچه چغندر قند
عامل بیماری : Rhizoctonia solani
یکي از مهمترين بيماريهاي چغندر قند است که خسارتهاي اقتصادي زيادي به توليدکنندگان اين محصول وارد ميکند.
✅خسارت علائم به صورت از بین رفتن گیاهچه و آلودگی مزمن ریشه ایجاد میشود.
✅مدیریت
- استفاده از خاک با بافت درست و مناسب
- رعایت بهداشت در آبیاری، استفاده از ادوات و…
- از بین بردن علف هرز
- کشت در مزارع بدون سابقه بیماری
- استفاده از بذور سالم (ضدعفونی بذر با قارچکش)
- رعایت تاریخ کشت مناسب
- کاشت عمیق بذر
پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه چغندر قند
عامل بیماری: قارچ های Rhizoctonia solani – Rhizoctonia crocorum
✅خسارت پژمردگی ناگهانی و زردشدن برگها همراه با زخمهای قهوهای تیره در قاعدهی دمبرگها، پوسیدگی ریشه و تغییر رنگ از قهوهای تا سیاه رنگ که معمولاً از ناحیهی طوقه شروع و تا انتهای ریشهی اصلی ادامه مییابد. ظهور شانکر یا شکافهای عمیق در ناحیهی طوقه و در کنارههای ریشههای بیمار، که موجب کاهش کیفیت و تراکم بوته میشود.
✅مدیریت
- رعایت بهداشت در آبیاری، استفاده از ادوات و…
- از بین بردن علف هرز
- استفاده از ارقام مقاوم
- استفاده از بذور سالم (ضدعفونی بذر با قارچکش)
- کوددهی مناسب
- تناوب 3-5 ساله
سفیدک پودری چغندر قند
عامل قارچ Erysiphe betae
✅خسارت ایجاد پوششی سفیدرنگ بر روی اندامهای هوایی در چغندر قند، بخصوص برگها، که با نزدیک شدن به پایان فصل، شاهد نقاط سیاهرنگی هستیم که همان آسکوکارپهای قارچ هستند.
در اثر این قارچ، گیاه شادابی خود را از دست میدهد و این پوشش سفیدرنگ باعث کاهش میزان فتوسنتز در گیاه میشود.
✅مدیریت
- حذف علف هرز
- تهویه مناسب
- نوردهی مناسب
- هرس اندامهای درگیر شده و حذف بیمارگر
- استفاده از ارقام مقاوم
- آبیاری مناسب و به اندازه
- استفاده از سموم شیمیایی
- بیماری های باکتریایی
پوسیدگی و نکروز آوندي باکتریایی چغندر قند
عامل بیماری: Pectobacterium betavascularum
این عامل بیماریزا که در مناطق گرم از جمله مخربترین بیماری هاست، باعث پوسیدگی نرم و سیاه در دمبرگ و نکروز آوندی غده چغندر قند میشود.
✅خسارت نمایان شدن علائم، گاهی فقط محدود به ریشه است و گاهی به اندامهای هوایی راه پیدا میکند.سبب پوسیدگی شدید بافت آوندی دمبرگ و ریشه میگردد.دستهجات آوندی ریشهها تغییر رنگ یافته و بافت آوندی نکروزه میشود.باعث ایجاد رگههای سیاهرنگ روی برگ میشود که میتواند در طول رگبرگ ادامه پیدا کند.
✅مدیریت
- استفاده از ارقام مقاوم
- کشت زودهنگام
- تنظیم فاصله کشت
- جلوگیری از ایجاد صدمهی فیزیکی به گیاه
- استفاده از کود مناسب
نماتد های مهم انگل چغندر
نماتد سیست چغندر قند
عامل بیماری: نماتد Heterodera schachtii
این عامل مهمترین نماتد چغندر قند است که باعث زردی، ضعف، کاهش عملکرد گیاه وکاهش عیار در ریشه میشود.
✅خسارت
این نماتد قادر به آلوده کردن ریشه در سنین مختلف است. آلودگی میتواند سراسری یا لکهای اتفاق بیفتد. نشانههای بیماری میتواند به صورت پژمردگی، تعویق در رشد و کوتولگی، ضعف درگیاه، کاهش خلوص قند ریشه و کاهش کیفیت، بروز پیدا کند.
✅مدیریت
- کشت زودهنگام
- تناوب 3تا5 ساله با گیاهان غیرمیزبان
- استفاده از ارقام مقاوم
- کشت نکردن در مناطق با سابقهی آلودگی شدید
- استفاده از کودهای آلی
- ضدعفونی خاک
- استفاده از نماتدهای شکارگر
- استفاده از سموم
علف های هرز
از جمله علفهای هرز مشکلساز در مزرعهی چغندر قند، سس، اویارسلام، قیاق، چغندر وحشی، تاج خروس و… است. از آنجایی که پیشگیری، یکی از ساده ترین، کم هزینهترین ومؤثرترین روشهای مدیریت است، میتوان با انتخاب زمین مناسب و روشن ساختن سابقهی حضور علفهای هرز در آن، بستر مناسبی را برای کاشت انتخاب کرد.همچنین با شناخت سابقهی کاربرد علفکشها، میتوان تاثیرات بعدی را پیشبینی و استفاده از علفکشها را برنامهریزی کرد.علاوه بر وجین دستی، از جمله علفکشهای مورد استفاده خانواده دی نیترو آنیلیها (Dinitroaniline) میباشد.
✅مدیریت
- پایش مداوم
- رعایت بهداشت (ادوات کشاورزی، چرای دام، انسان، کانال های آبیاری)
- تناوب زراعی
- ایجاد بستر مناسب برای بذر
- تقویت گیاه برای حفظ قدرت رقابتی آن در مقابل علفهای هرز
- استفاده از سموم
کوددهی چغندر
با توجه به اینکه چغندر قند برای بهبود و افزایش عملکرد، بهبود تغذیه و به واسطهی آن بهبود غدهبندی و طعم، نیاز به عناصر مختلفی دارد که تنها با خاک تامین نمیشود، لذا میتوان در مراحل مختلف رشدی چغندر قند از کودهای مناسب استفاده کرد.
مراحل مختلف به شرح زیر است
- قبل از کاشت بذر
- بذرمال
- 4 تا 6 برگی
- قبل از غده زنی
- غده زنی
از آنجایی که عمدهی چغندرکاری در مناطق خشک و نیمهخشک اتفاق میافتد و این مناطق از نظر نیتروژن فقیر است، برای رسیدن به حداکثر عملکرد کمّی و کیفی، میتوان از کود نیتروژندار استفاده کرد. نیتروژن نسبت به سایر عناصر پرمصرف، حلالیت و تحرک بیشتری در خاک دارد. با بررسی مشخصات شیمیایی و فیزیکی خاک، عملکرد مورد نیاز، میزان نیتروژن باقیمانده، میزان معدنی شدن نیتروژن در طول دوره رشد، بازده مصرف کود نیتروژن قابل برنامهریزی است.بهترين زمان اولين بار مصرف كود نيتروژن، در مرحلهی رشدي4 تا 6 برگي (حدود 45 روز پس ازكاشت) و پس از انجام عمليات تنك کردن و وجين است.از جمله علائم بارز کمبود نیتروژن، میتوان به زرد و کوچک شدن برگ، بلندشدن دمبرگ و عمودی شدن سامانه برگ و دمبرگ نسبت به افق است.با رعایت تمامی موارد، برنامهریزی و مدیریت آفات و بیماری، میتوان به حداکثری عملکرد کمی و کیفی چغندر قند رسید.
جمعبندی
چغندر قند يكي از محصولات اساسي و ماده اوليه صنايع قند و شكر کشور ميباشد؛ لذا شناخت و بررسي جنبههاي مختلف آن از اهميت ويژه برخوردار است.در این مقاله نکات مهم پرورش و آفات و بیماری ها چغندرقند و علفهاي هرز، معرفی و روشهاي مناسب براي کنترل و مدیریت آنها، ارائه میشود. تا سطح کمی وکیفی محصول بالاتر رود.
منابع
- https://www.cabi.org/publishing-products/crop-protection-compendium/
- https://www.cabi.org/isc/datasheet/12191
- پوررحیم، رضا و همکاران. 1395 .دستنامه گیاهپزشکی چغندرقند. موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور.157ص.
با ما همراه باشید
با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ،راز رویش ها**
روشهای نگهداری محصول در انبار
مقدمه
برای اینکه محصول با کیفیتی بالا و مثالزدنی به بازار توزیع برسد، زنجیرهای از اقدامات دست به دست هم میدهند. روشها و شرایط نگهداری از میوهها در انبار، جلوگیری از بیماریهای پس از برداشت محصول، اقدامات مناسب در هنگام حمل و نقل و انبارمانی مطلوب، از جمله این اقدامات مهم و حیاتیست که فروشگاه آنلاین کشاورزی اگری راز در ادامه برای شما این شرایط را توضیح میدهد.
روشهای نگهداری محصول در انبار و کاهش ضایعات
انبارمانی یکی از مهمترین پروسهی نگهداری از محصولات از بازهی برداشت تا مصرف آن است. معمولا روشهای مختلفی برای نگهداری محصول در انبار وجود دارد، که بسته به نوع محصول، متفاوت است. در این بین، باید کنترل کاملی بر روی بیماریهای پس از برداشت محصول هم وجود داشته باشد.
اولین عاملی که در هنگام انبارمانی باید به آن دقت کنید، عمر انبارمانی هر محصول است. برخی از گیاهان (مانند سبزیجات)، در تمام مدت سال جزء تقاضای بازار هستند. از یک سو، برخی از میوهها فصلی هستند و عمر انبارمانی متفاوتی دارند. هزینهی نگهداری محصول در انبار برای هر میوه، سبزیجات و محصول نیز متفاوت است.
برای افزایش عمر انبارمانی، معمولا روشهای مختلفی وجود دارد. کنترل رطوبت و کاهش دمای نگهداری، از جمله مواردیست که باعث افزایش عمر انبارمانی محصول میشود.
مثلا عمر انبارمانی چغندر، در دمای صفر درجه و رطوبت 90 الی 100 درصد، تا 120 الی 180 روز خواهد بود. یا سیبزمینی در دمای انبار 4.5 الی 13 درجه و دمای 90 الی 95، از 150 تا 300 روز در انبار قابل نگهداریست.
برای افزایش راندمان نگهداری محصول در انبار، روشهایی مانند سردسازی و تحت کنترل نگهداشتن اتمسفر اطراف هم قابل اطمینان است.
نگهداری صحیح محصولات کشاورزی
- برداشت به موقع محصولات
- حمل و نقل مناسب و مطلوب محصول کشاورزی
- کنترل بیماریها و آفات پس از برداشت محصول
- ذخیرهسازی مناسب و انتقال به موقع به بازار
- کنترل ضایعات محصولات کشاورزی
- برداشت به موقع محصول
زمانیکه دورهی رشد گیاه به پایان میرسد، کشاورز میبایست برای برداشت، ذخیرهسازی و سپس انتقال محصول به بازار آماده باشد. برداشت محصول میتواند با هدف تازهخوری صورت پذیرد، یا محصول بلافاصله به کارخانههای فرآوری محصول منتقل شود. برداشت محصول میتواند به روش مکانیکی یا دستی هم صورت پذیرد. خودرس بودن و ناخودرس بودن محصول نیز کاملا در هنگام برداشت به موقع و ذخیرهسازی آن، باید مورد ملاحظه قرار داشته باشد.
- فرآیند حمل و نقل محصولات کشاورزی
حمل و نقل مناسب محصول، یکی از کلیدیترین عناصر در کاهش ضایعات کشاورزیست. حمل و نقل مکانیکی یا دستی محصول باید به گونهای باشد، که به آن آسیبی وارد نکند. معمولا نکاتی که هنگام حمل و نقل محصولات کشاورزی، باید مورد ملاحظه قرار بگیرد، شامل این موارد میشود: خنک نگهداشتن محصول، حفظ رطوبت محیط، بستهبندی صحیح محصول، انبارداری مناسب و در نهایت انتخاب بهترین شیوه برای حمل و نقل محصول است.
حمل و نقل محصول، بسته به بازاریابی شما میتواند به صورت هوایی، زمینی (شامل باربرها، کامیونها، قطارها و…) و دریایی میشود. روشهای دیگری هم برای حمل و نقل محصولات کشاورزی وجود دارد، که در این بین میتوان به روش فلهای، کانتینری و غیرکانتینری اشاره کرد.
– نوع حمل و نقل محصول شما، میبایست کاملا با نوع خود محصول تطابق داشته باشد. به عنوان مثال، در حمل و نقل دریایی نمیتوان محصولات کشاورزی که دیرپایی ندارند، را جابجا کرد. به عنوان مثال: حمل و نقل جادهای برای بسیاری از میوهها و محصولات تازهخور مناسب است. حمل و نقل ریلی را نیز برای هزینهی پایین و سرعت بالاتر، میتوان جایگزین روش جادهای کرد.
عوامل مختلفی در تعیین نوع باربری محصول دخیل است. از این بین میتوان به شرایط بار، محیط، مقدار محصول، میزان فسادپذیری آن و در دسترس بودن نوع حمل و نقل یا ترانزیت اشاره کرد. حمل و نقلی مناسب محصول شما خواهد بود که در حین جابجایی، ضایعات کشاورزی به حداقل برسد. بعلاوه محصول نباید دچار لهیدگی، فساد، تکثیر بیماریها، زخمخوردگی و… شود.
شرایط انبار
یکی دیگر از نکات مهم در فرآیند نگهداری محصول در انبار، شرایط انبار مدنظر است. شرایط انبار باید به گونهای باشد که از هرگونه آسیب سرمایی به محصول، جلوگیری شود. در صورتی که سرد نمودن محصول به درستی انجام شود، با کاهش فعالیت آنزیمها، در واقع سرعت فساد محصول نیز کاهش مییابد. به این شکل، محصول تا مدت بیشتری در انبار ماندگار خواهد بود. کنترل اتمسفر، رطوبت و دمای پایین انبار، موجب میشود که عوامل بیماریزا نیز فرصت تکثیر پیدا نکنند. پس انبار نباید به گونهای باشد که فرصت تکثیر بیشتری، در اختیار عوامل بیماریزا قرار دهد. علاوه بر این، میبایست نسبت به ضدعفونی میوهها و محلولپاشی آن برای کنترل قارچها، باکتریها اقدام کرد.
- کنترل بیماریها و آفات پس از برداشت محصول
از دیگر عوامل مهم در نگهداری محصول در انبار، کنترل آفات و بیماریهای پس از برداشت محصول است. یکی از راههای رایج برای کشتن قارچها و باکتریها، استفاده از کلر و گوگرد پیشنهاد میشود. از این دو ماده، به ویژه برای از بین بردن میکروارگانیسمهایی مانند هاگ قارچها استفاده میشود. بسته به نوع محصول، برای افزایش عمر انبارمانی، میتوان از سدیم متابی سولفیت و گوگرد دی اکسید هم به منظور قارچکشی استفاده کرد. (مثلا برای از بین بردن لکههای سیب، میتوان از کلسیم کلرید استفاده کرد.)
جلوگیری از جوانه زدن محصول
سردسازی و کنترل اتمسفر انبار، میتواند سرعت جوانه زدن محصول را به شدت کاهش دهد. برای جوانه زدن برخی از گیاهان مانند سیبزمینی، میتوان قبل از انبار محصول از CIPC، جوانهزنی پیاز و سیر از مالئیک هیدرازید به صورت اسپری، پودری یا غوطهور سازی استفاده کرد.
✅بستهبندی کردن محصول نیز یکی دیگر از اقدامات مهم نگهداری محصول در انبار است. محصول باید به شکلی بستهبندی گردد، که مواد فاسدکننده، آفات و باکتریها، نور، دما و… کمترین تاثیر را در روند فساد گیاه بگذارند. علاوه بر این برای حفظ کیفیت محصول، نباید آسیبی نیز به آن وارد شود.
چه کودهایی قبل از برداشت، باعث افزایش انبارمانی محصول میشود؟
برای حفظ کیفیت محصول و افزایش انبارمانی آن، پیش از برداشت محصول نیاز است با کمک سمپاشی و محلولپاشی، آفات و عوامل بیماریزای گیاه کاملا کنترل گردند. معمولا برای افزایش انبارمانی بسته به نوع محصولات از کود کشاورزی مثل کودهای پتاسیم بالا و کلسیم بالا استفاده میشود. این نوع کودها نه تنها در حفظ کیفیت محصول، بلکه در ماندگاری آن در انبار نیز موثرند. علاوه بر این، به کشاورز توصیه میشود از کودهای نیتروژنه با احتیاط استفاده کند. چرا که نیتروژن با ایجاد نیتریتها، میتواند سرعت فساد گیاه را به شدت افزایش دهد.
عناصر مورد نیاز برای قبل از برداشت محصول، که شامل افزایش عمر انبارمانی آن میشوند؛ شامل گزینههای زیر هستند:
✅کلسیم
موجب حفظ ساختار سلولی محصول شده و با کاهش تولید اتیلن آن، در واقع روند فساد را بشدت کاهش میدهد. عدم وجود کلسیم میتواند تاثیری مانند تغییر رنگ گوجهفرنگی را داشته باشد. (به همین دلیل، توصیه میشود از کودهای کلسیمدار، غوطهور سازی در محلول کلسیم یا محلولپاشی کلسیم استفاده شود.)
✅بُر
کمبود این عنصر، موجب کاهش میوهدهی و افت کیفیت محصول میشود. معمولا برای افزایش این عنصر، از محلولپاشی ترکیبات اسید بوریک استفاده میگردد.
✅پتاسیم
شرط اصلی تضمین کیفیت محصول است. بعلاوه به همراه ازت، یکی از پرمصرفترین عناصر گیاه هم هست. معمولا برای افزایش کیفیت رنگ میوه، قند آن و رشد بهتر آن، از کودهای پتاسیمی استفاده میشود.
✅هورمونهای گیاه
این هورمونها که به دو دستهی هورمونهای بازدارندههای رشد (مانند اتیلنها و آبسیزیکها) و هورمون محرک رشد (مانند آکسینها و سیتوکینینها) میشود؛ نقشی مستقیم در رشد گیاه و کیفیت محصول دارد.
- کنترل ضایعات محصولات کشاورزی
برای نگهداری محصول در انبار و تضمین کیفیت آن، کنترل ضایعات کشاورزی حرف اول را میزند. عواملی که باعث افزایش ضایعات محصولات باغ، پس از برداشت میشوند؛ شامل موارد زیر هستند:
✅آلودگی میکروبی، قارچی و باکتریایی (علیالخصوص کپکها): از سموم مناسب در تمام مراحل رشد گیاه بهره جویید.
✅فرآیند متابولیک محصول که منجر به پیری طبیعی آن شده و نابسامانیهای فیزیولوژیک گیاه را در پی دارد. : برای رفع آن، حتما از کودها و مواد مغذی مورد نیاز گیاه استفاده کنید.
✅ تنش فیزیکی و آسیبهای مکانیکی در حین حمل و نقل؛ که کاهش کیفیت محصول را در بر داشته و شانس رشد میکروارگانیسمها را بالاتر میبرد.
✅برداشت در زمان نامناسب از حیث فیزیولوژیکی: بسته به نوع محصول، در زمان مناسب آن را برداشت کنید.
✅ عدم رعایت شیوهنامههای برداشت مناسب محصول: برای جلوگیری از آن، از کارگرهای حرفهای یا تجهیزات تخصصی برداشت استفاده کنید؛ تا صدمات مکانیکی به حداقل برسند.
✅ عدم نگهداری محصول در انبار به شکل مناسب و شرایط نامساعد انبار: شرایط انبار را تحت کنترل بگیرید، میوهها را به درستی بستهبندی و درجهبندی کنید، از شرایط مطلوب سردخانه مطمئن شوید و حتیالامکان محصول را سریع به بازار برسانید.
نکاتی در مورد انبار سردخانه برای ماندگاری بیشتر مواد غذایی:
۱.بهترین نمونه از هر سبزی را ذخیره کنید. سالمترین ماده غذایی را برای ذخیرهسازی انتخاب کنید .
۲. میوه و سبزیجات را دور از هم نگهداری کنید. میوههایی که اتیلن زیادی ترشح میکنند (عامل رسیده شدن) میتوانند زودتر از موعد برسند و سبزیجات اطراف را خراب کنند.
۳. هر ماه به مواد غذایی سر بزنید و مواد بد را جدا کنید. (بهتر است مواد غذایی که ذخیره کردهاید را به طور هفتگی بررسی نمایید.)
جمع بندی
نگهداری محصول در انبار، گام حیاتی و مهمیست؛ که پیش از رساندن محصول به بازار و به دست خریدار، میبایست با دقت و محتاطانه به انجام برسد. ما در این مقاله با بررسی روشهای انبارمانی، افزایش ماندگاری محصول در انبار و روشهای حمل و نقل صحیح آن، نگهداری درست و مناسب محصول را شرح دادیم. سپس به ترفندهای مبارزه با آفات و بیماریها پرداختیم. برای کسب هرگونه اطلاعات بیشتر، میتوانید با کارشناسان اگریراز ارتباط بگیرید.
منابع
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%B1
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%87
پیشنهاد اگری راز
تیم فروشگاه آنلاین کشاورزی اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی کشاورزی به شما پیشنهاد میکند که قبل از درگیری محصولات خود با این آفات و بیماری ها و متحمل شدن ضرر سنگین ،مقاومت گیاه خود را با تغذیه مناسب و اصولی بالا برده و دیگر نگران باغ یا مزارع خود نباشید .
با ما همراه باشید
با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ،راز رویش ها**
فسفیت پتاسیم
مقدمه
فرمول شیمیایی فسفیت پتاسیم H2KO3P است. محصولات مختلف حاوی فسفیت پتاسیم به عنوان کود برای رفع کمبود پتاسیم یا به عنوان محصولات قارچ کش برای مدیریت بیماریهای قارچی استفاده شود. بنابراین فسفیت پتاسیم به علت دارا بودن دو عنصر فسفیت و پتاسیم مصرف کودی و قارچی دارد. فسفیت پتاسیم دارای ویژگی منحصر به فرد از قبیل افزایش مقاومت گیاه در برابر بیماری های مختلف و استرس محیطی و افزایش سیستم ایمنی گیاه می باشد که فروشگاه آنلاین کشاورزی اگری راز در ادامه شما را با نقش فسفیت پتاسیم آشنا خواهد کرد.ترکیب فسفیت پتاسیم محرک رشد، ضدقارچ و تقویت کننده مکانیسم دفاع طبیعی گیاهان در برابر عوامل بیماریزای قارچی و باکتری میباشد. این ماده بر پایه فسفیت پتاسیم برای محلول پاشی و یا کود آبیاری توصیه شده است.
نقش فسفیت پتاسیم در گیاه
فسفیت ها ترکیباتی با فرمول شیمیایی ( H2PO3 ) هستند که از لحاظ شمار اکسیژن و هیدروژن با فسفات (2-HPO4)کاملا متمایز هستند. فسفیت به علت دارا بودن اکسیژن کمتر از فسفات، سرعت حرکت آن بسیار بیشتر بوده و طی مدت زمان کوتاهی، در سرتاسر اندام های گیاهی انتشار می یابد و افزون بر تحریک رشد رویشی و زایشی گیاه منجر به کنترل طیف گسترده ای از عوامل بیماریزای قارچی می شود. فسفیت پتاسیم، به عنوان سمی فراگیر علیه عوامل بیماریزای قارچی و باکتریایی خاکزاد و هوازاد است که به صورت دوطرفه در آوند چوبی و آوند آبکش گیاه حرکت کرده و خاصیت پیشگیری، تقویت سیستم ایمنی و درمان در گیاه دارد. فسفیت ها می توانند تاثیر مستقیم روی عوامل بیماریزا (پاتوژن) و یا تاثیر غیر مستقیم با تحریک پاسخ های دفاعی میزبان داشته باشند. تاثیر مستقیم شامل مهار رشد قارچ و کاهش یا تغییر سوخت و ساز بیماریزا و تاثیر غیر مسقیم شامل تحریک سازوکارهای دفاعی گیاه افزایش تولید فیتوالکسین ها (ترکیب ضدمیکروبی) و گونه های اکسیژن فعال و تقویت دیواره سلولی می شود.کود پتاسیم فسفیت 30-20-0، یک کود مایع حاوی 20% فسفر به فرم فسفیت و 30% پتاسیم است که باعث افزایش مقاومت گیاه در مقابل استرسهای محیطی مانند شوری، خشکی و بیماریها، افزایش رشد ریشه، کاهش ریزش میوه، تولید میوه و بهبود کیفیت میوه نظیر طعم و رنگ میوهها، افزایش انبارداری میوهها میشود.
فســفیت (H3PO3) عــلاوه بــر داشــتن خاصیــت تغذیــه ای، بــرای افزایــش مقاومــت گیــاه در برابــر بیمــاری هایــی از قبیــل گمــوز، آتشــک، بیمــاری هــای برگــی، پوســیدگی ریشــه و ســاقه بــر اثــر قــارچ هــایُ اامیســت ماننــد پیتیــوم، فیتوفتــورا، ســفیدک داخلــی، بوتــه میــری و … مناســب مــی باشــد. وجود عنصر پتاسیم باعث افزایش کیفیت، رنگ دهی، خوش طعم تر شدن و افزایش عمر نگهداری میوه و در نتیجه تقویت سیستم ایمنی گیاه می شود.
مزایای استفاده از کودهای فسفیت پتاسیم
- تامین همزمان دو عنصر مهم پتاسیم و فسفر در گیاه
- افزایش گل انگیزی و کاهش ریزش گل و میوه
- بهبود و افزایش ماندگاری محصولات در انبار
- تقویت مکانیسم سیستم دفاعی گیاه و افزایش تولید آنتی اکسیدان ها و فیتو الکسین ها در گیاه،
- افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش های از قبیل خشکی، سرما، گرما و …
- پیشگیری از شیوع برخی بیماری های قارچی مربوط به ریشه، ساقه و برگ گیاه افزایش خصوصیات کمی و کیفی محصول از جمله عطر، طعم، رنگ پذیری و …
- قارچ کش فسفیت پتاسیم در مقایسه با سایر سموم و قارچ کش ها محدودیت زمان کمتری نیاز نیاز به اثر گذاری دارد
- این قارچ کش ها عرای از هرگونه ترکیب سمیک و دارای درجه سمیت بسیار کم و هیچ گونه اثر سمی بر روی انسان ندارد.
تفاوت فسفات با فسفیت
فسفر (P) یک ماده مغذی ضروری مورد نیاز همه موجودات زنده است. فسفر بسیار واکنشی است و به صورت تک عنصری در طبیعت یافت نمی شود. هنگامی که فسفر به صورت کامل اکسید می شود، مولکول فسفات نامیده می شود (PO3−4 ؛ Pi) ، و هنگامی که به طور کامل اکسیده نشود (یک اکسیژن کمتر از فسفات) ، مولکول حاصله را فسفیت نامیده می شود (PO3−3 ؛ Phi) . فسفیت به گونه ای بر روی گیاهان تاثیر می گذارد که متفاوت از کود معمولی فسفر و فسفات است. فسفیت دارای حلالیت بسیار بالاتر و جذب سریعتری در ریشه و برگ گیاهان در مقایسه به فسفات دارد.
فسفات تنها در فتوسنتز و تولید انرژی ATP فعالیت دارد استفاده بیش از حد فسفات یکی از عوامل آلودگی محیطی شوری و تنش خاک می باشد.
فسفیت پتاسیم چگونه استفاده می شود
بسته به موقعیت و شرایط خاص، فسفیت می تواند به صورت محلول پاشی یا کود آبیاری و یا تزریق به خاک برای جذب بهتر ریشه گیاه استفاده کرد. کود فسفیت پتاسیم به صورت سیســتم آبیــاری و محلــول پاشــی برگــی قابــل اســتفاده می باشد.

چه زمانی باید از فسفیت پتاسیم استفاده کرد
- در زمان مدیریت بیماریهای خاص ناشی از خاک از جمله بیماری ریشه و پوسیدگی ریشه
- جهت افزایش مقاومت عمومی گیاه در برابر انواع عوامل بیماری زا
- جهت افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش محیطی مانند خشکسالی و…
بهترین زمان مصرف کود فسفیت پتاسیم
باغداران از زمان فندقی شدن میوه و بخصوص زمان برداشت میوه می توانند از کود فسفیت پتاسیم استفاده کنند.
فسفیت پتاسیم بسته به محصول و شرایط مختلف می توانیم استفاده کنیم.
اردیبهشت تا خرداد بهترین زمان مصرف این کود در پسته می باشد.
پیشنهاد اگری راز
تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی کشاورزی به شما پیشنهاد میکند که قبل از درگیری محصولات خود با این آفات و بیماری ها و متحمل شدن ضرر سنگین ،مقاومت گیاه خود را با تغذیه مناسب و اصولی بالا برده و دیگر نگران باغ یا مزارع خود نباشید .
کودهای پیشنهادی تیم اگری راز برای تقویت و بالا بردن مقاومت گیاهان به شرح زیر است | |
کلیک کنید👇 | |
آلکسینو (مونو و دی فسفیت پتاسیم)-دکو فورس میکرو (فسفیت پتاسیم) | |
دکو فوسکی-فیتوپتاس برند مش |
منابع
- مقاله 4: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1747-0765.2009.00365.x
- مقاله 5: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0261219416300631
- مقاله 6: https://www.bartlett.com/resources/potassium-phosphite.pdf
- مقاله 7: https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fphy.2020.618320/full
با ما همراه باشید
با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ،راز رویش ها**
نقش آمینواسید در کشاورزی
مقدمه
با توجه به رشد روز افزون جمعیت جهانی، سالم بودن غذا بسیار مهم می باشد. برای داشتن غذای سالم، کشاورزی اصولی یکی از جنبه های حساس مرتبط با کیفیت و کمیت محصولات است. از طرفی قطعا همه شما کشاورزان دوست دارید که محصولاتی با کیفیت بالا و پرثمره داشته باشید که این موضوع به عملکرد شما در زمان کشاورزی بستگی دارد و برای رسیدن به این هدف دانش و اطلاعات کافی در مورد استفاده از کود و سموم بسیار کمک کننده در این امر می باشد. اصلاً فرقی نمیکند که هدفتان شکستن رکورد برداشت محصول باشد یا فقط به دنبال رشد گیاهی فراوان هستید. در این مقاله قصد داریم شما را با یکی از مهمترین عنصر مورد نیاز گیاهان، اسیدآمینه ها آشنا کنیم. نیاز به آمینو اسیدها جهت افزایش کیفیت، بعنوان ابزار خیلی مهم در عملکرد گیاهان شناخته شده است.
ساختار اسید آمینه
جهت شناخت بهتر آمینو اسید ها ابتدا باید ساختار آن را بشناسیم. اسید آمینه واحد ضروری در تشکیل پروتئین می باشد. اسید های آمینه از یک کربن نامتقارن به نام کربن آلفا α تشکیل شده است که با 4 گروه مختلف کربوکسیل (COOH)، اتم هیدروژن، گروه آمینه بازی (NH2) و یک زنجیره غیرجانبی گروه( R )پیوند برقرار می کند. زنجیره غیرجانبی چندین اتم کربن دارد و آنها را به ترتیبی که از کربن آلفا فاصله می گیرند β ،γ، δ می نامند.
تاریخچه و ماهیت اسید های آمینه
مهمترین ترکیبات حیاتی برای سلولهای گیاهی، پروتئین ها هستند. ملکولهای سنگین و بلندی که از اتصال اسیدهای آمینه به یکدیگر زنجیره های پپتیدی را تشکیل می دهند. در پروسه تولید پروتئین در گیاه، حدود 20 نوع اسید آمینه و 2 آمید دخالت دارند. گیاهان آمینو اسید ها را از عناصر اولیه کربن و اکسیژن موجود در هوا، هیدروژن موجود در آب و نیتروژن موجود در خاک، سنتز می کنند و با استفاده از فتوسنتز و تشکیل هیدرات های کربن و ترکیب آن با نیتروژنی که از خاک بدست می آورند منجر به سنتز آمینو اسیدها از طریق مسیرهای متابولیکی جانبی می شوند. بنابراین نیاز به آمینو اسیدها جهت افزایش کیفیت، بعنوان ابزار خیلی مهم در عملکرد گیاهان شناخته شده است.
مزایا و کاربرد استفاده از اسید آمینه در عملکرد گیاهان
- عملکرد سریع تغذیه ای
- ایجاد تعادل و موازنه در رشد گیاه
- تقویت سیستم ایمنی گیاه
- افزایش کمی و کیفی محصول
- القاء فرآیند گرده افشانی
- افزایش سرعت رسیدگی محصول
- افزایش سرعت تشکیل اندام های گیاهی
- افزایش دوره ماندگاری محصولات پس از برداشت
- افزایش سبزینگی و تولید کلرفیل
- خاصیت کلات کنندکی
- تامین نیتروژن گیاه
- متعادل سازی میکروفلورای در خاک که باعث بهبود کیفیت و ساختار خاک میشود،متیونین باعث افزایش استحکام دیواره ی سلولی میکروفلورای در خاک میشود.
- سنتز هورمون های گیاهی
- سنتز پروتئین
- تعادل فلور خاک
- افزایش مقاومت گیاه در برابر استرس
- تنظیم فعالیت روزنه های هوایی
- روزنههای هوایی ساختارهای سلولی در برگهای گیاه هستند که برای کنترل تعادل هیدروژنی و جذب عناصر غذایی و دیگر فرایندهای ضروری گیاه، مسئولیت مهمی را بر عهده دارند. این روزنهها در پوسته برگها قرار دارند و با باز و بسته شدن، میزان تعرق و جذب گیاه تنظیم میشود.تحریک باز و بسته شدن روزنهها توسط عوامل مختلفی مانند رطوبت، دما، غلظت نمک و غلظت آمینو اسیدها کنترل میشود. در شرایط نامساعد مانند خشکی یا تنش شوری، روزنهها بسته میشوند و این میتواند منجر به کاهش فتوسنتز و تعرق گیاه شود. در نتیجه، جذب عناصر غذایی کمتر میشود و رشد گیاه کاهش مییابد.برای کنترل انسداد روزنهها در شرایط نامساعد، از اسیدهای آمینه مانند گلوتامیک اسید استفاده میشود. این اسیدهای آمینه میتوانند با تأثیر بر سلولهای نگهبان روزنه، باز و بسته شدن روزنهها را تنظیم کنند و از انسداد آنها جلوگیری کنند.استفاده از روشهایی مانند اسیدهای آمینه و سایر ابزارهای کنترل روزنههای هوایی، میتواند به بهبود رشد و توسعه گیاهان در شرایط نامساعد کمک کند.

نقش اسیدهای آمینه در گیاهان
وجود آمینو اسیدها در گیاهان بسیار ضروری است. مطالعات بسیاری ثابت کردند که اسید های آمینه در مراحل مختلف رشد، نقش مثبتی در افزایش عملکرد و کیفیت گیاه دارند. به ویژه در مراحل مانند گلدهی، پنجه زنی و یا شرایط تنش زا ( مانند خشکسالی، درجه حرارت بالا، شوری، عوامل بیماریزا و…) بنابراین اسید های آمینه به کاهش اثر تنش خشکی و شوری از طریق فعالیت های مختلف فیزیولوژیکی کمک می کنند. همچنین آمینو اسیدها با تغییر پتانسیل اسمزی بافت گیاهی و همچنین آسیب های ناشی از تنش های زیستی را تا حد زیادی کاهش می دهد. و باعث افزایش مقاومت گیاه در برابر استرس می شوند. همچنین در فرایند بیوشیمیایی و سنتز پروتئین و کربوهیدرات شرکت می کنند. یکی دیگر از نقش های اسید های آمینه فعالیت در تقسیم سلولی و تولید برخی از هورمون های رشد طبیعی مانند IAA و GA3 می باشد در نتیجه باعث افزایش عملکرد و بهبود کیفیت گیاهان می شوند.
جدول لیست اسامی اسید آمینه ضروری و غیر ضروری گیاهی
اسید آمینه ضروری در گیاه | هیستیدین، ایزولوسین، لوسین، لیزین، متیونین، فنیل آلانین، تریونین، تریپتوفان، والانین |
اسید آمینه غیر ضروری | آلانین، آرژینین، آسپارژین، سیستئین، گلوتامین اسید، گلیسین، پرولین، سیلینوسیستئین، سرین، تیروسین |
جدول فواید آمینو اسید در رشد گیاهان
نام آمینو اسید | کاربرد اسید آمینه در گیاه |
گلیسین (Gly) | فعال سازی و افزابش کارآیی سنتز فتوسنتز و افزایش کارآیی کلروفیل، رشد رویشی، باروری و همچنین در گرده افشانی نقش دارد. |
آلانین (Ala) | در تشکیل کلروفیل و سرعت گیاه نقش دارد. |
والین (Val) | تاثیر بر سرعت رشد و تشکیل ریشه و جوانه زنی بذرها |
متیونین (Met) | پیش ساز هورمون اتیلن و رسیدن میوه را تسریع می کند در تنظیم باز شدن روزنه های برگ و فعال شدن ریشه مؤثر است. |
ایزو لوسین (Lle) | در افزایش و رشد سیستم ساقه و مقاومت به شوری در گیاه مؤثر است. |
ترئونین (The) | افزایش مقاومت گیاه در برابر بیماریها |
سیستئین (Cys) | افزایش فرآیندهای حیاتی و تنظیم آنها در گیاهان و افزایش مقاومت در برابر بیماری. در ساختار آنزیم نیتروژناز که در تثبیت بیولوژیک ازت نقش دارد. |
فنیل آلانین(Phe) | در بهبود سلولهای گیاهی، گرده افشانی گیاهان و لقاح آن ها موثر است. |
سرین(Ser) | در افزایش تحمل گیاه در برابر بیماریها، فعال شدن کلروفیل و در تعادل هورمونی داخل گیاه نقش دارد |
تیروزین(Tyr) | افزایش مقاومت گیاهان در برابر بیماریها |
لیزین(Lys) | در افزایش سیستم ساقه و تنظیم باز شدن روزنهها و حفره های برگ برای جذب آمینو اسید مؤثر است. |
لوسین (Leu) | در مقاومت به شوری و در جوانه زنی دانههای گرده نقش دارد. |
گلوتامیک اسید (Glu) | در جوانه زنی بذر، افزایش رشد و عمکلرد ساقه موثر است. همچنین به عنوان یک عامل پیش شرط درسنتز کلروفیل است. |
آسپارتیک اسید(Asp) | در افزایش مقاومت گیاه در برابر بیماریها موثر است. در جوانه زنی و سوخت و ساز اسید های آمینه نقش دارد. |
آرژنین(Arg) | افزایش تحمل در شرایط سخت مانند گرما ، سرما ، خشکسالی و تنش شوری. این ماده در تشکیل کلروفیل و افزایش تشکیل ریشه و همچنین تقسیم سلولی و تشکیل پلی آمید نقش دارد. |
هیدروکسی پرولین(Hyp) | در افزایش تحمل به شرایط سخت مانند گرما، سرمازدگی، خشکسالی و تنش شوری موثر است. |
پرولین(Pro) | افزایش تحمل گیاه به شرایط سخت، فعال سازی جوانه زنی دانه گرده ، سازماندهی پتانسیل اسمز، حفظ خواص کلوئیدی پروتوپلاسم سلولی و حذف اثر منفی رادیکالهای آزاد |
هیدروکسی لیزین (Hyl) | افزایش عملکرد و رشد زود هنگام محصول |
هیستیدین | افزایش عملکرد و رشد زودرس محصول و افزایش عملکرد فسفر در داخل گیاه. |
تریپتوفان(Try) | در کمک به تشکیل اکسینهای فعال IAA که برای رشد گیاه ضروری است، نقش دارد. |
تحقیقات انجام شده برروی تاثیرات امینو اسید ها بر رشد گیاهان
آمینو اسیدها در میتوکندری و کلروپلاست گیاه یافت می شود و در نتیجه با تشکیل و در دسترس بودن کتونیئک اسید، کربوهیدرات تشکیل شده توسط کربن وارد چرخه Kreb cycle می شوند. میزان امینو اسید در گیاهان متفاوت می باشد. همچنین آمینو اسید ها نقش مهمی در بیوتیک ، چه به صورت آزاد و چه بصورت پروتئین در گیاه دارد، که در مراحل رشد گیاه بسیار اهمیت دارند
نتایج تحقیقات متعدد نشان داد که پاشش اسید آمینه بر روی گیاهان باعث افزایش رشد رویشی ریشه ها و برگ ها می شود. و باعث افزایش کلروفیل و در نتیجه بهبود عملکرد و کیفیت بیشتر محصولات می شود.
اسید های آمینه به عنوان القا کننده های زیستی می توانند کیفیت دانه برخی از محصولات را افزایش دهند. همچنین باعث افزایش جذب مواد معدنی و افزایش بهره وری عناصر مغذی در گیاه می شوند. اسید های آمینه بعنوان منبع مهمی برای نیتروژن است، بنابراین تا حد زیادی بر رشد محصول تاثیر می گذارند. همچنین مطالعات ثابت کردند که اسید های امینه می توانند به طور مستقیم و غیر مستقیم بر فیزیولوژی گیاه تاثیر بگذارند.
برخی اسید های آمینه از جمله پرولین و آرژنین، نقش مهمی در برابر شرایط نامطلوب مانند شوری، خشکسالی و درجه حرارت بالا یا پایین دارند. پرولین یک اسید آمینه در سنتز پروتئین می باشد.
پرولین باعث کلات شدن یون فلز در بین سلولهای گیاهی و در شیره آوند چوبی، میگردد و ممکن است به عنوان آنتی اکسیدان عمل نماید و با جذب فلز سنگین از اثرات رادیکالهای آزاد، بکاهد.
نتایج بررسیها نشان میدهد که اسیدهای آمینه آسپاراجین، گلوتامین، سیستئین و پپتیدهایی مثل گلوتاتیون و کلاتهای گیاهی در کلات کردن عناصر روی، نیکل، مس، کادمیوم و آرسنیک موثرند.
اسیدهای آمینه گلایسین، بتایین و پرولین، باعث افزایش مقاومت گیاه در برابر تنشهای غیرزیستی در گیاهان ذرت، جو، سویا، یونجه و برنج می شوند.
آرژینین که در ذخیره نیتروژن و انتقال آن در گیاه نقش مهمی دارد در شرایط تنشهای زنده و غیر زنده در گیاه تجمع می یابد
آمینواسیدها و پپتیدها در افزایش مقاومت گیاه به تنشهای ناشی از مسمومیت انواعی از فلزات سنگین، نقش دارند که این کار را از طریق خنثی نمودن رادیکال- های آزاد به وسیله ترکیبات نیتروژنی، انجام میدهند.
چه زمانی از آمینو اسید ها باید استفاده کرد؟
- زمان زرد شدن برگ ها
- زمان کاهش سرعت رشد گیاهان
- زمان مشاهده بیماری در گیاه
- زمان رشد بیش از حد علف های هرز
- زمان استرس و تنش گیاه
مصرف کود های حاوی اسید آمینه
در شرایط بحرانی سنتز اسید آمینه بسیار دشوار است و یا به طور کامل متوقف می شود و کاربرد اسید های امینه به صورت کود علاوه بر برطرف کردن نیاز گیاه موجب می شود تا گیاه انرژی خود را صرف رشد بیشتر و بالا بردن کیفیت محصول نمایید. با اینکه آمینو اسیدها فواید مثبت زیادی در خاک دارند، بسیاری از آنها فقط از طریق روزنههای برگ و با تغذیهی برگی و محلولپاشی در اختیار گیاه قرار میگیرند. اگر از آمینو اسیدها بهدرستی استفاده شود، تأثیرات عمیقی خواهند داشت.
مهمترین نکاتی که در زمان استفاده از کودهای حاوی اسید آمینه باید رعایت کرد
- اسپری کردن آمینو اسیدها در صبح زود
- از مخلوط کردن محلول حاوی کلسیم و گوگرد با مواد معدنی روغنی بپرهیزید.
- پاشش امینو اسید ها در ابتدای بحرانی و مرحله رشد به منظورتقویت ریشه و اندام هوایی
- گیاهان در زمان استفاده از آمینو اسید ها نباید در معرض کمبود فسفر قرار گیرند.
بهترین روش مصرف کود آمینه اسیدها
کودهای آمینو اسید بصورت پودری و مایع در بازار وجود دارند . عمدتا بصورت محلولپاشی مورد استفاده کشاورزان قرار می گیرد.
پیشنهاد اگری راز
استفاده از اسید آمینه موجب صرفه جویی در انرژی جهت انجام مجموعه فرآیندهای متابولیکی خواهد شد که در نتیجه افزایش تولیدات و محصولات کشاورزی را در پی خواهد داشت.
جمع بندی
باتوجه به این که در این مقاله به نقش مهم آمینو اسیدها در ساختار گیاهان پی بردیم . توصیه ما به شما کشاورزان عزیز استفاده از کودهای حاوی آمینو اسید بخصوص در دوره فعالیت رویشی گیاه و در زمان هایی که گیاه تحت تاثیر انواع تنش های زنده مانند آفات و بیماری ها و یا جهت افزایش سریع مقاومت گیاه در برابر تنش های غیرزنده مانند کمبود آب و خشکی، شوری خاک، یخ زدگی، تگرگ … می باشد تا رشد گیاه را تنظیم نمایند.
منابع
- https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpls.2021.772810/full
- https://www.britannica.com/science/amino-acid
- https://www.mdpi.com/2223-7747/9/8/967
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1674205215003664
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%85%DB%8C%D9%86%D9%88_%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF
با ما همراه باشید
با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ،راز رویش ها**