انواع آفت و بیماری برنج
مقدمه
بیماریهای برنج اثرات منفی جدی بر باروری محصول دارند و تشخیص صحیح بیماریهای برنج، کلید جلوگیری از این اثرات است. با این حال، روشهای تشخیص بیماریهای موجود برای برنج، کاملا دقیق و کارآمد نیستند و اغلب به تجهیزات خاصی نیاز دارند. در این مقاله، تلاش شده است تا با معرفی انواع آفات برنج، کود کشاورزی مناسب و تکنیکهای آنلاین کشاورزی ، تا حد زیادی بیماریها را شناخته و بتوان با آنها مقابله نمود.
هر آنچه که باید در خصوص بیماریهای برنج بدانید
بیماریهای برنج
با توجه به اینکه برنج در حال حاضر غذای اصلی اقشار زیادی از مردم است، چنانچه در پروسهی کاشت و برداشت آن خللی ایجاد شود، ضربه بزرگی به بازار تامین زده میشود. به همین دلیل لازم است تا در بحث کشاورزی انواع بیماریها و آفتهای مربوطه به کشاورزان آموزش داده شود که بتوانند در زمان مناسب به مقابله با آفت و بیماری بپردازند.
بلاست برنج
بلاست برنج (Magnaporthe grisea) , در کل جهان دیده میشود و در واقع عامل آن یک نوع قارچ است که بر روی برگ برنج رشد میکند. چنانچه در زمان مناسب با این نمونه از بیماری های برنج مقابله نشود، قارچ رشد کرده و مانع از محصول دادن مزرعهی برنج شما خواهد شد. این قارچ از لحاظ ظاهری به صورت لکههای قهوهای بر روی سطح برگ رشد میکند. برای اینکه بتوان با بیماری بلاست برنج مقابله کرد، لازم است از قارچ کشها و مواد ضدعفونی کننده مخصوص برگ برنج استفاده گردد همچنین پیشنهاد می شود کودهای ازته در مقدار مناسب و در چند مرحله مجزا به خاک افزوده شود. این کار سبب افزایش محصول و کاهش آلودگی ها و بیماری های زیست محیطی برنج از جمله بلاست می گردد.
– این نمونه از بیماریهای برنج در کل جهان دیده میشود و در واقع عامل آن یک نوع قارچ است که بر روی برگ برنج رشد میکند. چنانچه در زمان مناسب با این بیماری مقابله نشود، قارچ رشد کرده و مانع از محصول دادن مزرعهی برنج شما خواهد شد. این قارچ از لحاظ ظاهری به صورت لکههای قهوهای بر روی سطح برگ رشد میکند.
✅ برای کنترل این بیماری, از قارچ کشها و مواد ضدعفونی کننده مخصوص برگ برنج استفاده شود.
شیت بلایت
شیت بلایت یا سوختگی غلاف برگ برنج شدیدا به برنج خسارت وارد میکند .بوته های آلوده شده آب و مواد غذایی کافی به آنها نمیرسد بنابراین لاغر و چروکیده و یا کلا خوشه تشکیل نمیشد.علائم این بیماری بصورت لکه های گرد،مستطیلی یا بیضوی خاکستری رنگ متمایل به سبز و آبی می باشد که عموما در سطح نزدیک به آب اتفاق می افتد.عواملی مثل دما،رطوبت،عملیات کاشت و میزان مصرف کود ازته در شیوع این بیماری اثر زیادی دارد.
پوسیدگی جیبرلایی طوقه و ریشه
پوسیدگی جیبرلایی طوقه و ریشه(Gibberella fujikuroi ), یکی دیگر از بیماریهای برنج محسوب میشود و نوعی بیماری است که بذر برنج را نشانه میگیردهدف قرار می دهد. تشخیص این بیماری دشوار است، اما زمانی که کشاورز مشاهده کرد که بذر برنج زرد شده یا به خوبی رشد نمیکند، لازم است حتما بذر را آزمایش نماید. چنانچه با این بیماری مقابله صورت نگیرد، در نهایت باعث خشک شدن بذر برنج قبل از باروری خواهد شد.
✅ برای کنترل این بیماری, ضدعفونی کردن بذرهای خام میتواند تا حد زیادی عامل بیماری را از بین ببرد، اما به صورت کلی باید در نظر داشته باشید که در صورت مشاهده بیماری، لازم است مزارع مجدد وجین شده و آب آلودهی آنها تعویض گردد.
سوختگی غلاف برنج
(Rhizoctonia solani)این نمونه از بیماریهای برنج یک نوع بیماری قارچی است که ساقهی گیاه برنج را هدف قرار داده و موجب زرد شدن و در نهایت خشک شدن آن میشود. معمولا مزارعی که در بخش گرمسیری قرار دارند، دچار این مشکل میشوند. مشاهدهی لکههای خاکستری یا آبی روی غلاف برنج، می تواند بیانگر رشد این قارچ باشد.
✅ برای کنترل این بیماری, میتوان از انواع قارچکش و ضدعفونی کنندهها استفاده کرد. همچنین گفته میشود که ترکیبات مسی و آلی نیز گزینه های مناسبی برای از بین بردن این بیماری گزینههای خوبی هستند.
سیاهک دروغی یا سیاهک سبز
سیاهک دروغی یا سیاهک سبز(Ustilaginoidea virens), این مورد از بیماریهای برنج به دلیل شرایط جوّی بد یا تغییرات نیتروژن خاک به وجود میآید. عامل بیماری عموما به گلها و برگها حمله میکند و مانع باروری میشود. از لحاظ ظاهری نیز تودههایی به رنگ زرد یا سبز بر روی برگ دیده میشود.
✅ برای کنترل این بیماری از بذرهای مناسب و همچنین نیتروژن کافی برای کاشت استفاده نمایید. تقسیم آب در طول شبانهروز نیز در کنترل این بیماری تاثیر بسزایی دارد.
پوسیدگی فوزاریومی برنج
پوسیدگی فوزاریومی برنج (Ustilaginoidea virens), این بیماری برنج میتواند به بذر گیاه برنج حمله کرده و در صورت رشد، طوقه را به صورت کامل از بین ببرد. این بیماری بیشتر در بخشهای معتدل دیده میشود و عامل آن نوعی قارچ است. تشخیص عامل بیماریزا دشوار است، اما به صورت کلی بذرهایی که به این بیماری دچار شدهاند، دارای ساقههای باریک و نازکی هستند که هر آن امکان پوسیدگی برای آنها وجود دارد. برای مقابله با این بیماری، توصیه میشود بذرها قبل از کاشت ضدعفونی شدهوند و زمین نیز سمپاشی شود تا عامل بیماری به صورت کامل از بین رود.
مهمترین آفات برنج
آفات برنج در واقع به حشرات و موجودات ریز مزاحمی گفته میشود که باعث آسیبرسانی به محصول نهایی خواهند شد. با توجه به اینکه این آفات میتوانند آسیب جدی به زمینها وارد نمایند، لذا در این مقاله قصد داریم تا برخی از آفات مهم و روشهای مقابله با آنها را معرفی کنیم.
کرم ساقهخوار نواری برنج
کرم ساقهخوار نواری برنج(Chilo suppressalis Walker), این کرم یکی از آفات برنج مخصوصا در نواحی شمالی کشور است. کرم دارای ظاهری زرد رنگ است وکه از ساقهی برنج تغذیه مینماید. این کرمها می توانند از تشکیل برنج و رشد آن جلوگیری نمایند، لذا میزان برنج تولید شده نهایی را به شدت کاهش خواهند داد.
✅ برای مقابله با این کرمها باید آنها را به صورت فیزیکی از ساقه جدا نمود؛ لذا چون این امر ممکن نیست، توصیه میشود تا از فرومونهای مناسب استفاده گردد تا موجب عدم جفتگیری و تکثیر کرم شود. استفاده از تلههای نوری و کودهای نیتروژندار نیز گزینههای کاربردی و خوبی میباشند.
کرم سبز برگخوار برنج
کرم سبز برگخوار برنج(Naeange aenescens), عموما این نوع آفت برنج به صورت پروانهای بوده و مانع از ارائهی محصول زیاد میشود. این کرمها دارای رنگ قهوهای میباشند وکه در بر روی بخش ابتدایی و انتهایی آن، لکههای تیره وجود دارد. این کرم پس از آنکه از تخم بیرون آمد، میتواند برگهای برنج را بخورد و از بین ببرد.
✅ برای مقابله با این آفت، میتوان از انواع حشرهکشها استفاده نمود. همچنین زنبور و مگس دو قاتل برای این کرم محسوب میشوند.
مگس خزانه
مگس خزانه(Ephydra afghanica), همانطور که از نام این مورد میتوان متوجه شد، این آفت در خزانه بوده و از محیط مرطوب خزانه جهت تکثیر استفاده مینماید تا تکثیر شدبتوانده و برگهای برنج را از بین برده نابود و زرد کند. از لحاظ ظاهری، مگس خزانه بسیار شبیه به مگسهای معمولی خاکستری رنگ است.
✅ باید به این مورد توجه داشت که اگر خزانه شما درگیر این آفت شد، لازم است تا آب خزانه به مدت 24 ساعت خشک شود و سپس از انواع حشرهکشها برای از بین بردن باقیمانده مگسها استفاده شود. این آفت می تواند کل خزانه شما را بسیار آسان و سریع سریع و راحت درگیرآلوده نماید.
شبپره تک نقطهی برنج
شبپره تک نقطهی برنج(Mythimna unipuncta), این آفت میتواند شاخه و برگهای برنج را تحت تاثیر قرار دهد. چنانچه در زمان مناسب با آن مقابله نشود، بذر برنج به مرحله محصول نخواهد رسید. این شبپرهها عموما به صورت پروانههایی خاکی رنگ هستند که بر روی بال آنان لکههای تیره رنگ وجود دارد.
✅ برای مقابله با این آفت توصیه میشود تا از سمومی همانند کارباریل، تریکلروفن و مالاتیون استفاده شود. لازم به ذکر است که زمان فعالیت این آفت، اغلب شب هنگام میباشد.
زنجرک برنج
زنجرک برنج(Viridis cicadella),این آفت برنج جزء آفتهای بسیار معروف و شناخته شدهی کل جهان در مزارع برنج میباشد. این آفت یک ملخ سبز رنگ است که اندازه آن گاها به تا چند سانتیمتر نیز می رسدبزرگ میشود. زنجرک میتواند به آوند برنج نفوذ نموده و مانع رشد گیاه و آبرسانی به محصول شود. به همین دلیل مزارعی که درگیر این آفت میشوند، بسیار سریع خشک خواهند شد. این آفت همچنین سمهایی را از خود منتشر مینماید که برگهای گیاه را زرد و پوسیده میکند.
✅ اگر بخواهید به صورت غیر شیمیایی (زیستی) با این آفت مقابله نمایید، باید از شکارچیهایی همچون عنکبوتها و سنجاقکها بهره ببرید؛ در غیر این صورت تنها راه مقابله با این آفت، استفاده از کودهای شیمیایی است. از همین رو توصیه میشود تا از حشرهکشهایی که در ساختار آنها فسفر وجود دارد، استفاده کنید؛ زیرا میتوانند به صورت موثر بر آنها تاثیر داشته باشند.
برای مشاهده برنامه غذایی عمومی برنج روی عکس کلیک کنید.
پیشنهاد اگری راز
جمعبندی
بیماریهای برنج و آفات آن، دو مورد از معضلات بزرگی هستند که کشاورزان همواره با آن روبرو هستند. گفته میشود در سال، حدود 20 درصد از برنجهای کاشتشده به دلیل بیماری و آفات از بین میروند. به همین دلیل تلاش بر این است تا در این مقاله تلاش شد تا برخی از بیماریهای مهم و آفات شناخته شده معرفی شوند تا بتوان با آگاهی بیشتر با آنها مقابله کرد. برای مقابله با برخی از بیماری یا آفتها، می توان از روشهای شیمیایی استفاده کرد، اما برخی دیگر نیز تنها با روشهای تهاجمی نابود می شوند. لذا نباید این ذهنیت ایجاد شود که تمام بیماریهای برنج را با کود و سم میتوان درمان نمود.
با توضیحاتی که در این مقاله بیان گردید، میتوان نتیجه گرفت برای اینکه بتوان میزان محصول برداشت شده خود را چند برابر کرد، در گام اول لازم است بذر را بررسی نموده و نمونههای سالم را انتخاب و کشت نمایید. در گامهای بعدی نیز بررسی دورهای، کوددهی و سمپاشی از اهمیت بالایی برخوردار هستند.
منابع:
- http://www.knowledgebank.irri.org/step-by-step-production/growth/pests-and-diseases
- https://www.irri.org/disease-and-pest-resistant-rice
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AC
با ما همراه باشید
با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ،راز رویش ها**
انواع آفت و بیماری ذرت
مقدمه
آفت و بیماری های ذرت می توانند آسیب های شدید و اقتصادی را بر بوته های ذرت وارد کنند. ذرت گیاهی است که از منظر تأمین علوفه دام و تولید دانه های حاوی نشاسته در کشاورزی حائز اهمیت است بنابراین آشنایی با مراحل کاشت و شناخت انواع کود و نگهداری محصول در انبار بسیار اهمیت دارد.. لذا با توجه به موارد ذکر شده و نیز اهمیت ذرت بعنوان یک گیاه زراعی پرمصرف، ضرورت دارد که آفات و بیماری های ذرت در سریعترین زمان ممکن شناسایی و از روش های کنترل و مدیریت آفت و بیماری های ذرت استفاده گردد. از اینرو در این مقاله به شرح مهمترین آفات و بیماری های ذرت و روش های کنترل بیماری و آفات ذرت خواهیم پرداخت.
آفات ذرت و روش کنترل آن ها
مزرعه ذرت از نظر رشد با سایر مزارع متفاوت است، به نحوی که ارتفاع بوته ها گاها به 3 متر نیز می رسد. با توجه به اینکه بوته های ذرت از نظر مواد غذایی همچون پروتئین ها، ویتامین ها، املاح معدنی، اسیدهای چرب و کربوهیدرات ها غنی هستند و دارای ظاهری انبوه و متراکم می باشند پناهگاه مناسبی برای حضور طیف وسیعی از آفات می گردند. تحقیقات نشان می دهد، بیش از 400 گونه از خانواده بندپایان نظیر حشرات و کنه ها در مزارع ذرت فعالیت می کنند.
اگرچه انتظار می رود گیاه ذرت با توجه به خصوصیات بیوشیمیایی و فیزیولوژیک و نیز ساختار چهار کربنه خود، بتواند در برابر حملات آفات مقاومت کند اما برخی از آفاتی که گیاه ذرت را هدف قرار می دهند سبب ایجاد آسیب های شدید و اقتصادی می گردند. لذا در این مقاله به بررسی آفات ذرت و روش کنترل آن ها و مدیریت این آفات خواهیم پرداخت.
بوته ذرت در طول دوره ی رشد از مرحله قرارگیری بذر در خاک تا مرحله ی برداشت و انتقال به انبار مورد هجوم آفات متفاوتی قرار می گیرد. این آفات بر اساس دوره و مرحله ی آلودگی در 4 دسته ی متفاوت قرار می گیرند.
کرم برگ خوار
کرم برگ خوار (Spodoptera exigun Hb), این کرم ها طیف گسترده ای از آفات شامل شب پره ها و پروانه ها را در بر می گیرند. این نمونه از آفت ها از زمان قرار گرفتن بذر در خاک تا مرحله ی 6 تا 8 برگی، برگ های گیاه ذرت را هدف قرار داده و از آنها تغذیه می کند. پروانه تک نقطه ای (Cirphis unipuncta) یکی از معروفترین نمونه از کرم برگ خوار ذرت هستند. در اثر حمله این نوع آفات برگ حالت توری ( حفره دار) پیدا می کند.
✅ در جهت کنترل این نوع از آفات ذرت می توان از سموم فسفره بصورت دوره ای استفاده کرد.
کرم طوقه بر
کرم طوقه بر (Agrotis segetum, schiff), این نوع از آفات ذرت در مرحله ی قرار گرفتن بذر در خاک تا مرحله ی 6 تا 8 برگی برگ ظهور کرده و نواحی بالایی ریشه و طوقه ذرت را هدف قرار داده و با تغذیه از بافت ها و ایجاد اختلال در سیستم آوندی گیاه، خسارات جبران ناپذیری را بر بوته های ذرت وارد می کند.
✅ برای کنترل جمعیت این نمونه از آفت ها می توان از عملیات هایی از قبیل شخم زدن و از بین بردن پسماندهای گیاهی استفاده نمود و از یخ آب زمستانه جهت ریشه کن کردن آن استفاده کرد.
کرم ساقه خوار
کرم ساقه خوار (Ostrinia mubilalis, Hb), این نوع از آفات ذرت در مرحله ای که بوته ها هنوز جوان هستند تا زمان ظهور گلهای نر Tasseling
و نیز در زمان تشکیل و ظهور گل های ماده Silking تا زمان برداشت در خاک تخم گذاری کرده و در ابتدا شروع به تغذیه از برگ های ذرت کرده، سپس وارد ساقه ذرت شده و شروع به تخریب بافت ساقه ذرت می کند. ورود این کرم ها به بافت ساقه,علاوه بر کاهش عملکرد ذرتها و تغذیه از داخل بافت گیاه، ذرتهای سبب حساس شدن و شکنندگی گیاه ذرت در برابر باد می شود.
✅ برای کنترل این نوع از آفت ذرت باید در جهت از بین بردن علف های هرز و شخم زدن زمین اقدام نمود و از یخ آب زمستانه و استفاده از سموم آفت کش تحت نظر کارشناس جهت ریشه کن کردن این آفت استفاده نمود.
کرم بلال
کرم بلال (Heliothis zea, Boddie) ، ( Heliothis obsolete F.), در مرحله ی تشکیل و ظهور گل های ماده Silking تا زمان برداشت به گلآذین نر و سپس به نواحی بالایی بلال و دانههای آن حمله می کند و در این نواحی خسارات شدیدی را ایجاد می کند و سپس کاهش کیفیت ذرت شیرین می شود.
✅ استفاده از سموم آفت کش می تواند به کاهش جمعیت این آفت و از بین رفتن آن کمک کند. همچنین عملیات زراعی شامل یخ آب و شخم عمیق در کنار رعایت بهداشت مزرعه در کاهش کارآیی این آفت مؤثر هستند.
کنه تارتن
کنه تارتن (Teranychus urtica, Koch), از زمان قرار گرفتن بذر در خاک تا مرحله ی 6 تا 8 برگی و نیز در مرحله ی بوته های جوان تا زمان ظهور گلهای نر Tasseling با تغذیه از برگهای ذرت، سبب کاهش سطح فتوسنتزی گیاه ذرت شده و با مکیدن شیره گیاهی آن را بیشتر تضعیف کنند. این نوع از آفات ذرت با ایجاد نقاط رنگ پریده در سطح برگ، گیاه ذرت را متحمل خسارت می کنند.
✅ از جمله روش های کنترل این نوع از آفت استفاده از سموم کنهکش بهصورت دورهای می باشد.
بیماریهای مهم گیاه ذرت:
پوسیدگی فوزاریومی
پوسیدگی فوزاریومی(Fusarium verticillioides), این بیماری قارچی آوندهای ساقه را درگیر کرده و با حمله به آوندها و ایجاد انسداد در آنها سبب پژمردگی و تغییر رنگ برگها به قهوهای و در نتیجه مرگ گیاهان میشود. بیماری پوسیدگی فوزاریومی علاوه بر ایجاد اختلال در انتقال مواد در آوندها، مقاومت گیاه در برابر ایستادگی در باد را نیز کاهش داده و آن را شکننده می کند. این بیماری به حمله به بلالها سبب کپک زدگی آنها میشود.
✅ برای مقابله با این بیماری میتوان از ارقام مقاوم استفاده کرد و ذرت های آلوده را قبل از سیاه شدن گالهای آنها
حذف نمود. همچنین استفاده بهینه ازکودهای حاوی نیتروژن و قارچ کش ها می تواند در کنترل شدت بیماری و مدیریت آن موثر باشد.
پوسیدگی ساقه باکتریایی
پوسیدگی ساقه باکتریایی توسط باکتری به نام Pectobacterium chrysanthemi pv. Zeae در گیاه ذرت ایجاد می شود. این باکتری به ساقه ها، پهنای برگ ها و بلال ها حمله می کند و سبب ایجاد پوسیدگی هایی نرم به رنگ بنفش تا قهوه ای می شود.
این بیماری به ویژه در مناطق شمالی و مرطوب و در ابتدای فصل که میزان رطوبت زیاد است، بیشتر خود را نشان می دهد. این بیماری با گسترش پوسیدگی به ناحیه ی ساقه به خصوص در ناحی تحتانی ساقه را در برابر وزش باد شکننده می کند.
✅ برای مدیریت اینوع از بیماری های ذرت می توان ارقام مقاوم در برابر این بیماری را کشت کرد. استفاده از سیستم آبیاری مناسب، رعایت تراکم کشت و استفاده از سموم مسی نظیر اکسی کلرور مس و مخلوط می تواند سبب عدم گسترش این بیماری شود.
پوسیدگی زغالی
پوسیدگی ذغالی دارای عامل قارچی است و باحمله به قسمتهای فوقانی ریشه و ناحیه طوقه گیاه سبب پوسیدگی تدریجی آن و ایجاد لکههای قهوهای تا سیاهرنگ بر روی ریشه می شود.
✅ مدیریت آبیاری و جلوگیری از مرطوب شدن بیش از حد ناحیه ریشه و طوقه، استفاده بهینه از کودهای نیتروژنه و قارچ کش ها می تواند سبب افزایش مقاومت بوته های ذرت در برابر این بیماری شود.
سیاهک معمولی
سیاهک معمولی یک بیماری قارچی با عاملUstilago maydis است. این بیماری می تواند روی ریشکها، برگها و گلها می تواند حضور داشته باشد. این بیماری گالهای کوچکی روی اندامهای گیاه ایجاد می کند که بعد از مدتی متراکم، کشیده و لیفی شکل میشود .این گالها در ابتدا سبزرنگ بوده ولی پس از مدتی به رنگ سیاه تغییر پیدا میکند و بیماری زایی خود را آغاز می کنند.
✅ استفاده از ارقام مقاوم و حذف ذرتهای آلوده قبل از سیاه شدن گالهای آنها و استفاده مناسب و اصولی از کودهای حاوی ازت و قارچ کش ها در مدیریت این بیماری موثر است.
لکه برگی قهوه ای
نام علمی این بیماری Helminthosporium turcicum می باشد و لکه هایی موازی و نواری در برگهای پایینی ایجاد میکند و برگها حالت سبز رنگ پریده و در نهایت قهوه ای میشود. این بیماری به غلاف نیز حمله ور شده اما اثری روی دانه ها ندارد.این بیماری با رطوبت بالا گسترش پیدا میکند بنابراین کنترل رطوبت یکی از راهای پیشگیری این بیماری می باشد
کنترل بیماری لکه قهوهای برگی
سمومی نظیر مانب و مانکوزب در کاهش خسارت بیماری بسیار مؤثر واقع شده است. سم کلروتالونیل نیز برای این بیماری اثربخش بوده است.
بیماریهای ویروسی
بیماریهای ویروسی سبب ایجاد اختلالات فیزیولوژیکی در ذرت میشود معروفترین این بیماریها، ویروس کوتولگی ذرت (MRDV) است که سبب کوتاه شدن ذرتها و زردی عمومی در گیاه میشود. ایجاد دانه های غیر یکنواخت و بلال های با تعداد دانه اندک از عوارض بروز این بیماری است. ویروس موزائیک ذرت (MMV) نیز باعث ایجاد لکههای رنگپریده نواری روی برگها شده و سطح فتوسنتزی گیاه را کم میکنند.
✅ تنها راه مبارزه با این ویروسها استفاده از بذور سالم و مبارزه با حشرات ناقل این ویروسها شامل انواع زنجرهها است.
برای مشاهده برنامه غذایی عمومی ذرت روی عکس کلیک کنید.
پیشنهاد اگری راز
جمعبندی
ذرت یکی از غلات به شدت تاثیر گذار در صنایع تولید محصولات غذایی در دنیاست و پس از برنج و گندم، پرمصرف ترین غله در کشورهای آسیایی به ویژه ایران به حساب می آید. این گیاه بعلت انبوه و متراکم شدن در طول دوره رشد رویشی و غنی بودن از نظر عناصر غذایی، شرایط مناسبی برای اختفای آفات و بیماری های ذرت فراهم می کند. از اینرو با توجه به اهمیت این گیاه در چرخه ی غذایی مردم بسیاری از کشورها ضرورت دارد آفت و بیماری های ذرت در سریعترین زمان ممکن شناسایی و با آنها مقابله گردد. از جمله روش کنترل و مدیریت آفت و بیماری های ذرت می توان به استفاده از بذرهای سالم و ارقام مقاوم و استفاده تلفیقی از کودهای شیمیایی و آلی و سموم اشاره کرد.
منابع
- https://doi.org/10.1016/j.gene.2018.09.018
- کتاب آفات مهم ذرت در ایران و مدیریت تلفیقی آنها
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B0%D8%B1%D8%AA