کلسیم وعلائم کمبود آن

مقدمه

 پژوهشگران نقش کلسیم را در گیاه بسیار متعدد می دانند. با وجود کلسیم در خاک های آهکی ایران، گیاهان دچار کمبود کلسیم می شوند زیرا برخی مواد غذایی مثل کلسیم جهت تثبیت در واکوئل و غشای سیتوپلاسمی از طریق آوند آبکشی نمی توانند به میوه برسد و بایستی از طریق آوند چوبی به اندام مورد نظر حرکت نمایند. بنابراین مشکل اصلی کمبود کلسیم انتقال آن در داخل گیاه می باشد. در این راستا تغذیه برگی گیاه از اهمیت زیادی برخورددار می باشد. با تغذیه برگی می توان عناصر غذایی را مستقیما در اختیار شاخه و برگ میوه قرار داد. به علاوه کلسیم در میوه ها به علت اثر عمده ای که در تاخیر در رسیدن میوه دارد، حایز اهمیت است.

کلسیم چه نقشی در گیاه دارد؟

در میان عناصر غذایی گیاه،کلسیم مهمترین عنصر معدنی در تعیین کیفیت میوه می باشد. این عنصر خصوصا در سیب و گلابی عمر نگهداری آنها را افزایش می دهد.

کلسیم نقش اصلی به عنوان یک اصلاح کننده خاک، کمک به حفظ تعادل شیمیایی در خاک، کاهش شوری خاک و بهبود نفوذ آب به خاک می باشد. رفتار این عنصر در خاک­های نواحی مرطوب و خشک با هم متفاوت می­باشد. کلسیم قابل جذب خاک از نظر رویش گیاه در خاکهای مرطوب فوق ­العاده اهمیت دارد، در حالی که برای خاک­های نواحی خشک فراونی این عنصر خود می­تواند مساله مهمی در قابلیت جذب سایر عناصر برای گیاهان شود.

حمل و نقل میوه هایی که دارای کلسیم زیادی هستند بهتر انجام می گیرد و تحت شرایط مناسب به مدت طولانی تر قابل نگه داری می باشند. با محلول پاشی کلسیم پیش از برداشت می توان مدت نگهدای میوه در انبار را از طریق سفت نگه داشتن بافت میوه افزایش داد.

همچنین کلسیم برطرف کننده لکه تلخی و لکه قهوه ای در باغات، برطرف کننده لکه پوست استخوانی در پسته و کاهش هزینه های ناشی از خسارات وارد شده به محصولات می شود.

از طرفی در کشاورزی و به ویژه باغبانی، انتخاب و استفاده مناسب از کودها برای رشد و نمو گیاهان خیلی اهمیت دارد و بیشتر کودهای مورد استفاده به دلیل عوامل مختلفی مواد مغذی موجود در کودها  برای گیاهان غیر قابل دسترس هستند. بنابراین به منظور کاهش هدر رفت کودها، افزایش عملکرد و نیز بهبود کیفیت گیاهان، انتخاب و  استفاده از روش‌های جدید جهت تهیه کودها با کمک نانوتکنولوژی ضروری می باشد.

چه عواملی موجب کمبود کلسیم در گیاه می شود؟

خاک‌های شنی، به‌ علت ظرفیت نگهداری اندک آب، در معرض خشکی بوده و جذب کلسیم را محدود می‌کنند. اگر فاصله بین دو آبیاری گیاه زیاد باشد و به خاک اجازه خشک‌شدن بیش از حد بدهید، علائم کمبود کلسیم بیشتر بروز می‌کنند. دمای پایین که باعث کاهش تبخیر و تعرق از سطح گیاه می شود.

 خاک‌هایی که pH کمی دارند، شوری بالا دارند یا خاک‌هایی که از آمونیوم غنی هستند، مشکل‌زا می‌شوند و موجب کمبود کلسیم در گیاه می شوند.

 رطوبت بالای هوا یا غرقابی‌شدن خاک می‌توانند سرعت انتقال آب به بافت‌های مختلف را کاهش داده و بنابراین جذب کلسیم کمتر می‌شود. معمولاً، محدوده بهینه pH خاک برای جذب بیشتر کلسیم بین ۷ تا ۸٫۵ است.

مهمترین علائم  تشخیصی کمبود کلسیم در گیاهان

1. غیر عادی شدن شکل ظاهری میوه­ ها
2. تغییر شکل برگها ­(تا خوردگی لبه برگ به سمت بالا)
3. کاهش خاصیت انبار مانی و نگهداری میوه
4. تلخی میوه ها
5. سیاه شدن گلگاه میوه ها
6. چوب پنبه ای شدن میوه ها
7. سرمازدگی گیاه و میوه ها
8. کاهش طول عمرمیوه ها و  عمر نگهداری گل های زینتی
9. کاهش مقاومت گیاه نسبت به بیماری ها

منابع کلسیم برای گیاهان

1. آهک
2. آهک دولومیت (کربنات کلسیم)
3. گچ (کلسیم سولفات)
4. پودر استخوان
5. پودر خرچنگ (کربنات کلسیم)
6. خاکستر چوب (کربنات کلسیم) و اکسید کلسیم

فرق کود کلاته با کود معمولی در چیست؟

کلات در صنعت کودهای کشاورزی به مواد غذایی غیر آلی که توسط یک مولکول از ماده آلی محصور شده می‌گویند. در مجموع کلات کردن یک فرایند ساده و طبیعی است. زمانی که عنصری مغذی در کنار مولکول‌های پایدار و مرکبی که آلی‌اند (عوامل کلات) نگهداری شود کود کلات شده گویند. کلات عناصر ریز مغذی مانند آهن، مس، منگنز و… به صورت گسترده در کشاورزی مورد استفاده می‌باشند.

کلات کلســیم  قابلیــت جذب بالا دارد و قابل مصرف به صورت محلول پاشی برگی، مصرف خاکی و کشت هیدروپونیک است.

بررسی نتایج تحقیقات علمی تاثیرات کلات کلسیم در کشاورزی

تحقیقات انجام شده درباره نقش کلسیم در گل رز نشان دهنده تاثیر بسیار مهم کلات کلسیم در افزایش عمر پس از برداشت و بهبود خصوصیات کیفی گل رز می باشد. و نقش مهمی در گل کاری و اقتصاد بازار گل در سراسر جهان دارد و اثر آن در جهت تاخیر در پژمردگی و پیری بافت گل می باشد و بطور کل باعث افزایش طول عمر گل می گردد بنابراین کیفیت گل های تولیدی را بهبود و منجر به افزایش درآمد و صرفه اقتصادی بیشتری خواهد شد.

رسولی و همکاران (1393) در تحقیقی به بررسی اثر محلول پاشی برگی با کلات کلسیم و اسیدهای آمینه بر وضعیت تغذیه ای، کلروفیل و بر سطح برگ سیب پرداختند و به این نتیجه رسیدند که ترکیب این دو ماده بیشترین تاثیر در سیب دارد و توصیه کردند که از مرحله بعد از فندقی شدن تا قبل از برداشت ماهی یک بار بعد از ظهر و یا صبح بعد از آبیاری محلول پاشی شوند.

بنابراین نانوکودها به دلیل توانایی آن‌ها برای جذب بیشتر، نفوذ بیشتر در گیاه و انتقال سریعتر آن‌ها در یاخته‌های گیاهی، می‌توانند اثرات بهتری در مقایسه با کودهای معمولی بر محصولات داشته باشند

نظری (1396)در پژوهشی اثر دو نوع منبع کلسیم :کلرید کلسیم و نانوکلات  کلسیم بر ویژگی‌های رویشی، زایشی و عمر پس از برداشت گل مریم بررسی کرد و به این نتیجه رسید که در این گیاهان به‌طور معمول مقدار کلسیم در اندام های ذخیره ای آن‌ها پایین است. بنابراین محلول‌پاشی کلسیم و یا استفاده از کودهای کلسیمی در بستر کشت آن‌ها توصیه شده است. حتی در رویکردهای کشاورزی ارگانیک، استفاده از پودر استخوان و پوسته آهکی تخم مرغ به خاطر داشتن فسفر و کلسیم در محیط کشت این گیاهان استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از کلسیم به صورت محلول‌پاشی اثرات بارزی بر ویژگی‌های رویشی، زایشی و عمر پس از برداشت گل مریم دارد و در مقایسه دو نوع منبع کلسیم اثرات نانوکلات کلسیم مناسب تر از کلرید کلسیم بود.

 Tantawy و همکاران گزارش کردند که بهبود وزن تر و خشک شاخه و نیز تعداد شاخه در گوجه فرنگی‌های محلول‌پاشی شده با نانو کربنات کلسیم در مقایسه با کلسیم کلاته شده به دلیل اثر بهتر آن بر فرآیندهای فیزیولوژیکی مانند فتوسنتز و محتوی کلروفیل برگ‌ها می‌باشد.

پژوهشی توسط شرافتی و همکاران در سال 1394 با هدف نقش کلسیم در تشکیل یا کاهش ریزش پسته در رقم عباسعلی انجام گرفت. براي اجراي این آزمایش از چهار ترکیب کلسیمی، نیترات کلسیم ( سه در هزار)، کلات کلسیم EDTA) یک در هزار)، نانوکلات کلسیم (یک در هزار) و کلات کلسیم اسیدآمینه (یک در هزار) با پنج نوبت محلول پاشی روي درختان 20 ساله اجرا شد که به طور کلی کلات کلسیم EDTA با پنج نوبت محلول پاشی بیشترین تأثیر را روي کلسیم برگ داشت.

همچنین طی تحقیقات متعدد انجام شده مشخص شد که در گیاهانی که کود کلسیم در آنها محلول پاشی شده بود عملکرد بیشتری نسبت به سایر گیاهان داشته اند و وزن میوه آنها تا حد قابل توجهی بیشتر بوده است. بنابراین کلسیم باعث گوشتی تر شدن میوه ها نیز می شود.

علیرغم آهکی بودن اکثر خاک های زراعی ایران، برخی محصولات کشاورزی از قبیل سیب، هندوانه، گوجه فرنگی و صیفی جات و… عوارض فیزیولوژیکی ناشی از کمبود کلسیم را نشان میدهند:

علت را میتوان چنین توضیح داد که حرکت کلسیم در درون گیاهان بسیار کند بوده و به دلیل محصور شدن آن در واکوئل ها حرکت آن در درون گیاه فقط از طریق آوندهای چوبی امکانپذیر می باشد. کلسیم جذب شده به این طریق در برگ ها تجمع یافته و به هنگام تجزیه برگی نیز، غلظت کلسیم در برگ ها در حد کفایت باشد ولی در تابستان که هوا گرمتر میشود و میوه نیز درشت تر و نیاز بیشتری به کلسیم دارد، تبخیر از سطح برگ به مراتب بیشتر از سطح میوه ها بوده و به همین دلیل آن مقدار کمی از کلسیم که توسط آوندهای چوبی به میوه می رسید نیز کاهش یافته و علیرغم بالا بودن غلظت کلسیم در برگ ها (حتی بالاتر از غلظت بحرانی و یا حد کفایت) میوه دچار کمبود کلسیم می شود.

مزایای استفاده از کلات کلسیم

1. احتمال سوزاندن گیاه هنگام استفاده از کلات ها کم است چون آنها مواد آلی هستند.
2. افزایش مقاومت گیاه به تنش های سرمایی
3. کاهش پوسیدگی گلگاه گوجه فرنگی، خربزه و هندوانه
4. کاهش لکه سیاه در سیب، کاهش ترک خوردن میوه و سیاه شدن بخش درونی کرفس
5. کنترل خسارت ناشی از لکه پوست استخوانی در پسته
6. افزایش دوام انبارداری محصول
7. این یک کود مایع غلیظ با قابلیت حلالیت بسیار زیاد است.
8. کاربرد به صورت محلول پاشی یا خاک.
9. انرژی گیاه را افزایش می دهد.
10. هدر رفتن کلسیم را در متابولیسم کاهش می دهد.
11. کمبود کلسیم رشد کند و ضعیفی ایجاد می کند که باعث از بین رفتن شاخه های جدید ساقه و ریشه می شود.

نحوه جذب کود کلات کلسیم توسط گیاه

جذب این عنصر توسط گیاه از طریق جذب غیرفعال بدون مصرف انرژی و همچنین به طور عمده آوندهای چوبی گیاه همراه با آب متحرک است، بنابراین جذب این عنصر به طور مستقیم با میزان تعرق گیاه ارتباط دارد. این عنصر ترکیبات نامحلول را با سایر عناصر موجود در خاک مانند فسفر تشکیل می دهد.

این ترکیبات به شکل یک ترکیب نامحلولی که در دسترس گیاهان نیست. از آنجا که +Ca2 یک یون با دوبار مثبت است، در خاک به سطح ذرات رس و ذرات آلی که بار منفی دارند، جذب می شود.

یون­ های با بار مثبت که در ذرات خاک جذب می شوند یون های قابل تبادل نامیده می شوند زیرا می توانند توسط یون های دیگر موجود در محلول خاک تبادل شوند  از این رو می توان نتیجه گرفت که محلول پاشی با کود کلسیم 14% میکرولایز بهترین روش استفاده این عنصر است. سمیت این عنصر به ندرت رخ می دهد.

بهترین زمان تامین کلسیم

بهترین زمان‌های تامین کلسیم برای گیاهان، دو فصل بهار و پاییز می‌باشد که در ماه‌های اسفند و فروردین بهار و شهریور و مهر پاییز قرار دارند. در این دو فصل، گیاهان به دلیل داشتن رشد فعال، نیاز بیشتری به کلسیم دارند و همچنین در طی این ماه‌ها، شرایط جوی بهینه‌تری برای جذب کلسیم وجود دارد. به همین دلیل، اعمال کود کلسیم در این زمان‌ها، می‌تواند به جذب بهتر و استفاده بهینه‌تر از این عنصر توسط گیاهان کمک کند.

---

پیشنهاد اگری راز

در میان عناصر غذایی گیاه،کلسیم مهمترین عنصر معدنی در تعیین کیفیت میوه می باشد بنابراین با استفاده از این کود بسیار مهم محصولات پربار و با کیفیت خواهید داشت.

بر روی محصولات پیشنهادی کلسیم دار کلیک کنید
?
کلسیم 20درصد پرهام-کربوکال پلاس پومگرو-اکتی کلسیم منیزیم نواگرو–
اکتی آمینو کلسیم نوآگرو-اگتی کلسیم نواگرو

---

منابع

• مقاله1: https://thescipub.com/pdf/ajbbsp.2020.96.102.pdf
• بمقاله2: https://www.sid.ir/fa/seminar/ViewPaper.aspx?ID=66327
• مقاله4: اثر غلظتهاي مختلف کلسيم بر ويژگيهاي كيفي گل در دو رقم رز تحت شرايط هيدروپونيک
• مقاله5: اثر محلولپاشی بزگی با کالت کلسیم و اسیدهای آمینه بر وضعیت تغذیهای، کلروفیل و سطح برگ سیب رقم گلدن دلیشر و گرانی اسمیت
• مقاله6:https://www.mdpi.com/2073-4395/11/5/997
• مقاله8: Calcium in plants
• مقاله9:https://www.curresweb.com/mejar/mejar/2014/912-917.pdf

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

برای مشاوره آنلاین کلیک کنید

کود اوره چیست

مقدمه

کود اوره یکی از کود های مهم در کشاورزی است که بسیاری از افراد آن را مملو از نیتروژن می دانند. عموما این کود به صورت دانه های درشت بلوری بوده و از ترکیب بین آمونیاک و دی اکسید کربن به وجود می آید. امروزه اغلب کشاورزان از این کود شیمیایی استفاده می نمایند تا کمبود نیتروژن خاک را برطرف کنند. جالب است که بدانید بزرگ ترین مصرف کننده این کود، قاره آسیا می باشد زیرا دارای مزارع بزرگ کشاورزی است. در گذشته برای اینکه کمبود نیتروژن زمین را تامین نمایند از کمپوست های گیاهی یا کودهای حیوانی استفاده می نمودند اما با ورود کود اوره به بازار ورق برگشت و کشاورزان توانستند تا قیمت مقرون به صرفه ای این کود را تهیه نمایند.

کود اوره چیست؟

اوره همان ماده شیمیایی است که در بدن انسان ها و حیوانات وجود دارد و در ادرار به وفور مشاهده می شود. اگر شما بخواهید کود اوره را به صورت مصنوعی تولید نمایید، لازم است تا از آمونیوم هیدرات بهره ببرد. این موارد در دمای حدود 180 درجه و تحت فشار بالا تولید می گردند. امروزه کشاورزان برای اینکه بتوانند کمبود ازت خاک را جبران نمایند اقدام به خرید کود کشاورزی فوق می نمایند.

ویژگیهای کود اوره

در خصوص ویژگی های این کود باید در نظر داشته باشید که بیشترین کاربرد آن در مزارع برنج می باشد. در ظاهر به صورت بلورهای درشت سفید رنگی است که می توان به خوراک دام ها یا زمین های شالیزار اضافه نمود. یکی از ویژگی های مهم کود اوره این مهم می باشد که این کودها می توانند به راحتی در آب حل شوند لذا به راحتی توسط ریشه یا برگ گیاهان جذب می گردند. البته به این مورد نیز باید دقت داشته باشید که از این کود در انواع کشت های بدون خاک یا استفاده نمی شود یا بسیار کم استفاده می شود زیرا می تواند به راحتی در رطوبت هوا حل شده و از ظرف خارج گردد.

یکی از مهمترین مزیت های کود اوره، مقرون به صرفه بودن آن است. شما می توانید با کمترین هزینه، بیشترین میزان نیتروژن را به خاک تزریق نمایید. از آنجا که میزان سمی بودن کود فوق کم است، شما می توانید در دراز مدت آن را نگهداری و انبار نمایید. اگر گیاهانی دارید که خاک آنها برای رشد باید اسیدی باشد، این کود می تواند گزینه خوبی باشد زیرا فورا نیتروژن مورد نیاز آنها را فراهم می آوید. هر اندازه کود ما ریزتر باشد، اثر و واکنش پذیری آن نیز به مراتب بیشتر است.

واکنش های کود اوره در خاک

کود اوره به دلیل تولید و استفاده از کود ازت وارد بازار شده است. به عبارت دیگر می توان بیان داشت که در برابر سایر کود های ازت، کود اوره بالاترین میزان نیتروژن را دارد. برای اینکه این کود فسفر بالا توسط گیاه جذب شود باید به آمونیوم و نیترات تجزیه گردد. چون در خاک باکتری هایی وجود دارند که می توانند به عنوان کاتالیزور عمل نمایند لذا به راحتی خواهند توانسط این تجزیه را انجام دهند. البته باید این مورد را نیز در نظر داشته باشید که اگر دمای خاک بالا باشد آمونیوم تولید شده به راحتی از بین رفته و ازت نیز نابود می گردد. از همین رو توصیه می شود تا حتما ph خاک قبل اضافه نمودن کود اوره بررسی شود که زیاد نباشد.

فرآیند ساخت کود اوره

برای اینکه بتوان این کود شیمیایی را تولید نمود لازم است تا آمونیاک غیر هیدرات را به همراه دی اکسید کربن تحت فشار و دمای بالا( حدود 180 درجه سانتی گراد ) مخلوط نمود. در گام بعد شما باید اوره به  دست آمده را فرآوری نمایید تا به شکل بلورهای جامد و درخشانی تولید شود. برای اینکه بتوان از این کودها در دراز مدت استفاده نمود، لازم است تا آنان را دور از رطوبت نگه داشت زیرا این کود به راحتی در رطوبت و آب حل می شود. با خرید کود اوره و استفاده از آن، شما ph خاک را افزایش می دهید را یون های هیدروژن همگی بر اساس فعالیت باکتری ها را مصرف می شوند.

نحوه مصرف کود اوره

برای استفاده از این کود باید در نظر داشته باشید که نیاز است بسیار دقت نمایید. اگر شما این کار را با آگاهی انجام ندهید، میزان نیتروژن موجود در خاک از بین می رود و حتی می تواند به جوانه های گیاه آسیب نیز وارد نماید. پس از اینکه شما این کود را به زمین تزریق می نمایید، به سرعت با آب یا باران حل شده و وارد لایه های زیرین می شود. لذا در روزهای کم که میزان رطوبت کم بوده یا به سرعت پس از استفاده از کود، زمین آبیاری نمی شود لازم است تا پرهیز گردد. با این توصیف اگر که دمای محیط شما خیلی گرم نباشد یا بسیار پایین باشد، می توانید از کود اوره استفاده کنید. بهترین دما برای استفاده از این کود در حدود حدود 15 تا 20 درجه سانتی گراد می باشد.

معایب کود اوره

در کنار تمام ویژگی های خوب، باید این مورد را نیز در نظر داشته باشید که استفاده از این کود نیاز به دانش دارد زیرا اگر مراقبت نباشید، آمونیوم موجود در آن به راحتی بخار می شود. از سوی دیگر چون این مورد به سرعت با آب واکنش نشان می دهد، خشک نگه داشتن محل انبار نیز یک چالش بزرگی است که اغلب کشاورزان با آن روبرو می باشند.

۵ نکته مهمی که در مصرف کود اوره باید بدانید

با توجه به مواردی که در بالا بیان شد، استفاده از این کود دارای باید ها و نبایدهایی است که در ادامه به آن اشاره شده است

1- اوره همیشه به‌عنوان منبع اولیه نیتروژن گیاهان نیست

قبل از اینکه کود اوره وارد پروسه کشاورزی شود، کودهای حیوانی و گیاهی تا حد زیادی کمبود نیتروژن خاک را جبران می نمودند. پس از آن شیمی دان ها انواع ترکیبات شیمیایی دارای آمونیوم را تولید نمودند که منبع خوبی برای نیتروژن بود. اما از لحاظ اقتصادی کود اوره از تمام موارد بالا گزینه بهتری بود زیرا تا 90 درصد نیتروژن مورد نیاز خاک را تامین می نمود و از سوی دیگر حمل و نقل آن نیز آسان بود.

2- وجود ناخالصی‌ها و استفاده نادرست از کود اوره موجب آسیب به گیاهان می‌شود

در این کود شما بورت زیادی را مشاهده می نمایید که به عنوان ناخالصی شناخته می شود. تجزیه بورت در خاک به زمان زیادی نیاز دارد و گاها به گیاه آسیب وارد می نماید. با این توضیح اگر که میزان کود اوره زیاد باشد، باعث سوختگی گیاه می شود.

3- باکتری‌های موجود در خاک موجب تجزیه کود اوره می‌شود

همانگونه که در بالا توضیح داده شد، باکتری هایی که در خاک زندگی می نمایند، به راحتی می توانند کود اوره را تجزیه نمایند. باکتری ها دارای آنزیم اوریاز هستند که یون های بی کربنات را به راحتی از آمونیوم تجزیه می نمایند. با این کار جذب نیتروژن توسط گیاهان بسیار آسان تر خواهد شد.

4- کود اوره روی pH خاک اثر می‌گذارد

زمانی که کود اوره در خاک تجزیه می شود، میزان یون های نیتروژن افزایش می یابند. این مورد باعث اسیدی شدن خاک می گردد. گیاهان این یون ها را می توانند به راحتی جذب نمایند. اگر در خاک شما ترکیبات کربنات کلسیم وجود داشته باشد، یون های فوق با آنها واکنش نشان داده و میزان اسیدی شدن خاک را کاهش می دهند. در واقع این موارد خاک را به حالت خنثی تغییر می دهند.

5- رشد سالم گیاهان به کیفیت وابسته است، نه کمیت.

با توجه به مواردی که در بالا بیان شد، می توان متوجه شد که استفاده از کود اوره باید با احتیاط صورت گیرد. در واقع مصرف زیاد آن موجب می شود تا گیاه بسوزد. گاها بسیاری از کشاورزان کود اوره زیادی وارد خاک می کنند. پس از آزاد شدن نیتروژن از کود، این مورد وارد آب های زیرزمینی شده و به سایر مخازن آبی وارد می شود که می تواند خطرناک باشد.

---

پیشنهاد اگری راز

تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی کشاورزی به شما پیشنهاد میکند که قبل از استفاده از کود اوره حتما با کارشناسان فنی در ارتباط باشید .

بر روی محصولات پیشنهادی کود اوره بالا کلیک کنید
?
اوره فسفات مش -اوره فسفات کرسنت- اوره فسفات اگرونایک -اوره فسفات دامافارم
سیتواسلو مش – نورگ ان پلاس نواگرو- هیدروژن پلاس پومگرو-
ان پ کا 30-10-10 -ان پ کا 40-5-5

---

جمع بندی

با در نظر گرفتن تمام موارد بالا باید در نظر داشته باشید که کود اوره می تواند هم به صورت جامد و هم به صورت محلول مورد استفاده قرار گیرد. این کود ها به نسبت سایر کودهای موجود که نیتروژن دارند، زود بازده می باشد و اثرات آن را می توان سریعا مشاهده نمود. البته باید به این مورد نیز اشاره نمود که کودهای اوره برخلاف سایر منابع نیترات، دارای خطر آتش سوزی  نمی باشند لذا شما می توانید آنها را در دراز مدت نگهداری و انبار نمایید.

منابع

• https://www.agriculture.com/crops/fertilizers/How-to-handle-urea_174-ar2055
• https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%87
• https://extension.umn.edu/nitrogen/fertilizer-urea

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

  **اگری راز ،راز رویش ها**

مقدمه

گوگرد در کشاورزی به همراه مواد معدنی دیگر همانند کلسیم و منیزیم می‌تواند نقش مفیدی داشته باشد که باعث رشد طبیعی و باروری بیشتر گیاهان شود. از همین رو هم در حوزه باغداری و هم زراعت از کودهای گوگردی به وفور استفاده می‌شود. بسیاری از متخصصان، گوگرد در کشاورزی را به عنوان یک ماده مغذی ثانویه می‌دانند که می‌تواند باعث متعادل نمودن نیتروژن، فسفر و پتاسیم در خاک شود. با این توضیح باید در نظر داشته باشید که گوگرد به عنوان یک ماده مغذی برای گیاهان دارای اهمیت فراوانی است.

تاثیر استفاده از گوگرد

نقش گوگرد در کشاورزی هم به صورت طبیعی از هوا و هم به صورت سولفاته و محلول در آب مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته باید در نظر داشته باشید که این مورد می‌تواند با سایر عناصر طبیعی همانند دی‌اکسید‌کربن واکنش یافته و باعث تولید SO4 شود. این ماده پروتئین‌ها و هورمون‌های مورد نیاز گیاهان را فراهم می‌کند. همچنین باید در نظر داشته باشید که وجود گوگرد در خاک باعث می‌شود تا میوه‌ها بزرگ‌تر گردند. از سوی دیگر دانه‌های روغنی در گیاهانی که کود گوگرد مصرف نموده‌اند، قابل استخراج است.   

نقش گوگرد در اکوسیستم‌های کشاورزی و طبیعی

گوگرد در کشاورزی به تولید پروتئین و کلروفیل کمک می‌کند. این دو ماده باعث رشد بهتر گیاهان می‌شوند. همچنین گوگرد می‌تواند کمبود نیتروژن در خاک را جبران نموده و از خشکی و پژمردگی گیاهان جلوگیری نماید. خاطر نشان می‌شود که گوگرد در کشاورزی مانع از زرد شدن برگ گیاهان شده و همچنین باعث پخش یکنواخت کلروتیک در خاک می‌‌گردد.

اهمیت و میزان وجود گوگرد در گیاهان

منابع آبی که کشاورزان از آنها استفاده می‌کنند اغلب نمی‌توانند گوگرد مورد نیاز گیاهان را برای رشد فراهم آورند. از همین رو نیاز است تا کودهای تجاری محلول در آب برای جبران کمبود گوگرد موجود در خاک مورد استفاده قرار گیرند. البته باید به این مورد توجه نمایید که میزان کود محلول در آب می‌بایست ابتدا بر اساس آزمایش‌های انجام شده بر روی خاک برآورد گردیده و سپس به خاک تزریق گردد.

اگر کودهای گوگرد در کشاورزی مورد استفاده قرار گیرند لازم است به همراه آنها از نمک‌های اپسوم نیز استفاده شود. با این کار اثر کود چندین برابر شده و خاک نیز می‌تواند منابع مورد نیاز خود را به دست آورد. به طور متوسط بیان می‌شود که هر 2 تا 4 اونس کود می‌بایست در 100 گالن آب مخلوط شده و به خاک تزریق گردد. هرگز کودهایی که دارای گوگرد هستند را با کودهایی که دارای کلسیم می باشند در یک محل با هم قرار ندهید، زیرا باعث ایجاد رسوب می شود.

جذب گوگرد توسط گیاهان از طریق هوا

گوگرد می تواند توسط هوا نیز وارد گیاهان شده و به رشد آنها کمک نماید. البته باید در نظر داشته که جذب بیش از اندازه یا رشد در مناطق گوگردی می تواند تاثیر منفی نیز به همراه داشته باشد.

در این وضعیت،می توان بیان داشت که جذب گوگرد توسط هوا دارای مزایای زیر است

1. در متابولیسم ازت می تواند نقش داشته باشد
2. باعث ایجاد دانه های روغنی می گردد
3. برای ایجاد کلروفیل نقش اساسی ایجاد می نماید.
4. برای ساخت اسیدهای آمینه و پروتئین ها گزینه خوبی است.

عملکرد گوگرد پس از ورود به خاک

پس از اینکه گوگرد وارد خاک شد، می تواند به کمک باکتری های موجود در خاک، میزان PH را کاهش دهد. از سوی دیگر این مورد هدایت الکتریکی را بیشتر نموده  و میزان جذب فسفر را افزایش می دهد. به عبارت دیگر استفاده از کودهای گوگردی موجب می شود تا میزان حلالیت عناصر غذایی افزایش یابد.

اهمیت گوگرد در عملکرد گیاه و سازگاری آن با تنش‌ها و آفات

گوگرد در کشاورزی می تواند نقش بسیار مفیدی داشته باشد. از جمله مزایای گوگرد می توان به موارد زیر اشاره نمود:

1. کیفیت آبیاری را افزایش می دهد
2. مانع تجمع نیترات در محصولات می شود
3. باعث ضدعفونی شدن خاک می شود
4. PH خاک های شور را اصلاح می نماید
5. خاک ها را اسیدی می نماید تا مواد آلی را بهتر جذب نمایند.

نقش گوگرد در اصلاح و بهبود وضعیت خاک‌های آهکی

استفاده از گوگرد در کشاورزی موجب می شود تا خاک های از لحاظ PH اسیدی شوند و امکان جذب مواد آلی را داشته باشند.با این کار خاک پای درختان اصلاح شده و اثرات مضر سموم استفاده شده به شدت کاهش می یابد. برای اینکه بتوان اثرگذاری کودهای فوق را در خاک بهبود داد، بهتر است تا آنها را به همراه کودهای حیوانی استفاده نمود.

آثار منفی زیست‌ محیطی کمبود گوگرد

همواره باید در نظر داشت که اگر میزان گوگرد در کشاورزی، غذاها و بدن افراد کاهش یابد، نقش بسیار مضری را همراه خواهد داشت که برخی از مهمترین آنها در زیر لیست شده اند:

1. باروری گیاهان را کاهش می دهد
2. باعث زرد شدن گیاهان می شود
3. گیاه نمی تواند کلسیم و مواد آلی را جذب نماید.
4. در انسان باعث خشکی پوست می گردد
5. آسیب های بافتی را در انسان باعث می شود.
6. منجر به پوکی استخوان، آلرژی و آرتروز می شود.

اکسیداسیون گوگرد

اکسیداسیون گوگرد در واقع به ترکیب گوگرد و اکسیژن گفته می شود. با این مورد میزان جذب آن در خاک بیشتر می شود لذا عناصر غذایی راحت تر می توانند به گیاهان رسوخ نمایند. اکسیداسیون باعث می شود تا میزان آهکی بودن خاک کمتر شود و گیاه بتواند از تمام پتانسیل باروری خود استفاده نماید.

نقش گوگرد در کیفیت غذا

بیشترین استفاده گوگرد در تهیه مواد غذایی می باشد. گوگرد قادر است تا طعم و مزه سبزیجات سبز را بسیار بهبود دهد. این مورد همچنین میزان ویتامین ها و اسیدهای آمینه موجود در غذا را افزایش می دهد. همچنین وجود این مورد باعث می شود تا میوه ها و محصولات کشاورزی، آنزیم های حیاتی بیشتری داشته باشند.

انواع کودهای گوگردی

گوگرد معدنی

این گوگردها همانگونه که از نام آنها مشخص است، به صورت مستقیم از معدن استخراج می شوند و در کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرند.در این کودها مواردی همانند آلومینیوم و .. نیز وجود دارد. البته با توجه به اینکه فراوری کاملی روی انها صورت نمی گیرد، می تواند دارای گازهای خطرناک نیز باشد. اثرات منفی این کودها نیز به مراتب از سایرین بیشتر است.

گوگرد پالایشگاهی

گوگرد مذکور در عمق زمین قرار دارد اما چون پس از پالایش نفت و گاز از عمق زمین استخراج می شوند اغلب به صورت گاز می باشند. البته باید بیان داشت که برای استفاده آنها در کشاورزی پس از فرآوری به شکل پودری تغییر می یابند. چون این موارد از نفت و گاز تشکیل شده اند لذا در زمان استفاده لازم است تا جوانب احتیاط رعایت شود.

گوگرد پودری

این کود حدود 1 ماه قبل از کاشت گیاه یا نهال باید به زمین تزریق شود. برای اینکه میزان مناسبی از مخلوط کود و آب به دست آورید لازم است تا حتما از خاک آزمایش به عمل آید اما عموما در کشت و زرع 1200 تا 1500 کیلو را در هر هکتار استفاده می نمایند. عموما از این موارد برای دفع آفات و حشرات مزاحم که مانع رشد محصولات می شوند، استفاده می گردد.

گوگرد پاستیلی و یا گرانوله

این نوع کودها نیز در پالایشگاه های نفت و گاز تولید می شوند. از لحاظ ترکیبی و ظاهری نیز بسیار شبیه به کودهای پودری می باشند. با توجه به اینکه مراحل فراوری آنها بیشتر بوده لذا سموم آنان نیز تا حد زیادی گرفته می شود لذا کمترین ضرر را برای بدن دارند.

گوگرد مایع

یکی از پرکاربردترین انواع کود های گوگرد، موارد مایع می باشند. در این کودها میزان گوگرد بسیار کمتر می باشد و می توان با خیالی آسوده برای کشاورزی و همچنین باغداری از آنها استفاده نمود. اما باید به این موضوع نیز دقت داشته باشید که شما با کودهای مذکور نمی توانید خاک خود را اصلاح نمایید، تنها به رشد گیاه و باروری آن کمک خواهید نمود. اگر از کود گوگرد مایع، بیش از اندازه استفاده نمایید، ساختار خاک کاملا متلاشی می شود اما می توانید برای کنترل آفات و از بین بردن حشرات آنها را بکار گیرید.

---

پیشنهاد اگری راز

تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی کشاورزی به شما پیشنهاد میکند که قبل از درگیری محصولات خود با این آفات و بیماری ها و متحمل شدن ضرر سنگین ،مقاومت گیاه خود را با تغذیه مناسب و اصولی بالا برده و دیگر نگران باغ یا مزارع خود نباشید .

	بر روی محصولات پیشنهادی گوگرد دار کلیک کنید
	?
	گوگرد طلایی
	گوگرد سیلور پتاس

---

جمع‌بندی

با توجه به مواردی که در بالا بیان شد در مورد نقش گوگرد در کشاورزی ، می توان نتیجه گرفت که گوگرد یک عنصر مهم برای اصلاح خاک و بهبود باروری درختان می باشد. کودهای گوگردی به سرعت به ریشه گیاهان رسیده و آنها را تقویت می نمایند. اما بهتر است که برای بهره وری بیشتر از کودهای محلول در آب استفاده نمایید.امروزه استفاده از انواع آفت کش ها موجب می شود تا کم کم خاک شما به سمت قلیایی شدن حرکت کند اما کودهای فوق تا حد زیادی می توانند سلامت خاک را برگردانده و شرایط رشد گیاه را فراهم آورند. از جمله کودهای مهم برای کشاورزان و باغداران که استفاده از آن همواره توصیه می شود کود گوگرد است که در این مقاله در خصوص ویژگی های آن به صورت کامل صحبت شد.

منابع

• https://www.gardeningknowhow.com/garden-how-to/soil-fertilizers/sulfur-in-plants.htm
• https://www.pthorticulture.com/en/training-center/role-of-sulfur-in-plant-culture/
• https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%AF

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

  **اگری راز ،راز رویش ها**

کود ان پ کا و کاربرد آن

 مقدمه

ممکن است شما هم با مشکل زرد شدن برگ ها و یا کاهش میوه و گل دهی درگیاهان خود روبرو شده باشید و به شما پیشنهاد خرید کود داده شده است. حتی در زمان خرید کود با اعدادی روی بسته کودها و همین طور با اصطلاح کود NPK روبرو شده باشید. در این مقاله می خواهیم هر آنچه که ذهن شما را در مورد کود ان پ کا درگیر کرده است از تعریف کود npk تا شناخت انواع کود و انتخاب بهترین کود npk متناسب با مشکلی که برای گیاه شما بوجود آمده است پاسخ کامل و واضح بدهیم. عناصر غذایی موجود در خاك نقش مهمی در تعیین میزان رشد و عملکرد گیاه و هـم چنـین بهبـود کیفیت محصول تولیدي دارند.

که این عناصر شامل

✅ عناصر پر مصرف (ماکرو) شامل: ازت، فسفر، پتاس، کلسیم، منیزیم

✅ عناصر کم مصرف (میکرو) شامل: آهن، روی، منگنز، مس، بر می باشد.

دراین بین کود NPK یکی از پر مصرف ترین نوع کودهای کامل ماکرو در دنیا است که برای افزایش رشد گیاهان و درختان استفاده بسیار زیاد استفاده می شود.

کود NPK چیست؟

کود کامل NPK مخفف سه عنصر یعنی نیتروژن (N)، فسفر (P) و پتاسیم (K) می باشد. نیتروژن مهمترین عنصر حاصـلخیزي خاك بوده و بخـش اصـلی مصـرف کودهـاي شـیمیایی را تشـکیل میدهد. فسفر، بعد از نیتروژن پرمصرف ترین عنصر براي گیاه به شمار میرود. این عنصر در تمام فرآیندهاي شیمیایی، سازوکارهاي انتقـال انرژي و انتقال پیامها دخالت دارد. پتاسیم نیـز در چندین مرحله از ساخته شدن پروتئین دخالت دارد، و به همین علت گردش نیتروژن و ساخته شدن پروتئین در گیاهان بستگی به مقدار این عنصر پرمصـرف دارد.

کودهای NPK معمولاً به شکل گرانول، پودر یا به ‌صورت مایع می باشند. که بهترین روش، آبیاری می باشد البته بعضی از کودها بصورت مستقیم به خاک اضافه می شوند و بعضی بصورت محلول پاشی برروی گیاه صورت می گیرد. استفاده از کود ان پی کا دارای مزایای فراوانی می باشد از جمله: حلالیت بالا در آب، عدم رسوب این کودها در سیستم آبیاری، افزایش مقاومت گیاه در برابر خشکی، شوری و سرمازدگی، همزمان می توان با دیگر کودهای کشاورزی مخلوط کرد و همین طور این کودها دارای عناصر ماکرو و میکرو المنت ها می باشند، اشاره کرد.

گیاهان برای رشد بهتر و بهینه ی خود به یکسری مواد مغذی نیاز دارند که بدون آنها نمی توانند رشد کنند یا محصول با کیفیتی را تولید کنند و همچنین کمبود این عناصر سبب کاهش در برداشت می شود و آفات به راحتی به گیاه حمله و از آن تغذیه میکنند و از سوی دیگر گیاه به سرعت دچار بیماری قارچی میشوند بنابراین با استفاده از کودهای کشاورزی مثل کودهای ان پ کا این مشکل را برطرف میکنیم.

نقش نیتروژن (N) در ساختار گیاهان

نیتروژن (N) باعث رشد و نمو برگ و شاخه و ایجاد بوته و ساختار قوی در گیاهان می شود. همچنین نیتروژن برای ایجاد کلروفیل ضروری است که باعث سبز شدن برگ گیاهان و سرسبزی گیاهان می شود و همچنین برای فتوسنتز ضروری است. از طرفی نیتروژن بیش از حد ممکن است باعث به تاخیر انداختن گلدهی و میوه دهی گیاهان شود.

انتقال نیتروژن از برگ به سایر اندامها از طریق آوند آبکشی و به فرم اسیدهای آمینه انجام می گردد. تجمع نیترات در اندامها معمولا به دلیل انتقال از طریق آوند چوبی می باشد. عکس العملهای گیاه نسبت به نیتروژن به صورتهای زیر مشاهده می شود:
✅ افزایش رشد سبزینه ای

✅ رشد و توسعه متعادل گیاه

✅ افزایش در شدت رنگ سبز برگها

✅ افزایش میزان پروتئینهای گیاهی

✅ افزایش تولید میوه و دانه

با این حال، زیادی نیتروژن در خاک، بخصوص در اواخر دوره رشد، سبب افزایش رشد سبزینه ای به هزینه رشد اندامهای تولید مثلی و همچنین به هزینه رشد ریشه و کاهش ذخیره قند ریشه گیاهانی مثل چغندرقند می گردد. توسعه زیاد بافتهای سبزینه ای آبدار و لطيف موجب تحریک فعالیت بعضی حشرات مانند شته ها و همچنین حساسیت گیاه نسبت به سرما، خشکی، خوابیدگی و بعضی از بیماری ها و همچنین تأخیر در رسیدگی محصول می شود. زیادی نیتروژن در اوایل دوره رشد نیز موجب توسعه وسیع بافتهای سبزینه ای می گردد، که تا حدی در شرایط پر آبی مطلوب است، اما در شرایط کم آبی و دیم کاری مطلوب نیست. در شرایط اخیر، توسعه زیاد بافتهای رویشی موجب مصرف مقدار زیادی آب طی نیمه اول از دوره رشد گیاه می شود، تا آنجا که آب باقی مانده و موجود در خاک کفایت مصرف گیاه را در اواخر دوره رشد نمی کند. در نتیجه گیاه برای انطباق خود با شرایط محیطی، مقدار زیادی از برگها و ساقه های جوان خود را از دست می دهد و از عملکرد به شدت کاسته می شود.

بهترین زمان مصرف کود npk نیتروژن بالا، قبل از زمان گلدهی و همچنین برای قلمه های جوان که نیاز به شاخ و برگ زدن بهتر دارند، می باشد.

علائم کمبود نیتروژن در گیاهان

برگ گیاهانی که با کمبود نیتروژن روبرو هستند بصورت سبز مایل به زردی کلی دیده می شوند.برگ های مسن بیشتر از برگ های جوان آسیب دیده و کاملا زرد شده و می ریزند. برگ ها عموما از رشد باز مانده کوچک شده و فاصله بین گره ها و قطر ساقه ها کاهش می یابد.گل های کولتیوارهای تیره رنگ درجات روشنتری نسبت به گلهای طبیعی از خودشان نشان می دهند. از طرفی مصرف بیش از حد نیتروژن نیز سبب رشد رویشی بی رویه در گیاهان می شود.

نقش فسفر در ساختار گیاهان

فسفر (P) باعث تقویت سیستم رشد ریشه ها و گل ها می شود و همچنین میوه ها و یا دانه های بعدی شکوفه را تقویت می کند. فسفر برای هر فرآیند گیاهی که از انرژی مانند فتوسنتز، سلولهای جدید، رشد یا تنظیم آب استفاده می کند، مهم است. ایـن عنصـر در ترکیـب پـروتئینهـاي مرکـب، تولیـد برخـی از لیپیـدها و تبـادل انـرژي در انــدامهــاي مختلــف و همچنــین در رشــد و تولیــد ریشه هاي قوي و مقاومـت گیاهـان بـه بیمـاريهـاي گیاهی، تلقیح گل، تشکیل میوه و دانـه نقـش بسـزایی دارد.هم چنین باعث تسریع در رشد و رسیدگی محصول میشود.

جذب فسفر به مقدار کافی در اوایل دوره رشد گیاه، اهمیت بسیاری دارد، این اهمیت در اندامهای زایشی، بیشتر نمایان است. فسفر در تشکیل بذر نقش اساسی را دارد. فسفر عامل زودرسی محصولات، بویژه غلات است

علائم کمبود فسفر در گیاهان

ظهور علائم کمبود فسفر در گیاهان ابتدا به صورت پیچیدگی برگهای پیر به دور برگهای جوانتر و دوکی شدن برگهای جوان بروز می کند. کمبود فسفر در گیاه اختصاصی نیستند، ولی علائم کلی زیر ممکن است مشاهده شوند:

✅ رشد ساقه و ریشه به شدت نقصان می یابد

✅ رشد ساقه مستقیم و باریک می شود

✅ تعداد ساقه های فرعی محدود گشته، جوانه های جانبی مرده و یا به خواب می روند

✅ برگهای مسن به سرعت می ریزند

✅ تعداد گلها کاهش می یابد

✅ باز شدن برگها و جوانه ها در بهار به تأخیر می افتد

✅ برگها ارغوانی گشته و یا روی آنها لکه های آبی مایل به سبز که دارای مراکز ارغوانی یا قهوه ای هستند بوجود می آیند

✅ کناره برگها قرمز، ارغوانی یا قهوه ای می شود. گیاهان نسبت به کمبود فسفر قابل جذب در خاک عکس العملهای متفاوتی نشان می دهند. بطور کلی، گیاهان جوان به فسفر بیشتری نسبت به گیاهان مسن نیاز دارند.

نقش پتاسیم درساختار گیاه

نقش پتاسیم درساختار گیاه : پتاسیم (K) آنزیم هایی را فعال می کند که فرایندهایی را تقویت می کنند که توانایی گیاه را برای کنترل فشار روانی افزایش می دهند. تنش های گیاهی شامل مواردی است که در اثر پیوند، گرما، سرما، خشکسالی، بیماری و آفات ایجاد می شود توسط پتاسیم کنترل می شود. بنابراین پتاسیم  به کیفیت میوه و گل و تشکیل پروتئین در میوه کمک می کند و برای سلامت کلی گیاه ضروری است. پتاسیم باعث فعال سازی آنزیم های مختلف، تنظیم فعالیتهای عناصر کانی اساسی گوناگون، تسریع رشد بافتهای مریستمی و تنظیم روابط حرکات روزنه ها و آب نقش اساسی را دارد. پتاسیم کیفیت محصول را بالا می برد و راندمان فتوسنتز را افزایش می دهد . پتاسیم برای تشکیل دانه حجیم و ساقه مقاوم در غلات ضروری می باشد.مقدار پتاسیم در خاک های مختلف متفاوت می باشد.

 پتاسیم نیز عنصري است که در فعال کردن آنزیمهـاي احیـا کننـده گـاز کربنیـک و همچنـین در چندین مرحله براي ساخته شدن پروتئین نقش داشـته و گردش نیتروژن و ساخته شدن پـروتئین در گیاهـان به میزان این عنصـر بسـتگی دارد.

علائم کمبود پتاسیم در گیاهان

علائم کمبود پتاسیم در گیاهان در ابتدا به صورت نکروزه شدن (کاهش رنگ سبز طبیعی برگ‌های گیاه) برگهای پیر به صورت لکه هایی در امتداد طولی برگ خودنمایی می کند بروز می کند.

✅ رشد گیاه را کند میشود

✅ کناره برگها ،بخصوص در برگهای مسن ،قهوه ای شده و سوختگی ایجاد شده

✅ ساقه ها ضعیف شده

✅ میوه و دانه چروکیده شده

✅ کاهش مقاومت گیاه در برابر تنش های محیطی و بیماری و آفات

بهترین زمان مصرف کودهای NPK

 بهترین زمان مصرف کودهای NPK در اوایل بهار و زمانی که گیاهان و درختان شروع به رشد می‌کنند می‌باشد و چرا که در این زمان سرما کم کم رو به کاهش می رود و شروع هوای نرم و ملایم بهاری است و بهترین زمان برای تغذیه گیاهان می باشد. اگر هدف پرورش سبزیجات پر برگ باشد، باید کودی با عدد نیتروژن بالا انتخاب شود و در صورت مصرف کود برای گل، باید کودی با فسفر بالا انتخاب شود تا به تشکیل شکوفه های بیشتر منجر شود. با آگاهی از میزان مواد موجود در خاک و مقایسه آن با میزان ماده مورد نیاز برای رشد مطلوب گیاه، می توان میزان کود بهینه را انتخاب کرد . در کل زمان استفاده از این کود بستگی به میزان عناصر نیتروژن ، فسفر ، پتاسیم دارد بطور مثال از کود ان پ کا که پتاسیم بیشتری دارد میتوان در فصل زمستان برای افزایش مقاومت گیاه در برابر سرمازدگی استفاده کنید و یا از ان پ کا فسفر بالا در مراحل اولیه کاشت گل رز برای گسترش ریشه استفاده کنید ، بنابراین زمان استفاده از این کود میتواند متغییر و بستگی به هدف مورد انتظار از گیاه را دارد.

آخرین تحقیقات ایران و کشورهای خارجی بر روی کود NPK

آخرین تحقیقات ایران و کشورهای خارجی بر روی کود NPK: محمدزاده آلقو و همکاران (1397) مطالعه ای با هدف بررسی عکس العمل گیاه نخود (رقم هاشم) به انواع مدیریت هاي تغذیه اي آلی، شیمیایی و نانو ریز مغذي و تاریخ کاشت پاییزه و بهاره انجام دادند. نتایج نشان داد که تاریخ کاشت بهاره و همچنین تیمار کودي تلقیح باکتریایی با کود زیستی نیتروژنه و فسفره به دلیل فراهم کردن زمینه مناسب براي استفاده از منابع محیطی و عناصري مانند نیتروژن و فسفر، موجب افزایش رشد رویشی، عملکرد و اجزاي عملکرد نخود شده و برترین ترکیب تیماري بود. نتـایج آزمـایش رحـیم زاده و همکـاران )2011 (Rahimzadeh al et., نشـان داد مصرف کود شیمیایی باعث افزایش معنی دار عملکرد دانه، ماده خشک برگ و عملکرد بیولوژیک گیاه دارویی بادرشبو  Dracocephalum)  moldavica   (نسبت به شاهد شد. همچنین انور و همکاران( 2010 ) در بررسی نسبت هاي مختلف کودهاي پرمصـرف بـر عملکرد کمی و کیفی نعناع ژاپنی گـزارش کردند که مصرف این کودها در حدود 23 % نسبت به عدم مصرف کود، افزایش عملکرد را موجب میشود.

کریم نژاد و همکاران (2016 (Kariminejad al et., با مطالعـه روي گیـاه ذرت  (Zea mays L.)بیان کردند استفاده از کود کامل NPK بر تعداد گره در ساقه اثر افزاینده داشته است. آنها بیـان کردنـد اسـتفاده از کـود کامل که شامل مجموعه اي از عناصر غذایی مهم از جمله نیتـروژن و فسفر میباشد، میتواند از طریق بهبـود رشـد رویشـی گیـاه، باعـث افزایش ارتفاع گیاه و در نتیجه افزایش تعداد گره در ساقه بـه دنبـال افزایش ارتفاع شود. در تحقیقی کـه توسط کومار و همکاران روي گیاه شـنبلیله انجام شد، مشـاهده گردیـد که کاربرد کود کامل   NPK  اثر معنی داري بر عملکرد بذر داشته است. Valadabdi و همکـاران عنوان کردند با مصرف فسفر، توسعه ریشه افزایش یافته و در نتیجـه جذب آب و املاح بیشتر شده است، کـه خـود سـبب افـزا یش رشـد رویشی و گسترش بوته شده است و در نهایـت، در افـزایش عملکـرد دانه مؤثر می باشد.

براساس مطالعات صورت گرفته توسط  Aghhavani Shajariو همکاران (2015) کاربرد کود شیمیایی بر شاخص برداشت گشنیز تأثیرافزایشـی داشـت، کـه ایـن افزایش شاخص برداشـت در نتیجـه کـاربرد کـود نیتـروژن و فسـفر می تواند به علت متعادل شدن تغذیه گیاه و افـزایش انتقـال مـواد بـه بخش زایشی باشد.

بررسی اثر کاربرد کود npk بر میزان محصول دهی برنج نشان داد استفاده از کود npk در مقایسه با کود نیتروژن تنها، کود نیتروژن و فسفر و کود نیتروژن و پتاسیم توانست سبب افزایش فعالیت باکتری های تثبیت کننده نیتروژن شود و از این طریق عملکرد دانه و زیست توده در گیاه افزایش یافت. فراوانی نسبی باکتری های مفید با استفاده از npk افزایش پیدا کرد. در نهایت محققان اعلام کردند استفاده مداوم از کود npk می تواند به حفظ جمعیت باکتری های مفید خاک کمک کند.

اعداد روی بسته بندی کود NPK

برای خرید کود NPK با اعدادی روی بسته کودها روبه‌رو شوید. اولین چیزی که با دیدن این اعداد به ذهن می‌آید این است که این اعداد نشان دهده چی هستند ؟

همه کودها به ترتیب دارای سه عدد هستند که به ترتیب درصد وزنی نیتروژن کل (N)، فسفر محلول (P₂O₅) و پتاسیم محلول در آب (K₂O) را نشان می‌دهند.

به‌ عنوان ‌مثال، از نسبت 1-1-1 (مثل: 15-15-15) به طور گسترده در زمان کاشت در خاک‌هایی که کمبود فسفر و پتاسیم دارند استفاده می‌شود در حالی که اگر میزان فسفر و پتاسیم در خاک زیاد یا خیلی زیاد باشد، نسبت 1-0-0 (مثل 40-10-10) ممکن است گزینه مناسب‌تری باشد.

همچنین روی بعضی بسته بندی کودها ممکن است بعد از اعداد، حروف +TE را درج می کنند که؛ مخفف کلمه   (Trace Element)  به معنی عناصر ضروری است.

---

پیشنهاد اگری راز

تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی کشاورزی به شما پیشنهاد میکند که قبل از درگیری محصولات خود با این آفات و بیماری ها و متحمل شدن ضرر سنگین ،مقاومت گیاه خود را با تغذیه مناسب و اصولی بالا برده و دیگر نگران باغ یا مزارع خود نباشید .

بر روی محصولات پیشنهادی کود ان پ کا (NPK) کلیک کنید
?
npk 12-61-0، CRESCENT NPK ، 44-5-8 NPK
npk 14-69-16 ، npk 18-11-59 + te ، اکستراژل 18-11-59 +te
npk 10-5-15 ،NPK 20 – 20 – 20 ، NPK 15-5-30
،npk12-12-36 ، npk18-44-0، npk 12-3-43
npk 10-40-10،NPK 10-50-10 ،npk 10-52-10

---

جمع بندی

در نتیجه رشد مطلوب گیاه و حصول حداکثر کیفیت و کمیت محصول مستلزم وجود مقدار کافی و متعادلی از عناصر پر مصرف و کم مصرف در خاک است .در صورتیکه کمبود عنصر یا عناصر غذایی در خاک وجود داشته باشد باعث کاهش عملکرد گیاه و در نتیجه کیفیت محصول کاهش می باید ، بنابراین بایستی مواد غذایی مورد نیاز گیاه بصورت کود به خاک (یا گیاه) اضافه گردد.

منابع

• بررسی تأثیر سطوح مختلف کود کامل NPK و اسید فولویک بر خصوصیات مورفولوژیکی، عملکرد و اجزا عملکرد گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.)
• بررسي رشد و نمو خيار گلخانهاي تحت تأثير کاربرد برگي کودهاي بيومين و هيومي فولين در مقايسه با کاربرد خاکي آنها و کودNPK
• تأثير نظامهاي خاكورزي و كود شيميايي (NPK (بر خصوصيات كمي و كيفي ذرت
• تاثیر کودهای زیستی، عناصر ریز مغذی و کودهای شیمیایی بر عملکرد و عناصر موجود در گیاه نعناع فلفلی در شرایط تنش خشکی
• کتاب بیماری شناسی گیاهی و بیماری گیاهی
• مقاله:https://candidegardening.com/GB/stories/4a4fdae0-94ba-44f3-b207-ae8c5d64b957
• مقاله: https://www.pennington.com/all-products/fertilizer/resources/understanding-fertilizer-labels
• کتاب اصول و مبانی زراعت
• https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

  **اگری راز ،راز رویش ها**

هدف آماده سازی زمین کشاورزی به دست آوردن محصول باکیفیت و درختان پر بار و دور از هرگونه آفت و بیماری است. خاک زیر و رو نشده، خواه بکر باشد و یا از زیر محصول خارج شده باشد، در بسیاری از شرایط برای رشد و نمو گیاه نامناسب است و بایستی از طریق انجام عملیات زراعی تغییراتی در آن داده شود تا به محیطی مطلوب برای گیاه تبدیل گردد. عملیات زراعی لازم برای انجام این تغییرات به شرایط کار، محصول برداشت شده و محصول مورد کاشت بستگی دارد.

تهیه بستر کاشت  

هدف نهایی تهیه بستر بذر ایجاد شرایط مناسبی برای سبز شدن، استقرار  رشد گیاه، حصول عملکرد بالا و نیز ایجاد امکان کار در مزرعه از زمان شروع کاشت تا برداشت محصول است.

هدف از آماده سازی زمین کشاورزی

یکی از مهم ترین و تاثیر گذارترین عواملی که در کاشت باید دقت داشته باشیم انتخاب بستر کشت مناسب است. بستر کشت به محیطی گفته می شود که گیاه برای ادامه رشد و تولید محصول در آن کاشته و رشد می کند.

• از بین بردن بقایای گیاهی محصول قبلی و علف های هرز مزرعه به صورتی که مواد آلی خاک حفظ و با اضافه کردن این مواد در کاشت محصول بعدی اختلال ایجاد نشود.
• بهبود و حفظ ساختمان خاک
• حفاظت خاک در مقابل عوامل فرساینده، افزایش ذخیره رطوبتی و نقصان تلفات آب
• تأمين شرایطی مناسب برای سبز شدن بذر و استقرار بوته
• کنترل حشرات از طریق دفن عمیق آنها و کنترل بیماری ها از طریق دفن بقایای گیاهی آلوده و در معرض هوا و آفتاب قرار دادن خاک عمقی،
• بهبود تهویه خاک و تسریع اکسیداسیون مواد آلی تجزیه نیافته برای تشکیل هوموس
• افزایش نفوذپذیری خاک نسبت به آب و هوا و ایجاد محیط مناسبی از نظر آب و هوا و عناصر غذائی برای رشد ریشه
• آماده سازی زمین کشاورزی برای انجام عملیات کاشت، آبیاری، وجین، سله شکنی، کودپاشی، سم پاشی و برداشت محصول.
• بهترین سیستم تهیه زمین آن است که حصول هدف های بالا را با حداقل عملیات امکان پذیر سازد.

عمده ترین هدف آماده کردن زمین کشاورزی

عمده ترین هدف آماده کردن زمین، فراهم نمودن شرایط مطلوب محیطی برای رشد گیاه است. بعضی از متخصصین، عملیات تهیه بستر را به بخش های عملیات خاک ورزی اولیه (کندن و زیر و رو کردن خاک شخم نخورده)، عملیات خاک ورزی ثانویه ( خرد کردن خاک، تسطیح زمین، ریشه کن کردن علف های هرز، مخلوط کردن و شیمیایی، تهیه جوی و پشته و …) و عملیات داشت ( وجین و سله کشی، خاک دهی پای بوته، اصلاح جوی و پشته، اختلاط کود شیمیایی سرک با خاک و …) تقسیم نمونده اند. اما این تقسیم بندی، نه از نظر نوع و نه از نظر ماشین مورد استفاده مناسب به نظر نمی رسد. زیرا امروزه ماشین های به کار گرفته شده که عملیات زیر و رو سازی خاک، خرد کردن کلوخه ها و کاشت را یکجا و باهم انجام می دهند.

پس از برداشت محصول، بقایائی از گیاه و علف های هرز در سطح مزرعه و در خاک باقی می مانند. وجود این بقایا در در رشد گیاه ایجاد اختلال می نماید. برنامه ریزی عملیات تهیه بستر تنها با توجه دقیق به کلیه عوامل موثر میسر می گردد.

تعداد عملیات انجام شده برای تهیه بستر کاشت، متغیر و در واقع تابع شرایط منطقه و نوع محصول است.

عملیات تهیه بستر کاشت  

شامل  خرد و دیسک زدن بقایای گیاه قبلی و شخم زدن خاک و شکل دهی و پشته سازی خاک و کولتیواتور زنی و استفاده از هرس دندانه ای و بشقابی پس از کاشت و وجین و سله شکن می باشد.

بستر کشت به دو مرحله اولیه و ثانویه تقسیم می شود

تهیه اولیه بستر کاشت

در تهیه اولیه بستر کشت، خاک عمیق و با شدت بیشتری  خرد می شود و همراه با خاک بقایای گیاهی نیز دفن می شود و خاک دست نخورده باقی می ماند که ادوات آن شامل گاوآهن های برگردان دار، قلمی و بشقابی، نهرکن و پشته سازها، زیرشکن ها، دیسک های سنگین، خاک ورزهای دوّار ( روتو تیلر و سیکلو تیلر ) می باشد.

تهیه ثانویه بستر کاشت

بعد از مرحله اولیه خاک تا عمق کمتری خرد و نرم و تا حدی فشرده و مسطح می شود. همچنین این مرحله منافذ بزرگ زمین را می بندد، علف های هرز را از بین می برد و با تخریب لوله های موئین باعث حفظ رطوبت در خاک می گردد که ادوات آن شامل هرس های بشقابی، فنری، دندانه ای و چرخان، کولتیواتورها، وجین کن ها، غلتک ها و ماله می باشد.

یکی دیگر از مراحل آماده سازی زمین کشاورزی وجین و سله کشی است که در بیشتر محصولات به طور همزمان و با یک وسیله انجام می شود.

سله

سله : پس از بارندگی یا پس از آبیاری به ویژه در خاک های سنگین و فقیر از نظر مواد آلی، در سطح خاک لایه سختی ایجاد شده که به آن  سله می گویند. علت تشکیل سله متلاشی شدن ساختمان خاک سطحی در اثر برخورد قطرات باران و یا باز شدن آن ها در آب است. در نتیجه این عمل، ذرات رس آزاده شده در آب به حالت معلق در می آید و پس از نفوذ یا تبخیر آب لایه نفوذ ناپذیر سله را به وجود می آورد. این لایه از خاک با از دست دادن رطوبت به تدریج سخت تر شده و پس از خشک شدن کامل، شکاف ها و ترک هایی در آن ایجاد می گردد. به خرد و نرم کردن لایه سخت سطح خاک ( سله شکنی چ) می گویند.

✅ عوامل ایجاد سله: بالا بودن مقدار سدیم خاک، کم بودن مواد آلی، روش آبیاری و هر عاملی که ثبات و پایداری خاکدانه ها را کاهش دهد، مقدار و نوع رس

✅ راه های پیشگیری از ایجاد سله: مرطوب نگه داشتن خاک، افزایش مواد آلی خاک، جلوگیری از سخت مانده در سطح خاک.

وجین زمین کشاورزی

علف های هرز نیز طی عملیات سله شکنی کنترل می شوند. بنابراین وجین و سله شکنی با یک وسیله یا ماشین انجام می گیرد. مهم خشک بودن خاک و امکان ورود به زمین برای انجام عملیات وجین و سله شکنی می باشد. کارگر از وسایلی مانند چاقو، داس کوتاه، کج بیل، شفره، بیلچه و یا چنگک استفاده و علف های هرز را از ریشه قطع می کند. حرکت این وسایل در خاک و بیرون کشیدن علف های هرز موجب باز شدن خاک و سله شکنی می گردد.

همزمان با وجین و سله شکنی می توان تنک کردن محصول را نیز عملی ساخت. امتیاز کار کارگر بر ماشین آن است که کارگر می تواند وجین روی ردیف کاشت را نیز در هر مرحله ای از رشد به اجرا گذارد. وجین و سله شکنی مزارع بزرگ، به دلیل اتلاف وقت و هزینه بالا، با دست عملی نیست و با ماشین انجام می شود.

عملیات وجین و سله شکنی ممکن است در زمان های زیر انجام پذیرد:

1. وجین و سله قبل از کاشت
2. وجین و سله شکی در مرحله سبز شدن
3. وجین و سله شکنی پس از پایان تنک کردن
4. وجین و سله شکنی قبل از گسترش محصول

✅ قبل از اینکه شروع به شخم زدن کنید، مهم است که بدانید که روی چه نوع خاکی کار می‌ کنید. می‌ توانید آماده‌ سازی زمین  را با آزمایش خاک خود شروع کنید. اولین گام برای آماده‌ سازی زمین برای کاشت شامل بررسی بافت و باروری خاک و تنظیم آن تا جای موردنیاز است.

شخم زدن زمین کشاورزی

منظور از شخم، زیر و روسازی خاک با گاو آهن های سوکی و بشقابی و نیز کمبینات است. گاو آهن قلمی خاک را به طور کامل زیر رو نمی کند، بلکه میشکافد. در این جریان بقایای گیاهی حدود ۲۵ تا ۵۰ درصد در خاك اختلاط پیدا می کنند. در حالی که گاو آهن های سوکی و بشقابی بقایای گیاهی را تا ۱۰۰ درصد در خاک اختلاط می دهند. ممکن است وضعیتی را که گاو آن قلبی در خاک ایجاد می کند «نیمه شخم» نامید.

با این که بعضی از انواع دیسک ها نیز ممکن است خاک و بقایای بعضی محصولات را به خوبی با خاك اختلاط دهند، اما به منظور جلوگیری از پیدایش ابهام، بهتر است استفاده از دیسک را دیسک زدن نامید و اصطلاح شخم را در بکار گیری گاو آهن های سوکی و بشقابی و نیز کمبینات محدود ساخت. شخم زمین باید به نحوی انجام پذیرد که قطعات شخم نخورده باقی نمانده، تسطیح زمین بهم نخورده، تراکم خاک به حداقل رسیده و حداکثر صرفه جویی در وقت به عمل آید.

تهیه زمین در بسیاری موارد با شخم زدن آغاز می شود، که خود مهم ترین مرحله در تهیه زمین محسوب می گردد. چنانچه شخم زدن با توجه به رطوبت خاک و عمق به طور صحیحی انجام نگردد و به طور کلی با رعایت اصول آن انجام نشود، نه تنها نتایج مفیدی در بر نخواهد داشت، بلکه غالبا می تواند به خرابی بستر بذر و گاهی خسارتهای جبران ناپذیر منجر گردد.

تسطیح شیب زمین

تسطیح شیب زمین در روند آماده سازی زمین کشاورزی نقش مهمی دارد. اگر زمین شیبی حداکثر تا ۵ درصد داشته باشد کشت درختان میوه بدون انجام عملیات مقدماتی قابل انجام است ولی در شیب های بالای ۵ درصد، کشت درختان معمولا روی خطوط تراز یا کنتور و بعضا بر روی تراس انجام می شود. شیب ۵ درصد یعنی در ۱۰۰ متر طول ۵ متر اختلاف ارتفاع وجود دارد.

جمع بندی

آماده سازی زمین کشاورزی برای کاشت محصول‌ های پرسود بسیار امر جدی و حائز اهمیت است. گام اول برای موفقیت جمع‌ آوری نمونه‌های خاك و انجام آزمایش خاك و اندازه گیری ph خاک است. مرحله بعد مراحل آماده سازی زمین که شامل وجین و سله و شخم زدن و ….. می باشد. با انجام دقیق این مراحل، زمین شما برای کاشت یک محصول با کیفیت آماده است.

منابع

• https://www.hunker.com/12252913/how-to-prepare-farm-land-for-planting
• کتاب اصول و مبانی زراعت

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

  **اگری راز ، راز رویش ها**

انواع بیماری و آفات درختان میوه هسته دار

مقدمه

آفات درختان میوه هسته دار و بیماری های آنان که در اکثر نقاط کشور نیز مشاهده می شود اگر در زمان مناسب شناسایی نشوند و با آنها مقابله نگردد ممکن است تا باعث ضرر های زیاد به باغداران شود. منظور از میوه های هسته دار مواردی همچون هلو، شلیل، گیلاس و .. . می باشند. از همین رو در این مقاله قصد داریم برخی از بیماری ها و آفات درختان میوه هسته دار را و روش مقابله آنها را بررسی نماییم.

آشنایی با برخی از بیماری های شایع درختان میوه هسته دار

برخی از مهمترین بیماری های درختان میوه هسته دار به شرح زیر می باشند

پژمردگی ورتیسلیومی درختان میوه هسته دار

عامل بیماری پژمردگی ورتیسلیومی درختان میوه هسته دار Verticillium dahliae می باشد.در این بیماری ابتدا چند برگ یا شاخه از نهال در اوایل فصل تابستان پژمرده می شود. برگها در گام اول تیره و سپس کاملا پژمرده می شوند و کم کم کل نهال را در بر می گیرند. لذا رشد نیمه تمام مانده و باردهی درخت کم می شود. عامل این بیماری را از نوعی قارچ می دانند که بر اثر کاشت نهال آلوده در زمین به سایر نهال ها منتقل می شود.

✅ برای مقابله با این بیماری توصیه می شود تا نهال های سالم برای کشت انتخاب شوند . پس از این مورد لازم است تا با پروسه آبدهی دقت شود تا بیماری دفع گردد.

پوسیدگی فیتوفتورایی ریشه درختان میوه هسته دار

نشانه های بیماری پوسیدگی فیتوفتورایی ریشه درختان میوه هسته دار بصورت زردی و تیرگی خفیف برگ ها می باشد و در نهایت کم کم خشک می شوند. عامل این بیماری یک نوع قارچ از جنسPhytophthora است که ریشه ها را نازک و ضعیف می کند.

✅ برای مقابله با ابن قارچ لازم است تا حتما از نهال های از پیش کشت شده استفاده نمود و خاک را قبل از کشت نهال به خوبی زهکشی کرد. می تواند در برابر این قارچ مفید عمل کند.

شانکر باکتریایی درختان میوه هسته دار

بیماری شانکر باکتریایی درختان میوه هسته دار درختان بر اثر کوددهی نامناسب ایجاد می شود. باکتری عامل بیماری شانکر باکتریایی  Pseudomonas syringae pv.syringae است. همچنین می تواند منشا باکتریایی یا قارچی داشته باشد. این باکتری می تواند عمر درخت میوه را به شدت کاهش دهد. این باکتری می تواند ساقه و ساختار درخت را به صورت کامل از بی برد.

✅ برای مقابله با آن نیز می بایست از کودها و ضد قارچ استفاده نمود. این کودها باید تنها بر روی بخش های آلوده مالیده شوند. کودهای سوپرکاپ برای این بیماری گزینه مناسبی می باشند.

زردی فیتوپلاسمایی درختان میوه هسته دار

بیماری زردی فیتوپلاسمایی درختان میوه هسته دار یک بیماری باکتریایی می باشد که در کوتاه مدت باعث باروری کم درخت و در بلند مدت باعث خشک شدن می شود. دلیل این بیماری را استفاده بی رویه از ازت یا بالا بودن رطوبت خاک می دانند. بیماری فوق باعث آسیب رساندن به آوند و در نهایت خشکی درخت می شود.

✅ برای مقابله با این بیماری لازم است تا از کودهای ازت استفاده نمود. استفاده درست و صحیح از کود می تواند به جلوگیری از بروز این بیماری کمک کند.

لکه غربالی درختان میوه هسته دار

عامل بیماری لکه غربالی درختان میوه هسته دار یک نوع قارچ به نام Wilsonomyces carpophilus است که باعث سوراخ شدن برگ درخت می شود. البته در برخی موارد میوه نیز مورد حمله قرار گرفته و لکه هایی بر روی آن دیده می شود.

✅ برای مقابله با ابن بیماری لازم است تا برگ های آلوده هرس شده و سمپاشی 4 گانه بردوفیکس صورت گیرد. همچنین توصیه می شود تا ابزار هرس نیز به صورت کامل ضدعفونی شود.

سفیدک نمدی هلو و درختان هسته دار

 سفیدک نمدی هلو و درختان هسته دارممکن است در طول سال رخ دهد اما نشانه های آن در فصل بهار و تابستان مشهود است. علائم بیماری اغلب به صورت سفیدک هایی بر روی برگ و گاهی نیز بر روی میوه می باشد. قارچ Sphaerotheca pannosa عامل این بیماری می باشد.

✅ برای مبارزه با این عامل قارچی  باید نهال های سالم را در زمین کاشت و از قارچ کش های قوی بهره برد. از سوی دیگر هر اندازه رطوبت کمتر باشد، رشد این قارچ ها نیز کمتر است.

پوسیدگی قهوه ای درختان میوه هسته دار

بیماری پوسیدگی قهوه ای درختان میوه هسته دار اغلب در محیط های خشک رخ می دهد و عامل آن یک نوع قارچ به نام Monilia fructigena

است که شکوفه ها را درگیر می نماید. معمولا چند هفته قبل از برداشت بیماری خود را نشان داده و از کیفیت محصول می کاهد. 

✅ برای مقابله با این بیماری لازم است تا شاخه های آلوده هرس شوند و حتما دو تا 3 هفته قبل از برداشت محصول سمپاشی با قارچ کش زیر نظر کارشناس صورت گیرد.

شانکر سیتوسپورایی درختان میوه هسته دار

بیماری شانکر سیتوسپورایی درختان میوه هسته دار عموما به تنه های قطور درخت ها حمله می نماید و پوست آنها را چروکیده می کند. قارچ عامل بیماری گیاهی شانکر سیتوسپورای  Cytospora persoonii است و شکل جنسی آن Leucostoma persoonii می باشد.در این بیماری صمغی ترشح می شود که به مرور باعث خشک شدن درخت خواهد شد.

✅ عامل بیماری فوق باکتری بوده و برای جلوگیری از آن باید از سموم خاص استفاده نمود.

معرفی برخی آفات درختان میوه هسته دار

در زیر می توانید برخی از آفات درختان میوه هسته دار را مطالعه نمایید

سرشاخه خوار هلو

آفت سرشاخه خوار هلو Anarsia lineatella شبیه به پروانه می باشد که بر روی بال های آن لکه های تیره وجود دارد. آفت مذکور از غنچه ها و جوانه های باز تغذیه می نماید.

✅ برای مقابله با این آفت باید نهال ها در محیط مناسب از پیش کاشته شوند و در فصل تابستان نیز از حشره کش ها برای معدون نمودن آنها استفاده کرد.

سرخرطومی های گیلاس و آلبالو

آفت سرخرطومی های گیلاس و آلبالو Rhynchites auratus گل و غنچه را تحت تاثیر قرار می دهد. آفت مذکور به صورت عنکبوت با بدنی تیره رنگ است

✅ برای مبارزه با آن نیز می توانید از سموم آفت کش استفاده نمایید.این آفت از بخش گوشتی میوه تغذیه می نماید لذا میوه ها دارای کیفیت کمتری است.

شپشک سفید هلو

آفت شپشک سفید هلو Pseudaulacaspis pentagona به راحتی ریشه و تنه درختان را در بر می گیرد و از صمغ آنها استفاده می کند.

✅ برای مقابله با آنها لازم است تا نهال ها در دو مرحله سم پاشی شوند. مرحله اول در فصل تابستان  و مرحله دوم در فصل تابستان .

زنبور گوجه

آفت زنبور گوجه Hoplocampa flava اغلب به هسته میوه ها و میوه آنها حمله می نماید و از شیره آنها تغذیه می نماید.لذا پروسه رشد میوه تکمیل نمی شود و میوه ها به صورت کال می ریزند.

✅ برای مبارزه با آن نیز می توانید از کودهای دیازینون و گوزاتیون استفاده نمایید.برای مقابله با آفت مذکور توصیه می شود تا حتما از واریته های سالم و پیش کاشت شده استفاده شود و در زمان مشاهده آفت از سموم و کودهای کالیپسو استفاده نمود.

زنبور مغزخوار بادام

آفت زنبور مغزخوار بادام Eurytoma amygdali نیز می تواند محصولات شما را به صورت کامل از بین ببرد. از لحاظ ظاهری، کرم های فوق بسیار مشکی و شفاف می باشند و تا 11 ماه نیز داخل مغز میوه ها زنده می مانند.

✅ برای مبارزه با این آفت لازم است تا میوه های آسیب دیده به صورت کامل سوزانده شوند.

کرم آلو

کرم آلو Grapholita funebrana از دیگر آفت هایی است که می تواند درختان هسته دار را درگیر نماید. این کرم در واقع یک نوع پروانه می باشد که دارای رنگ خاکستری تیره ای است. لارو های آن به درون میوه نفوذ نموده و از آن تغذیه می نمایند. برای مبارزه با این آفت لازم است تا از کودهای شیمیایی و آفت کش های قوی استفاده نمود. اگر متوجه شدید که درختان شما با این آفت درگیر هستند، لازم است تا روزی دو بار سمپاشی گردند.

شته هلو

شته ها یکی دیگر از آفات درختان میوه هسته دار، می باشند که آفت های زیانباری است که باغداران با آن روبرو هستند. این آفت اغلب برگ های گیاهان را درگیر می نماید و پشت برگها وجود دارد. شته ها به رنگ سبز هستند و از صمغ برگ ها استفاده می کنند. اما موردی که وجود دارد، این موضوع است که می توانند عامل انتقال انواع میکروب ها باشند. برای مقابله با این آفت می توان از مگس ها و کفشدوزک ها کمک گرفت که به سرعت مزرعه را پاکسازی می نمایند اما برای مقابله شیمیایی نیز می توان از شته کش های دارای متاسیستوکس استفاده نمود که اثرات ماندگاری دارند.

مگس گیلاس

یکی از آفت های رایج درختان گیلاس، مگس گیلاس Rhagoletis cerasi است که لارو آن داخل میوه است و از بخش های گوشتی تغذیه می نماید. مگس های فوق کاملا به رنگ زرد می باشند و از همین رو بسیاری از حشره خوار ها را جذب می نمایند. البته می توان به روش های شیمیایی نیز با این آفت مبارزه نمود. برای این مورد بهتر است تا از محلول های پروتئین هیدرولیزات استفاده نمود و سه بار در طول روز باغ ها را سم پاشی نمود.

کرم سفید ریشه

کرم سفید رشته Polyphylla olivieri نیز می تواند به راحتی ریشه درختان و نهال های شما را از بین ببرد. این کرم به رنگ قهوه ای است و از ریشه گیاهان تغذیه می نماید و چنانچه بیماری سریعا شناسایی نشود به راحتی نهال خشک می شود. از بین بردن علف های هرز، شخم زنی و ریختن شن در اطراف ریشه می تواند از رشد آنها جلوگیری نماد اما برای مقابله شیمیایی باید از سموم دیازینون بهره برد.

---

پیشنهاد اگری راز

---

جمع بندی

در این مقاله برخی از مهمترین آفات و بیماریهای درختان میوه هسته دار معرفی شده‌اند. به صورت کلی، بهترین راه محافظت از محصولات گوجه فرنگی، کاشت بذر سالم و اصلاح شده، بررسی دوره‌ای خاک و رطوبت محیط و استفاده از سموم و کودهای شیمیایی مناسب می باشد.

منابع

• https://extension.okstate.edu/fact-sheets/common-diseases-of-stone-fruit-trees-and-their-control.html
• https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-1-4020-8571-0_1

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

  **اگری راز ،راز رویش ها**

نقش و عملکرد عنصر آهن بر رشد گياهان 

مقدمه

عنصر آهن به عنوان عنصر ضروری ریز مغذی برای همه گیاهان محسوب می شود. گیاهان برای سالم ماندن فقط به مقدار کمی آهن نیاز دارند ، اما این مقدار اندک، بسیار مهم است. گیاهان آهن را به شکل یون­های دو و سه ظرفیتی جذب می­نمایند. مقدار آهن در خاک ها به طور متوسط 8/3 درصد تخمین زده می شود. اما با این وجود در دسترس بودن آهن بستگی، به PH محیط رشد گیاه دارد. در صورتی که pH محیط رشد گیاه بیش از 6.5 باشد، آهن به شکلی Fe3+ تبدیل می شود که در دسترس گیاه نیست و باعث کمبود آهن در گیاه می شود.

نقش و عملکرد عنصر آهن بر رشد گياهان 

عنصر آهن از چندین آنزیم و رنگدانه تشکیل شده و عنصر ضروری است و عملکرد آن بر رشد گياهان بسیار مهم است و به کاهش نیترات، سولفات و تولید انرژی در گیاه کمک می کند. اگرچه آهن در سنتز کلروفیل (رنگدانه سبز رنگ برگها) استفاده نمی شود، اما برای تشکیل کلروفیل ضروری است. آهن در ترکیب ساختمانی مولکول های دارای هِم مانند: پورفیرین، سیتوکروم و مولکول های فاقد هِم مانند: فرودوکسین و پروتئین های آهن-گوگرد وجود دارد که در واکنش های اکسیداسیون و احیا تنفسی و فتوسنتز نقش دارند. همچنین، آهن در سیستم های آنزیمی، ستوکروم اکسیداز، کاتالاز، پراکسیداز، کاتالاز، پراکسیداز، اکونیتاز، غیراشباع کردن اسید های چرب و… شرکت می کند. بنابراین آهن در فتوسنتز، تنفس، حرکت اکسیژن، تثبیت نیتروژن، حفظ کلروپلاست و تشکیل کلروفیل در گیاه نقش اساسی دارد.

علائم کمبود آهن در گیاه

علائم كمبود عنصر آهن در گیاه, بيشتر به صورت کلروز در برگهاي جوان بروز مي نمايد، به عنـوان يكي از نارسايي هاي مهــم تغذيه اي در گياهان به ويژه در شـرايط خاكهـا ي آهكـي مطرح است و به شدت عملكرد وكيفيت محصول آنها را تحت تاثير قرار ميدهـد. از جمله گياهان حساس به كمبود آهـن مـي توان سيب، به، هلو، گلابي، زردآلو، انگـور، گـردو، مركبـات، آووكادو، موز، جو، لوبيا، پنبه، بادام زميني، سيب زميني، سـويا، سبزيجات وگياهان زينتي را نام برد. علائم کمبود آهن در جوان ترین برگ ها به صورت زردی بین رگبرگی و سرانجام در پهنک برگ به رنگ زرد و حتی سفید بروز می کند. این نشانه ها معمولا می توانند در مراحل مختلف رشد مانند جوانه زنی، رشد رویشی و مراحل زایشی بروز کنند.کمبود آهن با کاهش کلروفیل و آسیب به واکنش های اکسیداسیون و احیا به فتوسنتز آسیب می زند.كمبود آهن از فعاليت آنزيم ايزو پراكسيداز كه پليمر كردن تركيبات فنولي حلقوي و زنجيري را به سوبرين كاتاليز ميكند، ممانعت مينمايد. اين اثر ممكن است درصدمه زدن به تشكيل ديواره سلولزي سلولهاي بشره ريشه و در تراكم بعضي از تركيبات فنولي در ريشه هاي مبتلا به كمبود آهن يك نقش اضافي بازي كند.

البته باید به این نکته توجه داشت كه تنها كمبود عنصر آهن به زردي برگ منجر نمي شود كمبود ازت، گوگرد، منيزيم و برخي عناصر غذايي ديگر، بعضي آفات و بيماري ها يا نور كم در مواردي به پريدگي رنگ برگ مي انجامد.

مهمترین علت کمبود آهن در ایران

مهمترین علت کمبود آهن در ایران ، زيادي بي كربنـات در محلول خاك است. اغلب خاكهاي ايـران حـاوي مقـدار قابـل تـوجهي آهـك هستند، آبياري سنگين، فشردگي و يـا هراقدام كه تهويه اينگونه خاكهــا را كـاهش دهد، منجر به افزايش غلظت دي اكسيدكربن درخـاك و بـه دنبـال آن افزايــــش بيكربنات ميشود. بی کربنات تولید شده، خاصیت «بافری» دارد. بدین معنی که با جلوگیری نسبی از کاهش pH در اطراف ریشه از حلالیت بیشتر ترکیبات آهن دار و قابلیت جذب آهن کاسته می شود و موجب کمبود آهن در گیاه می شود.

تشخیص کمبود آهن و منگنز از یکدیگر

تشخیص کمبود آهن و کمبود منگنز از یکدیگر دشوار است. و حتی ممکن است کمبود منگنز با کمبود عنصر آهن اشتباه گرفته شود. هر دو عنصر کمیاب هستند و فرآیندهای مهم را در گیاه تسهیل می کنند. در صورت کمبود منگنز، برگهای جوان به سمت بالا روشن تر می شوند و سپس لکه های قهوه ای ظاهر می شود. رگبرگ اصلی و فرعی به صورت نواری پهن به رنگ سبز ظاهر می‌شوند که بیشتر حالت لکه لکه‌ای به برگ می‌دهند. در کمبود منگنز ، لبه های برگ سبز می مانند. در صورت کمبود آهن، برگهای بالایی کاملاً زرد می شوند. فقط رگبرگها سبز می مانند ولی هیچ نقطه قهوه ای وجود ندارد.

درمان کمبود عنصرآهن در گیاه

هنگامی که کمبود آهن مشخص می شود، می توان آن را در کوتاه مدت با استفاده از محلول پاشی آهن درمان کرد .بنابراین ساده ترین و موثرترین استراتژی برای رفع موقت کمبود آهن استفاده از اسپری های برگی است.

 اما بهترین روش، پیشگیری است. بنابراین شما باید ابتدا علت واقعی کمبود را شناسایی کرده و آن را درمان کند تا از بروز مشکل در آینده جلوگیری شود.

اغلب، کمبود آهن نشان دهنده عدم تامین کافی عنصر آهن است. همچنین ممکن است مربوط به شرایط مختلفی باشد که ممکن است در دسترس بودن آهن تأثیر بگذارد. به عنوان مثال: سطوح کربنات در خاک، شوری، رطوبت خاک، دمای پایین، غلظت عناصر دیگر (مانند عناصر ریز رقابتی ، فسفر ، کلسیم) و غیره…

همچنین مصرف بي رويه و بيش از نياز كودهايي همچـون فسـفات آمونيـوم، به ويژه تحت شرايط خاكهاي آهكي، شدت كمبود ساير عناصر كم مصرف همچون آهــن، روي ، منگنـز و مــس را در ايــن خاكهـا افـزايش داده اسـت

PH محیط کشت را می توان با اسیدی کردن آب آبیاری و یا استفاده از کودی با اسیدیته بالاتری کاهش داد. از آنجا که ممکن است چند هفته طول بکشد تا مشکل برطرف شود، از آهن کلاته می توان برای سبز شدن سریع گیاهان استفاده کرد. موثرترین عامل کلات کننده آهنEDDHA  است. با این حال، آهنDTPA  تقریبا به همان خوبی است.

جهت رفع کمبود عنصر آهن در گیاهان می توان از کود آهن استفاده کرد. کود آهن به شکل و روشهای مختلف می توان استفاده کرد. کود های آهن معمولا از طریق محلول پاشی به گیاهان و خاک اضافه می شوند. کود آهن را می توان به صورت سولفات سدیم یا کلات آهن استفاده کرد.

در چه موارد از کود آهن استفاده کنیم ؟

برای مصرف کود آهن فقط باید توجه داشته باشید که میتوانید در دو مرحله از آن استفاد کنید

• تقویت و پیشگیری
• درمان گیاه و رفع کمبود ناشی از عنصر آهن

که سبب بالا رفتن مقاومت گیاه ،افزایش فتوسنتز ،افزایش میزان رشد ،افزایش میزان گلدهی ،افزایش جوانه زایی و پهن شدن برگ و …… می شود.

انواع کود آهن شیمیایی

1-سولفات آهن (FeSO4)

کود سولفات آهن حاوی حدود 20 درصد عنصر آهن است. این کود ارزان است و عمدتا بصورت محلول پاشی استفاده می شود. اگر روی خاک اعمال شود ، اغلب بی اثر است ، به ویژه در pH بالای 7 ، زیرا آهن آن به سرعت به Fe3+ تبدیل می شود و به عنوان یکی از اکسیدهای آهن رسوب می کند. بنابراین از آنجایی اکثر خاکهای زراعی ایران آهکی است و مصرف سولفات آهن در این خاکها موجب تثبیت سریع آن و تبدیل آن به فرمهای غیر قابل جذب می گردد، لذا مصرف خاکی آن بجز به صورت موضعی توصیه نمی گردد.

2-کلات آهن

کلات ها ترکیباتی آلی هستند که یون های فلزی (آهن) را تثبیت می کنند و آنها را از اکسیداسیون و رسوب محافظت می کنن

کلات های آهن از سه جزء تشکیل شده است:

• یونهای Fe3+
• مجموعه ای مانند: EDTA ، DTPA ، EDDHA، اسیدهای آمینه، اسیدهای هیومیک فولویک، سیترات،
• یونهای سدیم (Na+) یا آمونیوم (NH4+)

3-Fe-EDTA

این کودها دارای ۶ در صد عنصر آهن بوده و توصیه می شود که به صورت محلول پاشی استفاده شود. سبب رشد هر چه بهتر گیاهان می شوند. این کلات آهن در pH پایین و نزدیک به 6 پایدار است. ولی در ph بیش از 6.5 اثر بخشی ندارد، بنابراین این کلات در خاکهای قلیایی بی اثر است. این کلات همچنین تمایل زیادی به کلسیم دارد ، بنابراین توصیه می شود از آن در خاکها یا آبهای غنی از کلسیم استفاده نکنید.

4-Fe-DTPA

این کود کلات آهن در pH برابر 7.0 و خنثی پایدار است. و برعکس کود کلات آهن Fe-EDTA تمایلی به انجام واکنش با کلسیم و جایگزینی آن با آهن ندارد.

نکات مهم و کاربردی در رابطه با عنصر آهن

کودهای  EDTA و DTPA هرچند مي توانند محتوای مقدار زیادی آهن تا حد 15 % باشند و از نظر قيمت به مراتب ارزان مي باشند، اما اين درصد بالاي آهن را نميتوانند بطور كامل در محيط هاي قليائي خاكهای ایران بصورت محلول حفظ كرده و آنگاه در اختيار گياه قرار دهند و در اين شرايط قليائي تحت تاثير شوك كلسيم، منيزيم و يا فسفات، آهن بصورت هيدروكسيد نامحلول رسوب مي كند. این کلات آهن با این دو بنیان بیشتر در محلول پاشی برگی کاربرد دارد.

Fe-EDDHA: این کلات در pH تا 11.0 پایدار است ، اما گران ترین کلات آهن موجود محسوب می شود.

به ترتیب کود کلات آهن EDDHA سپسDTPA  و پس از آن EDTA، کود سولفات آهن و کود نیترات آهن از نظر اثربخشی و کارایی عملکرد بهتری دارند. در خاک های قلیایی، که کاهش سطح pH به سختی دشوار است، توصیه می شود از کلات های آهن پایدارتر مانند EDDHA استفاده کنید. همچنین برای اثربخشی بهتر کودهای کلات، زمانی که خاک خشک می باشد نسبت به اضافه کردن کود اقدام نمایید. این کودها فقط به صورت مصرف خاکی و یا به صورت استفاده در آبیاری تحت فشار در درختان و زراعتهایی که به صورت نواری آبیاری میشوند، توصیه میگردد و استفاده از آنها به صورت محلول پاشی موثر نخواهد بود زیرا این کودها در اثر نور تجزیه می شوند.

ویژگی های کلات آهن ارتو ارتو

در ساختار آهن کلاته شده مصرفی خاکی, برای اینکه بتوان اهن را به فرم قابل جذب برای گیاه تبدیل کرد باید پیوند شیمیایی بین آهن و عامل کلات کننده ایجاد شود.

برای کلات  EDDHA این پیوند ها شامل ایزومر ارتو-ارتو و ایزومر ارتو-پارا می‌باشد. مقدار ارتو-ارتو و اورتو-پارا در یک محصول کلات شده بسیار مهم است. به عبارت دیگر تاثیر آهن کلات شده از طریق ایزومر ارتو-ارتو و ایزومر ارتو-پارا ارزیابی می‌گردد. در ایزومر ارتو-پارا اهن با 5 اتصال به عامل کلات کننده متصل شده به همین دلیل به سرعت اهن را برای ریشه آزاد می‌کند.

در حالت ارتو ارتو، عنصر آهن با 6 اتصال به عامل کلات کننده متصل شده و این حالت سبب شده آهن کاملا محلول در آب باشد, رسوب نکند و مدت بیشتری در خاک باقی بماند, در این صورت گیاه فرصت بیشتری دارد تا آهن را به راحتی جذب کند.

ویژگی های ایزومر ارتو-ارتو

1. موثر در پایداری آهن: این شکل از آهن خیلی با ثبات است و باعث ذخیره طولانی مدت در خاک می‌شود.
2. تاثیر طولانی مدت آهن: در طول مدت زمان طولانی, آهن را در اختیار گیاه قرار می‌دهد.

سکوسترین های آهن غالبا از نوع EDDHA  می باشد. کلات های آهن FeEDDHA  که دارای مخلوطی از ایزومرهای ارتو-ارتو، ارتو-پارا، پارا-پارا است که در این میان ایزومرهای ارتو-ارتو بیشترین قابلیت جذب را برای گیاه دارد.

نوع پارا-پارا قابلیت تولید آن بسیار کم بوده و با آهن کمپلکسی ندارد و نقش کودی ندارد.

ویژگی های ایزومر ارتو-پارا

1. شروع تاثیر عنصر آهن: به سرعت آهن را در اختیار ریشه قرار می‌دهد.
2. موثر در تحریک آهن: آهن را در خاک قابل حرکت می‌کند و آن را در دسترس گیاه قرار می‌دهد.

---

پیشنهاد اگری راز

تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی کشاورزی به شما پیشنهاد میکند که در زمان مشاهده یا قبل کمبود آهن از این کودها بصورت محلول پاشی یا آبیاری استفاده کنید.

	بر روی محصولات پیشنهادی کلیک کنید
	?
	آهن اکتیو آیرون کرسنت چین -آهن بافر اسپانیا- آهن مانفر مش بلژیک
	آهن مجتنا -آهن مایع پرهام-آهن مستر ایرون

---

منابع

• https://web.extension.illinois.edu/focus/index.cfm?problem=chlorosis
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4734556/
• https://agrilib.areeo.ac.ir/book_5196.pdf
• https://www.trees.com/gardening-and-landscaping/chelated-iron
• https://www.pthorticulture.com/en/training-center/benefits-of-using-iron-chelates/
• https://www.pthorticulture.com/en/training-center/role-of-iron-in-plant-culture/
• https://edis.ifas.ufl.edu/publication/SS555
• file:///C:/Users/Tahmasebi/Downloads/3721394H0104.pdf
• https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%D9%87%D9%86

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

  **اگری راز ،راز رویش ها**

تنش شوری در گیاهان به معنای وجود نمک زیاد در خاک است که رشد گیاه را محدود می کند. از عوامل ایجاد کننده تنش شوری در گیاهان می توان به شوری خاک، آبیاری با زهکشی ضعیف و آب شور اشاره کرد. تنش شوری باعث بروز مشکلات فیزیولوژیکی، متابولیکی، کاهش رشد و نمو ، جوانه زنی،قدرت، کمیت و کیفیت گیاه می شود و یک تهدید جدی برای محصولات کشاورزی به شمار می رود.

محصولات ضد شوری پیشنهادی:

• تریتاسول کلسیم برند پرهام
• تریتاسول سالت لاس برند پرهام
• دیسال کا برند نواگرو ایتالیا
• کنتراسال(پلی سولفید کلسیم) برند اگرونایک

برای تهیه این محصولات به صورت خرده و عمده و مشاوره رایگان و سوال از مهندس کشاورزی، با شماره تماس های 09175392010 و 09108622010 در تماس باشید. شما می توانید تصاویر آفات گیاهان و درختان خود را در شبکه های اجتماعی مختلف برای ما ارسال کنید تا مهندس کشاورزی نوع آفت را تشخیص داده و سموم موثر را به شما معرفی کند.

تنش شوری چیست

شوری زمانی اتفاق می افتد که  pH و Ec در آب یا خاک زراعی بیش از حد افزایش پیدا کند و مواد موثره کودها و سموم سریعا در این خاک ها یا آب ها بلوکه شوند. تاثیر تنش شوری تنها به یک مرحله خاص از رشد گیاهان محدود نمی شود؛ بلکه در تمام سیکل رشد گیاهان اثر گذار بوده و در نهایت به کاهش عملکرد محصول منجر می شود.

با شور شدن خاک تجمع بیش از حد نمک های محلول در آب ایجاد می شود. نمک های محلول به طور معمول شامل نمک طعام  NaCl است؛ ولی ترکیبات مختلف مانند بور، سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، سولفات ها، کلرید ها، کربوهیدرات ها و بی کربنات ها را نیز شامل می شود. در بین کاتیون ها، سدیم رابطه مستقیم با شوری دارد. عمده تاثیر تنش شوری خاک بر گیاهان، در توانایی جذب آب است که حتی با وجود رطوبت کافی خاک، گیاه به دلیل عدم توانایی در جذب آب کافی دچار سوختگی و مردن می شود.

نمک بیشتر از هر عنصر دیگری به گیاه خسارت وارد می کند. شناسایی ارقام مقاوم به شوری راهکار مناسبی برای جلوگیری از خسارت است. سازگاری با نمک مجموعه ای از فرایندهای پیچیده می باشد. شوری خاک روی فرایندهایی مانند محتوای آب، رنگدانه ها، چربی ها، جذب مواد مغذی و متابولیسم گیاهان اثر می گذارد.

طبقه بندی خاک های شور

معیار	خاک غیرشور	خاک شور	خاک شور-سدیمی	خاک سدیمی
EC	4>	4  >	4  >	4>
SAR	13 >	13 >	13 >	13 >
ESP	15 <	15 <	15  >	15  >
PH	8/5 <	8/5 ≥	8/5≥	(10-9) 5/8 <
شرایط فیزیکی	طبیعی	طبیعی	متغیر	ضعیف
رنگ	طبیعی	روشن-سفید	سفید-خاکستری	تیره-سیاه

رایج ترین علت های شوری خاک چیست؟

1. شوری ذاتی خاک (هوازدگی سنگ ها، مواد اولیه)
2. آبیاری با آب غنی از نمک، که باعث افزایش میزان نمک در زمین می شود.
3. محدودیت زهکشی و بالا آمدن سطح آب
4. تبخیر سطحی و تعرق گیاه
5. استفاده بیش از حد و ناصحیح از کودها (کودهای شیمیایی کشاورزی)
6. ریختن نمک صنعتی بر روی خاک
7. نسبت کم بارندگی به تبخیر
8. استفاده از لجن فاضلاب
9. آب و هوای خشک و بارش کم باران
10. انتقال نمک خاک های شور مناطق مجاور به کمک باد
11. استخراج بیش از حد آب شیرین
12. بالا آمدن سطح آب های زیرزمینی و انتقال املاح آن ها به طور مستقیم همراه با آب و یا صعود شفریه آب در خاک

اثرات شوری در گیاه و خاک 

1. متوقف شدن باردهی گیاه و کند شدن رشد آن
2. کمبود کلروفیل و زرد و بی‌ رنگ شدن
3. ریختن گل‌ های گیاه
4. خشک و بدرنگ شدن اطراف برگ‌ ها
5. عدم رشد کامل و یکنواخت در سطح مزرعه و باغ
6. رنگ سبز تیره متمایل به بنفش که ناشی از PH بالا و درنتیجه، کمبود غذایی است.
7. ضعیف شدن ساقه‌ی گیاه از مهمترین علائم تشخیص تنش شوری خاک در گیاهان است.

تنش شوری موجب تغییرات شیمیایی، فیزیولوژیک و مورفولوژیک متعدد در گیاهان می شود. این تنش رشد، فتوسنتز، سنتز پروتئین، متابولیسم لیپیدها، تنفس و تولید انرژی را تحت تأثیر قرار می دهد. از طرفی خسارت شوری در گیاهان با کاهش پتانسیل آب در محیط رشد ریشه، سبب محدودیت جذب آب توسط ریشه می گردد.

کاهش میزان رشد در شرایط تنش شوری می تواند به دلیل اختلال در فرآیندهای دخیل در تولید انرژی در گیاهان مثل فتوسنتز، تنفس و مهار گسترش یا تقسیم سلولی می باشد.

آسیب های ناشی از افزایش شوری

1. از دست دادن تنوع زیستی و اختلال در اکوسیستم  کاهش عملکرد محصول و بهره وری محصول در زمین های شور
2. بیابان زایی زمین های مزرعه که قبلا زراعی بودند.
3. افزایش تعداد گیاهان مرده و در حال مرگ
4. افزایش خطر فرسایش خاک به دلیل از بین رفتن پوشش گیاهی
5. آلودگی آب آشامیدنی
6. کاهش فعالیت بیولوژیکی خاک به دلیل بالا آمدن سطح آب شور
7. به علت فرسایش مواد خاک، ظرفیت ذخیره سای مخازن آب کاهش می یابد.

بهترین راه حل جلوگیری از شور شدن خاک

اساس پیشگیری از تنش شوری در خاک، جلوگیری از نفوذ بیش از حد نمک است. اگرچه گیاهان به مقدار مشخصی نمک نیاز دارند، اما نیازهای آنها در مقایسه با محتوای خاک های تحت تأثیر نمک اندک است. در اینجا چند روش معمول برای جلوگیری از شور شدن خاک ذکر شده است.

• بهینه سازی آبیاری (مصرف آب شور را کاهش دهید، آبیاری قطره ای انجام دهید، از آب نمک زده، بازیافت شده، برداشت شده از باران و آبیاری بیش از حد استفاده نکنید)
• برای حفظ رطوبت و کاهش آبیاری، مواد آلی و کود را اضافه کنید.
• از خاک ورزی عمیق ماشین آلات سنگین خودداری کنید تا نمک های خاک را به ناحیه ریشه منتقل نکنید، که باعث شور شدن می شود.
• برای محافظت از سطح زمین از محصولات پوششی یا مالچ استفاده کنید.
• به عنوان یک اقدام پیشگیرانه،  Crop Monitoring امکان ردیابی وضعیت پوشش گیاهی در مزرعه و شناسایی مناطق با پوشش گیاهی کمیاب یا سطح برهنه زمین را فراهم می آورد.
• به این نکته توجه داشته باشید که در صورتی که خاک به صورت مداوم، بیش از اندازه و نامناسب در معرض کود ضد شوری قرار بگیرد، دچار خستگی و فرسایش خواهد شد و وضع را حتی از آنچه که هست نیز وخیم‌ تر خواهد کرد.

بهترین راه های مدیریت خاک های مبتلا به شوری

عملیات شیمیایی در تنش شوری : 1-تغذیه مناسب گیاهان 2-استفاده از هورمون های رشد ریشه 3-استفاده از اصلاح کننده های سدیم

عملیات مکانیکی 1-آبشویی 2-زهکشی 3-زیرشکنی 4-مالچ (خاکپوشی) زیر شکنی  

عملیات زراعی 1-مصرف انواع کودهای آلی 2-کشت بذر در بستر مناسب 3-انتخاب محصول متحمل به شوری 4-شورورزی

روش های اندازه گیری شوری خاک

رایج ترین روش اندازه گیری شوری خاک، اندازه گیری غلظت نمک براساس قابلیت هدایت الکتریکی (EC)  عصاره اشباع محلول آب و خاک می باشد. همچنین در آزمایشگاه ها میزان نمک خاک را با اندازه گیری کل مواد جامد محلول در نمونه اندازه گیری می کنند.

اندازه گیری شوری خاک به وسیله نقشه برداری میدانی (با استفاده از GPS )

مزیت استفاده از ضد شوری

استفاده از ضد شوری ها در باغ باعث افزایش ظرفیت تبادل کاتیونی خاک، افزایش ظرفیت نگهداری و رها سازی عناصر غذایی، کاهش آبشویی عناصر غذایی و تشکیل کلات عناصر غذایی می شود.

واكنش گياه به مصرف كود در خاك هاي با شوري كم تا متوسط 10 (m/dS ) به احتمال زياد مثبت است (در صورت وجود كمبود عنصر غذايي مورد نظر)؛ وليكن در شوري هاي شديد، شدت تنش شوري ممكن است منجر به كاهش عملكرد محصول و عدم كارآيي كوددهي گردند. البته، نوع گياه، نوع كود مصرفي و مديريت زراعي نيز بر آن اثرگذار مي باشند.

مکانیزیم اثر ضد شوری پلی سولفید کلسیم

پلی سولفید کلسیم همزمان شوری و قلیایی خاک را کنترل می کند. کلسیم موجود در ترکیب باعث می شود سدیم خاک متعادل شود؛ با خنثی کردن سدیم، شوری خاک از بین می رود. از طرفی به خاطر وجود پایه گوگردی در ترکیب پلی سولفید کلسیم، PH خاک قلیایی پایین آمده (اسیدی) و خاک سبک می شود؛ در نتیجه جذب عناصری مانند آهن، روی، منگنز افزایش می یابد. بنابراین برای ضدشوری استفاده از کودهای حاوی پلی سولفید کلسیم توصیه می شود. در ضمن برای از بین بردن شوری، 1 الی 2 مرتبه آبیاری سنگین در زمستان توصیه می شود؛ به علت خواب ریشه گیاه، این کار باعث شسته شدن املاح موجود در خاک می شود.

پیشنهاد اگری راز

تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی کشاورزی به شما پیشنهاد می کند که قبل از کاشت محصولات خود در زمین، آزمایش خاک را انجام داده و در صورت لزوم از محصولات ضد شوری استفاده کنید تا دیگر نگران باغ یا مزارع خود نباشید.

منابع

• https://eos.com/blog/soil-salinization/

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

  **اگری راز ، راز رویش ها**

آفتاب سوختگی گیاهان و راههای درمان آن

مقدمه

همانطور که پوست انسان در آفتاب یا سرمای شدید دچار آفتاب سوختگی می‌شود، درختان و محصولات کشاورزی ممکن است به تنش آفتاب واکنش نشان دهند و دچار سوختگی‌ شوند. عارضه ی این مشکل عموما بعلت  قرار گرفتن تنه درختان جوان در معرض پرتوهای خورشیدی و دمای بالا ایجاد شده و سبب آسیب رساندن به بافت کامبیوم گیاه می شود. آفتاب سوختگی به دو دسته ی تابستانه و زمستانه  تقسیم می شود. آفتاب سوختگی تابستانه آسیبی است که در اثر درجه حرارت بالا و در تابستان اتفاق می افتد و بالعکس آفتاب سوختگی زمستانه در اثر درجه حرارت پایین و در زمستان مشاهده می شود. علیرغم تفاوت در علت ایجاد این دو نوع آفتاب سوختگی در هر دو نوع، بافت‌های زنده یکسانی در تنه درخت و شاخه ها آسیب می‌بینند

در طی فرآیند تعرق، گیاهان از طریق اندام‌های هوایی مقداری از آب خود را از دست می‌دهند؛ در نتیجه گیاهان در دماهای بالاتر به آب بیشتری نیاز دارند تا دچار آفتاب سوختگی نشوند. 
آفتاب سوختگی باعث می‌شود بافت پوست و کامبیوم از بین رفته و از گیاه جدا شود، در این وضعیت حشرات چوب‌خوار، قارچ‌های بیماری‌زا یا قارچ‌های عامل پوسیدگی چوب، به مناطق آسیب دیده حمله می‌کنند و تدریجاً به بافت‌های سالم پیشروی می‌کنند.
آفتاب سوختگی در میوه‌ها باعث چروکیدگی یا ایجاد لکه روی میوه می‌شود. قسمت آفتاب سوخته در معرض هوای گرم، خشک و نازک شده و تبدیل به محل رشد قارچ‌ها می گردد.

علل آفتاب سوختگی در کشاورزی

آفتاب سوختگی در گیاهان جوان غالبا زمانی اتفاق می افتد که تنه های درختانی که به شدت نور کم عادت دارند یا ‌در سایه و مناطقی با نورخورشید ملایم‌تر رشد کرده اند مثل گیاهان گلخانه‌ای، به طور ناگهانی در معرض اشعه شدید و مستقیم خورشید قرار بگیرند. درختان جوان با پوست نازک،  مانند درختان میوه، افرا، زبان گنجشک، سیب صحرایی، درخت گیلاس گلدار بیشتر مستعد آفتاب سوختگی هستند.

تنش خشکی نیز احتمال و شدت آن را بالا می برد. در مناطق خشک با تابستان های داغ و آفتابی، احتمال وقوع آفتاب سوختگی شدت می یابد . بهترین زمان کاشت درختان، زمانی است که کاملا غیرفعال و در خواب هستند؛ مثل اواخر زمستان، اوایل بهار یا در پاییز پس از ریزش برگ‌ها. متاسفانه بسیاری از درختان گرمای اواخر بهار یا تابستان کاشته میشوند.‌

در محصولات کشاورزی، در صورت عدم رشد کافی برگ‌ها یا از بین رفتن برگ به علت آلودگی قارچی، آفات و بیماری‌ها میوه ها در معرض تابش شدید آفتاب قرار گرفته و دچار آفتاب سوختگی می شوند.

گاهی نیز بی‌دقتی کارگران در زمان چیدن میوه‌های رسیده، باعث کنده شدن برگ‌ها شده و میوه‌های ریزتر را در معرض تابش مستقیم خورشید قرار می‌دهد.

علائم آفتاب سوختگی تابستانه

آسیب ناشی از علائم آفتاب سوختگی تابستانه و علائم آن، مشابه آفتاب سوختگی زمستانه است و عموما در قسمت جنوبی یا جنوب غربی تنه و شاخه‌ها مشاهده می شود.

آثار آن در درختان بلافاصله قابل مشاهده نیست و ممکن است ماه‌ها پیش از بروز نشانه ها، گیاه دچار آفتاب سوختگی شده باشد. در جریان بروز این عارضه در گیاه ابتدا پوست به رنگ های قرمز تا قهوه ای تغییر رنگ می‌دهد، سپس خشک و سخت شده و به مرور ترک می‌خورد. در این شرایط پوست‌ شروع به ریزش می‌کند.

نشانه های آفتاب سوختگی در گیاهان و درمان آن

آفتاب سوختگی بیشتر بصورت لکه های سفید یا قهوه ای آبسوخته می باشد و باعث خشک شدن و پژمرده شدن گیاه میشود .برای درمان این گیاهان ابتدا آبیاری را بیشتر و قسمتهای سوخته را جدا کنید و از کودهای پتاس بالا استفاده کنید.

نحوه مدیریت و پیشگیری از آفتاب سوختگی

راه های مدیریت و پیشگیری

در وضعیتی که خشکسالی ، چندین منطقه ی مهم کشت در جهان را فرا گرفته است ، دانشمندان به دنبال راه چاره برای مصرف آب کمتر هستند ،یکی از راههای مورد آزمایش ، استفاده از ضد آفتاب برای میوهها و سبزیجات ،به منظور جلوگیری از تنش گرما ، سوختگی و لکه دار شدن پوست محصولات است . این آزمایش ها در استرالیا ، شیلی و اخیرا در کالیفرنیا انجام شده است . نتایج نشان می دهد کاهش تنش و آسیب های ناشی از گرما ، بازده را افزایش می دهد و این امید وجود دارد که ضد آفتاب بتواند با افزایش راندمان مصرف آب ،در حفظ منابع آب و انرژی موثر باشد.

نکته: پوشش درخت باید در اواخر پاییز مورد استفاده قرار گیرد و در بهار بلافاصله بعد از رفع احتمال یخ‌زدگی، برداشته شود. در صورت عدم برداشتن به موقع، این پوشش می‌تواند تبدیل به مکان امنی برای تجمع و تکثیر حشرات و بیماری‌ها تبدیل شود و رشد قطری گیاه را نیز محدود کند.

  درمان آفتاب سوختگی

درمان آفتاب سوختگی بسته به شدت آسیب و میزان سلامت کلی درخت، درخت می‌تواند طی چندسال، منطقه‌ی آسیب‌دیده را با نوعی پینه بپوشاند. پینه ناحیه‌ی جراحت را می‌بندد و از پیشروی عوامل بیماری زا و حشرات جلوگیری می‌کند. برای کمک به گسترش پینه، می‌توانید با دقت پوست مرده یا آویزان شده ی  تنه درخت را از روی قسمت آسیب‌دیده بردارید؛ این کار پناهگاه حشرات را از بین می‌برد و به بهبود ظاهر زخم کمک می‌کند.تحت هیچ شرایطی ناحیه جراحت را با مرهم یا رنگ نپوشانید. این کار تاثیر مثبتی بر این روند ندارد و ممکن است مشکل را نیز حادتر کند. در نهایت پوست از بین رفته و بافت کامبیوم  از چوب زیرین جدا می‌شود.
 بهترین راه درمان درختی با آسیب آفتاب سوختگی، سالم و قوی نگه داشتن درخت با آبیاری مناسب به‌ویژه در گرما و خشکی تابستان و استفاده از کودهای مناسب پس از انجام آزمون های خاک است.

---

پیشنهاد اگری راز

تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی کشاورزی به شما پیشنهاد میکند که قبل از درگیری محصولات خود با آفتاب سوختگی و متحمل شدن ضرر سنگین و ،مقاومت گیاه خود را با تغذیه مناسب و اصولی بالا برده و همچنین برای درمان گیاه خود از کودهای تقویتی استفاده کنید و دیگر نگران باغ یا مزارع خود نباشید .

بر روی محصولات پیشنهادی برای پیشگیری و درمان آفتاب سوختگی کلیک کنید
کود های ضد تنش ?
آمینواسید مش ، نوافول ، تریپتون ، بیوکر ، ویتالین ، آمینو 7 ، مولتی فیدا ،آمینو الترا، ایمپریال
کودتقویتی و ضد تش?
کود فیتو پتاس ، کود فیدوگارد(فسفیت پتاسیم) ، کود آلکسینو منو و دی فسفیت پتاسیم

---

جمع‌بندی

آفتاب سوختگی، آسیب به پوست درخت، برگ، میوه یا سایر قسمت‌های بیرون از خاک گیاه است که غالبا در اثر تابش شدید و مستقیم آفتاب رخ می‌دهد. گرمای هوا و کمبود رطوبت خاک، درختان را مستعد آفتاب سوختگی می‌کند. در نتیجه کاشت درختان در فصل مناسب و محیط استاندارد، تامین رطوبت کافی، سایه، پوشش تنه مناسب، کنترل آفات و هرس کردن به موقع، می‌تواند تاثیر به‌سزایی در پیشگیری از آفتاب سوختگی داشته باشد.

منابع

• http://pubs.cahnrs.wsu.edu/publications/wp-content/uploads/sites/2/publications/fs197e.pdf
• https://www.nbcnews.com/id/wbna25907647
• https://extension.umd.edu/resource/sunburn-damage-flowers

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

  **اگری راز ،راز رویش ها**

اولین مرحله که کشت گوجه را به صورت موفقیت آمیز تضمین خواهد کرد، تهیه بستر و برنامه کودی مناسب است .گوجه یک گیاه بوته ای چند ساله با عمر کوتاه در مناطق معتدل و گرم است. گل های زرد رنگ گوجه فرنگی به صورت خوشه ای بر روی ساقه هایی با طول بیشتر از 2 متر ایجاد می شود. گوجه فرنگی با بسیاری از شرایط آب و هوایی سازگار است. برای پرورش گوجه فرنگی می توان از انواع خاک های لوم شنی و لوم رسی و خاک های غنی از مواد آلی استفاده کرد. بوته های گوجه فرنگی در طول دوره رشد به رطوبت کافی نیاز دارند و آبیاری بیش از حد برای آنها زیان آور است.

توضیحات برنامه کودی گوجه فرنگی

(برنامه کودی گوجه فرنگی) شامل مجموعه ای از کودهای مورد نیاز از ابتدا تا انتهای رشد شامل کود فسفر بالا و …… است؛ اما قبل از هر اقدامی لازم است از باغ، آزمون خاک یا نمونه از برگ گرفته شود ( آماده سازی زمین اصلی). سپس کودهای تجویز شده متناسب با زمین و محصول استفاده شود. با استفاده از این برنامه شما می توانید با کمترین هزینه کیفیت محصول خود را افزایش داده و میزان برداشت محصول را چند برابر کنید.

توصیه کودی اگری راز (گوجه فرنگی)

برای مشاهده محصولات پیشنهادی در جدول ،بر روی اسم محصول کلیک و اطلاعات آن را مشاهده کنید.

زمان	نوع کود	نحوه مصرف	مقدار مصرف
قبل از کاشت	کود مرغی + حیوانی		10-20 تن نسبت 3/2
پس از انتقال نشاء به زمین اصلی	ارگانومیت	آب آبیاری	5 لیتر در هکتار
	اوره فسفات		10 تا 15 کیلوگرم در هکتار
	یومیک 18		5 لیتر در هکتار
	اکتیو روت		1-1.5 لیتر در هکتار
مرحله اولیه رشد	آلکسینو	محلول پاشی	1- 2 لیتر در هزار لیتر آب
	آمینو اسید + میکرو مغذی		–
	آمینوفول + اکتیو الگا		–
	زیمافر		2 – 4 لیتر در هکتار
	20 – 20 – 20	آب آبیاری	10-15 کیلوگرم در هکتار
	اگروهیومیک		2 کیلوگرم در هکتار
	مایع مرغی		یک گالن 20 لیتری در هکتار
قبل از گلدهی	فلاورینگ	محلول پاشی	1-2 لیتر در هزار لیتر آب
	فسفیت پتاسیم مافا		1-2 لیتر در هزار لیتر آب
	کلسیم آکتیماکس		250 – 300 سیسی در 100 لیتر آب
	گوگرد مایع	آب آبیاری	یک گالن 5 لیتری در هکتار
	10-52-10		10 الی 15 کیلوگرم در هکتار
تورم میوه و رنگ پذیری	آمینوفول پارال	محلول پاشی	5 – 7 کیلوگرم در هزار لیتر آب
	جلبک دریایی سی کلپ		700 – 1200 کیلوگرم در هزار لیتر آب
	15-5-30	آب آبیاری	10 کیلوگرم در هکتار
	نیترات کلسیم		15 – 25 کیلوگرم
شروع رسیدگی	12-12-36	آب آبیاری	10 کیلوگرم در هکتار

این برنامه که توسط تیم تخصصی اگری راز انجام شده برای مصارف عمومی در کشاورزی برای یک دوره رشد میباشد .

احتیاط و هشدار: (برنامه کامل تغذیه ای گوجه فرنگی)

• کارخانه تولید کننده و همچنین شرکت اگری راز در قبال استفاده نادرست از ترکیب کود کشاورزی و با سایر عوامل غیر منطبق با دستور العمل های محصول ، هیچگونه مسئولیتی را نمی پذیرد.
• این برنامه(برنامه کودی گوجه فرنگی) بصورت *عمومی* و * سالانه * بوده و انتخاب نوع و میزان کود مورد نیاز به شرایط آب و هوای ناحیه، بافت و خصوصیات شیمیایی خاک و حتی هدف تولید گیاه مورد کاشت بستگی دارد. بنابراین برای اطلاعات کامل ازبرنامه غذایی تخصصی کودی گوجه فرنگی می توانید با کارشناسان فنی اگری راز در ارتباط باشید.

نکات مهم در کوددهی گوجه فرنگی

• برای محلول پاشی از آب با پی اچ مناسب جهت تهیه محلول کود استفاده گردد.
• قبل از محلول پاشی کود مطمئن شوید که محلول کاملا در تانک حل شده باشد.
• در خاک های شور و یا قلیایی همراه با کودها از کاهنده های پی اچ و شوری استفاده گردد.
• از اختلاط کودهای مسی و گوگردی و همچنین کودهای کلسیمی با دیگر کودها پرهیز کنید.

تذکر: در مواقع اختلاط کودهایی که قابلیت اختلاط دارند حتما از کاهنده های پی اچ استفاده گردد.

تذکر: جهت میزان مصرف ترکیبات کودی با کارشناسان فنی اگری راز در ارتباط باشید.

قابل ذکر است که تمامی محصولات در برنامه غذایی ارائه شده توسط کارشناسان فنی تیم را می توانید با بهترین کیفیت در فروشگاه آنلاین اگری راز (خرید اینترنتی کود) تهیه کنید.

  **اگری راز ،راز رویش ها**