انواع بیماریهای گلخانه ای خیار و روش مبارزه با آن
مقدمه
انتخاب کاشت خیار به دلیل داشتن طول دوره رشد کوتاه برای افراد تازه کار گزینه ی مناسبی است فقط کافی است با اصول تغذیه مناسب و کودهای معتبر و قیمت مناسبه فروشگاه آنلاین کشاورزی اگری راز و راهکارهای کنترل آفات و بیماری ها آشنایی داشته باشید.ما در این مقاله سعی بر این داریم که بیماری های مهم گلخانه ای خیار را به شما معرفی کنیم تا محصول نهایی شما کیفیت و بازار پسندی بالایی داشته باشد و در حین حال باکودهای معتبر و قیمت مناسب فروشگاه آنلاین کشاورزی اگری راز به نتیجه دلخواه برسید.
بیماری های قارچی خیار گلخانه ای
قارچ ها باعث بیماری فراوانی در محیط گلخانه میشوند و میتوانند به راحتی به اندام هوایی،برگ و میوه و…خسارت وارد کنند و در صورت پیشرفت بیماری باعث از بین رفتن کامل گیاه شود.
سفیدک داخلی خیار
عامل بیماری Pseudoperonospora Cubensis می باشد که ابتدا علائم در برگهای مسن و به مرور در برگهای جوان ظاهر میشود . لکه های ایجاد شده ،زاویه دار و سبز کم رنگ هستند که در شرایط مرطوب، پودر سفید رنگ در زیر برگ پدیدار میشود.در صورت پیشرفت بیماری،برگ و دیگر قسمتهای گیاه آسیب دیده و ممکن است کل گیاه از بین برود.این بیماری در در شرایط مرطوب و خنک رشد زیادی خواهد داشت اما در حرارت بالا ایجاد میشود.
✅کنترل : استفاده از ارقام مقاوم _ ایجاد تهویه مناسب و حرارت تابشی_از بین بردن علف هرز_استفاده از قارچ کش
سفیدک پودری خیار
عامل بیماری Erysiphe cichoracearum و Sphaerotheca fuliginea می باشد و دو گونه قارچ به نام ایجاد شده که علائم آن واضح و بصورت پودر سفید رنگ در برگ،ساقه و حتی دمبرگ ایجاد میشود .علائم در میوه خیلی کم دیده میشود اما کیفیت خود را از دست خواهد داد.
✅کنترل :مدیریت شرایط محیطی_استفاده از قارچ کش_استفاده از ارقام مقاوم _دما به وسیله سیستم تهویه و مه پاش در 21 درجه شود مانع پیشرفت بیماری میشود.
آنتراکنوز خیار
عامل بیماری colletotrichum orbiculare می باشد .علائم در قسمتهای مختلف گیاه دیده میشود. علائم بصورت لکه های آبسوخته سبز کمرنگ ظاهر میشود و زخم دایره ای شکل و زاویه دار ایجاد میکند که در ابتدا آبسوخته و در نهایت خشک میشود و می ریزد.این بیماری در گلخانه های تهویه کم و آبیاری بیش از حد، به خصوص در دمای بین 21-21 درجه سیلسیوس افزایش میابد.
✅کنترل : در صورت مشاهده آبیاری را کاهش دهید-انجام تهویه مناسب- استفاده از سموم قارچ کش-بذر سالم و عاری از ویروس-رعایت بهداشت محصول
پوسیدگی سیاه خیار
عامل بیماری phomopsis cucurbitae می باشد.علائم این بیماری بصورت شانکر بر روی ساقه،برگ،دمبرگ و پوسیده شدن میوه ظاهر میشود.علائم این بیماری بیشتر در گلخانه دیده میشود.برگهای آلوده دچار پیری زود ردس شده و خشک میشوند همچنین ساقه از بالای محل زخم ایجاد شده خشک میشوند.میوه نرم و به راحتی پوسیده میشود و بوی آن شبیه بوی لیمو میشود.
✅کنترل :ایجاد تهویه مناسب-ضدعفونی خاک گلخانه با سموم تدخینی یا بخار آب-کشت بذر در بستر پاستوریزه-استفاده از قارچ کش زیاد موثر نیست.
پوسیدگی ذغالی خیار
عامل بیماری marcrophomina phaseolina می باشد.قارچ عامل بیماری خاکزاد است و به ریشه،ساقه و میوه حمله میکند .و ایجاد شانکرهای سیاه فرو رفته در گیاهچه ایجاد میکند .این بیماری باعث کوتولگی و پژمردگی بوته میشود.در نزدکی سطح خاک نقاط آبسوخته ایجاد میشود که به سمت ساقه گسترش می یابد.باردهی زیاد گیاه و همچنین تنش آبیاری و شوری خاک باعث تشدید این بیماری میشود.
✅کنترل : جلوگیری از تنش آبی-آبشویی در صورت شور بودن خاک-از بین بردن بقایای گیاهی (شخم)-تناوب سه ساله با خانواده کدوییان
بوته میری خیار
عامل بیماری قارچ هایی مثل قارچ فیتوفترا،قارچ فوزاریوم،قارچ پی تی یوم و قارچ رایزوکتونیا می باشد.از واژه بوته میری زمانی استفاده میکنند که علائم بیماری ها مشابه هم هستند و گیاهچه مورد حمله قرار میگیرد.عامل بیماری بیشتر از طریق بذر آلوده ،بستر بذر یا آب آلوده انتشار می یابد.گیاهچه در سطح خاک یعنی بین ساقه و ریشه آلوده میشود.لکه های ایجاد شده به حالت آبسوخته هستند و باعث مرگ ساقه میشود.
✅کنترل :ضدعفونی خاک-بذر سالم و ضدعفونی شده-استفاده از حشره کش در خاک در مقابله با لارو مگس میوه و گنات های قارچ خوار-استفاده از قارچ های رایج بازار مثل کاربندازیم در خاک و بوته
کپک خاکستری خیار
عامل بیماری botrytis cinerea می باشد .علائم بیماری بصورت کپک سفید متمایل به خاکستری مانند در در بافتهای پیر و مرده ایجاد میشود بافتهای ایجاد شده اغلب بصورت متحدالمرکز می باشند.کپک خاکستری به مدت چند روز تا چند هفته بعد ظاهر میشوند که عموما به این بیماری ،بیماری پنهان نیز میگویند.
✅کنترل :حذف میوه و برگهای آلوده-ضدعفونی گلخانه و ایجاد تهویه مناسب -استفاده از قارچ کش مثل بردوفیکس-
بلایت و لکه برگی خیار
برخی از قارچ های یولوکلادیوم،استمفیلیوم و آلترناریا عامل این بیماری هستند و علائم بیماری در روی برگ نزدیک طوقه بصورت لکه های آبسوخته و حلقه های متحدالمرکز دیده میشود .آبیاری و رطوبت بالا باعث تشدید بیماری میشود .
✅کنترل :استفاده از بذر سالم و ضدعفونی شده-استفاده از قارچ کش
جرب خیار
عامل بیماری Cladosporium cucumerinum می باشد .علائم بیماری بصورت جرب بر روی برگ و ساقه ایجاد میشد اما بیشترین خسارت مربوط به میوه است که باعث ایجاد لکه های آبسوخته به رنگ خاکستری میشود و با تشدید بیماری حفره های ایجاد شده بزرگتر میشود.
✅کنترل :استفاده از ارقام مقاوم-تناوب زراعی-استفاده چند مرحله ای قارچ کش-زهکش مناسب خاک-
کپک سفید خیار
عامل بیماری sclerotinia sclerotirum و s.minor می باشد علائم بیماری در برگ و میوه و ساقه بصورت کپک های سفید رنگ دیده میشود که مانند کپک خاکستری ناشی از عدم مدیریت گلخانه است .اگر میوههای آلوده هنگام بسته بندی جدا نشوند به سرعت بیماری افزایش می یابد.
✅کنترل :ضدعفونی کردن-عدم کشت متراکم-استفاده از قارچ کش-جمع آوری بقایا در گلخانه
پژمردگی طوقه و ریشه خیار
عامل بیماری قارچ گونه های فوزاریوم می باشد.علائم بیماری در برگ بصورت نکروز بین رگبرگی ایجاد و زرد میشوند .در ابتدا پژمردگی یکطرفه بعد کل گیاه درگیر میشود و از بین میرود امکان وجود میسیلوم قارچ که سفید رنگ هستند در گیاه وجود دارد.این بیماری در دمای بالا تشدید میشود.
✅کنترل :گونه های فوزاریوم خاکزی هستند بنابراین زهکش مناسب و ضدعفونی خاک بسیار مفید است-ضدعفونی کردن لوله آبیاری -آفتاب دهی خاک-استفاده از قارچ کش
پوسیدگی برگ و میوه خیار
عامل بیماری trichothecium roseum می باشد. این قارچ در روی مواد مرده مثل فضولات حشرات و گل هایی که افتاده اند وجود دارد و گاها در میوه نیز دیده میشود . لکه های ایجاد شده ابتدا آبسوخته و بعد زخم ها به رنگ قهوه ای در می آیند و در روی برگ کوچک و در زیر برگ بزرگتر هستند.
✅کنترل :تهویه مناسب-مدیریت مناسب گلخانه
پوسیدگی گلگاه خیار
عامل بیماری choanephora cucumbitarum می باشد.علائم بیماری بر روی گلهای خشک و مرطوب دیده میشود .این بیماری به میوه خیار حمله نمیکند اما خانواده کدوییان را مورد حمله قرار میدهد.
✅کنترل :جلوگیری از تماس میوه با خاک و آسیب یا زخم شدن میوه-استفاده از قارچ کش در مراحل ابتدایی
پوسیدگی بذر
این بیماری،گیاهی است که در کلیه نقاط کشور شیوع دارد و باعث پوسیدگی بذر، ریشه و طوقه گیاه، زردی و ضعف شدید بوتهها و فرو رفتگی نسوج گیاهی میشود. این بیماری معمولاً در خاکهای سنگین و فشرده، گلخانههایی با بهداشت ضعیف و تناوب زراعی نامناسب شیوع پیدا میکند و شرایط مناسب برای گسترش آن شامل رطوبت خاک بالا و دمای بهینه کمتر از 20 درجه سانتیگراد میباشد.
جهت پیشگیری و کنترل این بیماری، میتوان از روشهایی مانند رعایت بهداشت گلخانه، شخم عمیق خاک، ضدعفونی خاک و بذور، عدم کشت مستقیم در خاک اصلی در فصول سرد، استفاده از آب بهداشتی و فاقد آلودگی، حذف سریع گیاهچههای آلوده و استفاده از سموم شیمیایی استفاده کرد. همچنین، استفاده از کودهای آلی و کاهش فشار بیماری در پوشش گیاهی و تناوب زراعی مناسب نیز میتواند به کنترل و پیشگیری از این بیماری کمک کند.
بیماری های ویروسی خیار گلخانه ای
ویروس موزاییک خیار
علائم در زمان رشد طولی ایجاد میشود .لکه های ایجاد شده زرد رنگ و باعث بدشکل شدن برگ و کوتاهی بوته میشودو همچنین تمام ساقه و میوه را نیز در برمیگیرد.میوههای آلوده، نرم و رنگهای سفید رنگ و بدشکل و نواحی سبز نامنظم می باشد که بیشتر کشاورزان به آن خیارشور سفید میگویند.این ویروس سیستمیک است و توسط گئنه های مختلف شته قابل انتقال می باشند.
✅کنترل :استفاده از بذر سالم و ارقام مقاوم-حذف بوته آلوده-ضدعفونی ابزار آلات و خاک-عدم وجود شته در گلخانه
ویروس پیسک سبز خیار
برگهای آلوده خراب شده و لکه دار و تاول در آن ایجاد میشود و باعث کوتاهی بوته میشود .قسمت داخل میوه ی خیار به شدت تغییر پیدا میکند.
✅کنترل :حذف بوته آلوده-ضدعفونی ابزار آلات و خاک
ویروس نکروز خیار
علائم بیماری در برگهای آلوده با بدشکلی،رنگ زرد ظاهر میشود و در نهایت باعث مرگ گیاه میشود.نواحی سبز رنگ در پهنک و رگبرگ ایجاد و سوراخ هایی ایجاد میشود و در سطح زیر برگ برجستگی های قیفی شکل وجود دارد.این بیماری توسط شیره گیاهی آلوده در زمان کشت و توسط ریشه ها در خاک تشدید میشود.
✅کنترل :قطع بوته های آلوده و سوزاندن آن-ضدعفونی ابزار و خاک و …
ویروس زردی رگبرگ
علائم بیماری بصورت زردی و بد شکل شدن رگبرگ ظاهر میشود و در نهایت کل گیاه از بین میرود.همچنین علائم در میوه بصورت موزاییک دیده میشود.این ویروس توسط شیره گیاهی و عسلک پنبه انتقال می یابد.
✅کنترل :ارقام مقاوم-رعایت اصول بهداشتی-
همچنین ویروس های مثل ،ویروس زردی دورغین چغندر،ویروس شته زاد کدوییان،ویروس لکه حلقوی توتون و گوجه فرنگی نیز در خیار آلودگی ایجاد میکند.
بیماری های باکتریایی خیار گلخانه ای
لکه برگی زاویه دار خیار
عامل بیماری Pseudomonas syringae pv. Lacrymanse می باشد.علائم ابتدا در کوتیلدون های سالم بصورت آبسوخته و دایره ای شکل و نامنظم است در برگهای مسن این لکه ها منظم و در بین رگبرگ دیده میشود.لکه ها ابتدا قهوه ای و به مرور زمان سفید ،زرو یا قهوه ای میشود .در اوایل صبح ترح های باکتریایی در لکه دیده شده و ساقه و دمبرگ با توجه به نواحی آبسوخته در نهایت خشک و پوسته سختی ایجاد میکند.امکان ریزش میوه نارس نیز وجود دارد.تراوشات باباکتریایی به شدت آلوده و سریعا انتشار می یابد.
✅کنترل :باکتری در خاک باقی نمی ماند ولی بذر زاد است-استفاده از ترکیبات مسی -استفاده از باکتری کش اکسی گوپ و …-سم پاشی با یک حشره کش
پژمردگی باکتریایی خیار
عامل بیماری Erwinia tracheiphila می باشد .علائم ابتدا در روی یک الی دو برگ ظاهر و سریعا تشدید میشود .بکتری مربوطه در سیستم آوندی حرکت و تمام گیاه را در بر میگیرد و باعث خشک شدن کل گیاه میشود.در سرایط خشک بیماری سخت انتشار پیدا میکند زیرا باکتری نیاز به لایه آب سطحی برای ورود به زخم ایجاد شده توسط سوسک دارد.
✅کنترل :ارقام مقاوم-از بین بردن علف هرز-استفاده از ترکیبات مسی
پوسیدگی نرم باکتریایی
عامل بیماری Pectobacterium carotovorum subsp.carotovorum می باشد.علائم در میوهای رسیده یا آسیب دیده زیاد دیده میشود و اگر کنار یکدیگر قرار بگیرند توسط گاز اتیلن آزاد شده ،همه ی میوه آلوده میشود.
✅کنترل :میوه ها تمیز و خشک باشد-عدم نوردهی خیار برداشت شده-فروبردن میوه در آب کلردار
بیماری های ناشی از نماتد خیار گلخانه ای
نماتد ریشه گرهی خیار
عامل بیماری Meloidogyne spp می باشد که در خاکهای ضدعفونی نشده در عمق 150سانتی متر نیز دیده میشود .علائم بصورت زردی ،محصول کم و بی کیفیت و کاهش رشد دیده میشود و ریشه ها متورم و گال هایی در آن ایجاد میشود که کارایی و عملکرد ریشه کاهش می یابد.
✅کنترل :ضدعفونی خاک -ارقام مقاوم-استفاده از کشت هیدروپونیک-استفاده از نشاء سالم-سوزاندن بوته های آلوده-استفاده از متام سدیم
بیماری فیتوپلاسمایی خیار گلخانه ای
زردی مینا در خیار
این بیماری توسط زنجرکها انتقال می یابد و توسط فیتوپلاسما ایجاد میشود .بوته آلوده کوتاه و کلروز شده و برگها انتهایی کوچک و زرد و پیچ خورده میشوند.
✅کنترل :کنترل علف هرز و مبارزه با زنجرک
در مورد بیماری های فیزیولوژیکی خیار مثل گرما زدگی،بدشکلی و تلخ شدن و …. در مقاله دیگر صحبت خواهیم کرد.
پیشنهاد اگری راز
تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی کشاورزی به شما پیشنهاد میکند که قبل از کشت خیار علاوه بر اقدامات بهداشتی و ..که بالا پیشنهاد کردیم،برنامه تغذیه اصولی مناسبی را داشته باشید تا گیاهان مقاومی در برابر بیماری و آفات ، تنش داشته باشیداین برنامه اصولی را میتوان در فروشگاه سم و کود کشاورزی اگری راز مشاهده کنید.
برای مشاهده برنامه غذایی عمومی خیار روی عکس کلیک کنید.
جمع بندی
همراهان عزیز اگری راز خیار گلخانه ای در ایران در منطقه های مختلف بصورت فراوان کشت میشود اما به دلیل داشتن شرایط محیطی(دما،رطوبتی) مناسب برای رشد گیاه ،زمینه را برای حمله آفات و بیماری ها فراهم میکند .شما کافی است فقط راهکارهای پیشگیری با آفات و بیماری ها را در مراحل مختلف کاشت،داشت و برداشت را مطالعه و یاد بگیرید و از برترین برندهای کود و سم کشاورزی اگری راز استفاده کنید و از برداشت محصول با کیفیت خود لذت ببرید.
منابع
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D8%B1
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87
- https://en.wikipedia.org/wiki/Cucumber_mosaic_virus
- https://www.apsnet.org/edcenter/disandpath/viral/pdlessons/Pages/Cucumbermosaic.aspx
با ما همراه باشید
با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ،راز رویش ها**
انواع آفت و بیماری ذرت
مقدمه
آفت و بیماری های ذرت می توانند آسیب های شدید و اقتصادی را بر بوته های ذرت وارد کنند. ذرت گیاهی است که از منظر تأمین علوفه دام و تولید دانه های حاوی نشاسته در کشاورزی حائز اهمیت است بنابراین آشنایی با مراحل کاشت و شناخت انواع کود و نگهداری محصول در انبار بسیار اهمیت دارد.. لذا با توجه به موارد ذکر شده و نیز اهمیت ذرت بعنوان یک گیاه زراعی پرمصرف، ضرورت دارد که آفات و بیماری های ذرت در سریعترین زمان ممکن شناسایی و از روش های کنترل و مدیریت آفت و بیماری های ذرت استفاده گردد. از اینرو در این مقاله به شرح مهمترین آفات و بیماری های ذرت و روش های کنترل بیماری و آفات ذرت خواهیم پرداخت.
آفات ذرت و روش کنترل آن ها
مزرعه ذرت از نظر رشد با سایر مزارع متفاوت است، به نحوی که ارتفاع بوته ها گاها به 3 متر نیز می رسد. با توجه به اینکه بوته های ذرت از نظر مواد غذایی همچون پروتئین ها، ویتامین ها، املاح معدنی، اسیدهای چرب و کربوهیدرات ها غنی هستند و دارای ظاهری انبوه و متراکم می باشند پناهگاه مناسبی برای حضور طیف وسیعی از آفات می گردند. تحقیقات نشان می دهد، بیش از 400 گونه از خانواده بندپایان نظیر حشرات و کنه ها در مزارع ذرت فعالیت می کنند.
اگرچه انتظار می رود گیاه ذرت با توجه به خصوصیات بیوشیمیایی و فیزیولوژیک و نیز ساختار چهار کربنه خود، بتواند در برابر حملات آفات مقاومت کند اما برخی از آفاتی که گیاه ذرت را هدف قرار می دهند سبب ایجاد آسیب های شدید و اقتصادی می گردند. لذا در این مقاله به بررسی آفات ذرت و روش کنترل آن ها و مدیریت این آفات خواهیم پرداخت.
بوته ذرت در طول دوره ی رشد از مرحله قرارگیری بذر در خاک تا مرحله ی برداشت و انتقال به انبار مورد هجوم آفات متفاوتی قرار می گیرد. این آفات بر اساس دوره و مرحله ی آلودگی در 4 دسته ی متفاوت قرار می گیرند.
کرم برگ خوار
کرم برگ خوار (Spodoptera exigun Hb), این کرم ها طیف گسترده ای از آفات شامل شب پره ها و پروانه ها را در بر می گیرند. این نمونه از آفت ها از زمان قرار گرفتن بذر در خاک تا مرحله ی 6 تا 8 برگی، برگ های گیاه ذرت را هدف قرار داده و از آنها تغذیه می کند. پروانه تک نقطه ای (Cirphis unipuncta) یکی از معروفترین نمونه از کرم برگ خوار ذرت هستند. در اثر حمله این نوع آفات برگ حالت توری ( حفره دار) پیدا می کند.
✅ در جهت کنترل این نوع از آفات ذرت می توان از سموم فسفره بصورت دوره ای استفاده کرد.
کرم طوقه بر
کرم طوقه بر (Agrotis segetum, schiff), این نوع از آفات ذرت در مرحله ی قرار گرفتن بذر در خاک تا مرحله ی 6 تا 8 برگی برگ ظهور کرده و نواحی بالایی ریشه و طوقه ذرت را هدف قرار داده و با تغذیه از بافت ها و ایجاد اختلال در سیستم آوندی گیاه، خسارات جبران ناپذیری را بر بوته های ذرت وارد می کند.
✅ برای کنترل جمعیت این نمونه از آفت ها می توان از عملیات هایی از قبیل شخم زدن و از بین بردن پسماندهای گیاهی استفاده نمود و از یخ آب زمستانه جهت ریشه کن کردن آن استفاده کرد.
کرم ساقه خوار
کرم ساقه خوار (Ostrinia mubilalis, Hb), این نوع از آفات ذرت در مرحله ای که بوته ها هنوز جوان هستند تا زمان ظهور گلهای نر Tasseling
و نیز در زمان تشکیل و ظهور گل های ماده Silking تا زمان برداشت در خاک تخم گذاری کرده و در ابتدا شروع به تغذیه از برگ های ذرت کرده، سپس وارد ساقه ذرت شده و شروع به تخریب بافت ساقه ذرت می کند. ورود این کرم ها به بافت ساقه,علاوه بر کاهش عملکرد ذرتها و تغذیه از داخل بافت گیاه، ذرتهای سبب حساس شدن و شکنندگی گیاه ذرت در برابر باد می شود.
✅ برای کنترل این نوع از آفت ذرت باید در جهت از بین بردن علف های هرز و شخم زدن زمین اقدام نمود و از یخ آب زمستانه و استفاده از سموم آفت کش تحت نظر کارشناس جهت ریشه کن کردن این آفت استفاده نمود.
کرم بلال
کرم بلال (Heliothis zea, Boddie) ، ( Heliothis obsolete F.), در مرحله ی تشکیل و ظهور گل های ماده Silking تا زمان برداشت به گلآذین نر و سپس به نواحی بالایی بلال و دانههای آن حمله می کند و در این نواحی خسارات شدیدی را ایجاد می کند و سپس کاهش کیفیت ذرت شیرین می شود.
✅ استفاده از سموم آفت کش می تواند به کاهش جمعیت این آفت و از بین رفتن آن کمک کند. همچنین عملیات زراعی شامل یخ آب و شخم عمیق در کنار رعایت بهداشت مزرعه در کاهش کارآیی این آفت مؤثر هستند.
کنه تارتن
کنه تارتن (Teranychus urtica, Koch), از زمان قرار گرفتن بذر در خاک تا مرحله ی 6 تا 8 برگی و نیز در مرحله ی بوته های جوان تا زمان ظهور گلهای نر Tasseling با تغذیه از برگهای ذرت، سبب کاهش سطح فتوسنتزی گیاه ذرت شده و با مکیدن شیره گیاهی آن را بیشتر تضعیف کنند. این نوع از آفات ذرت با ایجاد نقاط رنگ پریده در سطح برگ، گیاه ذرت را متحمل خسارت می کنند.
✅ از جمله روش های کنترل این نوع از آفت استفاده از سموم کنهکش بهصورت دورهای می باشد.
بیماریهای مهم گیاه ذرت:
پوسیدگی فوزاریومی
پوسیدگی فوزاریومی(Fusarium verticillioides), این بیماری قارچی آوندهای ساقه را درگیر کرده و با حمله به آوندها و ایجاد انسداد در آنها سبب پژمردگی و تغییر رنگ برگها به قهوهای و در نتیجه مرگ گیاهان میشود. بیماری پوسیدگی فوزاریومی علاوه بر ایجاد اختلال در انتقال مواد در آوندها، مقاومت گیاه در برابر ایستادگی در باد را نیز کاهش داده و آن را شکننده می کند. این بیماری به حمله به بلالها سبب کپک زدگی آنها میشود.
✅ برای مقابله با این بیماری میتوان از ارقام مقاوم استفاده کرد و ذرت های آلوده را قبل از سیاه شدن گالهای آنها
حذف نمود. همچنین استفاده بهینه ازکودهای حاوی نیتروژن و قارچ کش ها می تواند در کنترل شدت بیماری و مدیریت آن موثر باشد.
پوسیدگی ساقه باکتریایی
پوسیدگی ساقه باکتریایی توسط باکتری به نام Pectobacterium chrysanthemi pv. Zeae در گیاه ذرت ایجاد می شود. این باکتری به ساقه ها، پهنای برگ ها و بلال ها حمله می کند و سبب ایجاد پوسیدگی هایی نرم به رنگ بنفش تا قهوه ای می شود.
این بیماری به ویژه در مناطق شمالی و مرطوب و در ابتدای فصل که میزان رطوبت زیاد است، بیشتر خود را نشان می دهد. این بیماری با گسترش پوسیدگی به ناحیه ی ساقه به خصوص در ناحی تحتانی ساقه را در برابر وزش باد شکننده می کند.
✅ برای مدیریت اینوع از بیماری های ذرت می توان ارقام مقاوم در برابر این بیماری را کشت کرد. استفاده از سیستم آبیاری مناسب، رعایت تراکم کشت و استفاده از سموم مسی نظیر اکسی کلرور مس و مخلوط می تواند سبب عدم گسترش این بیماری شود.
پوسیدگی زغالی
پوسیدگی ذغالی دارای عامل قارچی است و باحمله به قسمتهای فوقانی ریشه و ناحیه طوقه گیاه سبب پوسیدگی تدریجی آن و ایجاد لکههای قهوهای تا سیاهرنگ بر روی ریشه می شود.
✅ مدیریت آبیاری و جلوگیری از مرطوب شدن بیش از حد ناحیه ریشه و طوقه، استفاده بهینه از کودهای نیتروژنه و قارچ کش ها می تواند سبب افزایش مقاومت بوته های ذرت در برابر این بیماری شود.
سیاهک معمولی
سیاهک معمولی یک بیماری قارچی با عاملUstilago maydis است. این بیماری می تواند روی ریشکها، برگها و گلها می تواند حضور داشته باشد. این بیماری گالهای کوچکی روی اندامهای گیاه ایجاد می کند که بعد از مدتی متراکم، کشیده و لیفی شکل میشود .این گالها در ابتدا سبزرنگ بوده ولی پس از مدتی به رنگ سیاه تغییر پیدا میکند و بیماری زایی خود را آغاز می کنند.
✅ استفاده از ارقام مقاوم و حذف ذرتهای آلوده قبل از سیاه شدن گالهای آنها و استفاده مناسب و اصولی از کودهای حاوی ازت و قارچ کش ها در مدیریت این بیماری موثر است.
لکه برگی قهوه ای
نام علمی این بیماری Helminthosporium turcicum می باشد و لکه هایی موازی و نواری در برگهای پایینی ایجاد میکند و برگها حالت سبز رنگ پریده و در نهایت قهوه ای میشود. این بیماری به غلاف نیز حمله ور شده اما اثری روی دانه ها ندارد.این بیماری با رطوبت بالا گسترش پیدا میکند بنابراین کنترل رطوبت یکی از راهای پیشگیری این بیماری می باشد
کنترل بیماری لکه قهوهای برگی
سمومی نظیر مانب و مانکوزب در کاهش خسارت بیماری بسیار مؤثر واقع شده است. سم کلروتالونیل نیز برای این بیماری اثربخش بوده است.
بیماریهای ویروسی
بیماریهای ویروسی سبب ایجاد اختلالات فیزیولوژیکی در ذرت میشود معروفترین این بیماریها، ویروس کوتولگی ذرت (MRDV) است که سبب کوتاه شدن ذرتها و زردی عمومی در گیاه میشود. ایجاد دانه های غیر یکنواخت و بلال های با تعداد دانه اندک از عوارض بروز این بیماری است. ویروس موزائیک ذرت (MMV) نیز باعث ایجاد لکههای رنگپریده نواری روی برگها شده و سطح فتوسنتزی گیاه را کم میکنند.
✅ تنها راه مبارزه با این ویروسها استفاده از بذور سالم و مبارزه با حشرات ناقل این ویروسها شامل انواع زنجرهها است.
برای مشاهده برنامه غذایی عمومی ذرت روی عکس کلیک کنید.
پیشنهاد اگری راز
جمعبندی
ذرت یکی از غلات به شدت تاثیر گذار در صنایع تولید محصولات غذایی در دنیاست و پس از برنج و گندم، پرمصرف ترین غله در کشورهای آسیایی به ویژه ایران به حساب می آید. این گیاه بعلت انبوه و متراکم شدن در طول دوره رشد رویشی و غنی بودن از نظر عناصر غذایی، شرایط مناسبی برای اختفای آفات و بیماری های ذرت فراهم می کند. از اینرو با توجه به اهمیت این گیاه در چرخه ی غذایی مردم بسیاری از کشورها ضرورت دارد آفت و بیماری های ذرت در سریعترین زمان ممکن شناسایی و با آنها مقابله گردد. از جمله روش کنترل و مدیریت آفت و بیماری های ذرت می توان به استفاده از بذرهای سالم و ارقام مقاوم و استفاده تلفیقی از کودهای شیمیایی و آلی و سموم اشاره کرد.
منابع
- https://doi.org/10.1016/j.gene.2018.09.018
- کتاب آفات مهم ذرت در ایران و مدیریت تلفیقی آنها
- https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B0%D8%B1%D8%AA