کاشت خیار گلخانه ای به دلیل داشتن طول دوره رشد کوتاه برای افراد تازه کار گزینه مناسبی است. ما در این مقاله سعی داریم که بیماری های مهم گلخانه ای خیار را به شما معرفی کنیم تا محصول نهایی شما کیفیت و بازار پسندی بالایی داشته باشد. در عین حال استفاده صحیح از برنامه غذایی خیار گلخانه ای نیز می تواند مقاومت آن را در برابر بیماری ها افزایش دهد.
برای مشاوره رایگان با گیاهپزشک و خرید سم و کود کشاورزی می توانید با شماره تماس 09175392010 در ارتباط باشید.
از محصولات زیر نیز بازدید کنید:
- کود هیومیک اسید گرانول گرند هیوم پرهام ایران
- کود ریشه زا اکتیو روت مایع کرسنت چین
- کود ان پ کا نیترات کلسیم آرکا چینی
- کود جلبک دریایی آلژینو پلاس پومگرو اسپانیایی
بیماری های قارچی خیار گلخانه ای
قارچ ها باعث بیماری فراوانی در محیط گلخانه می شوند و می توانند به راحتی به اندام هوایی، برگ و میوه و… خسارت وارد کنند و در صورت پیشرفت بیماری باعث از بین رفتن کامل گیاه می شوند.
سفیدک داخلی خیار
عامل بیماری سفیدک داخلی خیار Pseudoperonospora Cubensis می باشد. علائم سفیدک داخلی خیار ابتدا در برگ های مسن و به مرور در برگ های جوان ظاهر می شود. لکه های ایجاد شده، زاویه دار و سبز کم رنگ هستند که در شرایط مرطوب، پودر سفید رنگ در زیر برگ پدیدار می شود. در صورت پیشرفت بیماری، برگ و دیگر قسمت های گیاه آسیب دیده و ممکن است کل گیاه از بین برود. این بیماری در شرایط مرطوب و خنک رشد زیادی خواهد داشت؛ اما در حرارت بالا ایجاد می شود.
کنترل بیماری سفیدک داخلی خیار
استفاده از ارقام مقاوم، ایجاد تهویه مناسب و حرارت تابشی، از بین بردن علف هرز، استفاده از قارچ کش
سفیدک پودری خیار
عامل بیماری سفیدک پودری خیار دو نوع قارچ به نام های Erysiphe cichoracearum و Sphaerotheca fuliginea می باشد. علائم بیماری سفیدک پودری خیار واضح و به صورت پودر سفید رنگ در برگ، ساقه و حتی دمبرگ ایجاد می شود. علائم در میوه خیلی کم دیده می شود؛ اما کیفیت خود را از دست خواهد داد.
کنترل سفیدک پودری خیار
مدیریت شرایط محیطی، استفاده از قارچ کش، استفاده از ارقام مقاوم، کنترل دما روی 21 درجه به وسیله سیستم تهویه و مه پاش مانع پیشرفت بیماری می شود.
آنتراکنوز خیار
عامل بیماری colletotrichum orbiculare می باشد. علائم در قسمت های مختلف گیاه دیده می شود. علائم به صورت لکه های آبسوخته سبز کمرنگ ظاهر می شود و زخم دایره ای شکل و زاویه دار ایجاد می کند که در ابتدا آبسوخته و در نهایت خشک می شود و می ریزد. این بیماری در گلخانه های تهویه کم و آبیاری بیش از حد، به خصوص در دمای بین 21-21 درجه سیلسیوس افزایش می یابد.
کنترل آنتراکنوز خیار
در صورت مشاهده آبیاری را کاهش دهید، انجام تهویه مناسب، استفاده از سموم قارچ کش، بذر سالم و عاری از ویروس، رعایت بهداشت محصول
پوسیدگی سیاه خیار
عامل بیماری پوسیدگی سیاه خیار، قارچ phomopsis cucurbitae می باشد. علائم این بیماری بصورت شانکر بر روی ساقه، برگ، دمبرگ و پوسیده شدن میوه ظاهر می شود. علائم این بیماری بیشتر در گلخانه های خیار دیده می شود. برگ های آلوده دچار پیری زودرس شده و خشک می شوند. همچنین ساقه از بالای محل زخم ایجاد شده خشک می شوند. میوه نرم و به راحتی پوسیده شده و بوی آن شبیه بوی لیمو می شود.
کنترل پوسیدگی سیاه خیار
ایجاد تهویه مناسب، ضدعفونی خاک گلخانه با سموم تدخینی یا بخار آب، کشت بذر در بستر پاستوریزه، استفاده از قارچ کش زیاد موثر نیست.
پوسیدگی زغالی خیار
عامل بیماری پوسیدگی زغالی خیار قارچ marcrophomina phaseolina می باشد. قارچ عامل بیماری خاکزاد است و به ریشه، ساقه و میوه حمله می کند و شانکرهای سیاه فرو رفته در گیاهچه را ایجاد می کند. این بیماری باعث کوتولگی و پژمردگی بوته می شود. در نزدکی سطح خاک نقاط آبسوخته ایجاد می شود که به سمت ساقه گسترش می یابد. باردهی زیاد گیاه و همچنین تنش آبیاری و شوری خاک باعث تشدید این بیماری می شود.
کنترل پوسیدگی زغالی خیار
جلوگیری از تنش آبی، آبشویی در صورت شور بودن خاک، از بین بردن بقایای گیاهی (شخم)، تناوب سه ساله با خانواده کدوییان
بوته میری خیار
عامل بیماری بوته میری خیار قارچ هایی مثل قارچ فیتوفترا، قارچ فوزاریوم، قارچ پی تی یوم و قارچ رایزوکتونیا می باشد. از واژه بوته میری زمانی استفاده می کنند که علائم بیماری ها مشابه هم هستند و گیاهچه مورد حمله قرار می گیرد. عامل بیماری بیشتر از طریق بذر آلوده، بستر بذر یا آب آلوده انتشار می یابد. گیاهچه در سطح خاک یعنی بین ساقه و ریشه آلوده می شود. لکه های ایجاد شده به حالت آبسوخته هستند و باعث مرگ ساقه می شود.
کنترل بوته میری خیار
ضدعفونی خاک، بذر سالم و ضدعفونی شده، استفاده از حشره کش در خاک در مقابله با لارو مگس میوه و گنات های قارچ خوار، استفاده از قارچ های رایج بازار مثل کاربندازیم در خاک و بوته
کپک خاکستری خیار
عامل بیماری کپک خاکستری خیار قارچ botrytis cinerea می باشد. علائم بیماری به صورت کپک سفید متمایل به خاکستری مانند در بافت های پیر و مرده ایجاد می شود. بافت های ایجاد شده اغلب به صورت متحدالمرکز می باشند. کپک خاکستری به مدت چند روز تا چند هفته بعد ظاهر می شوند که عموما به این بیماری، بیماری پنهان نیز می گویند.
کنترل کپک خاکستری خیار
حذف میوه و برگ های آلوده، ضدعفونی گلخانه و ایجاد تهویه مناسب، استفاده از قارچ کش مثل بردوفیکس
بلایت و لکه برگی خیار
برخی از قارچ های یولوکلادیوم، استمفیلیوم و آلترناریا عامل بیماری بلایت و لکه برگی خیار هستند و علائم بیماری در روی برگ نزدیک طوقه به صورت لکه های آبسوخته و حلقه های متحدالمرکز دیده می شود. آبیاری و رطوبت بالا باعث تشدید بیماری می شود.
کنترل بلایت و لکه برگی خیار
استفاده از بذر سالم و ضدعفونی شده، استفاده از قارچ کش
جرب خیار
عامل بیماری جرب خیار Cladosporium cucumerinum می باشد. علائم بیماری به صورت جرب بر روی برگ و ساقه ایجاد می شود؛ اما بیشترین خسارت مربوط به میوه است که باعث ایجاد لکه های آبسوخته به رنگ خاکستری می شود و با تشدید بیماری، حفره های ایجاد شده بزرگتر می شود.
کنترل بیماری جرب خیار
استفاده از ارقام مقاوم، تناوب زراعی، استفاده چند مرحله ای قارچ کش، زهکشی مناسب خاک
کپک سفید خیار
عامل بیماری sclerotinia sclerotirum و s.minor می باشد. علائم بیماری در برگ و میوه و ساقه بصورت کپک های سفید رنگ دیده میشود که مانند کپک خاکستری ناشی از عدم مدیریت گلخانه است .اگر میوههای آلوده هنگام بسته بندی جدا نشوند به سرعت بیماری افزایش می یابد.
کنترل کپک سفید خیار
ضدعفونی کردن، عدم کشت متراکم، استفاده از قارچ کش، جمع آوری بقایا در گلخانه
پژمردگی طوقه و ریشه خیار
عامل بیماری قارچ گونه های فوزاریوم می باشد.علائم بیماری در برگ بصورت نکروز بین رگبرگی ایجاد و زرد میشوند. در ابتدا پژمردگی یکطرفه بعد کل گیاه درگیر میشود و از بین میرود امکان وجود میسیلوم قارچ که سفید رنگ هستند در گیاه وجود دارد.این بیماری در دمای بالا تشدید میشود.
کنترل پژمردگی طوقه و ریشه خیار
- گونه های فوزاریوم خاکزی هستند؛ بنابراین زهکشی مناسب و ضدعفونی خاک بسیار مفید است.
- ضدعفونی کردن لوله آبیاری
- آفتاب دهی خاک
- استفاده از قارچ کش
پوسیدگی برگ و میوه خیار
عامل بیماری پوسیدگی برگ و میوه خیار قارچ trichothecium roseum می باشد. این قارچ در روی مواد مرده مثل فضولات حشرات و گل هایی که افتاده اند وجود دارد و گاها در میوه نیز دیده می شود. لکه های ایجاد شده ابتدا آبسوخته شده و بعد زخم ها به رنگ قهوه ای در می آیند و در روی برگ کوچک و در زیر برگ بزرگتر هستند.
کنترل پوسیدگی برگ و میوه خیار
تهویه مناسب، مدیریت مناسب گلخانه
پوسیدگی گلگاه خیار (Blossom-end rot on cucumber)
قارچ choanephora cucumbitarum عامل بیماری پوسیدگی گلگاه خیار می باشد. علائم بیماری بر روی گل های خشک و مرطوب دیده می شود. این بیماری به میوه خیار حمله نمی کند؛ اما خانواده کدوییان را مورد حمله قرار می دهد.
کنترل پوسیدگی گلگاه خیار
جلوگیری از تماس میوه با خاک و آسیب یا زخم شدن میوه، استفاده از قارچ کش در مراحل ابتدایی
پوسیدگی بذر
بیماری پوسیدگی بذر در کلیه نقاط کشور شیوع دارد و باعث پوسیدگی بذر، ریشه و طوقه گیاه، زردی و ضعف شدید بوته‌ها و فرو رفتگی نسوج گیاهی می شود. این بیماری معمولا در خاک های سنگین و فشرده، گلخانه هایی با بهداشت ضعیف و تناوب زراعی نامناسب شیوع پیدا می کند. شرایط مناسب برای گسترش پوسیدگی بذر شامل رطوبت خاک بالا و دمای بهینه کمتر از 20 درجه سانتی‌گراد می باشد.
کنترل پوسیدگی بذر
جهت پیشگیری و کنترل بیماری پوسیدگی بذر، می توان از روش هایی مانند رعایت بهداشت گلخانه، شخم عمیق خاک، ضدعفونی خاک و بذور، عدم کشت مستقیم در خاک اصلی در فصول سرد، استفاده از آب بهداشتی و فاقد آلودگی، حذف سریع گیاهچه های آلوده و استفاده از سموم شیمیایی استفاده کرد. همچنین، استفاده از کودهای آلی و کاهش فشار بیماری در پوشش گیاهی و تناوب زراعی مناسب نیز می تواند به کنترل و پیشگیری از این بیماری کمک کند.
بیماری های ویروسی خیار گلخانه ای
ویروس موزاییک خیار
علائم ویروس موزاییک خیار در زمان رشد طولی ایجاد می شود. لکه های ایجاد شده زرد رنگ بوده و باعث بدشکل شدن برگ و کوتاهی بوته می شود. همچنین تمام ساقه و میوه را نیز در برمی گیرد. میوه های آلوده نرم و دارای رنگ های سفید رنگ و بدشکل و نواحی سبز نامنظم می باشند که بیشتر کشاورزان به آن خیارشور سفید می گویند. این ویروس سیستمیک است و توسط گونه های مختلف شته قابل انتقال می باشند.
کنترل ویروس موزاییک خیار
استفاده از بذر سالم و ارقام مقاوم، حذف بوته آلوده، ضدعفونی ابزار آلات و خاک، عدم وجود شته در گلخانه
ویروس پیسک سبز خیار
برگ های آلوده به ویروس پیسک سبز خیار خراب شده و لکه دار و تاول در آن ایجاد می گردد و باعث کوتاهی بوته می شود. قسمت داخل میوه خیار به شدت تغییر پیدا می کند.
کنترل ویروس پیسک سبز خیار
حذف بوته آلوده، ضدعفونی ابزار آلات و خاک
ویروس نکروز خیار
علائم بیماری در برگ های آلوده با بدشکلی و رنگ زرد ظاهر می شود و در نهایت باعث مرگ گیاه می گردد. نواحی سبز رنگ در پهنک و رگبرگ ایجاد و سوراخ هایی ایجاد می شود و در سطح زیر برگ برجستگی های قیفی شکل به وجود می آید. این بیماری توسط شیره گیاهی آلوده در زمان کشت و توسط ریشه ها در خاک تشدید می شود.
کنترل ویروس نکروز خیار
قطع بوته های آلوده و سوزاندن آن، ضدعفونی ابزار و خاک و …
ویروس زردی رگبرگ
علائم بیماری به صورت زردی و بد شکل شدن رگبرگ ظاهر می شود و در نهایت کل گیاه از بین می رود. همچنین علائم در میوه به صورت موزاییک دیده می شود. این ویروس توسط شیره گیاهی و عسلک پنبه انتقال می یابد.
کنترل ویروس زردی گلبرگ
ارقام مقاوم، رعایت اصول بهداشتی
همچنین ویروس هایی مانند ویروس زردی دورغین چغندر، ویروس شته زاد کدوییان، ویروس لکه حلقوی توتون و گوجه فرنگی نیز در خیار آلودگی ایجاد می کند.
بیماری های باکتریایی خیار گلخانه ای
لکه برگی زاویه دار خیار
عامل بیماری لکه برگی خیار باکتری Pseudomonas syringae pv. Lacrymanse می باشد. علائم ابتدا در کوتیلدون های سالم به صورت آبسوخته و دایره ای شکل و نامنظم است. در برگ های مسن این لکه ها منظم و در بین رگبرگ دیده می شوند. لکه ها ابتدا قهوه ای و به مرور زمان سفید، زرد یا قهوه ای می شود. در اوایل صبح ترح های باکتریایی در لکه دیده شده و ساقه و دمبرگ با توجه به نواحی آبسوخته در نهایت خشک و پوسته سختی ایجاد می کند. امکان ریزش میوه نارس نیز وجود دارد. تراوشات باکتریایی به شدت آلوده و سریعا انتشار می یابد.
کنترل لکه برگی زاویه دار خیار
باکتری در خاک باقی نمی ماند ولی بذر زاد است، استفاده از ترکیبات مسی، استفاده از باکتری کش اکسی گوپ و …-سم پاشی با یک حشره کش
پژمردگی باکتریایی خیار
عامل بیماری پژمردگی باکتریایی خیار Erwinia tracheiphila می باشد. علائم ابتدا در روی یک الی دو برگ ظاهر و سریعا تشدید می شود. باکتری مربوطه در سیستم آوندی حرکت و تمام گیاه را در بر می گیرد و باعث خشک شدن کل گیاه می شود. در شرایط خشک بیماری سخت انتشار پیدا می کند؛ زیرا باکتری نیاز به لایه آب سطحی برای ورود به زخم ایجاد شده توسط سوسک دارد.
کنترل بیماری پژمردگی باکتریایی خیار
ارقام مقاوم، از بین بردن علف هرز، استفاده از ترکیبات مسی
پوسیدگی نرم باکتریایی
عامل بیماری پوسیدی نرم باکتریایی، باکتری Pectobacterium carotovorum subsp.carotovorum است. علائم در میوه های رسیده یا آسیب دیده زیاد دیده می شود و اگر کنار یکدیگر قرار بگیرند توسط گاز اتیلن آزاد شده همه میوه ها آلوده می شوند.
کنترل پوسیدگی نرم باکتریایی
میوه ها تمیز و خشک باشد، عدم نوردهی خیار برداشت شده، فرو بردن میوه در آب کلردار
بیماری های ناشی از نماتد خیار گلخانه ای
نماتد ریشه گرهی خیار
عامل بیماری نماتد ریشه گرهی خیار، Meloidogyne spp می باشد که در خاک های ضدعفونی نشده در عمق 150 سانتی متر نیز دیده می شود. علائم به صورت زردی، محصول کم و بی کیفیت و کاهش رشد دیده می شود. ریشه ها متورم و گال هایی در آن ایجاد می شود که کارایی و عملکرد ریشه کاهش می یابد.
کنترل نماتد ریشه گرهی خیار
- ضدعفونی خاک
- ارقام مقاوم
- استفاده از کشت هیدروپونیک
- استفاده از نشاء سالم
- سوزاندن بوته های آلوده
- استفاده از متام سدیم
بیماری فیتوپلاسمایی خیار گلخانه ای
زردی مینا در خیار
بیماری مینای زرد توسط زنجرکها انتقال می یابد و توسط فیتوپلاسما ایجاد می شود. بوته آلوده کوتاه و کلروز شده و برگ های انتهایی کوچک و زرد و پیچ خورده می شوند.
کنترل زردی مینا در خیار
کنترل علف هرز و مبارزه با زنجرک
در مورد بیماری های فیزیولوژیکی خیار مثل گرما زدگی، بدشکلی و تلخ شدن و …. در مقاله دیگر صحبت خواهیم کرد.
جمع بندی
همراهان عزیز اگری راز خیار گلخانه ای در ایران در منطقه های مختلف به صورت فراوان کشت می شود؛ اما به دلیل داشتن شرایط محیطی (دما، رطوبت) مناسب زمینه را برای حمله آفات و بیماری ها فراهم می کند. شما کافیست فقط راهکارهای پیشگیری با آفات و بیماری ها را در مراحل مختلف کاشت، داشت و برداشت یاد بگیرید و از برترین برندهای کود و سم کشاورزی اگری راز استفاده کنید و از برداشت محصول با کیفیت خود لذت ببرید.
هنـوز دیدگاهی ثبــت نشــده
اولیــن باشــید شــما