فصل بهار، فصل رشد، رویش و باردهی محصولات است که در این زمان درختان، گیاهان و محصولات کشاورزی می توانند باردهی اقتصادی را داشته باشند. جهت داشتن محصول باکیفیت و بازار پسند نیاز است که اقداماتی را انجام داد که در پی آن رویش، سرسبزی عملکرد موثر گیاهان به خوبی صورت بگیرد.

برای مشاوره در زمینه اقدامات مهم باغداری در فصل بهار و خرید کود و سم کشاورزی با شماره 09175392010 تماس بگیرید.

کوددهی و آماده سازی زمین

 با افزایش دما و شروع فصل رویش تمامی گیاهان نیاز به بستر مناسب جهت رشد و استقرار گیاه دارند. بستر مناسب گیاه باید به صورتی باشد که نه تنها مواد مغذی جهت رشد را در دسترس گیاه قرار دهد، بلکه عاری از بیماری، علف هرز و بقایای اضافی گیاه باشد. به طور کلی آماده سازی زمین فرآیندهای مختلفی را در بر میگیرد که همه آن اقدامات، در رشد و عملکرد درخت و میوه می تواند موثر باشد. این اقدامات شامل کوددهی، شخم زمین، حذف بقایای گیاه و… است که در زیر به آنها اشاره می کنیم.

کوددهی درختان در قبل از شروع زمستان

تغذیه درختان و غنی سازی خاک، رکن اصلی در رشد و عملکرد درخت است. کوددهی درختان قبل از شروع بهار در رشد، گلدهی، میوه دهی و در نهایت فعالیت گیاه اثر گذار است. کوددهی درختان در پاییز به شیوه خاصی انجام می شود که این نمونه از تغذیه، در پاییز تا اواخر زمستان بهترین فرم تغذیه است.

همانطور که می دانید اکثر درختان در زمستان فعالیت بسیار کمی دارند یا به اصطلاح گیاه در خواب به سر می برد. در این زمان نمی توان کود را به صورت محلول پاش و یا آب آبیاری استفاده نمود؛ زیرا درصد جذب این عناصر غذایی توسط گیاه به کمترین حالت است.

بنابراین کوددهی زمستانه درختان، به صورت چالکود صورت می گیرد. در واقع از کودهای گرانول ( کودهای دیر رهش) برای انجام چالکود استفاده می شود. عناصر غذایی در روش چالکود به تدریج در دسترس گیاه قرار می گیرند. از این رو درخت در فصل بهار با ضعف و کمبود تغذیه مواجه نمی شود و می تواند شکوفه دهی و باردهی خوبی را داشته باشد.

کوددهی درختان در بهار

کوددهی درختان در فصل رویش و فعالیت گیاه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است؛ چرا که تمام عملکرد و میوه دهی درخت در مرحله اول به مرحله گلدهی درخت وابسته است. هر چه تعداد گل بیشتر باشد؛ در نتیجه تعداد میوه بیشتر است. گاهی اوقات شاهد گل ریزی در باغات هستیم که که یکی از عوامل موثر در این فرایند مصرف کودهای اولیه درخت به خصوص کود فروت ست است که تاثیر قابل توجهی بر کیفیت و تعداد گل دارد.

استفاده از فروت ست

کود فروت ست یکی از کودهای بسیار مهم به خصوص در باغات است. کود فروت ست حاوی عناصر مهم و حیاتی گیاه در گل دهی مثل عنصر ازت، روی، بر، مولیدن، فسفر و حتی کلسیم است که مصرف این عناصر در زمان تورم جوانه درخت سبب بهبود گلدهی، گرده افشانی باکیفیت و در نهایت تشکیل میوه بر روی درخت می شود. استفاده از این کود به صورت محلول پاشی بر روی جوانه ها در زمان تورم جوانه صورت می گیرد تا تعداد گل و میوه را افزایش دهد. همچنین این کود مانع از ریزش گل و حتی میوه به خصوص در زمانی که میوه به حالت فندقی است می شود.

تغذیه پس از تشکیل میوه ها

کوددهی درخت در بهار، به خصوص در ابتدای فصل رشد بسیار مهم است. در صورتی که درخت در این زمان به خوبی تغذیه نشود توانایی درخت در تشکیل و حفظ میوه کم می شود. به طور کلی اصل کوددهی برای درختان میوه در بهار، بلافاصله با تورم جوانه ها و بعد از ریزش گل ها و گلبرگ ها است. اردیبهشت و خرداد یکی از بهترین زمان های شروع تغذیه درختان هستند.

کودها و عناصر مختلفی هستند که در بهبود کیفیت و حفظ و نگهداری میوه ها موثر می باشند. بعضی از این کودها شامل کود NPK مثل کود 20-20-20 ، کود 10-52-10 و 36-12-12 و عناصر ماکرو و میکرو می باشد. میزان کود مورد نیاز هر درخت با توجه به سن درخت، نوع درخت، شرایط آب و هوایی منطقه و نوع بافت خاک متفاوت است. بنابراین توصیه می کنیم قبل از خرید کود و مصرف آن با کارشناسان فنی اگری راز مشورت نمایید.

انجام شخم در باغات

در اوایل بهار و فصل رویش یکی از اقدامات بسیار مهم در باغات، شخم و بیل زنی (پاکن کردن) است. در تمام طول زمستان به دلیل بارش باران و برف و سرد بودن دما، خاک به شکل کلوخه در آمده است و ریشه چه های جدید گیاه در ابتدای رشد نمی توانند به خوبی در خاک نفوذ کنند که این امر می تواند از رشد موثر آن ها جلوگیری نماید.

از طرفی اگر خاک نرم و شخم نخورده باشد؛ در طول بهار با آبیاری هایی که صورت می گیرد به دلیل عدم زهکشی مناسب، احتمال خفگی ریشه ها افزایش یافته و می تواند منجر به حفظ رطوبت در آن قسمت از خاک شود. در نهایت این رطوبت اضافی می تواند باعث ابتلای گیاه به عوامل قارچی و بیماری زایی گیاهی شود.

شخم و بیل زنی سبب می شود راندمان آبیاری در درون خاک افزایش یافته و خاک زهکشی خوبی را پیدا کند. از دیگر مزایای شخم در باغات این است که با زیر و رو کردن خاک بقایای گیاهی به زیر خاک رفته و از ایجاد بیماری جلوگیری می شود. همچنین زیر و رو کردن خاک می تواند در کنترل آفت کرم سفید ریشه و حتی نماتد ریشه گیاهی و مبارزه با علف های هرز موثر باشد.

کاشت نهال در اواخر زمستان

یکی از بهترین زمان ها برای کاشت نهال در باغات، اواخر زمستان است. توجه کنید که یکی از اشتباهات رایج برخی از باغداران این است که نهال را در زمانی که هنوز سرمای زمستان تمام نشده و مدت زمان زیادی تا بهار مانده است می کارند. کاشت نهال در اوایل زمستان می تواند گیاه را ضعیف کند یا در موارد شدیدتر، آن را از بین می برد.

بنابراین بهترین زمان کاشت نهال در باغات، اواخر اسفند و اوایل فروردین است که با توجه به دمای هر منطقه می تواند متفاوت باشد. هرچه منطقه سردتر باشد، نهال را دیرتر باید کاشت. در واقع کاشت نهال در نیمه اول فروردین به فرم ریشه لخت و در نهایت به صورت گلدانی تا اواسط خرداد انجام پذیر است. ( توصیه می شود نهال را تنها در اواخر زمستان و اوایل بهار بکارید.)

هرس متعادل درختان

انجام هرس درختان از جمله اقدامات باغداری است که بهتر است در اواخر زمستان و یا قبل از رشد گیاه صورت بگیرد. انجام هرس درختان فواید بسیاری دارد. هرس باید به صورت اصولی و دقیق باشد؛ چرا که هرس می تواند در میزان باردهی سال جدید تاثیر زیادی داشته باشد. به طور کلی هرس، انواع مختلفی دارد که در زمان های مختلفی می توان آن را انجام داد. زمان انجام هرس به هدف از انجام آن بستگی دارد. اگر هرس به صورت اشتباهی انجام شود می تواند موجب خسارت و یا حتی مرگ گیاه شود.

هرس درختان در اواخر زمستان و یا قبل از بهار می تواند سبب تحریک در رشد و تولید میوه گیاه گردد. به طور معمول، درختانی که در مناطق سردتر هستند، هرس آن ها در اواخر زمستان یا اوایل بهار انجام می شود. درختانی که در مناطق گرمسیر کاشته شده اند، بیشتر در تابستان یا پاییز هرس می شوند. یکی از مهم ترین نکاتی که در زمان هرس باید به آن توجه کنید این است که شاخه هایی باید در اولویت قرار بگیرند که دچار شکستگی شده اند و یا آلوده به بیماری هستند.

هرس درختان در فروردین ماه بیشتر جهت فرم دهی درختان مثمر و بارور صورت می گیرد. هرس بهاره باید به صورت اصولی انجام شود؛ زیرا در غیر این صورت به جوانه ها و شاخه های بارده آسیب جدی وارد می شود. یک نکته بسیار مهم در امور هرس این است که قبل از حذف هر شاخه قیچی و یا اره را با سموم قارچ کش ضدعفونی کنید. همچنین بعد از هرس، از چسب باغبانی در جهت جلوگیری از حضور آفات و بیماری ها استفاده نمایید.

آبیاری درختان در بهار

آبیاری، به خصوص اولین آبیاری در بهار بسیار مهم است. بسته به نوع درخت و فرم سیستم آبیاری در باغات برای آبیاری اولیه باید نکاتی رعایت شود که در طول مدت دوره رشد درخت دچار میوه ریزی یا بیماری نشود. قبل از اولین آبیاری توصیه می شود راه آب های اطراف درخت (آبخور درخت) را تنظیم کرده و از برخورد آب با تنه درخت جلوگیری شود. زیرا در آبیاری غرقابی آب با سطح تنه درخت در تماس است. به علت رطوبت ایجاد شده در اطراف تنه درخت احتمال بروز بیماری های قارچی به خصوص پوسیدگی طوقه و یا ریشه درخت افزایش پیدا می کند.

اولین آبیاری درختان را آب استارت می گویند. در واقع آب استارت پس از ریزش گلبرگ ها به درختان داده می‌شود. این آب استارت می تواند در شرایط مختلف از جمله نوع دمای محیط و یا تنش آبی در باغ و… تفاوت داشته باشد. می توان همراه اولین آب، از یک سری از کودها مانند کودهای فسفر استفاده کرد که سبب رشد انفجاری ریشه ها در اول فصل می شود.

کنترل آفات و بیماری ها

کنترل آفات و بیماری ها در باغات، از مهم ترین اقدامات باغداری است که نباید از آن به سادگی گذشت. چرا که می توانند سلامت و کیفیت محصول و درخت را به خطر بیندازند. چه بسا در بسیاری از مواقع می تواند موجب مرگ درخت شوند.

زمان مبارزه با آفات به طور تقریبی پس از ریزش گلبرگ ها و شروع تشکیل میوه، آغاز می شود. زیرا در بسیاری از مواقع شروع تشکیل میوه، هم زمان با طغیان لاروهای حشرات و آفات و بیرون آمدن آن ها از تخم ها است. راه ها و روش های کنترل مختلفی برای هر نمونه از آفات وجود دارد. این روش ها می توانند شامل روش های مختلفی مانند روش های فیزیکی، بیولوژیکی و شیمیایی باشند. نکته مهم در مبارزه با آفات و بیماری ها، تشخیص و مبارزه به موقع است که در کاهش میزان خسارات به میوه و باغداران تاثیر زیادی دارد.

نتیجه گیری

فصل بهار، آغاز رشد و حیات درختان و گیاهان است که می توان با تغذیه درست و اصولی درختان در این فصل، کمیت و کیفیت محصولات را در فصل برداشت افزایش داد. توجه به اقدامات باغداری در فصل بهار می تواند در برداشت میوه های سالم و با کیفیت به ما کمک کند. توصیه می شود که در جهت داشتن باغی خوب تمام نکات بیان شده در این مقاله را در کنار هم در نظر بگیرید.