انواع کاکتوس و روش نگهداری

مقدمه

کاکتوس، به انگلیسی Cactus، با نام علمی Cactaceae، گیاهی چند ساله، از خانواده گیاهان گلدار (Caryophllales) است. کاکتوس با ۱۳۹ جنس و نزدیک به ۲۰۰۰ گونه، بومی مناطق وسیعی از آمریکای شمالی و جنوبی است. مکزیک بیشترین تعداد و گونه از کاکتوس‌ها را دارا می‌باشد. بیشتر گونه‌های کاکتوس بومی مناطق خشک هستند، اما انواعی از آن در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری نیز وجود دارند.

مزیت نگهداری از کاکتوس‌ها

چندین مزیت برای نگهداری کاکتوس ها به عنوان بخشی از مجموعه گیاهان یا باغ شما وجود دارد. در اینجا چند مزیت کلیدی وجود دارد:

✅نیازهای کم آب: کاکتوس ها به دلیل توانایی خود برای زنده ماندن در محیط های خشک با حداقل آب شناخته شده هستند. آنها بافت ها و ساختارهای تخصصی مانند ساقه ها و خارهای ضخیم دارند که به آنها کمک می کند آب را برای مدت طولانی ذخیره کنند. این باعث می شود که آنها برای مناطق با بارندگی کم یا افرادی که گیاهان کم نگهداری را ترجیح می دهند ایده آل باشند.

✅تحمل به خشکی: کاکتوس ها به دلیل قابلیت ذخیره آب، گیاهانی بسیار مقاوم به خشکی هستند. آنها می توانند دوره های طولانی خشکسالی را بدون متحمل شدن آسیب قابل توجهی تحمل کنند. این انعطاف پذیری آنها را برای پروژه های فضای سبز یا محوطه سازی در آب و هوای خشک مناسب می کند.

✅ظاهر منحصر به فرد و جذاب: کاکتوس ها در اشکال، اندازه ها و رنگ های بسیار متنوعی وجود دارند که از نظر بصری آنها را به هر فضای داخلی یا خارجی جذاب می کند. فرم‌های معماری منحصر به فرد و شکوفه‌های چشمگیر آن‌ها می‌توانند به عنوان نقاط کانونی عمل کنند و به محیط اطراف شما علاقه و زیبایی بیافزایند.

✅مراقبت آسان: کاکتوس ها عموماً گیاهان کم نگهداری هستند که به حداقل توجه نیاز دارند. آنها در خاک با زهکشی خوب رشد می کنند و نور کافی خورشید را ترجیح می دهند. با قرار دادن مناسب و آبیاری گاه به گاه (بسته به گونه و شرایط محیطی) می توانند با کمی تلاش رشد کنند.

✅طول عمر طولانی: کاکتوس ها دارای پتانسیل طول عمر طولانی هستند و اغلب بیشتر از بسیاری از گیاهان آپارتمانی یا باغی دیگر زندگی می کنند. برخی از کاکتوس ها در صورت داشتن شرایط مناسب رشد و مراقبت می توانند چندین دهه یا حتی قرن ها زندگی کنند.

✅ارزش آموزشی و درمانی: کاکتوس ها می توانند موضوعات جذابی برای یادگیری در مورد سازگاری گیاهان، اکوسیستم های بیابانی و گیاه شناسی باشند. رشد و مراقبت از کاکتوس‌ها می‌تواند مزایای درمانی نیز داشته باشد، زیرا می‌تواند سرگرمی آرامش‌بخش و مفیدی باشد که ذهن آگاهی و کاهش استرس را تقویت می‌کند.

✅تصفیه کننده هوا: کاکتوس با جذب ترکیبات آلی موجود در هوا که در اثر متساعد شدن گاز‌های گلخانه‌ای مثل کربن مونواکسید و دی اکسید کربن به وجود می‌آید، یک پاک کننده قوی هوا است. کاکتوس‌ها بر خلاف دیگر گیاهان که در شب دی اکسید کربن آزاد می‌کنند، با تولید اکسیژن در شب به بهبود شرایط تنفسی و خواب راحت کمک می‌کنند.

✅مقابله با امواج خطرناک وای فای : کاکتوس‌ها برای جذب امواج نویز خطرناک محیط، بسیار موثر هستند و تا حد زیادی اثرات مضر امواج را کاهش می‌دهند.

✅کاکتوس به عنوان یک آرامش دهنده و کاهنده استرس: مطالعات نشان داده است که گیاهان آپارتمانی، تمرکز انسان‌ها را بهبود بخشیده و روحیه ما را تا ۱۵ درصد تقویت میکنند! نکته حائز اهمیت این است که داشتن کاکتوس و ساکولنت در خانه یا محل کار، روز شمارا پربارتر و آرام‌تر میکند؛ همچنین تماشای یک گیاه در حال رشد و شکوفایی توسط ما می‌تواند به کاهش افسردگی کمک کند.

شرایط لازم نگهداری از کاکتوس

برای نگهداری موفقیت آمیز کاکتوس ها، مهم است که شرایط لازم را برای آنها فراهم کنید که شبیه زیستگاه طبیعی آنها باشد. در اینجا چند فاکتور کلیدی وجود دارد که باید در نظر گرفته شود:

میزان نور کاکتوس

اکثر کاکتوس ها در نور مستقیم و روشن رشد می کنند. آنها را در مکانی قرار دهید که بتوانند حداقل 6 ساعت نور خورشید در روز دریافت کنند. پنجره های رو به جنوب یا مناطق بیرونی با نور کافی خورشید به طور کلی ایده آل هستند. با این حال، مراقب آفتاب شدید ظهر باشید، زیرا برخی از کاکتوس‌ها ممکن است در گرمترین بخش روز به سایه جزئی نیاز داشته باشند.

خاک مناسب کاکتوس

کاکتوس ها به خاکی با زهکشی خوب نیاز دارند تا از غوطه ور شدن ریشه ها جلوگیری شود که می تواند منجر به پوسیدگی ریشه شود. از مخلوط مخصوص کاکتوس یا گلدان ساکولنت استفاده کنید که زهکشی خوبی دارد. همچنین می توانید خاک گلدان معمولی را با موادی مانند پرلیت، پوکه یا ماسه درشت اصلاح کنید تا زهکشی بهتر شود.

نحو آبیاری کاکتوس

در حالی که کاکتوس ها به خشکی مقاوم هستند، هنوز برای زنده ماندن و رشد به مقداری آب نیاز دارند. دفعات آبیاری به عواملی مانند گونه کاکتوس، اندازه گلدان، دما و رطوبت بستگی دارد. به عنوان یک قاعده کلی، اجازه دهید خاک بین دو آبیاری خشک شود و سپس به طور کامل آبیاری کنید و مطمئن شوید که آب اضافی از گلدان خارج می شود. از آبیاری بیش از حد خودداری کنید، زیرا می تواند منجر به پوسیدگی ریشه شود.

دمای مناسب کاکتوس

کاکتوس ها با محیط های گرم و خشک سازگار هستند. آنها معمولاً دمای بین 60 درجه فارنهایت (15 درجه سانتیگراد) و 85 درجه فارنهایت (29 درجه سانتیگراد) را ترجیح می دهند. آنها را از دمای بسیار سرد محافظت کنید، زیرا اکثر کاکتوس ها به یخ زدگی حساس هستند. در حالی که کاکتوس ها می توانند رطوبت کم را تحمل کنند، تامین مقداری رطوبت در ماه های خشک زمستان می تواند مفید باشد. می توانید با قرار دادن سینی آب در نزدیکی کاکتوس ها یا استفاده از مرطوب کننده به این کار دست یابید.

تهویه هوای مورد نیاز کاکتوس

گردش خوب هوا به جلوگیری از بیماری های قارچی کمک می کند و رشد سالم را تقویت می کند. از قرار دادن کاکتوس ها در فضاهای بسته یا راکد خودداری کنید. اگر در داخل خانه رشد می کنید، مطمئن شوید که تهویه کافی در اتاق وجود دارد.

گلدان مناسب کاکتوس

گلدان هایی را با سوراخ های زهکشی انتخاب کنید تا از جمع شدن آب در پایین آن جلوگیری کنید. کاکتوس ها معمولاً گلدان های کمی راحت را ترجیح می دهند، زیرا ظروف بیش از حد بزرگ می توانند رطوبت اضافی را حفظ کنند.

کوددهی مناسب کاکتوس

برای قطور شدن تنه کاکتوس میتوانید از کودهای پتاسیم بالا و برای توسعه و گسترش ریشه از کودهای فسفر بالا استفاده کنید .بنابراین بهترین گزینه برای کاکتس ها کودهای 36-12-12 می باشد

انواع کاکتوس های زیبا

انواع مختلفی از کاکتوس وجود دارد که در طیف وسیعی از اشکال، رنگ‌ها و اندازه‌ها هستند و به این ترتیب می‌توانید به دنبال کاکتوسی باشید که مناسب سلیقه و سبک دکوراسیون خانه‌ی شما باشد. البته برخی از کاکتوس‌ها اگر نور کافی هم دریافت کنند، شکوفه‌های زیبایی به رنگ سفید، صورتی، قرمز، نارنجی، زرد یا بنفش خواهند داشت.

▪️آکانتوکالیسیوم گلاسیوم(Acanthocalycium glaucum) : نام این کاکتوس از کلمه‌ی یونانی آکانتا به معنی خار و ستون فقرات و کالیکس (calyx) به معنی پوشش و کاسه گرفته شده است که اشاره به غلاف یا کاسه‌ی گل دارد که خارها روی آن رشد می‌کنند.

▪️ آکانتوکالیسیوم تیونانتوم(Acanthocalycium thionanthum): کاکتوس آکانتوکالیسیوم تیونانتوم به خاطر تیغ‌های خوش فرم و زیبای خود شناخته می‌شود. این کاکتوس به اندازه‌ی 10 سانتی‌متر رشد می‌کند و شاخه‌هایی سبز و کروی شکل روی بدنه‌یآن می‌روید.این گیاه به علاوه از انواع کاکتوس‌ گلدار است و در شرایط مناسب گل‌های زرد و زیبایی روی آن می‌روید.

▪️کاکتوس میوه بلوطی (Ariocarpus confuses): این نوع کاکتوس یکی از انواع زیبای کاکتوس‌ها است که حداکثر ارتفاع آن حدودا 2 تا 16 سانتی‌متر (1 اینچ) خواهد بود. این گیاه هنگامی که گل می‌دهد می‌توانید از آن انتظار گل‌های صورتی داشته باشید. فصل گلدهی آن نیز بین اواخر پاییز و اوایل زمستان است.

▪️آریوکارپوس الفانتیدنس(Ariocarpus kotschoubeyanus subsp. Elephantidens): آریوکارپوس یکی از انواع کاکتوس کوچک و نسبتا حساس است که باید از آن در برابر سرما محافظت شود. این کاکتوس بسیار مسطح است و گل‌های ستاره‌ای کوچک تولید می‌کند.

▪️کاکتوس اختری (Ariocarpus lloydii): این کاکتوس زیبا بیشتر به خاطر شکل و شمایل زیبایی که دارد، شناخته می‌شود. وقتی کاکتوس بالغ می‌شود ارتفاع آن حداقل 2 سانتی‌متر و حداکثر به 15 سانتی‌متر می‌رسد.

▪️کاکتوس‌های زرهی(Armatocereus oligogonus): کاکتوس زرهی نوعی از کاکتوس‌های درخت مانند از آمریکای جنوبی است که ارتفاع آن می‌تواند به 12 متر برسد. بارزترین ویژگی این نوع کاکتوس‌ها تکه تکه شدن ساقه‌ی آنها است چرا که چرخه‌ی رشد هر ساله باعث ایجاد گره در بدنه‌ی کاکتوس می‌شود.

▪️آروجادوا پنیسیلاتا (Arrojadoa penicillate): این نوع کاکتوس که به آن کاکتوس آروجادو پنیسیلاتا یا رشته‌ای می‌گویند به صورت توده‌های درختچه‌ای و متشکل از ساقه‌های نازک استوانه‌ای است که از قسمت پایینی گیاه رشد می‌کنند.

▪️ آروجادوا تئونیسنیانا(Arrojadoa theunisseniana): این کاکتوس نیز از خانواده‌ی کاکتوس‌های آروجادوا است و با ظاهر بلند و کشیده‌ی خود شناخته می‌شود.

▪️آرتروسرئوس روندونیانوس(Arthrocereus rondonianus) : این کاکتوس بومی مناطق برزیل است و زیستگاه طبیعی آن مناطق خشک و صخره‌ای است. این کاکتوس بیشتر به صورت وحشی در طبیعت رشد می‌کند و در حالت بلوغ به 16 تا 60 سانتی‌متر ارتفاع می‌رسد.

▪️آستروفیتوم کاپوت مدوسا (Astrophytum caput-medusae): این کاکتوس شاید از نظر ظاهری خیلی جذاب نباشد اما یکی از کاکتوس‌های کمیاب در دنیاست. این گیاه رشد آهسته‌ای دارد و متشکل از ساقه‌هایی است که از قسمت زیرین رشد می‌کنند

 ▪️کاکتوس کلاه اسقفی (Astrophytum coahuilense): کاکتوس کلاه اسقفی یک کاکتوس جذاب با رشد آهسته است که از نظر ظاهری خیلی شبیه به کاکتوس میریوستیگما (myriostigma) است اما از نظر ویژگی‌هایی مانند میوه، گلدهی و دانه‌ها با هم متفاوت هستند. 

▪️کاکتوس ستونچه درفشی (Austrocylindropuntia exaltata): کاکتوس ستونچه درفشی نوع دیگری از کاکتوس است که البته به آن سنجاق حوا (Eve’s pin) هم گفته می‌شود. ارتفاع این کاکتوس می‌تواند به 4 متر هم برسد ، و در خانواده‌ی کاکتوس های دراز قرار می‌گیرد.

▪️کاکتوس شافری (Austrocylindropuntia shaferi):کاکتوس شافری، یک کاکتوس استوانه‌ای کوچک است که ارتفاع آن به 30سانتی‌متر و بیشتر می‌رسد و قطعات آن تقریبا 15 سانتی‌متر طول و 3 سانتی‌متر قطر دارند.

▪️کاکتوس توپی (Ball Cactus):کاکتوس توپی بومی علفزارهای آمریکای جنوبی است و عموما ظاهری کوچک و کروی یا استوانه‌ای دارد.

▪️کاکتوس دُم بیور (Beaver tail cactus):کاکتوس دِم بیور یا گلابی خاردار بومی بیابان‌های آمریکا و مکزیک است. این گیاه برای نگهداری در یک محیط آفتابی کاملا مناسب است. با این حال اگر آب و هوا سرد باشد، لازم است کاکتوس در داخل خانه نگهداری شود.

▪️کاکتوس لانه‌ی پرنده (Bird’s Nest Cactus):کاکتوس لانه‌ی پرنده یک کاکتوس کروی با خارهای نرم طلایی رنگ است که تقریبا تمام بدن آن را می‌پوشاند. خوشه‌های این کاکتوس در کنار هم شبیه لانه‌ی پرنده به نظر می‌رسد و به همین خاطر به آن کاکتوس لانه‌ی پرنده گفته می‌شود.

▪️کاکتوس خرگوشی (Bunny Ear Cactus):کاکتوس خرگوشی یا اپونتیا میکروداسیس بومی مکزیک و مناطق خشک و بیابانی است. تنها چیزی که لازم است یک اتاق خشک و با رطوبت کم و یک نقطه‌ی آفتابی است.

 ▪️کاکتوس دکمه‌ای (Button Cactus): کاکتوس دکمه‌ای بومی مناطق ماداگاسکار است و با نام علمی اپیتلانتا میکرومریس شناخته می‌شود و البته به آن کاکتوس توپ پینگ پونگ هم گفته می‌شود.

▪️کاکتوس کابیگا (Cabega): کاکتوس کابیگا با نام علمی آستراسفالکسروس دایبوسکی (Austrocephalocereus dybowskii) یکی از کاکتوس‌های کمیاب است که در شرایط نگهداری ایده‌آل رشد خوبی خواهد داشت.

▪️کاکتوس خارپشت توت‌فرنگی (Calico Cactus): کاکتوس کالیکو بومی مناطق بیابانی جنوب آمریکا و مکزیک است. این کاکتوس به صورت خوشه‌ای رشد می‌کند و گاهی به بیست شاخه یا بیشتر می‌رسد. گل‌های سرخابی روشن آن در فصل بهار می‌روید و ظاهر قیف شکل دارند.

▪️کاکتوس پنجه گربه (Cat’s Claw):کاکتوس پنجه گربه‌ای گیاهی بومی بیابان چی‌واوا در آمریکای جنوبی است. این کاکتوس بارها در گروه‌های اشتباه طبقه‌بندی شده و در نهایت به نامی رسیده است که از زبان یونانی سرچشمه گرفته و به معنای قلاب ماهی است. 

▪️کاکتوس چانه‌ای (Chin Cactus):کاکتوس چانه‌ای یا پرچانه بومی آرژانتین و برخی دیگر از قسمت‌های آمریکای جنوبی است. این کاکتوس به محافظت در برابر آفتاب نیاز دارد و حتی در سایه‌ی جزئی هم به خوبی رشد می‌کند.

▪️کاکتوس کریسمس (Christmas Cactus) :کاکتوس کریسمس با نام علمی اشلومبرگرا گیاه بسیار محبوب و زیبایی است که در فصل زمستان گل می‌دهد نه تنها مراقبت از این گیاه آسان است بلکه به راحتی نیز تکثیر می‌شود.

روش تکثیر کاکتوس

1. قلمه زدن کاکتوس

در این روش، یک بخش از گیاه از جمله ساقه، تکه‌ای از ریشه یا یک برگ، از گیاه مادر جدا شده و در محیطی مرطوب و بهترین شرایط رشد واقع شده و به طور طبیعی ریشه زده و رشد می‌کند.

2. تکثیر با بذرهای کاکتوس

در این روش، بذرهای کاکتوس جدا شده و در محیطی مرطوب قرار داده می‌شوند تا ریشه زده و رشد کنند.

3. پیوند زدن کاکتوس

در این روش، دو یا چند گیاه کاکتوس با هم پیوند زده می‌شوند. در این روش، گیاه‌هایی با شاخه‌هایی نازک و ظریف برای پیوند زدن مناسب هستند.

4. استفاده از پاجوش کاکتوس

در این روش، پاجوش کاکتوس از گیاه جدا شده و در محیطی مرطوب قرار داده می‌شود تا ریشه زده و رشد کند. این روش برای گونه‌هایی که پاجوش دارند، مناسب است. در هر یک از این روش‌ها، برای ایجاد بهترین شرایط رشد برای کاکتوس، باید به عواملی مانند نور، رطوبت، دما و خاک توجه شود. به همین دلیل، برای هر نوع کاکتوس، بهتر است روش مناسب تکثیر را انتخاب کرده و شرایط رشد مناسب را برای آن فراهم کنیم.

گل ها و میوه های کاکتوس از ویژگی های منحصر به فرد و اغلب خیره کننده این گیاهان هستند. در اینجا اطلاعاتی در مورد گل ها و میوه های کاکتوس آورده شده است:

گل کاکتوس

• گل های کاکتوس دارای طیف وسیعی از رنگ ها، شکل ها و اندازه ها هستند. بسته به گونه آنها می توانند بزرگ و خودنمایی یا کوچک و ظریف باشند.
• گل های کاکتوس معمولاً توسط حشرات، پرندگان یا خفاش ها گرده افشانی می شوند. آنها برای جذب گرده افشان های خاص، اغلب با رنگ های زنده، عطرهای قوی، یا پاداش های شهد تکامل یافته اند.
• مدت زمان گل های کاکتوس متفاوت است. برخی از شکوفه ها فقط برای یک یا دو روز باقی می مانند، در حالی که برخی دیگر ممکن است چندین روز یا حتی هفته ها ادامه داشته باشند.
• گل های کاکتوس اغلب در پاسخ به محرک های خاصی مانند تغییرات دما، طول روز یا الگوهای بارندگی شکوفا می شوند. برخی از گونه ها به دلیل شکوفایی شبانه خود شناخته می شوند، به طوری که گل ها در شب باز می شوند و در روز بسته می شوند.
• همه کاکتوس ها هر سال گل تولید نمی کنند و برخی از گونه ها فقط در شرایط خاصی یا زمانی که به سن یا اندازه خاصی می رسند ممکن است شکوفا شوند.

میوه های کاکتوس

• پس از گرده افشانی موفق، گل های کاکتوس به میوه تبدیل می شوند. میوه های کاکتوس در بسیاری از موارد خوراکی هستند و معمولاً به آنها “میوه کاکتوس” یا “گلابی خاردار” می گویند.
• میوه‌های کاکتوس در شکل‌ها، اندازه‌ها و رنگ‌های مختلفی وجود دارند. آنها می توانند گرد، بیضی، دراز یا استوانه ای باشند و رنگ آنها بسته به گونه از سبز تا زرد، قرمز یا بنفش متغیر است.
• بافت و طعم میوه های کاکتوس متفاوت است. برخی دارای گوشتی صاف و آبدار هستند، در حالی که برخی دیگر ممکن است حاوی دانه های کوچک متعدد یا خمیر فیبری سفت و سخت باشند. طعم آن می تواند شیرین، تند یا کمی اسیدی باشد.
• میوه‌های کاکتوس به دلیل محتوای تغذیه‌ای‌شان ارزشمند هستند. آنها اغلب سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان ها و فیبر غذایی هستند.
• در برخی از فرهنگ ها، میوه های کاکتوس مصارف آشپزی دارند و در غذاهای مختلف، نوشیدنی ها، مرباها، ژله ها یا آب نبات ها استفاده می شود.

جمع بندی

انواع مختلفی از کاکتوس وجود دارد که در طیف وسیعی از اشکال، رنگ‌ها و اندازه‌ها هستند که نیاز آبیاری متفاوتی دارند و برای بالا بردن مقاومت آنها و قطور شدن تنه میتوانید از کودهای فسفر و پتاسیم بالا استفاده کنید.

منابع

• https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%85
• https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%86
• https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%B3%D9%81%D8%B1

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

  **اگری راز ،راز رویش ها**