از سالیان دراز کشت پسته در ایران رواج داشته و تصور می شود که 3 الی 4 هزار سال قبل این درخت در ایران اهلی و مورد استفاده قرار گرفته است و بیشتر در مناطقی مانند رفسنجان که وسیع ترین سطح و بیشترین تولید را دارد و همچنین در ناحیه شمال شرق ایران و …. کشت می شود. فروشگاه آنلاین کشاورزی اگری راز در این مقاله سعی بر این دارد که بیماری و آفات مهم پسته را به شما معرفی کند تا محصول نهایی شما باکیفیت باشد و در عین حال با کود و سموم کشاورزی معتبر و قیمت مناسب، محصولی با بازار پسندی بالایی داشته باشید.

برای مشاوره کشاورزی و سوال از گیاهپزشک با شماره تماس 09175392010 در ارتباط باشید.

گیاه شناسی پسته

درخت پسته اهلی ( Pistacia vera L) به تیره پسته سانان (Anacardiaceae) تعلق دارد. کشت تجاری درخت پسته در مناطقی که تابستان های گرم، خشک و طولانی و زمستان های سرد دارند انجام می شود و در برابر کم آبی، خشکی خاک و شوری خاک و آب مقاوم است. فاصله درختان بالغ پسته در خاک عمیق و قوی نباید کمتر از 7 متر باشد. تغییر رنگ پوسته سبز پسته و راحت جدا شدن آن از پوسته داخلی نشان دهنده رسیدگی میوه است؛ اما چون خوشه ها همزمان باهم نمی رسند تا رسیدن نسبی دانه های انتهایی صبر کنید و بعد برداشت را انجام دهید.

بیماری های مهم درخت پسته

سفیدک پودری پسته (Powdery mildew disease of pistachio tree)

عامل بیماری سفیدک پودری یا سفیدک حقیقی Phyllactinia angulata می باشد. علائم در اوایل تابستان روی برگ درختان مبتلا شده پدید می آید. اولین علائم به صورت لکه های سفید متمایل به خاکستری در سطح زیرین برگ ظاهر می شود و بعد لکه ها به هم چسبیده و پودر سفید رنگ که میسیلیوم قارچ است ایجاد می شود. در مواردی که بیماری شدید باشد، برگ درختان زرد شده و زود هنگام می ریزند.

✅کنترل سفیدک پودری پسته

• مبارزه زراعی: دفع علف هرز، معدوم کردن برگ مبتلا ریخته شده در کف باغ
• استفاده از کودهای نیتروژن دار
• معمولا سفیدک پودری در پسته آنقدر شدید نیست که نیاز به مبارزه شیمیایی داشته باشد.

پوسیدگی آرمیلاریایی ریشه (Armillaria mellea)

پوسیدگی آرمیلاریایی ریشه یا پوسیدگی عسلی، پوسیدگی قارچ کلاهک دار ریشه و پوسیدگی بند کفشی، بیماری‌ هایی هستند که باعث پوسیدگی ریشه و طوقه درختان می‌ شوند. این بیماری در مناطقی که زمین آن‌ها قبلا دارای درختان جنگلی برگ‌ریز بوده و یا در باغ‌ هایی که در دشت‌ ها و کنار رودخانه‌ها و نهرها کاشته می‌ شوند، بیشتر شیوع دارد.

عواملی مانند استفاده از کودهای حیوانی مخلوط با مواد پوسیده جنگلی و احداث باغ‌ های پسته در زمین‌ هایی که سابقه آلودگی به این بیماری را دارند و استفاده از نهال‌ های آلوده، می‌ توانند باعث ظهور بیماری پوسیدگی آرمیلاریایی ریشه و طوقه پسته شوند.

✅کنترل و پیشگیری از بیماری پوسیدگی آرمیلاریایی ریشه

برای پیشگیری از این بیماری، بهتر است باغ‌ های پسته در زمین‌ هایی که سابقه آلودگی به این بیماری را ندارند، احداث شوند و از نهال‌ های سالم و گواهی شده استفاده شود. همچنین، استفاده از کودهای آلی به جای کودهای حیوانی می‌ تواند در کاهش شیوع این بیماری موثر باشد. اگر درخت شما به بیماری پوسیدگی آرمیلاریایی ریشه دچار شده است باید درخت را از ریشه درآورده و بسوزانید. همچنین محل کاشت درخت را با استفاده از قارچکش مناسب سمپاشی کنید.

زنگ پسته (Pileolaria terebinthi)

عامل بیماری زنگ پسته Pileolaria terebinthi می باشد. این بیماری در ایران جز بیماری های کم اهمیت است. بیماری زنگ بیشتر روی درخت بنه ایجاد می شود. این بیماری در دمبرگ و روی برگ درخت بنه به شکل نقاط قهوه ای ظاهر می شود. برگ ها در مراحل اولیه بیماری رنگ پریده، سبززرد و بد فرم شده و اسپرگونیوم روی این قسمت تشکیل می شود. جوش های متعددی دورتادور دمبرگ و در سطح پهنگ برگ نمایان می شود.

✅کنترل زنگ پسته

• این بیماری در ایران در باغ های پسته نیازبه مبارزه شیمیایی ندارد.
• استفاده از ارقام مقاوم

ریزبرگی و قرمزی دانه پسته

عامل بیماری ریز برگی و قرمزی دانه پسته Pistachio stigmatomycosis می باشد. به اصطلاح به این بیماری (قرمزو پسته) می گویند. این بیماری در باغ هایی با خاک شنی و سبک که در مجاورت نهرهای آبیاری هستند بیشتر دیده می شود. «قرمزو» در بعضی از درختان پسته یک باغ – یعنی به طور لکه ای – دیده می شود. نشانه های بارز بیماری روی خوشه های میوه های نارس بعضی از شاخه های درخت، به صورت مجتمع و کروی شدن دانه ها و قرمز شدن رنگ آنها ظاهر می شوند. در حالت شدید میوه های یک خوشه ریزتر، قرمز پررنگ و کاملا کروی شده، دانه ها حالت پفکی پیدا می کنند. اندازه برگ های واقع در زیر خوشه های مبتلا به «قرمزو» روی سرشاخه ها کوچک تر، رنگ پریده و سبز رد می شوند و فاصله میان گره های سر شاخه ها کوتاه تر می گردد.

✅کنترل قرمزی دانه پسته

ریزبرگی و قرمزی دانه های پسته، یک بیماری عفونی نیست و به احتمال زیاد معلول عوامل تغذیه ای از جمله کمبود روی است.

ماسوی پسته (Stigmatomycosis)

قارچ Nematospora coryli peglion عامل بیماری ماسوی پسته می باشد. این بیماری فقط به مغز دانه پسته خسارت وارد می کند و باعث فاسد شدن مغز پسته می شود. علایم این بیماری فقط در مغز دانه های پسته بروز می کنند و در سایر اندام های درخت دیده نمی شوند. علایم در مغز دانه ها نیز متفاوتند. گاهی مغز میوه هایی که ظاهرا سالم هستند تغییر شکل یافته، می خشکد یا لکه های بافت مرده روی آن ظاهر می شوند و زمانی در مغز میوه های نارس آلوده، ماده ای چسبناک و بی رنگ متمایل به سفید، مانند ماست، بین پوست مغز و لپه ها (کوتیلدون) مشاهده می شود. این ماده ماست مانند موقع تکامل مغز سفید و سفت می شود. در این حالت نیز مغز میوه بد شکل و ناقص است. انتقال بیماری از طریق سس می باشد.

✅کنترل ماسوی پسته

• میوه های پوک و آلوده جمع آوردی و سوزانده شود.
• وجین علف هرز و انتقال به خارج از باغ
• در صورت مشاهده سن ناقل سمپاشی انجام شود.

شانکر و خشکیدگی سرشاخه پسته

نشانه های بیماری علایم بیماری روی شاخه های مبتلا به قطر ۳ تا ۴ سانتی متر و بیشتر، به شکل نوارهای طولی به رنگ قهوه ای تیره ظاهر می شوند. پوست شاخه ها در قسمت های بیمار کمی فرورفتگی پیدا کرده، نشست می کند. پوست و چوب شاخه ها در محل شانکرها تا مغز چوب در امتداد طول شاخه ها به رنگ تیره در می آیند و سرانجام شاخه ها می خشکند. در سطح شانکرهای شاخه های خشکیده، ترک های ریز عرضی به وجود می آیند. بافت های سالم و بافت مرده، مرزی کاملا مشخص تشکیل می دهند. خشکیدگی سرشاخه ها معمولا از بالا (نوک) به پایین پیشروی می کند.

✅کنترل بیماری شانکر پسته و خشکیدگی سرشاخه پسته

برای کنترل بیماری شانکر پسته عجالتا تقویت درختان پسته، قطع شاخه های شانکردار و خشکیده تا ۱۰ سانتی متر پایین تر از قسمت های الوده و سپس آغشتن محل های قطع شده با مخلوط بردوفیکس توصیه می شود.

پوسیدگی بذر و گیاهچه میری پسته

قارچ Rhizoctonia solani عامل بیماری می باشد. در این بیماری بذرها قبل از رویش و گیاهچه ها بعد از سبز شدن منهدم شده و خزانه دچار کچلی شدید می شود. روی ریشه های آنها لکه ها و نوارهای بافت مرده سطحی به رنگ قهوه ای تیره ایجاد و انتهای ریشه های گیاهچه ها فاسد می شود.

✅کنترل گیاهچه میری پسته

برای جلوگیری از پیدایش این بیماری توصیه می شود حتی الامکان زمین های بکر و عاری از عوامل بیماری زا برای خزانه کاری استفاده شود. در صورتی که منطقه ای به طور شدید آلوده باشد می توان خاک خزانه ها را قبل از کاشت بذر با متیل بروماید ضدعفونی کرد و بعد از تهویه و خروج بخارات سم از خاک، اقدام به کاشت بذر نمود.

انگومک پسته

علایم مستقیم انگومک روی طوقه و ریشه های كلفت درختان پسته بروز کرده، از این رو تا مدت زیادی بعد از ابتلای درخت، باغداران متوجه آن نمی شوند. نشانه های ثانوی و غیر مستقیم بعد از پیشرفت بیماری در اندام های هوایی درخت ظاهر می شوند. علایم اصلی بیماری انگومک، ابتدا به صورت تراوش شیرابه در قسمت پایین تنه و طوقه، نزدیک سطح خاک دیده می شود. دیگر نشانه بیماری در آغاز بیماری است که تجمع مایع شیری رنگ چرک مانندی در در محل یقه و ریشه، بین پوست و چوب است که با ضربه یا پارگی به بیرون می ریزد. بعد از پیشروی تغذیه درخت دچار اختلال شده و گیاه سبز خشک می شود.

✅کنترل انگومک پسته

• استفاده از نهال سالم و مقاوم
• درخت به صورتی آبیاری شود که آب تنه درخت را فرا نگیرد.
• کنترل علف هرز
• استفاده از کودهای شیمیایی مثل متالاکسیل

پژمردگی ورتیسیلیومی پسته

قارچ Verticillium dahliae عامل بیماری ورتیسیلومی پسته می باشد. یکی از نشانه های این بیماری زوال تدریجی است که همراه با رنگ پریدگی برگ، کاهش رشد و نمو سرشاخه ها، کاهش تعداد برگ ها روی سرشاخه ها و کاهش حجم تاج پوشش درخت می باشد. در موارد حاد یک یا چند شاخه در یک طرف درخت ایجاد و خشک می شوند.

✅کنترل پژمردگی ورتیسیلیومی پسته

• انهدام و کندن درختان بیمار
• ضدعفونی کردن محل درخت کنده شده با متاسدیم و آفتابدهی خاک
• استفاده از پایه مقاوم

لکه برگی آلترناریایی پسته

بیماری لکه برگی آلترناریایی، که با نام سوختگی دیرهنگام آلترناریایی نیز شناخته می‌شود، در باغات پسته به دلیل عوامل مختلفی ایجاد می‌ شود. این عوامل شامل تراکم بالای درختان در باغ‌ های پسته، سیستم آبیاری غرقابی و سنگین، سیستم آبیاری بارانی، وجود علف‌ های هرز و گیاهان پوششی فراوان و نزدیکی باغ‌ های پسته به رودخانه هستند. خسارت این بیماری بر روی برگ و میوه، در سال‌ هایی که بارندگی بهاره زیاد است، تشدید می‌ شود. خسارات ناشی از لکه برگی آلترناریایی شامل لکه‌ های زردرنگ یا رنگ‌ پریده دایره‌ ای تا نامنظم هستند که با پیشرفت بیماری به حالت به‌ه م‌پیوسته و نکروزه درمی‌ آیند.

ممکن است این لکه‌ ها کل پهنک برگ را فرا بگیرند و در اواخر فصل یا در آب‌ و هوای مرطوب، هم‌زمان با اسپورزایی قارچ، لکه‌ها تیره‌ رنگ شده و اطراف آن‌ها به‌وسیله هاله‌ ای زردرنگ پوشیده می‌ شود. در صورت آلودگی شدید درخت، برگ‌ ریزی شدید و زودهنگام رخ می‌ دهد و لکه‌ های سیاه‌ رنگ کوچک روی میوه‌ ها و بزرگ شدن لکه‌ ها هم‌ زمان با رسیدن میوه نیز از دیگر خسارات این بیماری هستند. در نهایت، این بیماری می‌ تواند منجر به کاهش کیفیت میوه شوند.

کپک زدگی دانه های پسته و قارچ زهر

قارچ زهرها (mycotoxines) متابولیت های ثانوی بعضی از قارچ های کپکی هستند که برای انسان و دام سمی هستند. گروهی از مهم ترین قارچ زهرها، افلاتوکسین ها هستند که از قارچ های گروه Aspergillus flavus تولید می شوند. در بین آفلاتوکسین ها، نوع B1 آن سمی ترین و سرطان زاترین ماده طبیعی است که تاکنون در غذای آلوده انسان و دام شناخته شده است. قارچ زهر مذکور ممکن است در محصولات کشاورزی مخصوصا در میوه های خشکباری مانند بادام، بادام زمینی و پسته به مقدار قابل توجهی تولید شود و آنها را آلوده و از نظر بهداشتی غیر قابل مصرف کند.

✅کنترل کپک زدگی دانه های پسته و قارچ زهر

• برداشت به موقع و سریع
• برداشت با دستگاه های مدرن
• انجام اقدامات انبارداری

نماتد ریشه گرهی پسته

نماتد ریشه گرهی باعث خشک شدن تعداد قابل توجهی از نهال ها می شود. روی اندام هوایی اختلالی ایجاد نمی شود ولی باعث ایجاد اختلال در فیزیولوژی درخت می شود. برگ ها به تدریج رنگ سبز خود را از دست می دهند و زرد می شوند و رشد درخت کاهش می یابد.

✅کنترل نماتد ریشه گرهی پسته

• استفاده از نماتد کش مثل گرانول تراکور پی و نماگون
• مبارزه بیولوژیک
• استفاده از ارقام مقاوم

آفات مهم درخت پسته

پسیل معمولی پسته

نام علم پسیل معمولی پسته Agonoscena pistaciae می باشد که به پسته اهلی و وحشی خسارت فراوان می‌ زند. این حشره عسلک فراوانی دفع می‌ نماید که به سرعت در مجاورت هوا خشک شده و سفید می‌ شود. به همین لحاظ این آفت را به زبان محلی شیره خشک می‌ نامند. زیست‌ شناسی حشرات کامل زمستان گذران پسیل از اوایل فروردین ماه روی درختان مستقر می‌ شوند.به طور کلی هر چه برگ درختان نازک‌ تر، لطیف‌ تر، پهن‌ تر و بزرگ‎تر باشد گرایش بیشتری برای جذب حشرات کامل پسیل و تخم ‎ریزی ایجاد می‌ کند. خسارت پوره‌ های پسیل پسته روی درختان در دو زمان بیشتر از سایر مواقع سال است. یکی در خرداد ماه که باعث ریزش برگ‎ ها، خوشه‌ ها، جوانه‌ ها و افزایش میزان بوکسی و دیگری در مردادماه که باعث افزایش مقدار دهان بستگی می‌ گردد.

✅کنترل و پیشگیری

• اجرای نوبت اول سم‌ پاشی یا سم‌ پاشی در زمان گلدهی
• استفاده زیاد از کودهای شیمیایی ازته مخصوصا اوره و سولفات آمونیوم در ماه ‎های گرم سال در سطوح کرت ها و هم‎چنین کود شیمیایی کلروپتاسیم شرایط را برای ازدیاد جمعیت فراهم می‌ کند.
• عدم استفاده از کودهای دامی و چاله‌ زنی و شخم عمیق در باغ ها به مدت طولانی
• کشت متراکم درختان و رعایت نکردن فواصل مناسب و عملیات هرس
• استفاده از کارت های چسبنده زرد 

پوست خوار پسته

گونه Estenoborus perrisi زمستان را به صورت لارو در حد فاصل پوست و چوب درخت در دالان‌ های لاروی به سر می‌ برد و سه نسل در سال دارد. حشرات کامل در بهار با مساعد شدن آب و هوا ظاهر می‌ شوند و در روی درختان ضعیف شروع به فعالیت می‌ نمایند. دالان مادری اغلب 4 تا 5 شاخه است که همگی از یک محفظه مشترک که به اتاقک جفت‌گیری معروف است منشاء می‌ گیرند. این حشره پلی گام است. هر دالان مادری به نوبه خود دارای 10 تا 20 دالان لاروی است که در طرفین دالان مادری و نسبت به آن به طور عمود قرار گرفته‌ اند. در انتهای دالان‌ های لاروی اتاقک شفیرگی مشاهده می‌ شود که حشره کامل پس از ظهور از همان جا پوست را سوراخ و خارج می‌ گردد. دوره نشو و نمای یک نسل این آفت حدود یک ماه به طول می‌ انجامد.

✅کنترل و پیشگیری

• چون آفت پوست خوار پسته به درختان ضعیف حمله می‌ کند، تقویت درخت و آبیاری منظم بهترین راه های پیشگیری از حمله این آفت است.

زنبور مغزخوار سیاه پسته

زنبور مغزخوار سیاه پسته زمستان را به صورت لارو کامل در داخل میوه به سر می‌ برد. میوه‌ های آفت زده معمولا روی درخت باقی مانده و در موقع برداشت محصول مانند میوه‌ های سالم به زمین نمی‌ ریزند. این لاروها همزمان با رشد جوانه‌ های پسته تبدیل به شفیره می‌ شوند و حشرات کامل برای خارج شدن از میوه سوراخ دایره‌ ای شکمی روی پوست تعبیه می‌ کنند. خروج حشرات کامل از اواسط اردیبهشت تا یک ماه بعد ادامه دارد.

حشرات ماده به فرو کردن تخم ‎ریز در داخل میوه در آن فقط یک عدد تخم می‌ گذارند. هر حشره ماده ۴۰ تا ۷۰ عدد تخم می‌ گذارد. لاروها بدون این که داخل مغز میوه شوند از یک طرف آن را می‌ خورند. پسته‌ های مبتلا کوچک و ضعیف مانده و پوست آنها چروک خورده و تیره رنگ می‌ شوند. لاروها به همین صورت زمستان را پشت سر می‌ گذارند. بنابراین یک نسل در سال دارد.

✅ کنترل زنبور مغزخوار سیاه پسته

1. بهترین راه مبارزه، مبارزه مکانیکی از طریق جمع‌ آوری و سوزاندن میوه‌ های آلوده ریخته شده زیر درخت یا باقی مانده روی درخت می‌ باشد؛ زیرا لارو داخل میوه زمستانگذرانی می کند.

زنبور مغزخوار طلایی پسته

این حشره نیز زمستان را به صورت لارو کامل داخل میوه‌ های خشکیده روی درخت به سر می‌ برد. این لاروها در بهار تبدیل به شفیره می‌ شوند. حشرات کامل مصادف با تشکیل میوه به پرواز در می‌ آیند. ماده‌ ها ظاهرا قادرند به طریق پارتنوژنز تولید مثل نمایند .تخم‌گذاری شبیه به گونه قبلی است؛ با این تفاوت که گاهی در هر میوه دو تا تخم می‌ گذارند. لاروها پس از داخل شدن به زیر پوست از لپه‌ ها تغذیه می‌ کنند و آندوکارپ را باقی می گذارند. در حالی که لاروهای گونه قبل از تمام قسمت‌ های مغز حتی پوستة نازک روی آن نیز می‌ خورند.

دوره زندگی لارو ۳۵ تا ۴۰ روز است. پس از این مدت لارو در داخل میوه تبدیل به شفیره می‌ شود و به فاصله یک هفته تا ده روز بعد از آن حشره کامل خارج می‌ گردد. سوراخ خروجی حشرات کامل نسل بهاره به دلیل این که پوست خارجی یا Pericarp تازه است با گونه قبلی و نسل بعدی این آفات متفاوت می باشد و مانند دهانه آتشفشان کمی برآمدگی نشان می‌ دهد. حشرات کامل نسل بهاره اوایل تابستان ظاهر می‌ شوند و بلافاصله شروع به تخم ‎ریزی می‌کنند.

✅ کنترل زنبور مغزخوار طلایی پسته

مبارزه مکانیکی از طریق جمع‌ آوری و سوزاندن میوه‌ های آلوده ریخته شده زیر درخت یا باقی مانده روی درخت.

پروانه چوبخوار پسته

kermania pistaciella این حشره یک نسل در سال دارد و زمستان را به صورت لارو کامل در داخل سرشاخه های پسته می گذراند و در اواخر زمستان لاروها از شاخه ها خارج شده و در روی سر شاخه ها و نزدیک جوانه مستقر می شوند و پیله خاکستری رنگ بدور خود می تنند. بعضی از لاروهای پروانه از مغز محور خوشه تغذیه نموده و باعث مرگ حدود ۵ تا ۸ درصد میوه های خوشه می گردند. گاهی نیز تمام خوشه خشک می شود. عده ای دیگر از لاروها وارد شاخه شده و از مغز چوب تغذیه می نمایند و بدین وسیله دالان هایی را در داخل چوب به وجود می آورند. شاخه های مورد حمله رشدشان کم و در نتیجه از مقدار کل محصول سال بعد کاسته می شود.

✅کنترل پروانه چوبخوار پسته

• رعایت فواصل درختان
• هرس شاخه های آلوده

سن های زیان آور پسته 

زمستان گذرانی سن پسته به صورت حشره کامل زیر بوته های گیاهان و پناه گاههای مختلف می باشد. سن های کامل در اواسط فروردین از محل های زمستان گذرانی خارج شده و از میزبان های تازه روئيده به ویژه اسپند تغذیه و بر روی آنها تخم ریزی می کنند. در صورت نامساعد شدن شرایط محیطی و خشک شدن میزبان های وحشی و بالا رفتن جمعیت به سمت باغات پسته هجوم می آورند و ابتدا از علف های هرز اطراف و داخل باغ های پسته و سپس از میوه های پسته تغذیه می کند. از مرحله تشکیل میوه تا سخت شدن پوست استخوانی و مرحله سخت شدن پوست استخوانی تا مغزبندی میوه ها خسارت وارد می شود.

✅کنترل

• حمایت از دشمنان طبیعی به ویژه زنبورهای انگل تخم سن ها با کاهش دفعات سمپاشی
• مبارزه زراعی

زنجره پسته 

نام علمی زنجره پسته Bythoscopinae Idiocerus stali می باشد. این آفت به نام شیره تر شناخته شده و در مناطق پسته خیز وجود دارد ؛ولی از آفات مهم مناطق پسته خیز محسوب نمی شود. تغذیه نوزادان زنجره (پوره ها از میوه ها باعث سیاه شدن و ریزش آنها می گردد. علاوه بر آن مدفوع آفت همراه با ترشحات گیاه ناشی از نیش پوره ها به صورت مایعی چسبناک دیده می شود.

✅کنترل زنجره پسته

• استفاده از سموم شیمیایی مثل فوزالون
•  استفاده از کارت‌ های چسبنده زرد

ماسوی پسته

طبق بررسی‌ های به عمل آمده قارچ Nematospora coryli Peglion عامل بیماری می‌ باشد که توسط خرطوم سن‌ ها به دانه‌ های پسته منتقل می‌ شود. در اثر این بیماری ماده‌ ای چسبناک و بی‌ رنگ متمایل به سفید در بیت پوست استخوانی میوه و لپه‌ های مغز دیده می‌ شود. این ماده در مرحله‌ ای که میوه از نظر رشد کامل شده است، سفید و نسبتا سخت می‌ باشد به همین دلیل این بیماری را ماسو می‌ نامند.

✅کنترل ماسوی پسته

• میوه‌ های پوک و دارای مغز آلوده به ماسو جمع‌ آوری و منهدم شود.
• علف‌ های هرز باغات پسته با دقت وجین شده، به خارج از باغ منتقل گردند.
• در صورت مشاهده سن‌ های ناقل به تعداد زیاد باغ‌ های پسته را باید سم‌ پاشی کرد.

جمع بندی

مبارزه با بیماری و آفات مهم پسته ، جلوگیری از وقوع و یا کاهش میزان و شدت خسارت می باشد که با استفاده از روش های مختلفی صورت می گیرد. هدف از مبارزه نجات تک تک گیاهان نمی باشد، بلکه نجات جمعیت گیاهان در نظر می باشد. جهت کنترل و مبارزه با بیماری و آفات، دانش کافی از علل وقوع و توسعه آن مورد نیاز و استفاده از برترین کود و سم ها اجباری است که می توان آن را در فروشگاه سم و کود کشاورزی اگری راز تهیه کرد.

منابع

• ویکی پدیا

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

  **اگری راز ،راز رویش ها**