کود ان پ کا و کاربرد آن

 مقدمه

ممکن است شما هم با مشکل زرد شدن برگ ها و یا کاهش میوه و گل دهی درگیاهان خود روبرو شده باشید و به شما پیشنهاد خرید کود داده شده است. حتی در زمان خرید کود با اعدادی روی بسته کودها و همین طور با اصطلاح کود NPK روبرو شده باشید. در این مقاله می خواهیم هر آنچه که ذهن شما را در مورد کود ان پ کا درگیر کرده است از تعریف کود npk تا شناخت انواع کود و انتخاب بهترین کود npk متناسب با مشکلی که برای گیاه شما بوجود آمده است پاسخ کامل و واضح بدهیم. عناصر غذایی موجود در خاك نقش مهمی در تعیین میزان رشد و عملکرد گیاه و هـم چنـین بهبـود کیفیت محصول تولیدي دارند.

که این عناصر شامل

عناصر پر مصرف (ماکرو) شامل: ازت، فسفر، پتاس، کلسیم، منیزیم

عناصر کم مصرف (میکرو) شامل: آهن، روی، منگنز، مس، بر می باشد.

دراین بین کود NPK یکی از پر مصرف ترین نوع کودهای کامل ماکرو در دنیا است که برای افزایش رشد گیاهان و درختان استفاده بسیار زیاد استفاده می شود.

کود NPK چیست؟

کود کامل NPK مخفف سه عنصر یعنی نیتروژن (N)، فسفر (P) و پتاسیم (K) می باشد. نیتروژن مهمترین عنصر حاصـلخیزي خاك بوده و بخـش اصـلی مصـرف کودهـاي شـیمیایی را تشـکیل میدهد. فسفر، بعد از نیتروژن پرمصرف ترین عنصر براي گیاه به شمار میرود. این عنصر در تمام فرآیندهاي شیمیایی، سازوکارهاي انتقـال انرژي و انتقال پیامها دخالت دارد. پتاسیم نیـز در چندین مرحله از ساخته شدن پروتئین دخالت دارد، و به همین علت گردش نیتروژن و ساخته شدن پروتئین در گیاهان بستگی به مقدار این عنصر پرمصـرف دارد.

کودهای NPK معمولاً به شکل گرانول، پودر یا به ‌صورت مایع می باشند. که بهترین روش، آبیاری می باشد البته بعضی از کودها بصورت مستقیم به خاک اضافه می شوند و بعضی بصورت محلول پاشی برروی گیاه صورت می گیرد. استفاده از کود ان پی کا دارای مزایای فراوانی می باشد از جمله: حلالیت بالا در آب، عدم رسوب این کودها در سیستم آبیاری، افزایش مقاومت گیاه در برابر خشکی، شوری و سرمازدگی، همزمان می توان با دیگر کودهای کشاورزی مخلوط کرد و همین طور این کودها دارای عناصر ماکرو و میکرو المنت ها می باشند، اشاره کرد.

گیاهان برای رشد بهتر و بهینه ی خود به یکسری مواد مغذی نیاز دارند که بدون آنها نمی توانند رشد کنند یا محصول با کیفیتی را تولید کنند و همچنین کمبود این عناصر سبب کاهش در برداشت می شود و آفات به راحتی به گیاه حمله و از آن تغذیه میکنند و از سوی دیگر گیاه به سرعت دچار بیماری قارچی میشوند بنابراین با استفاده از کودهای کشاورزی مثل کودهای ان پ کا این مشکل را برطرف میکنیم.

نقش نیتروژن (N) در ساختار گیاهان

نیتروژن (N) باعث رشد و نمو برگ و شاخه و ایجاد بوته و ساختار قوی در گیاهان می شود. همچنین نیتروژن برای ایجاد کلروفیل ضروری است که باعث سبز شدن برگ گیاهان و سرسبزی گیاهان می شود و همچنین برای فتوسنتز ضروری است. از طرفی نیتروژن بیش از حد ممکن است باعث به تاخیر انداختن گلدهی و میوه دهی گیاهان شود.

انتقال نیتروژن از برگ به سایر اندامها از طریق آوند آبکشی و به فرم اسیدهای آمینه انجام می گردد. تجمع نیترات در اندامها معمولا به دلیل انتقال از طریق آوند چوبی می باشد. عکس العملهای گیاه نسبت به نیتروژن به صورتهای زیر مشاهده می شود:
✅ افزایش رشد سبزینه ای

✅ رشد و توسعه متعادل گیاه

✅ افزایش در شدت رنگ سبز برگها

✅ افزایش میزان پروتئینهای گیاهی

✅ افزایش تولید میوه و دانه

با این حال، زیادی نیتروژن در خاک، بخصوص در اواخر دوره رشد، سبب افزایش رشد سبزینه ای به هزینه رشد اندامهای تولید مثلی و همچنین به هزینه رشد ریشه و کاهش ذخیره قند ریشه گیاهانی مثل چغندرقند می گردد. توسعه زیاد بافتهای سبزینه ای آبدار و لطيف موجب تحریک فعالیت بعضی حشرات مانند شته ها و همچنین حساسیت گیاه نسبت به سرما، خشکی، خوابیدگی و بعضی از بیماری ها و همچنین تأخیر در رسیدگی محصول می شود. زیادی نیتروژن در اوایل دوره رشد نیز موجب توسعه وسیع بافتهای سبزینه ای می گردد، که تا حدی در شرایط پر آبی مطلوب است، اما در شرایط کم آبی و دیم کاری مطلوب نیست. در شرایط اخیر، توسعه زیاد بافتهای رویشی موجب مصرف مقدار زیادی آب طی نیمه اول از دوره رشد گیاه می شود، تا آنجا که آب باقی مانده و موجود در خاک کفایت مصرف گیاه را در اواخر دوره رشد نمی کند. در نتیجه گیاه برای انطباق خود با شرایط محیطی، مقدار زیادی از برگها و ساقه های جوان خود را از دست می دهد و از عملکرد به شدت کاسته می شود.

بهترین زمان مصرف کود npk نیتروژن بالا، قبل از زمان گلدهی و همچنین برای قلمه های جوان که نیاز به شاخ و برگ زدن بهتر دارند، می باشد.

علائم کمبود نیتروژن در گیاهان

برگ گیاهانی که با کمبود نیتروژن روبرو هستند بصورت سبز مایل به زردی کلی دیده می شوند.برگ های مسن بیشتر از برگ های جوان آسیب دیده و کاملا زرد شده و می ریزند. برگ ها عموما از رشد باز مانده کوچک شده و فاصله بین گره ها و قطر ساقه ها کاهش می یابد.گل های کولتیوارهای تیره رنگ درجات روشنتری نسبت به گلهای طبیعی از خودشان نشان می دهند. از طرفی مصرف بیش از حد نیتروژن نیز سبب رشد رویشی بی رویه در گیاهان می شود.

نقش فسفر در ساختار گیاهان

فسفر (P) باعث تقویت سیستم رشد ریشه ها و گل ها می شود و همچنین میوه ها و یا دانه های بعدی شکوفه را تقویت می کند. فسفر برای هر فرآیند گیاهی که از انرژی مانند فتوسنتز، سلولهای جدید، رشد یا تنظیم آب استفاده می کند، مهم است. ایـن عنصـر در ترکیـب پـروتئینهـاي مرکـب، تولیـد برخـی از لیپیـدها و تبـادل انـرژي در انــدامهــاي مختلــف و همچنــین در رشــد و تولیــد ریشه هاي قوي و مقاومـت گیاهـان بـه بیمـاريهـاي گیاهی، تلقیح گل، تشکیل میوه و دانـه نقـش بسـزایی دارد.هم چنین باعث تسریع در رشد و رسیدگی محصول میشود.

جذب فسفر به مقدار کافی در اوایل دوره رشد گیاه، اهمیت بسیاری دارد، این اهمیت در اندامهای زایشی، بیشتر نمایان است. فسفر در تشکیل بذر نقش اساسی را دارد. فسفر عامل زودرسی محصولات، بویژه غلات است

علائم کمبود فسفر در گیاهان

ظهور علائم کمبود فسفر در گیاهان ابتدا به صورت پیچیدگی برگهای پیر به دور برگهای جوانتر و دوکی شدن برگهای جوان بروز می کند. کمبود فسفر در گیاه اختصاصی نیستند، ولی علائم کلی زیر ممکن است مشاهده شوند:

✅ رشد ساقه و ریشه به شدت نقصان می یابد

✅ رشد ساقه مستقیم و باریک می شود

✅ تعداد ساقه های فرعی محدود گشته، جوانه های جانبی مرده و یا به خواب می روند

✅ برگهای مسن به سرعت می ریزند

✅ تعداد گلها کاهش می یابد

✅ باز شدن برگها و جوانه ها در بهار به تأخیر می افتد

✅ برگها ارغوانی گشته و یا روی آنها لکه های آبی مایل به سبز که دارای مراکز ارغوانی یا قهوه ای هستند بوجود می آیند

✅ کناره برگها قرمز، ارغوانی یا قهوه ای می شود. گیاهان نسبت به کمبود فسفر قابل جذب در خاک عکس العملهای متفاوتی نشان می دهند. بطور کلی، گیاهان جوان به فسفر بیشتری نسبت به گیاهان مسن نیاز دارند.

نقش پتاسیم درساختار گیاه

نقش پتاسیم درساختار گیاه : پتاسیم (K) آنزیم هایی را فعال می کند که فرایندهایی را تقویت می کنند که توانایی گیاه را برای کنترل فشار روانی افزایش می دهند. تنش های گیاهی شامل مواردی است که در اثر پیوند، گرما، سرما، خشکسالی، بیماری و آفات ایجاد می شود توسط پتاسیم کنترل می شود. بنابراین پتاسیم  به کیفیت میوه و گل و تشکیل پروتئین در میوه کمک می کند و برای سلامت کلی گیاه ضروری است. پتاسیم باعث فعال سازی آنزیم های مختلف، تنظیم فعالیتهای عناصر کانی اساسی گوناگون، تسریع رشد بافتهای مریستمی و تنظیم روابط حرکات روزنه ها و آب نقش اساسی را دارد. پتاسیم کیفیت محصول را بالا می برد و راندمان فتوسنتز را افزایش می دهد . پتاسیم برای تشکیل دانه حجیم و ساقه مقاوم در غلات ضروری می باشد.مقدار پتاسیم در خاک های مختلف متفاوت می باشد.

 پتاسیم نیز عنصري است که در فعال کردن آنزیمهـاي احیـا کننـده گـاز کربنیـک و همچنـین در چندین مرحله براي ساخته شدن پروتئین نقش داشـته و گردش نیتروژن و ساخته شدن پـروتئین در گیاهـان به میزان این عنصـر بسـتگی دارد.

علائم کمبود پتاسیم در گیاهان

علائم کمبود پتاسیم در گیاهان در ابتدا به صورت نکروزه شدن (کاهش رنگ سبز طبیعی برگ‌های گیاه) برگهای پیر به صورت لکه هایی در امتداد طولی برگ خودنمایی می کند بروز می کند.

✅ رشد گیاه را کند میشود

✅ کناره برگها ،بخصوص در برگهای مسن ،قهوه ای شده و سوختگی ایجاد شده

✅ ساقه ها ضعیف شده

✅ میوه و دانه چروکیده شده

✅ کاهش مقاومت گیاه در برابر تنش های محیطی و بیماری و آفات

بهترین زمان مصرف کودهای NPK

 بهترین زمان مصرف کودهای NPK در اوایل بهار و زمانی که گیاهان و درختان شروع به رشد می‌کنند می‌باشد و چرا که در این زمان سرما کم کم رو به کاهش می رود و شروع هوای نرم و ملایم بهاری است و بهترین زمان برای تغذیه گیاهان می باشد. اگر هدف پرورش سبزیجات پر برگ باشد، باید کودی با عدد نیتروژن بالا انتخاب شود و در صورت مصرف کود برای گل، باید کودی با فسفر بالا انتخاب شود تا به تشکیل شکوفه های بیشتر منجر شود. با آگاهی از میزان مواد موجود در خاک و مقایسه آن با میزان ماده مورد نیاز برای رشد مطلوب گیاه، می توان میزان کود بهینه را انتخاب کرد . در کل زمان استفاده از این کود بستگی به میزان عناصر نیتروژن ، فسفر ، پتاسیم دارد بطور مثال از کود ان پ کا که پتاسیم بیشتری دارد میتوان در فصل زمستان برای افزایش مقاومت گیاه در برابر سرمازدگی استفاده کنید و یا از ان پ کا فسفر بالا در مراحل اولیه کاشت گل رز برای گسترش ریشه استفاده کنید ، بنابراین زمان استفاده از این کود میتواند متغییر و بستگی به هدف مورد انتظار از گیاه را دارد.

آخرین تحقیقات ایران و کشورهای خارجی بر روی کود NPK

آخرین تحقیقات ایران و کشورهای خارجی بر روی کود NPK: محمدزاده آلقو و همکاران (1397) مطالعه ای با هدف بررسی عکس العمل گیاه نخود (رقم هاشم) به انواع مدیریت هاي تغذیه اي آلی، شیمیایی و نانو ریز مغذي و تاریخ کاشت پاییزه و بهاره انجام دادند. نتایج نشان داد که تاریخ کاشت بهاره و همچنین تیمار کودي تلقیح باکتریایی با کود زیستی نیتروژنه و فسفره به دلیل فراهم کردن زمینه مناسب براي استفاده از منابع محیطی و عناصري مانند نیتروژن و فسفر، موجب افزایش رشد رویشی، عملکرد و اجزاي عملکرد نخود شده و برترین ترکیب تیماري بود. نتـایج آزمـایش رحـیم زاده و همکـاران )2011 (Rahimzadeh al et., نشـان داد مصرف کود شیمیایی باعث افزایش معنی دار عملکرد دانه، ماده خشک برگ و عملکرد بیولوژیک گیاه دارویی بادرشبو  Dracocephalum)  moldavica   (نسبت به شاهد شد. همچنین انور و همکاران( 2010 ) در بررسی نسبت هاي مختلف کودهاي پرمصـرف بـر عملکرد کمی و کیفی نعناع ژاپنی گـزارش کردند که مصرف این کودها در حدود 23 % نسبت به عدم مصرف کود، افزایش عملکرد را موجب میشود.

کریم نژاد و همکاران (2016 (Kariminejad al et., با مطالعـه روي گیـاه ذرت  (Zea mays L.)بیان کردند استفاده از کود کامل NPK بر تعداد گره در ساقه اثر افزاینده داشته است. آنها بیـان کردنـد اسـتفاده از کـود کامل که شامل مجموعه اي از عناصر غذایی مهم از جمله نیتـروژن و فسفر میباشد، میتواند از طریق بهبـود رشـد رویشـی گیـاه، باعـث افزایش ارتفاع گیاه و در نتیجه افزایش تعداد گره در ساقه بـه دنبـال افزایش ارتفاع شود. در تحقیقی کـه توسط کومار و همکاران روي گیاه شـنبلیله انجام شد، مشـاهده گردیـد که کاربرد کود کامل   NPK  اثر معنی داري بر عملکرد بذر داشته است. Valadabdi و همکـاران عنوان کردند با مصرف فسفر، توسعه ریشه افزایش یافته و در نتیجـه جذب آب و املاح بیشتر شده است، کـه خـود سـبب افـزا یش رشـد رویشی و گسترش بوته شده است و در نهایـت، در افـزایش عملکـرد دانه مؤثر می باشد.

براساس مطالعات صورت گرفته توسط  Aghhavani Shajariو همکاران (2015) کاربرد کود شیمیایی بر شاخص برداشت گشنیز تأثیرافزایشـی داشـت، کـه ایـن افزایش شاخص برداشـت در نتیجـه کـاربرد کـود نیتـروژن و فسـفر می تواند به علت متعادل شدن تغذیه گیاه و افـزایش انتقـال مـواد بـه بخش زایشی باشد.

بررسی اثر کاربرد کود npk بر میزان محصول دهی برنج نشان داد استفاده از کود npk در مقایسه با کود نیتروژن تنها، کود نیتروژن و فسفر و کود نیتروژن و پتاسیم توانست سبب افزایش فعالیت باکتری های تثبیت کننده نیتروژن شود و از این طریق عملکرد دانه و زیست توده در گیاه افزایش یافت. فراوانی نسبی باکتری های مفید با استفاده از npk افزایش پیدا کرد. در نهایت محققان اعلام کردند استفاده مداوم از کود npk می تواند به حفظ جمعیت باکتری های مفید خاک کمک کند.

اعداد روی بسته بندی کود NPK

برای خرید کود NPK با اعدادی روی بسته کودها روبه‌رو شوید. اولین چیزی که با دیدن این اعداد به ذهن می‌آید این است که این اعداد نشان دهده چی هستند ؟

همه کودها به ترتیب دارای سه عدد هستند که به ترتیب درصد وزنی نیتروژن کل (N)، فسفر محلول (P₂O₅) و پتاسیم محلول در آب (K₂O) را نشان می‌دهند.

به‌ عنوان ‌مثال، از نسبت 1-1-1 (مثل: 15-15-15) به طور گسترده در زمان کاشت در خاک‌هایی که کمبود فسفر و پتاسیم دارند استفاده می‌شود در حالی که اگر میزان فسفر و پتاسیم در خاک زیاد یا خیلی زیاد باشد، نسبت 1-0-0 (مثل 40-10-10) ممکن است گزینه مناسب‌تری باشد.

همچنین روی بعضی بسته بندی کودها ممکن است بعد از اعداد، حروف +TE را درج می کنند که؛ مخفف کلمه   (Trace Element)  به معنی عناصر ضروری است.


پیشنهاد اگری راز

تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی کشاورزی به شما پیشنهاد میکند که قبل از درگیری محصولات خود با این آفات و بیماری ها و متحمل شدن ضرر سنگین ،مقاومت گیاه خود را با تغذیه مناسب و اصولی بالا برده و دیگر نگران باغ یا مزارع خود نباشید .

بر روی محصولات پیشنهادی کود ان پ کا (NPK) کلیک کنید
👇
npk 12-61-0، CRESCENT NPK ، 44-5-8 NPK
npk 14-69-16 ، npk 18-11-59 + te ، اکستراژل 18-11-59 +te
npk 10-5-15 ،NPK 20 – 20 – 20 ، NPK 15-5-30
،npk12-12-36 ، npk18-44-0، npk 12-3-43
npk 10-40-10،NPK 10-50-10 ،npk 10-52-10
فروشگاه آنلاین کشاورزی

جمع بندی

در نتیجه رشد مطلوب گیاه و حصول حداکثر کیفیت و کمیت محصول مستلزم وجود مقدار کافی و متعادلی از عناصر پر مصرف و کم مصرف در خاک است .در صورتیکه کمبود عنصر یا عناصر غذایی در خاک وجود داشته باشد باعث کاهش عملکرد گیاه و در نتیجه کیفیت محصول کاهش می باید ، بنابراین بایستی مواد غذایی مورد نیاز گیاه بصورت کود به خاک (یا گیاه) اضافه گردد.

منابع

  • بررسی تأثیر سطوح مختلف کود کامل NPK و اسید فولویک بر خصوصیات مورفولوژیکی، عملکرد و اجزا عملکرد گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.)
  • بررسي رشد و نمو خيار گلخانهاي تحت تأثير کاربرد برگي کودهاي بيومين و هيومي فولين در مقايسه با کاربرد خاکي آنها و کودNPK
  • تأثير نظامهاي خاكورزي و كود شيميايي (NPK (بر خصوصيات كمي و كيفي ذرت
  • تاثیر کودهای زیستی، عناصر ریز مغذی و کودهای شیمیایی بر عملکرد و عناصر موجود در گیاه نعناع فلفلی در شرایط تنش خشکی
  • کتاب بیماری شناسی گیاهی و بیماری گیاهی
  • مقاله:https://candidegardening.com/GB/stories/4a4fdae0-94ba-44f3-b207-ae8c5d64b957
  • مقاله: https://www.pennington.com/all-products/fertilizer/resources/understanding-fertilizer-labels
  • کتاب اصول و مبانی زراعت
  • https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

برای مشاوره آنلاین کلیک کنید

  **اگری راز ،راز رویش ها**

اقدامات لازم برای آماده سازی زمین کشاورزی

 مقدمه

هدف آماده سازی زمین کشاورزی بدست آوردن محصول با کیفیت و درختان پر بار و دور از هرگونه آفت و بیماری است.خاک زیر و رو نشده ، خواه بکر باشد و یا از زیر محصول خارج شده باشد ، در بسیاری از شرایط برای رشد و نمو گیاه نامناسب است و بایستی از طریق انجام عملیات زراعی تغییراتی در آن داده شود تا به محیطی مطلوب برای گیاه تبدیل گردد .عملیات زراعی لازم برای انجام این تغییرات به شرایط کار ، محصول برداشت شده و محصول مورد کاشت بستگی دارد .

تهیه بستر کاشت  

هدف نهایی تهیه بستر بذر ایجاد شرایط مناسبی برای سبز شدن ، استقرار  رشد گیاه ، حصول عملکرد بالا و نیز ایجاد امکان کار در مزرعه از زمان شروع کاشت تا برداشت محصول است.

هدف از آماده سازی زمین کشاورزی

یکی از مهم ترین و تاثیر گذارترین عواملی که در کاشت باید دقت داشته باشیم انتخاب بستر کشت مناسب است .بستر کشت به محیطی گفته میشود که گیاه برای ادامه رشد و تولید محصول در آن کاشته و رشد میکند.

 ✅ از بین بردن بقایای گیاهی محصول قبلی و علفهای هرز مزرعه به صورتی که مواد آلی خاک حفظ و با اضافه گردد و این مواد در کاشت محصول بعدی اختلال ننمایند.

✅ بهبود و حفظ ساختمان خاک

 ✅ حفاظت خاک در مقابل عوامل فرساینده، افزایش ذخیره رطوبتی و نقصان تلفات آب

✅ تأمين شرایطی مناسب برای سبز شدن بذر و استقرار بوته

✅ کنترل حشرات از طریق دفن عمیق آنها و کنترل بیماریها از طریق دفن بقایای گیاهی آلوده و در معرض هوا و آفتاب قرار دادن خاک عمقی،

✅ بهبود تهویه خاک و تسریع اکسیداسیون مواد آلی تجزیه نیافته برای تشکیل هوموس

✅ افزایش نفوذپذیری خاک نسبت به آب و هوا و ایجاد محیط مناسبی از نظر آب و هوا و عناصر غذائی برای رشد ریشه

✅ آماده سازی زمین کشاورزی برای انجام عملیات کاشت، آبیاری، وجین، سله شکنی، کودپاشی، سم پاشی و برداشت محصول.

 بهترین سیستم تهیه زمین آن است که حصول هدفهای بالا را با حداقل عملیات امکان پذیر سازد.

عمده ترین هدف آماده کردن زمین، فراهم نمودن شرایط مطلوب محیطی برای رشد گیاه است.بعضی از متخصصین ، عملیات تهیه بستر را به بخش های عملیات خاک ورزی اولیه (کندن و زیر و رو کردن خاک شخم نخورده) ، عملیات خاک ورزی ثانویه ( خرد کردن خاک ، تسطیح زمین ، ریشه کن کردن علف های هرز ، مخلوط کردن کوهای آلی و شیمیایی ،تهیه جوی و پشته و …) و عملیات داشت ( وجین و سله کشی ، خاک دهی پای بوته ، اصلاح جوی و پشته ، اختلاط کود شیمیایی  سرک با خاک و …)تقسیم نمونده اند . اما این تقسیم بندی ، نه از نظر نوع و نه از نظر ماشین مورد استفاده مناسب به نظر نمی رسد . زیرا امروزه ماشین های بکار گرفته شدهکه عملیات زیر و رو سازی خاک ، خرد کردن کلوخه ها و کاشت را یکجا و باهم انجام می دهند. پس از برداشت محصول، بقایائی از گیاه و علفهای هرز در سطح مزرعه و در خاک باقی می مانند. وجود این بقایا در در رشد گیاه ایجاد اختلال می نماید. برنامه ریزی عملیات تهیه بستر تنها با توجه دقیق به کلیه عوامل موثر میسر میگردد.

تعداد عملیات انجام شده برای تهیۀ بستر کاشت ، متغیر و در واقع تابع شرایط منطقه و نوع محصول است.

عملیات تهیه بستر کاشت  

شامل  خرد و دیسک زدن بقایای گیاه قبلی و شخم زدن خاک و شکل دهی و پشته سازی خاک و کولتیواتور زنی و استفاده از هرس دندانه ای و بشقابی پس از کاشت و وجین و سله شکن می باشد.

بستر کشت به دو مرحله اولیه و ثانویه تقسیم میشود

تهیه اولیه بستر کاشت

در تهیۀ اولیۀ بستر کشت ، خاک عمیق و با شدت بیشتری  خرد میشود و همراه با خاک بقایای گیاهی نیز دفن میشود و خاک دست نخورده باقی میماند.

که ادوات آن شامل : گاوآهن های برگردان دار، قلمی و بشقابی – نهرکن و پشته سازها – زیرشکن ها – دیسک های سنگین – خاک ورزهای دوّار ( روتو تیلر و سیکلو تیلر ) می باشد.

تهیه ثانویه بستر کاشت

بعد از مرحلۀ اولیه خاک تا عمق کمتری خرد و نرم و تا حدی فشرده و مسطح می شود. همچنین این مرحله منافذ بزرگ زمین را می بندد ، علف های هرز را از بین می برد و با تخریب لوله های موئین باعث حفظ رطوبت در خاک می گردد.

که ادوات آن شامل: هرس های بشقابی ، فنری ، دندانه ای و چرخان – کولتیواتورها- وجین کن ها-غلتک ها و ماله می باشد .

یکی دیگر از مراحل آماده سازی زمین کشاورزی وجین و سله کشی است که در بیشتر محصولات بطور همزمان و با یک وسیله انجام میشود .

سله

سله : پس از بارندگی یا پس از آبیاری بویژه در خاک های سنگین و فقیر از نظر مواد آلی ، در سطح خاک لایه سختی ایجاد شده که به آن  سله می گویند. که علت تشکیل آن ،متلاشی شدن ساختمان خاک سطحی در اثر برخورد قطرات باران و یا باز شدن آن ها در آب است. در نتیجه این عمل ، ذرات رس آزاده شده در آب به حالت معلق در می آید و پس از نفوذ یا تبخیر آب لایه نفوذ ناپذیر سله را به وجود می آورد این لایه از خاک با از دست دادن رطوبت بتدریج سخت تر  و پس از خشک شدن کامل ، شکاف ها و ترک هایی در آن ایجاد می گردد. به خرد و نرم کردن لایه سخت سطح خاک ( سله شکنی )میگویند.

✅ از عواملی که در ایجاد سله نقش دارد میتوان

از بالا بودن مقدار سدیم خاک ، کم بودن مواد آلی، روش آبیاری و هر عاملی که ثبات و پایداری خاکدانه ها را کاهش دهد ، مقدار و نوع رس نام برد.

✅ از راههای پیشگیری از ایجاد سله میتوان از موارد زیر نام برد

مرطوب نگه داشتن خاک -افزایش مواد آلی خاک – جلوگیری از سخت مانده در سطح خاک.

وجین

علف های هرز نیز طی عملیات سله شکنی کنترل می شوند. بنابراین وجین و سله شکنی با یک وسیله یا ماشین انجام می گیرد. مهم خشک بودن خاک و امکان ورود به زمین برای انجام عملیات وجین و سله شکنی می باشد. کارگر از وسایلی مانند چاقو، داس کوتاه، کج بیل، شفره، بیلچه و یا چنگک استفاده و علفهای هرز را از ریشه قطع می کند. حرکت این وسایل در خاک و بیرون کشیدن علفهای هرز موجب باز شدن خاک و سله شکنی می گردد. همزمان با وجین و سله شکنی می توان تنک کردن محصول را نیز عملی ساخت. امتیاز کار کارگر بر ماشین آن است که کارگر می تواند وجین روی ردیف کاشت را نیز در هر مرحله ای از رشد به اجرا گذارد. وجین و سله شکنی مزارع بزرگ، بدلیل اتلاف وقت و هزینه بالا، با دست عملی نیست و با ماشین انجام میشود.

عملیات وجین و سله شکنی ممکن است در زمانهای زیر انجام پذیرد

  1. وجین و سله قبل از کاشت
  2. وجین و سله شکی در مرحله سبز شدن
  3. وجین و سله شکنی پس از پایان تنک کردن
  4. وجین و سله شکنی قبل از گسترش محصول

✅ قبل از اینکه شروع به شخم زدن کنید، مهم است که بدانید که روی چه نوع خاکی کار می‌کنید. می‌توانید آماده‌سازی زمین  را با آزمایش خاک خود شروع کنید. این کار به شما این امکان را می‌دهد که آن را بهبود بخشید و در مورد رشد بهترین محصولات کشاورزی و علوفه برای حیوانات اصلاح کنید. اولین گام برای آماده‌سازی زمین برای کاشت شامل بررسی بافت و باروری خاک و تنظیم آن تا جای موردنیاز است

شخم

منظور از شخم، زیر و روسازی خاک با گاو آهن های سوکی و بشقابی و نیز کمبینات است. گاو آهن قلمی خاک را به طور کامل زیر رو نمی سازد، بلکه میشکافد. در این جریان بقایای گیاهی حدود ۲۵ تا ۵۰ درصد در خاك اختلاط پیدا می کنند. در حالی که گاو آهن های سوکی و بشقابی بقایای گیاهی را تا ۱۰۰ درصد در خاک اختلاط می دهند. ممکن است وضعیتی را که گاو آن قلبی در خاک ایجاد می کند «نیمه شخم» نامید. با این که بعضی از انواع دیسکها نیز ممکن است خاک و بقایای بعضی محصولات را به خوبی با خاك اختلاط دهند، اما بینظور جلوگیری از پیدایش ابهام، بهتر است استفاده از دیسک را دیسک زدن نامید و اصطلاح شخم را در بکار گیری گاو آهن های سوکی و بشقابی و نیز کمبینات محدود ساخت. شخم زمین باید به نحوی انجام پذیرد که قطعات شخم نخورده باقی نمانده، تسطیح زمین بهم نخورده، تراکم خاک به حداقل رسیده و حداکثر صرفه جویی در وقت بعمل آید..

تهیه زمین در بسیاری موارد با شخم زدن آغاز می شود، که خود مهمترین مرحله در تهیه زمین محسوب می گردد. چنانچه شخم زدن با توجه به رطوبت خاک و عمق به طور صحیحی انجام نگردد و بطور کلی با رعایت اصول آن انجام نشود، نه تنها نتایج مفیدی در بر نخواهد داشت، بلکه غالبا می تواند به خرابی بستر بذر و گاهی خسارتهای جبران ناپذیر منجر گردد.

تسطیح شیب زمین

تسطیح شیب زمین در روند آماده سازی زمین کشاورزی نقش مهمی دارد. اگر زمین شیبی حداکثر تا ۵ درصد داشته باشد کشت درختان میوه بدون انجام عملیات مقدماتی قابل انجام است ولی در شیب های بالای ۵ درصد، کشت درختان معمولاً روی خطوط تراز یا کنتور و بعضاً بر روی تراس انجام می شود. شیب ۵ درصد یعنی در ۱۰۰ متر طول ۵ متر اختلاف ارتفاع وجود دارد.


پیشنهاد اگری راز

تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی کشاورزی به شما پیشنهاد میکند که قبل از کاشت محصولات خود در زمین، هنگام شخم زدن از کود فسفر دار استفاده کنید ، و دیگر نگران باغ یا مزارع خود نباشید .

بر روی محصولات پیشنهادی کودهای فسفر بالا کلیک کنید
کود 👇
اکستراژل p52پرهام-اکستراژل pkپرهام-اکستراژل p_caمشکی پرهام-
اکستراژل p_caسفیدپرهام-اکستراژل آبی (14-69-16)پرهام
اکستراژل نقره ای پرهام(10-52-10)

جمع بندی

آماده سازی زمین کشاورزی برای کاشت محصول‌های پرسود بسیار امر جدی و حائز اهمیت است . گام اول برای موفقیت جمع‌آوری نمونه‌های خاك و انجام آزمایش خاك و اندازه گیری ph خاک است و مرحله بعد مراحل آماده سازی زمین که شامل وجین و سله و شخم زدن و ….. می باشد . با انجام دقیق این مراحل ،زمین شما برای کاشت یک محصول با کیفیت آماده است.

منابع

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

برای مشاوره آنلاین کلیک کنید

  **اگری راز ،راز رویش ها**

انواع بیماری و آفات درختان میوه هسته دار

مقدمه

آفات درختان میوه هسته دار و بیماری های آنان که در اکثر نقاط کشور نیز مشاهده می شود اگر در زمان مناسب شناسایی نشوند و با آنها مقابله نگردد ممکن است تا باعث ضرر های زیاد به باغداران شود. منظور از میوه های هسته دار مواردی همچون هلو، شلیل، گیلاس و .. . می باشند. از همین رو در این مقاله قصد داریم برخی از بیماری ها و آفات درختان میوه هسته دار را و روش مقابله آنها را بررسی نماییم.

آشنایی با برخی از بیماری های شایع درختان میوه هسته دار

برخی از مهمترین بیماری های درختان میوه هسته دار به شرح زیر می باشند

پژمردگی ورتیسلیومی درختان میوه هسته دار

عامل بیماری پژمردگی ورتیسلیومی درختان میوه هسته دار Verticillium dahliae می باشد.در این بیماری ابتدا چند برگ یا شاخه از نهال در اوایل فصل تابستان پژمرده می شود. برگها در گام اول تیره و سپس کاملا پژمرده می شوند و کم کم کل نهال را در بر می گیرند. لذا رشد نیمه تمام مانده و باردهی درخت کم می شود. عامل این بیماری را از نوعی قارچ می دانند که بر اثر کاشت نهال آلوده در زمین به سایر نهال ها منتقل می شود.

✅ برای مقابله با این بیماری توصیه می شود تا نهال های سالم برای کشت انتخاب شوند . پس از این مورد لازم است تا با پروسه آبدهی دقت شود تا بیماری دفع گردد.

پوسیدگی فیتوفتورایی ریشه درختان میوه هسته دار

نشانه های بیماری پوسیدگی فیتوفتورایی ریشه درختان میوه هسته دار بصورت زردی و تیرگی خفیف برگ ها می باشد و در نهایت کم کم خشک می شوند. عامل این بیماری یک نوع قارچ از جنسPhytophthora است که ریشه ها را نازک و ضعیف می کند.

✅ برای مقابله با ابن قارچ لازم است تا حتما از نهال های از پیش کشت شده استفاده نمود و خاک را قبل از کشت نهال به خوبی زهکشی کرد. می تواند در برابر این قارچ مفید عمل کند.

شانکر باکتریایی درختان میوه هسته دار

بیماری شانکر باکتریایی درختان میوه هسته دار درختان بر اثر کوددهی نامناسب ایجاد می شود. باکتری عامل بیماری شانکر باکتریایی  Pseudomonas syringae pv.syringae است. همچنین می تواند منشا باکتریایی یا قارچی داشته باشد. این باکتری می تواند عمر درخت میوه را به شدت کاهش دهد. این باکتری می تواند ساقه و ساختار درخت را به صورت کامل از بی برد.

✅ برای مقابله با آن نیز می بایست از کودها و ضد قارچ استفاده نمود. این کودها باید تنها بر روی بخش های آلوده مالیده شوند. کودهای سوپرکاپ برای این بیماری گزینه مناسبی می باشند.

زردی فیتوپلاسمایی درختان میوه هسته دار

بیماری زردی فیتوپلاسمایی درختان میوه هسته دار یک بیماری باکتریایی می باشد که در کوتاه مدت باعث باروری کم درخت و در بلند مدت باعث خشک شدن می شود. دلیل این بیماری را استفاده بی رویه از ازت یا بالا بودن رطوبت خاک می دانند. بیماری فوق باعث آسیب رساندن به آوند و در نهایت خشکی درخت می شود.

✅ برای مقابله با این بیماری لازم است تا از کودهای ازت استفاده نمود. استفاده درست و صحیح از کود می تواند به جلوگیری از بروز این بیماری کمک کند.

لکه غربالی درختان میوه هسته دار

عامل بیماری لکه غربالی درختان میوه هسته دار یک نوع قارچ به نام Wilsonomyces carpophilus است که باعث سوراخ شدن برگ درخت می شود. البته در برخی موارد میوه نیز مورد حمله قرار گرفته و لکه هایی بر روی آن دیده می شود.

✅ برای مقابله با ابن بیماری لازم است تا برگ های آلوده هرس شده و سمپاشی 4 گانه بردوفیکس صورت گیرد. همچنین توصیه می شود تا ابزار هرس نیز به صورت کامل ضدعفونی شود.

سفیدک نمدی هلو و درختان هسته دار

 سفیدک نمدی هلو و درختان هسته دارممکن است در طول سال رخ دهد اما نشانه های آن در فصل بهار و تابستان مشهود است. علائم بیماری اغلب به صورت سفیدک هایی بر روی برگ و گاهی نیز بر روی میوه می باشد. قارچ Sphaerotheca pannosa عامل این بیماری می باشد.

✅ برای مبارزه با این عامل قارچی  باید نهال های سالم را در زمین کاشت و از قارچ کش های قوی بهره برد. از سوی دیگر هر اندازه رطوبت کمتر باشد، رشد این قارچ ها نیز کمتر است.

پوسیدگی قهوه ای درختان میوه هسته دار

بیماری پوسیدگی قهوه ای درختان میوه هسته دار اغلب در محیط های خشک رخ می دهد و عامل آن یک نوع قارچ به نام Monilia fructigena

است که شکوفه ها را درگیر می نماید. معمولا چند هفته قبل از برداشت بیماری خود را نشان داده و از کیفیت محصول می کاهد. 

✅ برای مقابله با این بیماری لازم است تا شاخه های آلوده هرس شوند و حتما دو تا 3 هفته قبل از برداشت محصول سمپاشی با قارچ کش زیر نظر کارشناس صورت گیرد.

شانکر سیتوسپورایی درختان میوه هسته دار

بیماری شانکر سیتوسپورایی درختان میوه هسته دار عموما به تنه های قطور درخت ها حمله می نماید و پوست آنها را چروکیده می کند. قارچ عامل بیماری گیاهی شانکر سیتوسپورای  Cytospora persoonii است و شکل جنسی آن Leucostoma persoonii می باشد.در این بیماری صمغی ترشح می شود که به مرور باعث خشک شدن درخت خواهد شد.

✅ عامل بیماری فوق باکتری بوده و برای جلوگیری از آن باید از سموم خاص استفاده نمود.

رایج ترین آفات نخیلات

معرفی برخی آفات درختان میوه هسته دار

در زیر می توانید برخی از آفات درختان میوه هسته دار را مطالعه نمایید

سرشاخه خوار هلو

آفت سرشاخه خوار هلو Anarsia lineatella شبیه به پروانه می باشد که بر روی بال های آن لکه های تیره وجود دارد. آفت مذکور از غنچه ها و جوانه های باز تغذیه می نماید.

✅ برای مقابله با این آفت باید نهال ها در محیط مناسب از پیش کاشته شوند و در فصل تابستان نیز از حشره کش ها برای معدون نمودن آنها استفاده کرد.

سرخرطومی های گیلاس و آلبالو

آفت سرخرطومی های گیلاس و آلبالو Rhynchites auratus گل و غنچه را تحت تاثیر قرار می دهد. آفت مذکور به صورت عنکبوت با بدنی تیره رنگ است

✅ برای مبارزه با آن نیز می توانید از سموم آفت کش استفاده نمایید.این آفت از بخش گوشتی میوه تغذیه می نماید لذا میوه ها دارای کیفیت کمتری است.

شپشک سفید هلو

آفت شپشک سفید هلو Pseudaulacaspis pentagona به راحتی ریشه و تنه درختان را در بر می گیرد و از صمغ آنها استفاده می کند.

✅ برای مقابله با آنها لازم است تا نهال ها در دو مرحله سم پاشی شوند. مرحله اول در فصل تابستان  و مرحله دوم در فصل تابستان .

زنبور گوجه

آفت زنبور گوجه Hoplocampa flava اغلب به هسته میوه ها و میوه آنها حمله می نماید و از شیره آنها تغذیه می نماید.لذا پروسه رشد میوه تکمیل نمی شود و میوه ها به صورت کال می ریزند.

✅ برای مبارزه با آن نیز می توانید از کودهای دیازینون و گوزاتیون استفاده نمایید.برای مقابله با آفت مذکور توصیه می شود تا حتما از واریته های سالم و پیش کاشت شده استفاده شود و در زمان مشاهده آفت از سموم و کودهای کالیپسو استفاده نمود.

زنبور مغزخوار بادام

آفت زنبور مغزخوار بادام Eurytoma amygdali نیز می تواند محصولات شما را به صورت کامل از بین ببرد. از لحاظ ظاهری، کرم های فوق بسیار مشکی و شفاف می باشند و تا 11 ماه نیز داخل مغز میوه ها زنده می مانند.

✅ برای مبارزه با این آفت لازم است تا میوه های آسیب دیده به صورت کامل سوزانده شوند.

کرم آلو

کرم آلو Grapholita funebrana از دیگر آفت هایی است که می تواند درختان هسته دار را درگیر نماید. این کرم در واقع یک نوع پروانه می باشد که دارای رنگ خاکستری تیره ای است. لارو های آن به درون میوه نفوذ نموده و از آن تغذیه می نمایند. برای مبارزه با این آفت لازم است تا از کودهای شیمیایی و آفت کش های قوی استفاده نمود. اگر متوجه شدید که درختان شما با این آفت درگیر هستند، لازم است تا روزی دو بار سمپاشی گردند.

شته هلو

شته ها یکی دیگر از آفات درختان میوه هسته دار، می باشند که آفت های زیانباری است که باغداران با آن روبرو هستند. این آفت اغلب برگ های گیاهان را درگیر می نماید و پشت برگها وجود دارد. شته ها به رنگ سبز هستند و از صمغ برگ ها استفاده می کنند. اما موردی که وجود دارد، این موضوع است که می توانند عامل انتقال انواع میکروب ها باشند. برای مقابله با این آفت می توان از مگس ها و کفشدوزک ها کمک گرفت که به سرعت مزرعه را پاکسازی می نمایند اما برای مقابله شیمیایی نیز می توان از شته کش های دارای متاسیستوکس استفاده نمود که اثرات ماندگاری دارند.

مگس گیلاس

یکی از آفت های رایج درختان گیلاس، مگس گیلاس Rhagoletis cerasi است که لارو آن داخل میوه است و از بخش های گوشتی تغذیه می نماید. مگس های فوق کاملا به رنگ زرد می باشند و از همین رو بسیاری از حشره خوار ها را جذب می نمایند. البته می توان به روش های شیمیایی نیز با این آفت مبارزه نمود. برای این مورد بهتر است تا از محلول های پروتئین هیدرولیزات استفاده نمود و سه بار در طول روز باغ ها را سم پاشی نمود.

کرم سفید ریشه

کرم سفید رشته Polyphylla olivieri نیز می تواند به راحتی ریشه درختان و نهال های شما را از بین ببرد. این کرم به رنگ قهوه ای است و از ریشه گیاهان تغذیه می نماید و چنانچه بیماری سریعا شناسایی نشود به راحتی نهال خشک می شود. از بین بردن علف های هرز، شخم زنی و ریختن شن در اطراف ریشه می تواند از رشد آنها جلوگیری نماد اما برای مقابله شیمیایی باید از سموم دیازینون بهره برد.


پیشنهاد اگری راز

تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی گیاهان آپارتمانی به شما پیشنهاد میکند که قبل از درگیری محصولات خود با این آفات و بیماری ها و متحمل شدن ضرر سنگین ،مقاومت گیاه خود را با تغذیه مناسب و اصولی بالا ببرید.

کود خانگی پیشنهادی فروشگاه آنلاین اگری راز برای تقویت و بالا بردن مقاومت گیاهان به شرح زیر است
کلیک کنید👇
کود ریشه زا ،کود گلدهی ،کود تقویتی، کود جلبک دریایی، کود آمینواسید، کود آهن، کود هیومیک اسید

جمع بندی

در این مقاله برخی از مهمترین آفات و بیماریهای درختان میوه هسته دار معرفی شده‌اند. به صورت کلی، بهترین راه محافظت از محصولات گوجه فرنگی، کاشت بذر سالم و اصلاح شده، بررسی دوره‌ای خاک و رطوبت محیط و استفاده از سموم و کودهای شیمیایی مناسب می باشد.

منابع

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

برای مشاوره آنلاین کلیک کنید

  **اگری راز ،راز رویش ها**

نقش و عملکرد عنصر آهن بر رشد گياهان 

مقدمه

عنصر آهن به عنوان عنصر ضروری ریز مغذی برای همه گیاهان محسوب می شود. گیاهان برای سالم ماندن فقط به مقدار کمی آهن نیاز دارند ، اما این مقدار اندک، بسیار مهم است. گیاهان آهن را به شکل یون­های دو و سه ظرفیتی جذب می­نمایند. مقدار آهن در خاک ها به طور متوسط 8/3 درصد تخمین زده می شود. اما با این وجود در دسترس بودن آهن بستگی، به PH محیط رشد گیاه دارد. در صورتی که pH محیط رشد گیاه بیش از 6.5 باشد، آهن به شکلی Fe3+ تبدیل می شود که در دسترس گیاه نیست و باعث کمبود آهن در گیاه می شود.

نقش و عملکرد عنصر آهن بر رشد گياهان 

عنصر آهن از چندین آنزیم و رنگدانه تشکیل شده و عنصر ضروری است و عملکرد آن بر رشد گياهان بسیار مهم است و به کاهش نیترات، سولفات و تولید انرژی در گیاه کمک می کند. اگرچه آهن در سنتز کلروفیل (رنگدانه سبز رنگ برگها) استفاده نمی شود، اما برای تشکیل کلروفیل ضروری است. آهن در ترکیب ساختمانی مولکول های دارای هِم مانند: پورفیرین، سیتوکروم و مولکول های فاقد هِم مانند: فرودوکسین و پروتئین های آهن-گوگرد وجود دارد که در واکنش های اکسیداسیون و احیا تنفسی و فتوسنتز نقش دارند. همچنین، آهن در سیستم های آنزیمی، ستوکروم اکسیداز، کاتالاز، پراکسیداز، کاتالاز، پراکسیداز، اکونیتاز، غیراشباع کردن اسید های چرب و… شرکت می کند. بنابراین آهن در فتوسنتز، تنفس، حرکت اکسیژن، تثبیت نیتروژن، حفظ کلروپلاست و تشکیل کلروفیل در گیاه نقش اساسی دارد.

علائم کمبود آهن در گیاه

علائم كمبود عنصر آهن در گیاه, بيشتر به صورت کلروز در برگهاي جوان بروز مي نمايد، به عنـوان يكي از نارسايي هاي مهــم تغذيه اي در گياهان به ويژه در شـرايط خاكهـا ي آهكـي مطرح است و به شدت عملكرد وكيفيت محصول آنها را تحت تاثير قرار ميدهـد. از جمله گياهان حساس به كمبود آهـن مـي توان سيب، به، هلو، گلابي، زردآلو، انگـور، گـردو، مركبـات، آووكادو، موز، جو، لوبيا، پنبه، بادام زميني، سيب زميني، سـويا، سبزيجات وگياهان زينتي را نام برد. علائم کمبود آهن در جوان ترین برگ ها به صورت زردی بین رگبرگی و سرانجام در پهنک برگ به رنگ زرد و حتی سفید بروز می کند. این نشانه ها معمولا می توانند در مراحل مختلف رشد مانند جوانه زنی، رشد رویشی و مراحل زایشی بروز کنند.کمبود آهن با کاهش کلروفیل و آسیب به واکنش های اکسیداسیون و احیا به فتوسنتز آسیب می زند.كمبود آهن از فعاليت آنزيم ايزو پراكسيداز كه پليمر كردن تركيبات فنولي حلقوي و زنجيري را به سوبرين كاتاليز ميكند، ممانعت مينمايد. اين اثر ممكن است درصدمه زدن به تشكيل ديواره سلولزي سلولهاي بشره ريشه و در تراكم بعضي از تركيبات فنولي در ريشه هاي مبتلا به كمبود آهن يك نقش اضافي بازي كند.

البته باید به این نکته توجه داشت كه تنها كمبود عنصر آهن به زردي برگ منجر نمي شود كمبود ازت، گوگرد، منيزيم و برخي عناصر غذايي ديگر، بعضي آفات و بيماري ها يا نور كم در مواردي به پريدگي رنگ برگ مي انجامد.

مهمترین علت کمبود آهن در ایران

مهمترین علت کمبود آهن در ایران ، زيادي بي كربنـات در محلول خاك است. اغلب خاكهاي ايـران حـاوي مقـدار قابـل تـوجهي آهـك هستند، آبياري سنگين، فشردگي و يـا هراقدام كه تهويه اينگونه خاكهــا را كـاهش دهد، منجر به افزايش غلظت دي اكسيدكربن درخـاك و بـه دنبـال آن افزايــــش بيكربنات ميشود. بی کربنات تولید شده، خاصیت «بافری» دارد. بدین معنی که با جلوگیری نسبی از کاهش pH در اطراف ریشه از حلالیت بیشتر ترکیبات آهن دار و قابلیت جذب آهن کاسته می شود و موجب کمبود آهن در گیاه می شود.

تشخیص کمبود آهن و منگنز از یکدیگر

تشخیص کمبود آهن و کمبود منگنز از یکدیگر دشوار است. و حتی ممکن است کمبود منگنز با کمبود عنصر آهن اشتباه گرفته شود. هر دو عنصر کمیاب هستند و فرآیندهای مهم را در گیاه تسهیل می کنند. در صورت کمبود منگنز، برگهای جوان به سمت بالا روشن تر می شوند و سپس لکه های قهوه ای ظاهر می شود. رگبرگ اصلی و فرعی به صورت نواری پهن به رنگ سبز ظاهر می‌شوند که بیشتر حالت لکه لکه‌ای به برگ می‌دهند. در کمبود منگنز ، لبه های برگ سبز می مانند. در صورت کمبود آهن، برگهای بالایی کاملاً زرد می شوند. فقط رگبرگها سبز می مانند ولی هیچ نقطه قهوه ای وجود ندارد.

درمان کمبود عنصرآهن در گیاه

هنگامی که کمبود آهن مشخص می شود، می توان آن را در کوتاه مدت با استفاده از محلول پاشی آهن درمان کرد .بنابراین ساده ترین و موثرترین استراتژی برای رفع موقت کمبود آهن استفاده از اسپری های برگی است.

 اما بهترین روش، پیشگیری است. بنابراین شما باید ابتدا علت واقعی کمبود را شناسایی کرده و آن را درمان کند تا از بروز مشکل در آینده جلوگیری شود.

اغلب، کمبود آهن نشان دهنده عدم تامین کافی عنصر آهن است. همچنین ممکن است مربوط به شرایط مختلفی باشد که ممکن است در دسترس بودن آهن تأثیر بگذارد. به عنوان مثال: سطوح کربنات در خاک، شوری، رطوبت خاک، دمای پایین، غلظت عناصر دیگر (مانند عناصر ریز رقابتی ، فسفر ، کلسیم) و غیره…

همچنین مصرف بي رويه و بيش از نياز كودهايي همچـون فسـفات آمونيـوم، به ويژه تحت شرايط خاكهاي آهكي، شدت كمبود ساير عناصر كم مصرف همچون آهــن، روي ، منگنـز و مــس را در ايــن خاكهـا افـزايش داده اسـت

PH محیط کشت را می توان با اسیدی کردن آب آبیاری و یا استفاده از کودی با اسیدیته بالاتری کاهش داد. از آنجا که ممکن است چند هفته طول بکشد تا مشکل برطرف شود، از آهن کلاته می توان برای سبز شدن سریع گیاهان استفاده کرد. موثرترین عامل کلات کننده آهنEDDHA  است. با این حال، آهنDTPA  تقریبا به همان خوبی است.

جهت رفع کمبود عنصر آهن در گیاهان می توان از کود آهن استفاده کرد. کود آهن به شکل و روشهای مختلف می توان استفاده کرد. کود های آهن معمولا از طریق محلول پاشی به گیاهان و خاک اضافه می شوند. کود آهن را می توان به صورت سولفات سدیم یا کلات آهن استفاده کرد.

در چه موارد از کود آهن استفاده کنیم ؟

برای مصرف کود آهن فقط باید توجه داشته باشید که میتوانید در دو مرحله از آن استفاد کنید

  • تقویت و پیشگیری
  • درمان گیاه و رفع کمبود ناشی از عنصر آهن

که سبب بالا رفتن مقاومت گیاه ،افزایش فتوسنتز ،افزایش میزان رشد ،افزایش میزان گلدهی ،افزایش جوانه زایی و پهن شدن برگ و …… می شود.

انواع کود آهن شیمیایی

1-سولفات آهن (FeSO4)

کود سولفات آهن حاوی حدود 20 درصد عنصر آهن است. این کود ارزان است و عمدتا بصورت محلول پاشی استفاده می شود. اگر روی خاک اعمال شود ، اغلب بی اثر است ، به ویژه در pH بالای 7 ، زیرا آهن آن به سرعت به Fe3+ تبدیل می شود و به عنوان یکی از اکسیدهای آهن رسوب می کند. بنابراین از آنجایی اکثر خاکهای زراعی ایران آهکی است و مصرف سولفات آهن در این خاکها موجب تثبیت سریع آن و تبدیل آن به فرمهای غیر قابل جذب می گردد، لذا مصرف خاکی آن بجز به صورت موضعی توصیه نمی گردد.

2-کلات آهن

کلات ها ترکیباتی آلی هستند که یون های فلزی (آهن) را تثبیت می کنند و آنها را از اکسیداسیون و رسوب محافظت می کنن

کلات های آهن از سه جزء تشکیل شده است:

  • یونهای Fe3+
  • مجموعه ای مانند: EDTA ، DTPA ، EDDHA، اسیدهای آمینه، اسیدهای هیومیک فولویک، سیترات،
  • یونهای سدیم (Na+) یا آمونیوم (NH4+)

3-Fe-EDTA

این کودها دارای ۶ در صد عنصر آهن بوده و توصیه می شود که به صورت محلول پاشی استفاده شود. سبب رشد هر چه بهتر گیاهان می شوند. این کلات آهن در pH پایین و نزدیک به 6 پایدار است. ولی در ph بیش از 6.5 اثر بخشی ندارد، بنابراین این کلات در خاکهای قلیایی بی اثر است. این کلات همچنین تمایل زیادی به کلسیم دارد ، بنابراین توصیه می شود از آن در خاکها یا آبهای غنی از کلسیم استفاده نکنید.

4-Fe-DTPA

این کود کلات آهن در pH برابر 7.0 و خنثی پایدار است. و برعکس کود کلات آهن Fe-EDTA تمایلی به انجام واکنش با کلسیم و جایگزینی آن با آهن ندارد.

نکات مهم و کاربردی در رابطه با عنصر آهن

کودهای  EDTA و DTPA هرچند مي توانند محتوای مقدار زیادی آهن تا حد 15 % باشند و از نظر قيمت به مراتب ارزان مي باشند، اما اين درصد بالاي آهن را نميتوانند بطور كامل در محيط هاي قليائي خاكهای ایران بصورت محلول حفظ كرده و آنگاه در اختيار گياه قرار دهند و در اين شرايط قليائي تحت تاثير شوك كلسيم، منيزيم و يا فسفات، آهن بصورت هيدروكسيد نامحلول رسوب مي كند. این کلات آهن با این دو بنیان بیشتر در محلول پاشی برگی کاربرد دارد.

Fe-EDDHA: این کلات در pH تا 11.0 پایدار است ، اما گران ترین کلات آهن موجود محسوب می شود.

به ترتیب کود کلات آهن EDDHA سپسDTPA  و پس از آن EDTA، کود سولفات آهن و کود نیترات آهن از نظر اثربخشی و کارایی عملکرد بهتری دارند. در خاک های قلیایی، که کاهش سطح pH به سختی دشوار است، توصیه می شود از کلات های آهن پایدارتر مانند EDDHA استفاده کنید. همچنین برای اثربخشی بهتر کودهای کلات، زمانی که خاک خشک می باشد نسبت به اضافه کردن کود اقدام نمایید. این کودها فقط به صورت مصرف خاکی و یا به صورت استفاده در آبیاری تحت فشار در درختان و زراعتهایی که به صورت نواری آبیاری میشوند، توصیه میگردد و استفاده از آنها به صورت محلول پاشی موثر نخواهد بود زیرا این کودها در اثر نور تجزیه می شوند.

میزان اثربخشیدرصد آهن %محدوده  phانواع کلاته
خوب13%7.0Iron-EDTA
بهتر10%7.5Iron-DTPA
بهترین6%9.0+Iron-EDDHA

ویژگی های کلات آهن ارتو ارتو

در ساختار آهن کلاته شده مصرفی خاکی, برای اینکه بتوان اهن را به فرم قابل جذب برای گیاه تبدیل کرد باید پیوند شیمیایی بین آهن و عامل کلات کننده ایجاد شود.

برای کلات  EDDHA این پیوند ها شامل ایزومر ارتو-ارتو و ایزومر ارتو-پارا می‌باشد. مقدار ارتو-ارتو و اورتو-پارا در یک محصول کلات شده بسیار مهم است. به عبارت دیگر تاثیر آهن کلات شده از طریق ایزومر ارتو-ارتو و ایزومر ارتو-پارا ارزیابی می‌گردد. در ایزومر ارتو-پارا اهن با 5 اتصال به عامل کلات کننده متصل شده به همین دلیل به سرعت اهن را برای ریشه آزاد می‌کند.

در حالت ارتو ارتو، عنصر آهن با 6 اتصال به عامل کلات کننده متصل شده و این حالت سبب شده آهن کاملا محلول در آب باشد, رسوب نکند و مدت بیشتری در خاک باقی بماند, در این صورت گیاه فرصت بیشتری دارد تا آهن را به راحتی جذب کند.

ویژگی های ایزومر ارتو-ارتو

  1. موثر در پایداری آهن: این شکل از آهن خیلی با ثبات است و باعث ذخیره طولانی مدت در خاک می‌شود.
  2. تاثیر طولانی مدت آهن: در طول مدت زمان طولانی, آهن را در اختیار گیاه قرار می‌دهد.

سکوسترین های آهن غالبا از نوع EDDHA  می باشد. کلات های آهن FeEDDHA  که دارای مخلوطی از ایزومرهای ارتو-ارتو، ارتو-پارا، پارا-پارا است که در این میان ایزومرهای ارتو-ارتو بیشترین قابلیت جذب را برای گیاه دارد.

نوع پارا-پارا قابلیت تولید آن بسیار کم بوده و با آهن کمپلکسی ندارد و نقش کودی ندارد.

ویژگی های ایزومر ارتو-پارا

  1. شروع تاثیر عنصر آهن: به سرعت آهن را در اختیار ریشه قرار می‌دهد.
  2. موثر در تحریک آهن: آهن را در خاک قابل حرکت می‌کند و آن را در دسترس گیاه قرار می‌دهد.


پیشنهاد اگری راز

تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی کشاورزی به شما پیشنهاد میکند که در زمان مشاهده یا قبل کمبود آهن از این کودها بصورت محلول پاشی یا آبیاری استفاده کنید.

بر روی محصولات پیشنهادی کلیک کنید
👇
آهن اکتیو آیرون کرسنت چین -آهن بافر اسپانیا- آهن مانفر مش بلژیک
آهن مجتنا -آهن مایع پرهام-آهن مستر ایرون

منابع

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

برای مشاوره آنلاین کلیک کنید

  **اگری راز ،راز رویش ها**

گیاهان تله و انواع آن

مقدمه

تله گیاهی یک شیوه‌ی جدید و تازه کشف شده در کشاورزی نیست، اما این متد هر روز در حال گسترش و پیشرفت است. بخصوص اگر در هنگام استفاده از گیاهان تله دقت و بررسی کامل به خرج دهید؛ به خوبی می‌توانید آفات مهمی را که منجر به وارد آمدن خسارت کشاورزی به شما می‌شوند کاهش داده، سلامت محصول خود را به حداکثر میزان ممکن برسانید.

گیاه تله چیست؟

گیاه تله (Trap Crop) که از آن با عنوان sacrificial crop یا گیاه قربانی نیز یافت می‌شود، گیاهی‌ست که با جذب آفات به سوی خود، آن‌ها را از گیاه اصلی زمین یا باغ شما دور می‌کند.

در اصل گیاهان تله حکم میزبانی را دارند که با منحرف کردن آفات مزاحم از محصول اصلی، یک لایه‌ی پوششی بیشتر برای محافظت از گیاه محسوب می‌شوند. یکی از نکاتی که در رابطه با گیاهان تله باید مورد ملاحظه قرار بگیرد، این است که گیاهان تله بسته به شرایط می‌توانند مورد برداشت قرار بگیرند، یا اصلا قابل برداشت نباشند.

مزایای استفاده از گیاهان تله

مزایای استفاده از گیاهان تله : شما از طریق استفاده از گیاهان تله، می‌توانید جلوی استفاده‌ی گسترده از آفت‌کش‌ها را بگیرید. از سویی دقت داشته باشید که بهره‌گیری بیش از حد از آفت‌کش‌ها، موجب ایمنی آفات در برابر این سموم می‌شود. حتی ممکن است آفت‌کش‌های شما تاثیر چندانی بر روی کنترل آفات نگذارد. استفاده از گیاه تله یکی از بهترین راه‌های مدیریت تکمیلی آفات یا (Integrated Pest Management – IPM) است؛ که می‌تواند میزان آفات شما را به حد قابل کنترلی برساند، از تاثیرات سوء استفاده از آفت‌کش‌های بسیار بر محصول اصلی می‌کاهد، تا حد زیادی موجب صرفه‌جویی در هزینه‌های کشاورز می‌شود و علاوه بر این‌که یک لایه‌ی پوششی محافظ برای جلوگیری از وارد آمدن آسیب به محصول اصلی ایجاد می‌نماید، دشمنان اصلی گیاه را نیز از آن دور نگه می‌دارد.

یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از گیاهان تله، این است که مکمل برنامه‌ی نظارت بر آفات شما خواهد بود و چه بسا در پایان، با برداشت محصول این گیاهان بتوانید سود محصول خود را بالاتر ببرید.

انواع گیاهان تله و روش استفاده از تله برای اطراف مزرعه و باغ

معمولا در هنگام انتخاب گیاهان تله، می‌بایست به عوامل متعددی از جمله نوع آفت، نوع محصول اصلی، ویژگی‌های رفتاری آفت، میزان فاصله‌ی ردیف گیاه تله‌ی کاشته‌شده و… دقت کنید. هرگز فراموش نکنید که این آفات بالغ ماده هستند که تصمیم می‌گیرند چه گیاهی را برای تخم‌گذاری انتخاب کنند؛ پس به رفتارهای این آفات دقت بیشتری نمایید. (معمولا پیشنهاد می‌شود که ردیف گیاه تله، حدود 8 الی 12 فوت با ردیف گیاه اصلی فاصله داشته باشد؛ منتهی این فاصله نباید زیاد گردد.)

در گام اول، رنگ، بو و شکل گیاهان تله از جمله مواردی هستند؛ که باید به آن‌ها دقت نمایید. این ویژگی‌ها از فاصله‌ی دور آفت را به خود جذب می‌کنند و جلوی انحراف آن‌ها به سوی گیاه اصلی را می‌گیرند.این در حالی‌ست که بافت، ترکیبات شیمیایی و مواد مغذی که توسط گیاه تله در دسترس آفت قرار می‌گیرد را نیز می‌بایست مورد ملاحظه قرار داد.

نحوه‌ی کاشت گیاهان تله‌ای 

نحوه استفاده از گیاه تله به این صورت باید باشد که دور تا دور گیاه اصلی کاشته شود. مقیاس به کار رفته، فاصله‌ی ردیف گیاه تله‌ای تا گیاه اصلی و تعداد ردیف‌هایی که برای کاشت گیاهان تله به آن نیاز دارید، از جمله ملاحظاتی‌ست که می‌بایست بر اساس نوع گیاه تله و نوع آفات انتخاب گردند. اما یک اصل را هرگز از یاد نبرید! بهتر است گیاه تله‌ای را انتخاب نمایید که رشدی سریع‌تر از محصول اصلی دارند و آن را زودتر از محصول اصلی، دور تا دور زمین بکارید. (مثلا دو هفته زودتر) سپس به سراغ کشت گیاه اصلی بروید.

به عنوان مثال، اگر گیاه اصلی ما خیار، هندوانه یا طالبی باشد؛ شما می‌توانید در سه ردیف و چهار سوی گیاه اصلی خود، کدو بکارید. کدو می‌تواند تا حدود 66 درصد از سوسک‌های خیار را از محصول اصلی، به سوی خود جذب نموده، 99 درصد از ساس کدوییان را نیز از خیار دفع نماید.

می‌توانید گیاهان تله را در چند ردیف، در وسط زمین کشاورزی بکارید. (مثلا کاشتن سه ردیف یونجه در وسط زمین پنبه یا توت‌فرنگی)

لایه‌بندی گیاهان تله بستگی به نوع آفات شما و رفتارسنجی آنان دارد. مثلا برخی از آفات از اطراف به گیاه حمله می‌کنند. بنابراین نیاز است گیاه تله دور تا دور زمین شما کشیده شود. برخی از آفات تاثیر شدیدتری دارند؛ پس ایجاب می‌کند که چند لایه درون زمین شما نیز از گیاه تله استفاده شود. معمولا کشاورزان تا حداکثر 20 درصد از زمین یا باغ خود را به کاشت گیاه تله اختصاص می‌دهند. گاهی در باغ یا زمین شما نیاز است از چند گیاه تله به طور همزمان استفاده شود؛ تا آفات مختلف را به خود جلب نمایند.

سایر تکنیک‌های تله کشاورزی

روش‌ها 
تله قیفیاین تله به شکل یک قیف می‌باشد؛ که به پایانه‌ی باریک‌ آن یک تکه شیشه یا پلاستیک وصل می‌گردد. معمولا از این روش برای جذب آفاتی مانند پشه خاکی استفاده می‌شود. به این صورت که دهانه‌ی بزرگ قیف در کنار لانه‌ی آفات قرار می‌گیرد، پشه به قیف جذب شده، وارد آن می‌شود و از آن‌جایی‌که دهانه‌ی دیگر آن باریک و تنگ است؛ نمی‌تواند از آن خارج شود. * در برخی از روش‌های دیگر، ممکن است از الاغ و یا اسب برای منحرف کردن آفات به سمت قیف استفاده گردد. به این شکل، بوی بدن جانور، دمای آن و دی اکسید کربنی که از بدنش خارج می‌شود؛ پشه‌ها را به سوی خود هدایت خواهد کرد. چادر توری که به جانور متصل شده، پشه را درون خود به دام می‌اندازد و کشاورز در پایان یا از طریق آسپیراتور و یا به وسیله‌ی طعمه، حشرات را گیر می‌اندازند.
تله فرمونیفرمون‌های جنسی از طریق گرمای بدن حشره‌ی میزبان ترشح شده و جنس مخالف را به خود جلب می‌نمایند. معمولا استفاده از این مدل تله، شرایط خاص خود را دارد. مثلا در محیط‌های صحرایی نمی‌توان بهره‌ی بالایی از این تله برد. بعلاوه در صورتی‌که غلظت فرمون از مقدار خاصی بالاتر رود، کارایی خود را از دست داده و چه بسا موجب دور شدن آفت می‌شود. (معمولا فرمون تا حدود دو متر اطراف خود اثربخشی دارد.) یکی از مهم‌ترین مواردی که باید در هنگام استفاده از تله فرمونی رعایت شود، آنالیز زمان ظهور آفات، روند افزایش جمعیت و ظهور یا عدم ظهور آن‌هاست. تله فرمونی در ایران به چند روش اجرا می‌شود: *1- اختلال در جفت‌گیری: پس از نمونه‌گیری از نوع آفات و مطالعه‌ی روش جفت‌گیری آنان، فرمون‌های سنتزی برای کنترل جفت‌گیری آنان و تاخیر در آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. (این روش می‌تواند بر روی کرم سرخ پنبه، کرم آلو، کرم سیب، جوانه‌خوار کاج، کرم قوزه پنبه و کرم خراط اجرایی گردد.) *2- جذب و نابودی آفت به شیوه‌ی شکار توده‌ای و انبوه: شکار توده‌ای و انبوه، قبل از آن‌که آفات بخواهند به مرحله‌ی جفت‌گیری، تخم‌گذاری و یا حتی تغذیه از گیاه برسند، آنان را به دام می‌اندازد. این روش را می‌توان بر روی سوسک ژاپنی، جوانه‌خوار چینی، سوسک توتون و… اجرا کرد.) معمولا در این روش، با مطالعه‌ی رفتار آفات، تله‌ها و جذب‌کننده‌های قوی به کار می‌روند تا حشره را به خود جلب نمایند. این ترفند موجب کاهش مصرف آفت‌کش‌ها شده، زمانی‌ به کار می‌رود که تراکم آفت کم است. *3- به دام انداختن و کشتن حشره: این روش شباهت بسیاری به ترفند پیشین دارد. برخلاف روش قبل، این روش در زمانی به کار می‌رود که تراکم آفات بسیار بالاست و از چندین تله فرمونی و جاذب مختلف به طور همزمان برای کاهش تراکم آفات استفاده می‎شود. (از جمله آفاتی که می‌توان با کمک این تله کشت، شامل انواع مگس‌ها، پشه سیب، پشه بلوبری، کرم قهوه‌ای سیب و… می‌شود.)
تله پشه‌بندی با طعمه انسانیدر این روش، فردی زیر لایه‌ی محافظی از پشه‌بند می‌خوابد. به این شکل پشه‌ خاکی به بو، دما و کربن دی اکسید بدن انسان جذب خواهند شد. پس از جذب این پشه‌ها به تور، می‌توان به کمک آسپیراتور آن‌ها را جمع نمود.
تله مکفیلاین نوع تله معمولا در فاصله‌ی 1 الی 1 و نیم متری از سطح زمین، بر روی درخت نصب می‌شود. معمولا این تله به فرمون و چسب مجهز است و می‌تواند آفات را به دام بیندازد. (عموما 1 الی 2 تله به ازای هر هکتار کافی‌ست.)
تله داماین روش شباهت بسیاری با تله مکفیل دارد، به علاوه حشره‌ها را با کمک فرمون، چسب، رنگ‌های نارنجی، سفید و… به خود جلب می‌کند.
تله سراتراپمنافذ دایره‌ای موجود در بدنه‌ی رنگی این تله، حشره را به خود جذب کرده و فرمون‌ها، مایع‌ها و چسبی که درون این تله جای گرفته است؛ باعث می‌شود که آفت به دام بیفتد. (این روش را می‌توان بر روی آفاتی مانند مگس میوه‌ مدیترانه‌ای اجرا کرد.)
تله فرمونی دلتاتله‌های فرمونی در این روش برای کنترل آفاتی مانند کرم خاردار پنبه، کرم سرخ پنبه، کرم سرخ ثانویه و… می‌شود.

سایر تله‌هایی که می‌توانید برای زمین خود به کار بندید؛ شامل چسب آکواریوم، قرص فستوکسین، خمیر سمی زئوزران و استفاده از سنجاقک آفت کش یا تله نوری در زمین شالی می‌شود.

بعضی از گیاهان مانند رز دارای جذابیت زیادی برای آفاتی مثل کنه ،نظیر انواع رُز دارای جذابیت بیشتری برای کنه ها ، گل ژربرا جذابیت زیاد برای مگس سفید و گل سینرر جذابیت بیشتر برای شته دارند پس میتوان آنها را برای به دام انداختن آفات استفاده کنیم .

تله فرمونی جهت کنترل آفت کرم خوشه‌خوار انگور

این پروانه که طول بدن آن به حدود 6 میلی‌متر می‌رسد، بال‌های باز 12 میلی‌متری و قهوه‌ای رنگ دارد. این پروانه مخصوصا تاثیر مستقیمی بر روی انگور کشت آبی داشته می‌گذارند و تاثیر آن بر انگورهای کشت دیم کم‌تر است.

روش‌های مبارزه با این کرم شامل این موارد می‌شود: 1. باغ را به صورت ردیفی، بر روی داربستی موازی احداث نمایید؛ 2. از تله‌ی فرمونی بر روی موهایی استفاده کنید که تراکم بالایی ندارند؛ 3. هر ساله موها را هرس نمایید؛ 4. عف‌های هرز را سوزانده و در فصل پاییز حتما برگ‌های خشک را جمع کنید؛ 5. یخ‌آب زمستانه و شخم عمیق هم می‌تواند گزینه‌ای مناسب باشد.

نکاتی در رابطه با گیاهان تله

  • گیاه تله باید بیشترین جذابیت را برای آفت داشته باشد، که جذب گیاه اصلی نشود.
  • معمولا گیاه اصلی و گیاه تله را از می‌توان از یک خانواده یا از گونه‌های مختلف انتخاب کرد.
  • ذرت خوشه‌ای یکی از بهترین انواع گیاه تله‌ای‌ست، که مثلا می‌توان برای زمین گوجه به کار برد.
  • از گیاهان تله‌ای استفاده کنید که معمولا توده انبوهی دارند، یا برگ‌های بزرگ! مانند یونجه، کدو، یا انواع گل‌ها
  • گیاهان تله باید به گونه‌ای انتخاب شوند که حداقل یک یا دو نوع آفت را از گیاه اصلی دور نمایند.

پیشنهاد اگری راز

تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی گیاهان آپارتمانی به شما پیشنهاد میکند که قبل از درگیری محصولات خود با این آفات و بیماری ها و متحمل شدن ضرر سنگین ،مقاومت گیاه خود را با تغذیه مناسب و اصولی بالا ببرید.

کود خانگی پیشنهادی فروشگاه آنلاین اگری راز برای تقویت و بالا بردن مقاومت گیاهان به شرح زیر است
کلیک کنید👇
کود ریشه زا ،کود گلدهی ،کود تقویتی، کود جلبک دریایی، کود آمینواسید، کود آهن، کود هیومیک اسید

جمع بندی

در نتیجه گیاهان تله یکی از بهترین روش‌های جلوگیری از منحرف کردن آفات، از گیاهان اصلی هستند. اما دقت داشته باشید که این روش همیشه تمام آفات را از بین نمی‌برد. بلکه یک روش مکمل برای کنترل آفات است؛ که در اکثر مواقع به شما فرصت کافی برای ریشه‌کن کردن آفات را می‌دهد. شما می‌توانید آفت‌کش‌هایی مانند دایپل، نودور، M-pede، پیگانیک و پیرلین را به همراه گیاهان تله استفاده نمایید. طبق پیشنهاد اگری‌راز، تناوب کشاورزی، کاشتن گل‌ و استفاده از روش‌های مختلف مبارزه با آفات، برای کنترل آفات و کاهش خسارت‌ها گزینه‌های مناسبی هستند.

منابع

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

برای مشاوره آنلاین کلیک کنید

  **اگری راز ،راز رویش ها**

عصاره ی جلبک دریایی در کشاورزی

مقدمه

با افزایش روز افزون جعمیت جوامع بشری، ایجاد امنیت غذایی بسیار مهم است. یک راهکار مناسب، استفاده از کودهای با منشأ آلی زیستی است. از سالیان طولانی، کشاورزان مناطق ساحلی، جلبک های دریایی را برای افزایش رشد گیاهان در مزارع خود استفاده می کردند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی، برخی از گونه ها، تولید و فراوری شده اند و به صورت جداگانه یا مخلوط با سایر ترکیبات کودی، مورد استفاده تولیدکنندگان بخش کشاورزی قرار می گیرند.

جلبک های دریایی به عنوان تولیدکنندگان اصلی اکوسیستم های آبی در دریاها و اقیانوسها که 22 درصد سطح زمین را در برمیگیرند از اهمیت بالایی در محیط زیست برخوردار هستند.

سواحل جنوبی ایران با داشتن مرزهای گسترده با آبهای خلیج فارس و دریای عمان از ظرفیت زیستی ارزشمندی از جمله جلبک برخوردار است.

کود جلبک دریایی چیست؟

کود جلبک دریایی تاثیر بسیار مثبتی بر روی رشد و عملکرد گیاه دارد. این کود به عنوان کود های زیستی یا محرک های زیستی شناخته می شوند و مزایای زیادی نسبت به کودهای معمولی دارند. حاوی مواد معدنی ضروری (آهن ، ید ، آلومینیوم ، منگنز ، کلسیم ، نیتروژن محلول، فسفر، گوگرد، کلر، سیلیکون، روبیدیوم، استرانسیوم، باریم، تیتانیوم، کبالت، بور، مس، پتاسیم و عناصر دیگر می باشند. اگرچه ممکن است در مقادیر کمتری باشند اما مزایای بسیاری به همراه دارند که با استفاده از کودهای معمولی قابل مشاهده نیست.

در ایران نیز این ترکیبات، بیشتر با هدف بهبود رشد و نمو گیاهان زراعی و باغی و کاهش تأثیر تنش های محیطی بر آنها مورد استفاده قرار میگیرند.

فروشگاه کشاورزی اگری راز سعی خود را دارد تا بهترین کودهای جلبک دریایی از برترین برندها را برای شما تهیه و در اختیار شما قرار دهد تا دیگر نگران کیفیت آن نباشید .کودهای جلکبک دریایی فروشگاه آنلاین کشاورزی اگری راز شامل آلگامین ،اکتیو آلگا ،آلژینو،سی کلپ تالوفیت و آلگاجویش می باشد.

تاریخچه کاربرد جلبکهای دریایی در کشاورزی

تاریخچه کاربرد جلبکهای دریایی در کشاورزی

در مناطق ساحلی برخی نواحی دنیا، کشاورزان از جلبک های دریایی به عنوان اصلاح کننده و کود گیاهی برای زراعت های خود بهره می جستند. برای مثال در کشور نروژ، جلبکهای دریایی که بیشتر شامل جنسهای آسکوفیلوم، لامیناریا و فوکوس بودند، در فصل پاییز جمع آوری شده و در زمستان به همراه کود دامی یا بدون آن، تبدیل به کمپوست می شدند. کمپوست به دست آمده، در مزارع ذرت، سیب زمینی و سبزیجات استفاده میشد. استفاده از عصاره جلبکهای دریایی در کشاورزی از حدود سال 1950 شروع شد و تا کنون به طور وسیعی مورد استفاده قرار گرفته است.

کودهای محرک رشد، به موادی آلی یا میکروارگانیسم گفته میشود ، که باعث افزایش جذب عناصر غذایی،افزایش رشد وکیفیت محصول میشود. این مواد شامل عصاره های جلبک دریایی، پروتئین هیدرولیزاتها، اسیدهای هیومیک و فولویک و تمامی ترکیبات با منشأ طبیعی است که نقشی فراتر از تغذیه دارند و باعث افزایش رشد و کاهش تنش میگردند.

انواع جلبکهای دریایی، از اجزای اصلی اکوسیستم سواحل اقیانوسها هستند. آنها به صورت جلبکهای دریایی تک سلولی یا پرسلولی در نواحی ساحلی اقیانوسهای جهان که شرایط محیطی مناسبی برای رشد آنها دارند رشد و توسعه می یابند. جلبک دریایی با سه رنگ قرمز، سبز و قهوه ای وجود دارد.حدود 9000 گونه جلبک وجود داشته باشد که جلبک قهوه ای با حدود 2000 گونه، فراوانترین آنها است و بیشتر در سواحل سنگی مناطق معتدل یافت میشود. جلبک های قهوه ای، بیشتر در کشاورزی کاربرد دارند که از بین آنها میتوان به گونه  Ascophyllum nodosum آسکوفیلوم ندوزوم اشاره کرد.

ترکیبات عصاره جلبک دریایی

عصاره جلبک های دریایی شامل ترکیبات مختلفی از پلی ساکاریدها، اسیدهای چرب، ویتامین ها، فیتوکروم، عناصر معدنی و بسیاری از ترکیبات زیستی است.

در عصاره این جلبک عناصر معدنی و ریزمغذی ها نیز وجود دارند و هر چند مقدار آنها در مقایسه با کودهای شیمیایی، ناچیز است ولی قدرت جذب بسیار بالایی توسط گیاه دارند.

با این حال، علت اصلی تأثیرگذاری عصاره جلبک دریایی، وجود طیف وسیعی از تنظیم کننده های رشد گیاهی و هورمونها است. سایتوکنین که یکی از مهمترین تنظیم کننده های رشد گیاهی است، در عصاره حاصل از جلبکهای دریایی، به شکل مشتقات zeatin-trans و riboside zeatin trans و همچنین سایتوکنین  آروماتیک بنزیل آمینو پورین وجود دارد.

یکی دیگر از ترکیبات موجود در عصاره جلبک دریایی، بتائین و ترکیبات شبه بتائین است که در گیاه، نقش مقاومت به تنش شوری و افزایش مقدار کلروفیل برگ را به عهده دارد. افزایش کلروفیل به واسطه تأثیر بتائین موجود در عصاره جلبک دریایی، باعث افزایش عملکرد گیاه زراعی یا باغی میگردد.

جلبک های دریایی به دلیل دارا بودن مقادیر زیادی از مواد معدنی، اسیدهای آمینه، ویتامین ها و تنظیم کننده های رشد همانند اکسین، سیتوکینین و جیبرلین از مهمترین محرک های رشد گیاهان محسوب میشوند. استفاده از این محرکها در گیاهان زراعی موجب افزایش ریشه زایی، بهبود عملکرد، افزایش فعالیت فتوسنتزی و مقاومت در برابر بیمارگرها میشود. به علاوه این ترکیبات باعث افزایش قابلیت جذب مواد غذایی، ظرفیت نگهداری آب، آنتی اکسیدان ها، متابولیسم و تولید کلروفیل در گیاهان می شوند.

ترکیبات فنولی، فالونوییدها، پلی ساکاریدها و کربوهیدرات های ذخیرهای از جمله مانیتول و مانوز جلبکها نقش مهمی در ذخیره سازی کربن و انرژی، تنظیم کوآنزیمها، تنظیم فشار اسمزی و افزایش مقاومت کلی گیاه در برابر قارچها دارند. همچنین جلبک ها با القای مسیرهای دفاعی گیاه از جمله اسید سالیسیلیک و اسید جاسمونیک در مقاومت گیاه علیه بیماریهای قارچی نقش دارند.

جلبک های دریایی بر علیه بیماریهای مختلف گیاهی شامل بیماریهای باکتریایی، قارچی، ویروسی و نماتدی و همچنین آفت ها کاربرد دارد.

مهم‌ترین مزایا و کاربردهای کود جلبک دریایی

  1. افزایش تحمل گیاهان به استرس
  2. تقویت سیستم دفاعی گیاهی
  3. تاثیر بر میزان رشد ریشه
  4. بهبود شرایط خاک و کاهش شـوري خـاك
  5. افزایش میزان فتوسنتز کلروفیل و سبزینگی گیاهان
  6. بهبود جوانه زنی بذر و افزایش رشد ریشه
  7. محرک رشد، جوان سازی گیاهان و تحریک ریشه زایی
  8. افزایش شکوفه و اندازه گل و میوه
  9. سایز میوه، درصد قند بالا رفته و عمر انبارداری میوه
  10. افزایش و تثبیت کلروفیل درگیاهان
  11. کاهش استرس درگیاهان به علت شرایط آب و هوایی شدید
  12. افزایش جذب مواد معدنی از خاک
  13. رشد متوازن تر گیاه و تولید محصول با کمیت بیشتر و کیفیت بالاتر

بهترین نحوه استفاده

مهمترین علت استفاده از جلبکها به عنوان کود توانایی بالا آنها در جذب آب و نگهداری آن است. این ویژگی به واسطه داشتن درصد بالای ترکیبات پلیمری است که قادرند مولکولهای آب را جذب نموده و به حالت ژله ای درآیند.کود عصاره جلبک دریایی، غالباً به دو شکل مایع یا پودری قابل حل در آب، تولید می شود که بهترین روش مصرف این کودها به صورت محلولپاشی یا همراه با آبیاری می باشد چون روش محلولپاشی باعث تحریک فتوسنتز و همچنین تولید بهتر قند و نشاسته‌ها توسط گیاه می‌شود. در برخی از کودها نیز عصاره آن مخلوط با کودهای حاوی عناصر غذایی پرمصرف یا ریزمغذی، تولید می گردد و در اختیار کشاورزان قرار میگیرد. پس از اسپری روی گیاه ،روز دوم مورد استفاده گیاه قرار میگیرد.

بهترین زمان محلوپاشی کود جلبک دریایی

  • اگر ده روز قبل از برداشت استفاده شود ، ماندگاری محصول برداشت شده به شکل قابل توجهی افزایش خواهد یافت.
  • در صورتی که ۱ تا ۲ روز قبل از برداشت گل‌های شاخه بریده، محلول عصاره این کود بر روی آن‌ها اسپری شود می‌تواند باعث افزایش ماندگاری گل‌ها شود.
  • قبل از گلدهی
  • در باغات بعد از خواب زمستانه
  • در زمان فندقی شدن میوه

پیشنهاد اگری راز

تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی کشاورزی به شما پیشنهاد میکند که برای کاهش استرس درگیاهان به علت شرایط آب و هوایی شدید و رشد متوازن تر گیاه و تولید محصول با کمیت بیشتر و کیفیت بالاتر از جلبک درایی استفاده کنید و دیگر نگران باغ یا مزارع خود نباشید .

بر روی محصولات پیشنهادی (جلبک دریایی) کلیک کنید
👇
جلبک دریایی سی کلپ تالوفیت برند کالا تک
جلبک دریایی اکتیو آلگا 25 برند کرسنت
جلبک دریایی محرک رشد آلگاجویس برند پرهام
کود مایع جلبک دریایی آلگامین برند نواگرو
عصاره جلبک دریایی پرهام

منابع

تدوین شده توسط : پردیس احمدی(کارشناسی ارشد کشاورزی)

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

برای مشاوره آنلاین کلیک کنید

  **اگری راز ،راز رویش ها**

بیماری‌های فیزیولوژیکی (غیر مسری) در گیاهان

مقدمه

گیاهی که ما با جان و دل می‌کاریم، همیشه تحت شرایط مطلوبی رشد نخواهد کرد. اگر بخواهیم گیاه را به نوزاد انسان تشبیه کنیم، کاملا می‌توان لمس کرد که گیاه تا چه حد مانند نوزاد انسان حساس و آسیب‌پذیر است و کوچک‌ترین بیماری و آفتی می‌تواند به سیر پرورش ایده‌آل و سلامت آن آسیب وارد کند. بیماری‌های فیزیولوژیکی (غیر مسری) گیاهان، دسته‌ای از این بیماری‌های مرسوم گیاهی هستند که می‌توانند سلامت گیاه شما را به خطر بیندازند؛ در مواقعی باعث خرابی و فساد گیاه شوند و حتی به شما نیز خسارت وارد کنند.

چرا و چگونه؟ این مقاله در رابطه با بیماری‌های فیزیولوژیکی گیاهان با شما بحث خواهد کرد.

بیماری فیزیولوژیکی (غیر مسری) چیست؟

بیماری‌‌های فیزیولوژیکی گیاهان در مواردی رخ می‌دهد که حاصل این بیماری یک انگل یا عامل پارازیت نباشد. این نوع بیماری‌ها در اصل غیر مسری یا غیر واگیردار هستند؛ اما با توجه به میزان نفوذ میکروب در گیاهان، می‌تواند باعث وارد آمدن خسارت به کشاورز و محصولات شود.

عامل ایجاد این گونه بیماری‌ها را معمولا حاصل از عوامل غیر پاتوژنیک هم می‌نامند. این عوامل غیرپاتوژنیک را می‌توان به عنوان مثال نور کم و ضعیف، آب و هوای نامناسب، نشت مقادیر زیادی از آب و ورود آن به بستر گیاهی، انواع فیتوتوکسیک‌ها یا مسموم‌کنندگان گیاهی، کمبود مواد مغذی ،حشره کش ها ، شوری ، استرس آبی ، اسیدیته ، خسارت آفت کش ها ،آفتاب سوختگی و… دانست. چنین عواملی به طور مستقیم بر روی رشد گیاه تاثیر می‌گذارند و موجب ایجاد اختلال در رشد آن می‌شود. مثال نوزاد را به یاد آورید. آیا اگر شرایط پیرامون نوزاد مناسب نباشد یا مواد مورد نیاز وی به موقع به او نرسد؛ آیا نوزاد می‌تواند درست مانند سایر نوزادان رشد ایده‌آلی را تجربه کند؟ مسلما خیر!

اختلالات فیزیولوژیکی معمولا یک بیماری خطاب می‌شوند، اما می‌تواند با یک‌سری اقدامات پیشگیرانه یا محتاطانه، از بروز آن جلوگیری کرد یا مانع گسترش آن شد. در ادامه بیشتر با انواع بیماری‌های فیزیولوژیکی گیاهان آشنا می‌شویم و با لنزی دقیق‌تر به آن نگاه خواهیم کرد.

چرا این نوع بیماری‌ها غیر مسری هستند؟

چرا که فاکتور یا عامل ایجاد کننده‌ی این بیماری، غیرزنده یا Abiotic می‌باشد؛ این نوع بیماری‌ها مسری و واگیردار نیستند.

بیماری‌های فیزیولوژیکی گیاهان معمولا به دو دسته‌ تقسیم می‌شوند

1- بیماری فیزیولوژیکی درون‌زا (Endogenic disease)

2- بیماری فیزیولوژیکی برون‌زا (Exogenic disease)

بیماری فیزیولوژیکی درون‌زا در گیاهان

بیماری‌های فیزیولوژیکی درون‌زا در گیاهان خاستگاه توارثی و ژنتیکی دارند. این بیماری در زمانی خود را نشان می‌دهد که اختلالاتی از نظر ژنتیکی و هورمونی در گیاه مشاهده شود. معمولا عامل اصلی این اختلالات توسط گیاه‌شناسان بررسی و تشخیص داده می‌شود. به عبارت دیگر، فاکتورهایی که در متابولیسم طبیعی گیاه تداخل ایجاد کنند و چرخه طبیعی گیاه را به دلیل برهم خوردن توازن ژنتیکی از حالت نرمال خارج کنند، در این دسته از بیماری‌های فیزیولوژیک جای می‌گیرند.

بیماری فیزیولوژیکی برون‌زا در گیاهان

معمولا عامل برون‌زا بیشتر گیاهان را نسبت به عوامل درون‌زا درگیر می‌کند و هر نوع گیاهی ممکن است در خطر این فاکتورها قرار بگیرد. عوامل مختلفی می‌توانند در ایجاد بیماری فیزیولوژیکی درون‌زا دخیل باشند که در پایین به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

حرارت: در فصول مختلف سال، حرارت می‌تواند به شکل تنش گرمایی، موجب گرما‌زدگی گیاه شده و یا در فصل سرد سال، باعث سرمازدگی آن شود. شاید شنیده باشید که فردی که تب دارد، در صورتی‌که دمای بدنش از حدود 40 درجه فراتر رود، دچار شوک شده و در نهایت می‌میرد. دلیل آن مشخص است. هورمون‌ها، آنزیم‌های متابولیسمی گیاه و تمامی واکنش‌های بیوشیمی که به طور دائم و مستمر درون گیاه در حال انجام است، همگی در بازه دمایی خاصی به وقوع می‌پیوندند. در صورتی که گیاه در دمایی خارج از این محدوده قرار بگیرد، مسلما آنزیم‌های حیاتی واکنش‌های متابولیک گیاه به مرز نابودی کشیده خواهند شد و گیاه خواهد پژمرد.

از آن گذشته، حرارت بالا خطر از دست رفتن و اتلاف آب را چندین برابر خواهد کرد. این امر تنش رطوبت گیاه را در برخواهد داشت. تنش رطوبت بلافاصله پس از پیوند گیاه، یکی از رایج‌ترین عوامل ایجاد پژمردگی در گیاه است. از سویی، تغییرات شدید در حرارت موجب کاهش یا افزایش آهنگ رشد گیاه می‌شود، فتوسنتز را کاهش می‌دهد و تنش گرمایی حتی می‌تواند با خشکاندن روزنه‌های گیاه، عملا موجب ایجاد شوک در گیاه گردد.

نور: یکی از رایج‌ترین اتفاقاتی که در اثر تابش بیش از حد نور بر گیاه رخ می‌دهد، آفتاب‌سوختگی (Sunburn) در گیاه است. در فصل‌های گرم سال، بخصوص فصل تابستان که آفتاب با حرارت بیشتری نور خود را می‌پراکند، در واقع موجب داغ شدن مایعات موجود در ساقه‌ی گیاه می‌شود. همین امر تاثیر بسزایی در روند رشد گیاه و پژمردگی و سوختگی آن دارد. نور شدید و آفتاب‌سوختگی، مقصرهای اصلی قهوه‌ای شدن برگ‌های گیاه هستند. زمانی‌که نور تا حد زیادی به گیاه بتابد، به تدریج نوعی نشانه‌های ظاهری مانند تنه‍ی پوسته پوسته‌ی درختان، پوسته شدن شاخه‌ها، چین خوردن آن‌ها و شکاف‌دار شدن‌شان می‌گردد. دلیل آن هم ریشه‌ در افزایش دما دارد که بافت پوست را خشک می‌کند و باعث می‌شود ترک‌ها باز بمانند. (در چنین مواردی گیاهان با پوست نازک در معرض خطر جدی هستند و باید مراقبت‌های لازم در زمینه‌ی کاهش یا کنترل نور مهیا شود.)

یخ‌زدگی آب و باکتری‌های هسته‌ی یخ: اگر خاک‌ها در فصل سرد زمستان یخ‌زده باشند، در واقع رطوبت به میزان لازم بافت گیاه را پر نمی‌کند. کم آبی بدنه‌ و ریشه‌ی گیاه و یخ زدن آب نیز منجر به خشک شدن گیاه می‌گردد. پیچ‌خوردن، پژمردگی برگ‌ها و حتی در مواردی قهوه‌ای شدن حاشیه‌ی برگ از جمله نشانه‌های وقوع این امور در گیاهان است.

از سویی خشک شدن زمستانی، یکی دیگر از مشکلاتی‌ست که باید با آن دست و پنجه نرم کنید. فعل و انفعالات آب و هوا و باد بماند! تنش خشکی در فصل زمستان زمانی رخ می‌دهد که به دلیل یخ‌زدگی خاک، رطوبت کافی به بافت گیاه نمی‌رسد. از آن‌جایی‌که جذب آب توسط ریشه‌ها نمی‌تواند در حد مطلوب باشد، در چنین مواردی، بخصوص اگر دمای هوا ناگهان نوسان پیدا کند یا خورشید از آسمان طی ساعاتی سر برآورد، قبل از آن‌که رطوبت از خاک به ریشه رسد، فرآیند تبخیر و تعرق در ساقه و برگ رخ می‌دهد. وقتی جذب آب هم از تعرق و تبخیر کم‌تر باشد، روند پژمردگی گیاه تسریع خواهد شد.

و اما باکتری‌های هسته‌‌ی یخ که نقش بسیار مهمی در این نوع بیماری‌های فیزیولوژیکی گیاه دارند! این باکتری‌ها در فصل زمستان موجب می‌شوند که آب در دمای بالای بالای صفر درجه هم یخ بزند. این باکتری‌ها در واقع همان پسودوموناس‌ها و اپی‌فیت‌ها هستند که باعث ترک‌ خوردن و به مرور پوسته پوسته شدن گیاه می‌شوند.

شوری و pH نامناسب خاک، این امر موجب زردی، پژمردگی، کاهش کیفیت محصول و به همان میزان کاهش تولید و حتی مرگ در گیاهان می‌شود.

خفگی ریشه و طوقه بر اثر آبیاری نامناسب و زیاد

خشکسالی

کمبود عناصر غذایی گیاه و فقر خاک، مشکلات تغذیه به ندرت باعث مرگ گیاه می‌شود. اما مدیریت مناسب مواد مغذی برای رشد و نگهداری از گیاه ضروری‌ست. به عنوان مثال منیزیم یکی از مواد لازم برای کلروفیل گیاه هستند. نیتروژن و گوگرد از اسیدآمینه‌های اساسی  بوده و آهن نیز برای رشد گیاه ضروری‌ست. این مقدار از عناصر همواره باید در حد متعادل در دسترس گیاه قرار بگیرند.

آیا بیماری‌های فیزیولوژیکی می‌توانند باعث مرگ گیاه شوند؟

بله. اگرچه این نوع بیماری‌ها را می‌تواند به سرعت شناسایی کرد و از بروز آن‌ها جلوگیری کرد؛ معمولا به منظور کاهش یا منع از ورود خسارت، توصیه می‌شود این عوامل کنترل گردند. به این منظور کیفیت محصول و ثمره‌ی آن مطلوب خواهد بود.


پیشنهاد اگری راز

تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه کشاورزی به شما پیشنهاد میکند که قبل از درگیری محصولات خود با این آفات و بیماری ها و متحمل شدن ضرر سنگین ،مقاومت گیاه خود را با تغذیه مناسب و اصولی بالا برده و دیگر نگران باغ یا مزارع خود نباشید .

بر روی محصولات پیشنهادی کلیک کنید
کود های ضد تنش 👇 
آمینواسید مش ، نوافول ، تریپتون ، بیوکر ، ویتالین ، آمینو 7 ، مولتی فیدا ،آمینو اولترا،
ایمپریال

کودتقویتی و ضد تش👇
کود فیتو پتاس ، کود فیدوگارد(فسفیت پتاسیم) ، کود آلکسینو منو و دی فسفیت پتاسیم


منابع

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

برای مشاوره آنلاین کلیک کنید

  **اگری راز ،راز رویش ها**

آفتاب سوختگی گیاهان و راههای درمان آن

مقدمه

همانطور که پوست انسان در آفتاب یا سرمای شدید دچار آفتاب سوختگی می‌شود، درختان و محصولات کشاورزی ممکن است به تنش آفتاب واکنش نشان دهند و دچار سوختگی‌ شوند. عارضه ی این مشکل عموما بعلت  قرار گرفتن تنه درختان جوان در معرض پرتوهای خورشیدی و دمای بالا ایجاد شده و سبب آسیب رساندن به بافت کامبیوم گیاه می شود. آفتاب سوختگی به دو دسته ی تابستانه و زمستانه  تقسیم می شود. آفتاب سوختگی تابستانه آسیبی است که در اثر درجه حرارت بالا و در تابستان اتفاق می افتد و بالعکس آفتاب سوختگی زمستانه در اثر درجه حرارت پایین و در زمستان مشاهده می شود. علیرغم تفاوت در علت ایجاد این دو نوع آفتاب سوختگی در هر دو نوع، بافت‌های زنده یکسانی در تنه درخت و شاخه ها آسیب می‌بینند

در طی فرآیند تعرق، گیاهان از طریق اندام‌های هوایی مقداری از آب خود را از دست می‌دهند؛ در نتیجه گیاهان در دماهای بالاتر به آب بیشتری نیاز دارند تا دچار آفتاب سوختگی نشوند. 
آفتاب سوختگی باعث می‌شود بافت پوست و کامبیوم از بین رفته و از گیاه جدا شود، در این وضعیت حشرات چوب‌خوار، قارچ‌های بیماری‌زا یا قارچ‌های عامل پوسیدگی چوب، به مناطق آسیب دیده حمله می‌کنند و تدریجاً به بافت‌های سالم پیشروی می‌کنند.
آفتاب سوختگی در میوه‌ها باعث چروکیدگی یا ایجاد لکه روی میوه می‌شود. قسمت آفتاب سوخته در معرض هوای گرم، خشک و نازک شده و تبدیل به محل رشد قارچ‌ها می گردد.

علل آفتاب سوختگی در کشاورزی

آفتاب سوختگی در گیاهان جوان غالبا زمانی اتفاق می افتد که تنه های درختانی که به شدت نور کم عادت دارند یا ‌در سایه و مناطقی با نورخورشید ملایم‌تر رشد کرده اند مثل گیاهان گلخانه‌ای، به طور ناگهانی در معرض اشعه شدید و مستقیم خورشید قرار بگیرند. درختان جوان با پوست نازک،  مانند درختان میوه، افرا، زبان گنجشک، سیب صحرایی، درخت گیلاس گلدار بیشتر مستعد آفتاب سوختگی هستند.

تنش خشکی نیز احتمال و شدت آن را بالا می برد. در مناطق خشک با تابستان های داغ و آفتابی، احتمال وقوع آفتاب سوختگی شدت می یابد . بهترین زمان کاشت درختان، زمانی است که کاملا غیرفعال و در خواب هستند؛ مثل اواخر زمستان، اوایل بهار یا در پاییز پس از ریزش برگ‌ها. متاسفانه بسیاری از درختان گرمای اواخر بهار یا تابستان کاشته میشوند.‌

در محصولات کشاورزی، در صورت عدم رشد کافی برگ‌ها یا از بین رفتن برگ به علت آلودگی قارچی، آفات و بیماری‌ها میوه ها در معرض تابش شدید آفتاب قرار گرفته و دچار آفتاب سوختگی می شوند.

گاهی نیز بی‌دقتی کارگران در زمان چیدن میوه‌های رسیده، باعث کنده شدن برگ‌ها شده و میوه‌های ریزتر را در معرض تابش مستقیم خورشید قرار می‌دهد.

علائم آفتاب سوختگی تابستانه


آسیب ناشی از علائم آفتاب سوختگی تابستانه و علائم آن، مشابه آفتاب سوختگی زمستانه است و عموما در قسمت جنوبی یا جنوب غربی تنه و شاخه‌ها مشاهده می شود.

آثار آن در درختان بلافاصله قابل مشاهده نیست و ممکن است ماه‌ها پیش از بروز نشانه ها، گیاه دچار آفتاب سوختگی شده باشد. در جریان بروز این عارضه در گیاه ابتدا پوست به رنگ های قرمز تا قهوه ای تغییر رنگ می‌دهد، سپس خشک و سخت شده و به مرور ترک می‌خورد. در این شرایط پوست‌ شروع به ریزش می‌کند.

نشانه های آفتاب سوختگی در گیاهان و درمان آن

آفتاب سوختگی بیشتر بصورت لکه های سفید یا قهوه ای آبسوخته می باشد و باعث خشک شدن و پژمرده شدن گیاه میشود .برای درمان این گیاهان ابتدا آبیاری را بیشتر و قسمتهای سوخته را جدا کنید و از کودهای پتاس بالا استفاده کنید.

نحوه مدیریت و پیشگیری از آفتاب سوختگی

راه های مدیریت و پیشگیری

  • در گرمای تابستان درخت نکارید.
  • یک روش نوین : استفاده از ضد آفتاب در کشاورزی
  • تغییر ناگهانی در میزان دریافت پرتو نور خورشید، می‌تواند برگ‌ها را بسوزاند.
  • به کنترل بیماری ها و آفات (به ویژه آفات برگخوار) توجه گردد.
  • از هر عاملی که  به ریشه آسیب زده یا مانع جذب کافی آب شود، اجتناب کنید.
  • شاخه و بخش‌های آسیب دیده را در بهار و در هوای خنک هرس کنید.
  • از طریق  احداث ساختمان و حتی با استفاده درختان از بین رفته ی اطراف، سایه بان مناسب ایجاد کنید.
  • دقت کنید خاک همیشه سطح مناسبی از رطوبت را داشته باشد تا بتواند حرارت برگ در فصل رشد را کاهش دهد.
  • برای پیشگیری از آفتاب سوختگی محصولات ، میوه ها باید اصولی و به نحوی برداشت شوند که برگها دچار ریزش نشوند.
  • استفاده از کود جهت رفع آفتاب سوختگی که علاوه بر کمک به درشت تر شدن اندازه میوه ها به ایجاد برگ مجدد کمک میکنند.
  • اطراف شالوده‌ی گیاه را با مواد ارگانیک ضخیم و درشت، مانند خرده چوب یا خرده‌های پوست درختان مالچ پاشی کنید؛ این کار به تعدیل دمای خاک و حفظ رطوبت آن کمک می‌کند.
  • در مناطق گرم‌تر، از مالچ سنگی صیقلی استفاده نکنید؛ چون ممکن است گرما را در خود نگه دارد و به درختان منعکس کند.
  • در مناطقی با آب و هوای مدیترانه‌ای  با زمستان‌های مرطوب و تابستان‌های خشک، به اندازه کافی درختان را آبیاری کنید.
  • برای جلوگیری از مشکلاتی که به واسطه نور زیاد خورشید ایجاد می‌شوند، گیاهان یا گل‌هایی را انتخاب کنید که با شرایط رشد حیاط یا باغ شما منطبق باشند.
  • در صورتی که برای پیشگیری از آفتاب سوختگی از پوشش برای تنه درخت استفاده می‌شود، پوشش تنه باید به رنگ روشن و همچنین آزاد طراحی شود تا به هوا اجازه‌ی حرکت بدهد، باعث تجمع رطوبت نشود، به تنه درخت فشار نیاورد و به محلی برای تجمع آفات تبدیل نگردد. پوشش رنگ روشن نور را منعکس می‌کند و با پایین نگه داشتن دمای پوست درخت، از آفتاب سوختگی زمستانه هم جلوگیری می‌کند.
  • در باغ های میوه ، باید تنه ی درختانی را که در معرض نور خورشید قرار دارند و نیز شاخه های تحتانی را با استفاده از رنگ سفید لاتکس با کیفیت رنگ آمیزی کرد ،این امر می تواند در افزایش انعکاس نور خورشید از سطح و جلوگیری از آفتاب سوختگی زمستانه موثر باشد.
  • از کشت در مناطقی که در معرض نور شدید نیمه روز هستند، خودداری کنید. (اغلب گیاهان سایه دوست، در صورتیکه از میزان رطوبت کافی بهره‌مند باشند، می‌توانند شدت نور خورشید صبحگاه را تحمل کنند.)

در وضعیتی که خشکسالی ، چندین منطقه ی مهم کشت در جهان را فرا گرفته است ، دانشمندان به دنبال راه چاره برای مصرف آب کمتر هستند ،یکی از راههای مورد آزمایش ، استفاده از ضد آفتاب برای میوهها و سبزیجات ،به منظور جلوگیری از تنش گرما ، سوختگی و لکه دار شدن پوست محصولات است . این آزمایش ها در استرالیا ، شیلی و اخیرا در کالیفرنیا انجام شده است . نتایج نشان می دهد کاهش تنش و آسیب های ناشی از گرما ، بازده را افزایش می دهد و این امید وجود دارد که ضد آفتاب بتواند با افزایش راندمان مصرف آب ،در حفظ منابع آب و انرژی موثر باشد.

نکته: پوشش درخت باید در اواخر پاییز مورد استفاده قرار گیرد و در بهار بلافاصله بعد از رفع احتمال یخ‌زدگی، برداشته شود. در صورت عدم برداشتن به موقع، این پوشش می‌تواند تبدیل به مکان امنی برای تجمع و تکثیر حشرات و بیماری‌ها تبدیل شود و رشد قطری گیاه را نیز محدود کند.


  درمان آفتاب سوختگی

درمان آفتاب سوختگی بسته به شدت آسیب و میزان سلامت کلی درخت، درخت می‌تواند طی چندسال، منطقه‌ی آسیب‌دیده را با نوعی پینه بپوشاند. پینه ناحیه‌ی جراحت را می‌بندد و از پیشروی عوامل بیماری زا و حشرات جلوگیری می‌کند. برای کمک به گسترش پینه، می‌توانید با دقت پوست مرده یا آویزان شده ی  تنه درخت را از روی قسمت آسیب‌دیده بردارید؛ این کار پناهگاه حشرات را از بین می‌برد و به بهبود ظاهر زخم کمک می‌کند.تحت هیچ شرایطی ناحیه جراحت را با مرهم یا رنگ نپوشانید. این کار تاثیر مثبتی بر این روند ندارد و ممکن است مشکل را نیز حادتر کند. در نهایت پوست از بین رفته و بافت کامبیوم  از چوب زیرین جدا می‌شود.
 بهترین راه درمان درختی با آسیب آفتاب سوختگی، سالم و قوی نگه داشتن درخت با آبیاری مناسب به‌ویژه در گرما و خشکی تابستان و استفاده از کودهای مناسب پس از انجام آزمون های خاک است.


پیشنهاد اگری راز

تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی کشاورزی به شما پیشنهاد میکند که قبل از درگیری محصولات خود با آفتاب سوختگی و متحمل شدن ضرر سنگین و ،مقاومت گیاه خود را با تغذیه مناسب و اصولی بالا برده و همچنین برای درمان گیاه خود از کودهای تقویتی استفاده کنید و دیگر نگران باغ یا مزارع خود نباشید .

بر روی محصولات پیشنهادی برای پیشگیری و درمان آفتاب سوختگی کلیک کنید
کود های ضد تنش 👇 این تصویر دارای صفت خالی alt است؛ نام پروندهٔ آن قبت.png است
آمینواسید مش ، نوافول ، تریپتون ، بیوکر ، ویتالین ، آمینو 7 ، مولتی فیدا ،آمینو الترا،
ایمپریال
کودتقویتی و ضد تش👇
کود فیتو پتاس ، کود فیدوگارد(فسفیت پتاسیم) ، کود آلکسینو منو و دی فسفیت پتاسیم

جمع‌بندی

آفتاب سوختگی، آسیب به پوست درخت، برگ، میوه یا سایر قسمت‌های بیرون از خاک گیاه است که غالبا در اثر تابش شدید و مستقیم آفتاب رخ می‌دهد. گرمای هوا و کمبود رطوبت خاک، درختان را مستعد آفتاب سوختگی می‌کند. در نتیجه کاشت درختان در فصل مناسب و محیط استاندارد، تامین رطوبت کافی، سایه، پوشش تنه مناسب، کنترل آفات و هرس کردن به موقع، می‌تواند تاثیر به‌سزایی در پیشگیری از آفتاب سوختگی داشته باشد.

منابع

تدوین شده توسط : پردیس احمدی(کارشناسی ارشد کشاورزی)

با ما همراه باشید

با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی

برای مشاوره آنلاین کلیک کنید

  **اگری راز ،راز رویش ها**