نام علمی کیوی Actinidia deliciosa و متعلق به خانواده Actinidiaceae می باشد. برگ این گیاه گرد و چرمی است که برگ های بالغ آن بدون پرز و رنگ آن سبز تیره و دارای برجستگی می باشد و برگ های جوان دارای پرز ریز قرمز رنگ هستند. میوه آن بیضی شکل و به رنگ سبز پزنگ و قهوه ای شکل است که دارای پرزهای زیادی است و بافت داخلی کیوی به رنگ سبز روشن همراه با دانه های ریز سیاه رنگ است. درخت کیوی دارای 3 گونه می باشد که شامل (درخت نر،درخت ماده، خود بارور ) است. در صورت کاشت درخت نر حتما بایستی یک درخت ماده کنار آن بکارید تا درخت به بار بنشیند یا فقط درخت خود بارور کاشته شود.
برای مشاوره رایگان و سوال از مهندس کشاورزی، با شماره تماس های 09175392010 و 09108622010 در تماس باشید. شما می توانید تصاویر آفات گیاهان و درختان خود را در شبکه های اجتماعی مختلف برای ما ارسال کنید تا مهندس کشاورزی نوع آفت و کود مورد نیاز را تشخیص داده و سموم و کودهای موثر را به شما معرفی کند.
انواع مختلف کیوی
- کیوی طلایی: رنگ این کیوی زرد رنگ است و نیاز به محیطی سردتر برای رشد دارد.
- کیوی معمولی: این نوع کیوی پوست قهوه ای و پرز دار دارد و بیشتر در میوه فروشی ها از همین نوع کیوی یافت می شود.
- کیوی بری: این کیوی سایز کوچکتری دارد و از نظر طعم چیزی بین کیوی طلایی و معمولی است و نیازمند دمای معتدل است.
شرایط نگهداری درخت کیوی
دمای مناسب درخت کیوی
درخت کیوی بومی مناطق چین و گرمسیری است و دما نباید از 40 درجه سانتی گراد بیشتر شود؛ ولی در حین حال دمای زیر صفر را نیز در زمستان می تواند تحمل کند. گیاهان جوان در زمان یخبندان ممکن است آسیب ببینند. دمای مطلوب و مناسب برای رشد ایده آل 14 تا 24 درجه سانتی گراد می باشد.
نور مناسب درخت کیوی
بهتر است درخت کیوی را در مکانی که نور آفتاب کامل دریافت می کند بکارید تا بیشترین بازده را داشته باشد ولی در مناطق نیمه سایه نیز رشد خواهد کرد.
خاک مناسب درخت کیوی
بعضی از گیاهان به آب ایستایی بسیار حساس هستند و باید در خاک های شنی و زهکش مناسب کاشته شوند که درخت کیوی از جمله از این گیاهان است. کیوی در پی اچ قلیایی کلروز می شود؛ بنابراین پ اچ مناسب بین 5.5 تا 6 است.
آبیاری مناسب درخت کیوی
آبیاری مناسب درخت کیوی باید به صورت متناوب و کوتاه مدت انجام شود. با سه روش متداول (آبیاری، میکروجت، قطره ای) می توانید آبیاری این درخت را انجام دهید. به دلیل حساسیت بالای درخت کیوی نسبت به خشکی باید آبیاری صحیح انجام شود تا رطوبت مورد نیاز حفظ و میوه با کیفیت تولید گردد.
کوددهی مناسب درخت کیوی
درخت کیوی از لحاظ تغذیه نیاز به نیتروژن و پتاسیم بالایی در کنار عناصر دیگر دارد. بنابراین در طول فصل رشدی خود نیاز به یک برنامه تغذیه حرفه ای دارد.
تشکیل گل و میوه درخت کیوی
گل های کیوی به رنگ سفید و زرد طلایی هستند که شهدی در آن وجود ندارد. بنابراین برای زنبور ها جذاب نیستند و گرده افشانی در این درخت دچار مشکل است و تعدا کمی از گل ها تبدیل به میوه می شود که به دلیل تامین نشدن نیاز سرمایی، عدم گرده افشانی، سقط شدن جوانه گل و عدم تعادل بین برگ و میوه است.
برای گرده افشانی نیز راهکارهایی مثل گرده افشانی مصنوعی، رعایت کردن فاصله بین درختان گرده دهنده و گرده پذیر و راهکارهایی برای جذب حشرات به ویژه زنبور عسل وجود دارد. گرده افشانی بسیار مهم و حائز اهمیت است؛ زیرا رابطه ای مستقیم با تعداد میوه و اندازه محصول دارد.
زمان مناسب کاشت درخت کیوی
در فصل بهار زمانی که هوا رو به گرم شدن است می توانید کاشت درخت کیوی را انجام دهید.
هرس کردن درخت کیوی
درخت کیوی از جمله درختانی است که نیاز به هرس شدن دقیق در طول سال دارد و هرس تابستانه، هرس زمستانه بسیار مهم و کاربردی است. بهترین زمان انجام هرس تابستانه، بعد از ریزش شکوفه است؛ اما هرس زمستانه باید بصورت تدریجی تا اواخر فصل انجام شود. به طور مثال هرس در زمستان از آبان تا دی ماه می باشد که بهترین زمان انجام آن دی ماه است. شما با هرس کردن درخت کیوی این امکان را به درخت می دهید که تمام انرژی خود را صرف شاخه های باقیمانده کند و بهترین تولید و کیفیت را داشته باشید.
تکثیر درخت کیوی
تکثیر درخت کیوی می تواند از طریق روش های زیر انجام شود:
کشت بذر
شما می توانید بذر را در آبان ماه در مزرعه بکارید؛ اما اگر این کار را در گلخانه انجام دهید بهتر است. در فصل بهار در گلخانه آن را بکارید و زمانیکه که نشا به اندازه کافی بزرگ شد، می توانید آن را به صورت جدا به گلدان انتقال دهید. هنگامی که ارتفاع به 30 سانتی متر رسید و پس از آخرین یخبندان یعنی اوایل تابستان به زمین اصلی انتقال دهید.
در هنگام کاشت کیوی توجه داشته باشید که تمام اقدامات لازم قبل از کاشت مانند نصب داربست و حفر گودال و….. را انجام دهید. همچنین فواصل بین درختان نر و ماده نیز قبل از کاشت تخمین و علامت گذاری شود.
قلمه چوب نرم یا ریشه
این روش بسیار ساده و راحت می باشد؛ به این صورت که شاخه ای که دارای 2 تا 3 گره و برگ های بزرگ است را برش می دهید و تمام برگ های آن به جز برگ بالایی را جدا کنید. از کود و هورمون های ریشه زایی استفاده کنید و آن را در بستر مناسب که دارای رطوبت مناسب است بکارید .زمانی که درخت شروع به رشد کرد و شاخه های جدیدی را به وجود آورد می توانید آن را به گلدانی با سایز بزرگتر انتقال دهید.
برداشت درخت کیوی
پس از کاشت درخت کیوی معمولا 3 الی 4 سال بعد درخت شروع به باردهی می کند. میوه ها در آبان ماه رسیده و می توانید 3 الی 4 ماه در انبار نگهداری کنید.
نکات مهم در کاشت کیوی
- بعد از کاشت درخت کیوی به صورت مرتب آبیاری را انجام دهید و اجازه ندهید ریشه درخت برای مدت طولانی خشک بماند و یا این که غرقاب شود.
- تا حد امکان سعی کنید درخت کیوی را در خاک های شنی و خاک های دارای هوموس کافی بکارید تا ریشه بتواند بدون مشکل و محدودیت به رشد خود ادامه دهد.
- دقت داشته باشید درخت کیوی به یک دوره سرمایی برای باز شدن جوانه ها احتیاج دارد. از این رو اگر بذر کیوی را در گلدان کاشتید، حتما آن را در مکانی خنک قرار دهید.
- برای افزایش شادابی درخت کیوی و برداشت محصولات بیشتر سعی کنید سالی 1 بار کار هرس را به صورت اصولی و با احتیاط انجام دهید. هنگام هرس حتما شاخه های آسیب دیده و پوسته های اضافی که توسط داربست پشتیبانی نمی شوند را به خوبی هرس کنید.
- کوددهی درخت کیوی را می توانید با استفاده از روش های چال کود، محلول پاشی، آبیاری و پخش سطحی به راحتی انجام دهید.
خواص و مزایای شگفت انگیز کیوی
کیوی دارای ویتامین سی فراوان و خاصیت آنتی اکسیدان است و مقدار زیادی پتاسیم با مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم، فسفر، ویتامین (A،E،K) و… در آن وجود دارد.
- کیوی به سلامت قلب و عروق کمک می کند
- کیوی به کیفیت خواب کمک خواهد کرد
- کیوی جذب آهن را بهبود می بخشد
- خواص کیوی برای زنان باردار
- خواص کیوی برای پوست
- درمان انواع سرطان با مصرف کیوی
- مصرف کیوی سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند
- کیوی از مبتلا شدن به دیابت جلوگیری می کند
جمع بندی
کیوی گیاهی است بالا رونده و برای رشد بهتر خود نیاز به رطوبت و برای تشکیل میوه نیاز به سرمای زمستانه و گرمای تابستانه طولانی دارد. همچنین نیاز کودی کیوی بسیار مهم و حائز اهمیت است و احتیاج بیشتری به کود نیتروژن و کود پتاسیم دارد.
منابع
با ما همراه باشید
با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ، راز رویش ها**
کاشت گل محمدی و برداشت آن
مقدمه
گل سرخ یا گل محمدی گونه‌ای از رز است که به دلیل عطر و بوی خاص و خاصیت دارویی زیاد آن در بسیاری از مناطق مثل فارس ،اصفهان، آذربایجان شرقی،کرمان و در بعضی از استان های دیگر پرورش داده میشود که یکی از معروف ترین شهرهایی که به صورت فراوان گل محمدی در آن پرورش داده میشود شهر کاشان در ایران است که از آن برای گلاب گیری و روغن گیری استفاده میشود.
گل محمدی
نام علمی گل محمدی Rosa damascena می‌باشد که از گلاب، اسانس و گلبرگ خشک آن در صنایع دارویی، عطرسازی، فراورده‌های بهداشتی و آرایشی و صنایع غذایی و دارویی استفاده میشود. کشت گل محمدی بیشتر در قسمتهای کوهپایه‌ای و اقلیم خشک و نیمه خشک با تابستانهای معتدل و خشک و زمستانهای سرد می‌باشد.گل ها در اوائل اردیبهشت تا اوائل تیرماه باز میشود .برای باز شدن گل به بیست الی سی روز زمان نیاز دارد و دوام گل حداکثر یک روز می باشد.دمای 26 درجه ،در طول دوره رشد مناسب است و باعث افزایش گل و کیفیت اسانس آن میشود. گل محمدی گیاه نورپسند است و در مناطق کم نور رشد آن کند و از کیفیت آن کم میشود و رشد علفی خواهد داشت،بنابراین گل محمدی برای افزایش تولید اسانس نیاز به نور با کیفیت دارد.خاک مناسب برای کشت گل محمدی ،خاک سبک و با زهکش مناسب است ولی در خاکهای نیمه سنگین که دارای زهکش مناسب است نیز رشد خوبی خواهد داشت. از بذر این گیاه می‌توان برای تکثیر نیز استفاده کرد اما توجه داشته باشید که استفاده از بذر ممکن است گیاهی به وجود آورد که تا حدودی با گیاه مادری کمی متفاوت است. بذرها دارای پوششی هستند که می‌تواند جوانه زنی را با مشکل مواجه کند. بنابراین معمولاً بذرها را میان کاغذ سمباده می‌گذارند و کمی مالش میدهند تا این پوشش تا حدودی نازک‌تر شود. سپس باید بذرها را در میان پیت ماس مرطوب و برای ۳-۲ هفته در دمای ۳۲-۲۷ درجه سانتی‌گراد و سپس برای ۴ ماه در دمای حدود ۳ درجه سانتی‌گراد نگهداشت تا نیاز سرمایی آن برطرف شده و جوانه زنی آن شروع شود. در طی این مدت مراقب عدم خشک شدن پیت ماس باشید. اگر این روش را بکار نبرید و بذرها را به محض رسیدن میوه گل از آن جدا کرده بکارید (مثلاً در اواسط پاییز)، این بذرها ممکن است بهار سال بعد جوانه بزنند اما احتمال اینکه جوانه زنی آنان تا ۱۸ ماه نیز به طول بکشد وجود دارد.
گلاب گیری به صورت سنتی و صنعتی انجام میشود که در ادامه به آن می پردازیم.
روش سنتی گلاب گیری
جز روشهایی است که از گذشته تا به امروز مرسوم بوده که در این روش گل محمدی را با مقداری آب در دیگ مسی قرار میدهند و درب آن را روی دیگ می گذارند و به کمک زنجیر هایی که به دیگ متصل است محکم می کنند . در این بین با استفاده از واشر های پلاستیکی بین درپوش و دیگ از نشت کردن بخار جلوگیری می کنند . روی درپوش دیگ سوراخ هایی تعبیه شده است که به وسیله دو لوله آلومینیومی ( نیچه ) دیگ را به پارچ های دسته دار مسی متصل می کند . بخار حاصل از تقطیر محتویات دیگ از طریق این لوله ها به داخل پارچی که درون دیگ مسی قرار دارد هدایت شده و به مایع تبدیل می شود . مدت زمان گلابگیری در روش سنتی بین 4 الی 8 ساعت است که در طول شبانه روز می توان چهار بار این عمل را تکرار کرد و به 90 الی 120 کیلو گرم گل محمدی در شبانه روز احتیاج است . به طور معمول از یک کیلو گرم گل محمدی 1.5 لیتر گلاب به دست می آید که نیم لیتر اولیه بسیار مرغوب و خوشبو و غلیظ می باشد .
روش صنعتی گلاب گیری
برای تولید گلاب به روش صنعتی از دستگاه ها و ماشین آلات پیشرفته ای از جنس استیل سیلیکون ( اکسید نمی شود ) استفاده می شود . نخست گل محمدی و آب را به مقدار معین در حجم بالا داخل دیگ های بزرگ صنعتی قرار داده و با حرارت غیر مستقیم که اغلب با بخار آب می باشد از بین مخلوط گل و آب عبور داده می شود . پس از انجام مراحل تقطیر گلاب به مخازن استیل هدایت شده و در آن قسمت جمع می شود . از این مرحله عملیات پاستوریزاسیون و صاف کردن گلاب صورت می گیرد که گلاب را تا درجه 80 درجه سلسیوس گرم نموده ( برای میکروب زدایی ) و از فیلترهای مخصوص که از جنس کاغذی و یا پلاستیکی هستند عبور داده می شود و در پایان در منبع ذخیره می شود و پس از آن عمل پر کردن بطری ها صورت می گیرد . در این قسمت گلاب با همان دمای بالا داخل بطری هایی که جنس شیشه و یا پلی اتیلن دارند ریخته می شود و با درب های آلومینیومی و یا پلاستیکی غیر قابل نفوذ پلمپ می شود . در روش صنعتی تولید گلاب با رعایت کلیه موازین مختلف در حین تولید و بسته بندی ، محصول مورد نظر از نظر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی و همین طور میکروبی مطابق با استانداردهای تعیین شده در صنف خواهد بود . عطر گل محمدی نیز به صورت لایه ای زرد رنگ و چرب که بسیار سبک می باشد به صورت نیمه جامد و غیر محلول بر روی سطح گلاب قرار می گیرد .
ویژگی شیمیایی و فیزیکی گلاب
گلاب یک نوشیدنی پرطرفدار در ایران است که برای تولید آن به ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاصی نیاز است. گلاب اصل باید کاملاً زلال، بیرنگ، بدون رسوب و ذرات خارجی باشد و دارای بوی مطبوع، مزه گس مانند و تلخ، فاقد بوی پختگی و ترشیدگی و سوختگی باشد. همچنین، میزان اسانس گلاب باید در 100 سانتی‌متر مکعب حداقل 12 میلی‌گرم باشد و باید از اسانس‌های تقلبی و سنتزی در تولید گلاب اصل خودداری شود. برای تضمین کیفیت گلاب، شناسنامه شیمیایی آن باید با استانداردهای ملی ایران مطابقت داشته باشد و باید از بطری‌های شفاف و نو، استریل شده و بسته‌بندی‌های مناسب و شکیل استفاده شود. در کل، تولید گلاب با کیفیت باید با توجه به تمامی جزئیات و با رعایت دقیق بهداشت و مراحل تولید انجام شود.
پیشنهاد اگری راز
تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی مشاوره دهی گیاهان آپارتمانی،باغی،زراعی به شما پیشنهاد میکند که گیاهان خود را قبل از درگیر شدن با آفات و بیماری ها و متحمل شدن ضرر ،با تغذیه مناسب و کوددهی اصولی بالا برده و دیگر نگران آن نباشید
جمع بندی
بهترین زمان از روز برای چیدن گل‌های محمدی ساعات نخست روز و پیش از تابش مستقیم آفتاب است. پس از تابش مستقیم خورشید ممکن است گل‌ها کمی پژمرده شوند و بر کیفیت گلاب حاصل از آن‌ها تأثیر بگذارند. کیفیت گلاب به دست آمده از گل‌های چیده شده پیش از طلوع آفتاب، بسیار بیشتر از سایر گلاب‌ها است.