برنامه تغذیه سیب و به
مقدمه
- طبیعتا تغذیه مناسب درختان یکی از عوامل اصلی برای بالا بردن کیفیت و کمیت محصولات است. و تمام عناصر غذایی باید به میزان متعادل و به موقع در دسترس گیاه قرار بگیرد. عملکرد درختان دانه دار اعم از سیب، به و به نیز مستثنا نبوده و مستلزم در دسترس قرار دادن مقدار کافی از عناصر غذایی قابل جذب برای درختان می باشد.
- در اکثر مناطق کشور به دلیل بالا بودن پی اچ خاک و آهکی بودن آن، حلالیت عناصر ریز مغذی پایین است و جذب عناصر غذایی در درختان با مشکل مواجه می شود. بنابراین وجود برنامه غذایی مناسب در بهبود کیفیت محصولات، لازم و ضروری می باشد.
- درخت به بِه در مناطق سردسیر و گرمسیر معتدل قابل كشت می باشد نیاز سرمایی بِه از سایر میوه های دانه دار كمتر است و بین ۱۰۰ تا ۴۵۰ ساعت زیر ۷ درجه سانتیگراد می باشد. ظــهور شكوفه های به بسیار دیرتر از سایر میوه ها است. بهمین دلیل خطر سرمازدگی بهاره در این میوه بسیار كم است.
- درخت سیب آب و هوای خشک کوهستانی را می پسندد. رطوبـت نـسبی بـالا موجب بروز برخی از مشکلات از جمله افزایش بیماری های قارچی و کاهش شدید کیفیت سیب خواهد شد. حداکثر دمای روزانه قابل تحمل برای درخت سیب 40 درجه سانتیگراد و حداقل دمای زمـستانه قابل تحمل منفی 23 درجـه سانتیگراد است. میانگین دمای مناسب در طول دوره رشد فعال 21 تا 24 درجه سانتیگراد است.
توضیحات برنامه کودی سیب، به
پکیج (برنامه کودی سیب ، به) شامل مجموعه ای از کودهای مورد نیاز از ابتدا تا انتهای رشد درخت شامل جلبک دریایی و اوره و ……است ، اما قبل از هر اقدامی لازم است از باغ، آزمون خاک و یا نمونه از برگ گرفته شود ( آماده سازی زمین اصلی )و بعد کودهای تجویز شده استفاده شود .با استفاده از این برنامه شما میتوانید با کمترین هزینه محصول خود را به بالاترین کیفیت ، و برداشت خود را چند برابر کنید.
توصیه کودی اگری راز (سیب ،به)
برای مشاهده محصولات پیشنهادی در جدول ،بر روی اسم محصول کلیک و اطلاعات آن را مشاهده کنید.
| زمان مصرف/ نوع کود | تورم جوانه | بعد از ریزش شکوفه ها | تشکیل میوه | فندقی شدن | رنگ پذیری میوه | پس از برداشت |
|---|---|---|---|---|---|---|
| فروت ست | 3 لیتر در هکتار محلول پاشی | 3 لیتر در هکتار محلول پاشی | ||||
| سولفات پتاسیم | 15 کیلو گرم در هکتار آب آبیاری | |||||
| کلات کلسیم | 1 کیلو گرم در هکتار به صورت محلول پاشی | 2 کیلو گرم در هکتار به صورت محلول پاشی | ||||
| NPK | (40-5-5) 15 کیلوگرم در هکتار آب آبیاری ————– (10-52-10) 15 کیلوگرم در هکتار آب آبیاری | (20-20-20) 20 کیلوگرم در هکتار آب آبیاری | (12-12-36) 3کیلوگرم در هکتار آب آبیاری | (12-12-36) 20 کیلوگرم در هکتار آب آبیاری | (8-5-44) 15 کیلوگرم در هکتار آب آبیاری | |
| فسفیت پتاسیم | 3 لیتر در هزار لیتر محلول پاشی | |||||
| آهن روی منگنز FMZ | 3 لیتر در هزار لیتر محلول پاشی | |||||
| محرک های رشد +ریز مغذی ها | اسید آمینه+جلبک دریایی محلول پاشی در 1000 لیتر | اسید آمینه+ریزمغذی محلول پاشی در 1000 لیتر | آمینو اسید 2 کیلوگرم در هزار لیتر | |||
| میکرو معدنی | 20 کیلوگرم در هکتار آب آبیاری | |||||
| نیترات منیزیم | 20 کیلوگرم در هکتار آب آبیاری | |||||
| مایع مرغی | یک گالن 20 لیتری در هکتار آب آبیاری | |||||
| ارگانومیت | 10 لیتر در هکتار آب آبیاری | 10 لیتر در هکتار آب آبیاری | ||||
| نیترات کلسیم | 20 کیلوگرم در هکتار آب آبیاری | |||||
| اوره فسفات | 15 کیلوگرم در هکتار آب آبیاری |
این برنامه که توسط تیم تخصصی اگری راز انجام شده برای مصارف عمومی در کشاورزی برای یک دوره رشد میباشد .
احتیاط و هشدار :(برنامه تغذیه ای سیب و به)
- کارخانه تولید کننده و همچنین شرکت اگری راز در قبال استفاده نادرست از ترکیب کود کشاورزی و با سایر عوامل غیر منطبق با دستور العمل های محصول ، هیچگونه مسئولیتی را نمی پذیرد.
- این برنامه(برنامه کودی سیب و به) بصورت *عمومی* و * سالانه * بوده و انتخاب نوع و میزان کود مورد نیاز به شرایط آب و هوای ناحیه، بافت و خصوصیات شیمیایی خاک و حتی هدف تولید گیاه مورد کاشت بستگی دارد. بنابراین برای اطلاعات کامل ازبرنامه غذایی تخصصی کودی سیب و به می توانید با کارشناسان فنی اگری راز در ارتباط باشید.
قابل ذکر است
که تمامی محصولات در برنامه غذایی ارائه شده توسط کارشناسان فنی تیم ، را میتوانید با بهترین کیفیت در فروشگاه آنلاین اگری راز (خرید اینترنتی کود)تهیه کنید.
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ،راز رویش ها**
مقدمه
آفات و بیماریهای سیب زمینی دو مقوله مهم هستند که امروزه کشاورزان و باغداران را دچار چالش های عدیده ای کرده اند. بسیاری از آنها تلاش می‌کنند تا با این آفات و بیماری‌ها مقابله نموده و با استفاده از انواع کود شیمیایی مثل فسفیت پتاسیم، به مدیریت بیماری های سیب زمینی می پردازند. در این مقاله تلاش کرده ایم تا برخی از انواع بیماریهای سیب زمینی و آفات مهم را معرفی کنیم.
معرفی آفات و بیماریهای سیب زمینی
بیماریهای سیب زمینی
بیماریهای سیب زمینی اغلب در هنگام برداشت مشاهده میشوند، برخی از بیماری‌ها از طریق غده‌های ذخیره شده پخش میشوند و برخی در طول رشد دیده می شوند. جدی‌ترین آنها پوسیدگی غده است، اما بیماری‌هایی که منجر به «لکه‌دار شدن» سیب زمینی میشوند نیز بسیار مهم‌اند.
پوسیدگی ریزوکتونیا ریشه
در پوسیدگی ریزوکتونیا ریشه سیب زمینی عامل بیماری قارچ Rhizoctonia solani می باشد.یکی از بیماریهای مهم و اصلی که سیب زمینی و سایر سبزیجاتی که در خاک وجود دارند را درگیر میکند، پوسیدگی ریشه است. برخی به آن شوره‌ی سیاه نیز می‌گویند. این بیماری اغلب در بخش‌های سردسیری دیده میشود. با بروز این پوسیدگی بر روی سیب زمینی‌ها و مخصوصا غده‌های آنان لکه‌های سیاهی دیده میشود که باعث عدم رشد بوته و سیب زمینی یا از بین رفتن ریشه خواهند شد.
✅ توصیه میشود به جهت جلوگیری از ایجاد این بیماری، حتما از غده های سالم استفاده شود و همچنین در حین رشد، از سموم قارچ‌کش استفاده گردد.
بیماری لکه موجی سیب زمینی
بيماري لکه موجي سيب زميني در اثر دو گونه قارچي شامل Alternaria alternata و A. solani ايجاد مي شود.این مورد از بیماریهای سیب زمینی نیز بیشتر در زمان رشد سیب زمینی دیده میشود در این حالت برگها زرد و آفتاب سوخته میشوند. در نظر داشته باشید که زمین آلوده به این بیماری، میتواند باعث سرایت آن به سایر محصولات زراعی همانند گوجه فرنگی، خیار و … شود. این بیماری در واقع یک نوع قارچ است که میتواند سیب زمینی را از درون، قهوه‌ای و خراب نماید. بیماری لکه موجی بیشتر در محیط‌های مرطوب دیده میشود.
✅ برای جلوگیری از شیوع این بیماری، بهتر است تا به میزان آبیاری و افزودن محلولهای غذایی توجه شود. همچنین توصیه می‌گردد که سیب زمینی‌ها قبل از کاشت حتما ضدعفونی شوند. سمپاشی با قارچ کش توصیه شده زیر نظر کارشناس نیز می تواند یکی از راهکارهای موثر در این زمینه باشد.
بیماری نماتد طلایی سیب زمینی
در بیماری نماتد طلایی سیب زمینی ،شناسايي مولکولي با استفاده از پرايمرهاي اختصاصي گونه هاي G. rostochiensis و G. pallida انجام گرفته که نتايج مطالعه ميکروسکوپي را در تاييد گونه G. rostochiensis تکميل نموده است.بیماری نماتد طلایی از جمله بیماریهای سیب زمینی می باشد. عامل ایجاد کننده این بیماری موجودات ریزی هستند که در خاک وجود دارند و از ریشه گیاهان تغذیه می کنند. این بیماری، اولین بار از سیب زمینی‌هایی که از آمریکا وارد شده بود به سیب زمینی‌های ایرانی سرایت کرد. این بیماری موجب می شود تا آب و مواد معدنی به گیاه نرسد و گیاه در طول زمان پژمرده شود، لذا تراکم سیب زمینی‌های برداشت شده از زمین‌های بیمار بسیار کمتر است. در گیاهان بیمار، ساقه کم آب و ضعیف دیده میشود و به هنگام برداشت سیب زمینی، لکه‌های طلایی رنگ به روی آن دیده می شود.
✅ برای جلوگیری از ظهور این بیماری، لازم است قبل از کاشت، نمونه‌ی خاک مورد بررسی قرار گرفته و غده ی سالم کاشت شود.
بیماری سفیدک کرکی یا دروغی (بلایت دیررس) سیب زمینی
عامل بیماری سفیدک داخلی سیب زمینی Phytophthora infestans است.این نوع از بیماریهای سیب زمینی تحت عنوان سوختگی برگ نیز شناخته میشود. در این بیماری، ابتدا برگ ها به خصوص در نواحی پایینی، علائمی چون کم‌آبی، سوختگی یا زخم را از خود نشان می‌دهدند و بوته زرد و پژمرده میشود. این بیماری اغلب در مناطقی که رطوبت زیاد باشد دیده میشود. چنانچه رطوبت زمین کنترل نشود بوی نامطبوعی از آن بلند شده و سبب ظهور لکه های قهوه ای و سفید رنگ درون سیب زمینی‌ها می گردد. عامل این بیماری یک نوع قارچ است .
✅ برای جلوگیری از بروز این بیماری، لازم است تا خاک قبل از کاشت بررسی شود، زمین به موقع سمپاشی شده و رطوبت خاک نیز کنترل گردد. درصورت مشاهده بروز این بیماری در زمین، کل گیاهان موجود در زمین باید سوزانده شوند. همچنین کاشت غده های سالم می تواند در پیشگیری از بروز این بیماری موثر باشد.
بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی
عامل بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی نوعی قارچ بنام V. dahliaeوVerticillium albo atrum است. جالب است بدانید، زمانی‌که بوته ی سیب زمینی به این قارچ آلوده میشود، دیگر نمی‌توان آن را با هیچ قارچ‌کشی از بین برد. این بیماری اغلب در مناطق سرد و خشک دیده میشود و از بخش‌های پایینی ساقه شروع شده و به بخش‌های بالایی سرایت میکند. در صورت ابتلا به این بیماری عموما برگها به صورت نیمه پژمرده در می آیند.
✅ برای کنترل این بیماری، می‌توان از قارچ کش‌ها استفاده نمود و به منظور جلوگیری از نشر آلودگی ها، وسایل و ابزار کشاورزی را حتما قبل از استفاده استریل کرد.
بیماری اسکب یا جرب معمولی
بیماري جرب معمولي از بيماري هاي مهم گياهي است که به وسيله باکتري Streptomyces scabies ایجاد شده و اگر خاک تحت کشت سیب زمینی شما دارای پی اچ خنثی یا قلیایی باشد، احتمالا با این بیماری باکتریایی مواجه خواهید شد. باکتری استرپتومایسیس برای رشد به دمایی بین 10 تا 35 درجه سانتیگراد نیاز دارد. این باکتری‌ها موجب میشوند تا لکه های قهوه ایی رنگی در سطح پوست سیب زمینی‌ها ایجاد شود و سیب زمینی ها دارای ظاهری تو رفته و چروکیده باشند.
✅ برای پیشگیری از بروز این بیماری، بهتر است تا مواد اصلاح‌کننده به صورت بهینه و مداوم به خاک تزریق شوند.
آفات سیب زمینی
شناسایی آفات سیب زمینی و روش‌های مقابله با آنها به کشاورزان کمک میکند تا بتوانند در زمان لزوم بیماری‌ها و آفات را شناخته و با آنها مقابله کنند. از همین رو، در ادامه برخی از آفات مهم سیب زمینی معرفی میشوند:
شته سیب زمینی
شته سیب زمینی (Macrosiphum euphorbiae Thomas) ، بدن این شته‌ها کروی شکل است و شاخک‌های آنان بلندتر از طول بدنشان است. این شته‌ها موجب میشوند تا بوته سیب زمینی کوچک باقی مانده و کم‌کم زرد شود.
✅ مدیریت : با اصلاح خاک و استفاده از سموم آفتکش، می‌توان از رشد لارو این شته ها جلوگیری کرد.
cc
شته سبز اغلب بر روی برگ سیب زمینی هایی که از آنها تغذیه می‌کنند دیده میشوند. همچنین در مدت زمان اندکی باعث زرد شدن و پیچش برگ میشوند. این شته‌ها موجب میشوند تا دوره رشد سیب زمینی ها کامل نگردد.
✅ مدیریت : برای مقابله با شته سبز، می‌توان از سموم فسفردار استفاده کرد.
کرم مفتولی
کرم مفتولی (Agriotes Lineatus) مستقیما غده سیب زمینی را هدف قرار داده و با ایجاد دالان های قهوه‌ای رنگ در نهایت منجر به فساد سیب زمینی می شوند. این کرم‌ها به رنگ قهوه‌ای اند.
✅ مدیریت :می‌توان به کمک آفت کش‌های طبیعی به راحتی آنان را از بین برد.
کرم برگخوار سیب زمینی
کرم برگخوار سیب زمینی (Spodoptra exigua) شبیه یک پروانه کوچک است و بر روی بخش جلویی بال‌های آن، لکه های قهوه‌ای رنگ دیده می شوند. لاروهای این حشره سبز رنگ هستند و خطوط افقی مشکی بر روی بدن خود دارند. این کرم‌ها از برگ های سیب زمینی تغذیه می کنند.
✅ مدیریت : برای مقابله با این کرم‌ها، باید بصورت مداوم علف های هرز زمین را از بین برد و از حشره‌کش ها استفاده کرد. همچنین بهتر است تا زمین به صورت عمیق شخم زده شود.
پروانه کله مرده سیب زمینی
پروانه کله مرده سیب زمینی (Acherontia atropos) دارای سینه بزرگ و موهای قهوه‌ای رنگ هستند و از شیره‌ی گل ها جهت تغذیه استفاده کرده و در نهایت منجر به از بین رفتن برگها می شوند؛ لذا پروسه رشد نیمه تمام می‌ماند.
✅ مدیریت : به دلیل بزرگ بودن جثه‌ی آنها ، می توان با بهره گیری از تورهای سیمی یا مگس‌های مهاجم آنها را شکار نمود.
سوسک برگخوار (سوسک کلرادو)
سوسک برگخوار سیب زمینی decemlineata به صورت بیضی‌شکل است و دارای بال های زرد رنگ میباشد. این آفت در آب و هوای مرطوب دیده میشود و دمای بالاتر از 12 درجه سانتیگراد برای رشد آن مناسب است. این آفت تمام برگهای گیاه را می‌خورد و بیماریهای ویروسی و باکتریایی را به سیب زمینی منتقل میکند. لازم به ذکر است که راه تشخیص ابتلای گیاه به این آفت، می تواند فضولات سیاه‌رنگی باشد که از خود برجای می‌گذارد.
✅ مدیریت :برای مقابله با این آفت، می توان آفتکش های شیمیایی به‌کار برد و یا در صورت مشاهده‌ی سوسک، سیب زمینی‌ها را سریع برداشت کرد. حشراتی چون زنبور، قاتل این سوسک‌ها هستند و می توان از آنها نیز در مهار این آفت استفاده نمود.
بید سیب زمینی
بید سیب زمینی (Phthorimaea operculella) بیشتر در مناطق گرم مشاهده میشود. این بیدها به درون سیب زمینی ها دالان زده و آنها را پوک می‌کنند. از لحاظ ظاهری، بید سیب زمینی همانند یک شب‌پره قهوه‌ای‌شکل است که در بال‌های جلوی آن، لکه‌های قهوه‌ای وجود دارد. این لاروها توانایی فاسد کردن سیب زمینی را دارا می باشند.
✅ مدیریت : برای مقابله با آنها، لازم است عملیات خاک‌ورزی و کوددهی در زمین های زیرکشت سیب زمینی در زمان مناسب (5-6 هفته بعد از کاشت) انجام شود. همچنین توصیه میشود غده سیب زمینی در عمق 15 سانتی‌متری کاشته شود و پس از عملیات برداشت در صورت نگهداری در انبار، بهتر است دمای انبار در محدوده 5 تا 10 درجه سانتیگراد تنظیم شود.
برای مشاهده برنامه غذایی عمومی سیب زمینی روی عکس کلیک کنید.
پیشنهاد اگری راز
تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی کشاورزی به شما پیشنهاد میکند که قبل از درگیری محصولات خود با این آفات و بیماری ها و متحمل شدن ضرر سنگین ،مقاومت گیاه خود را با تغذیه مناسب و اصولی بالا برده و دیگر نگران باغ یا مزارع خود نباشید .
| کود کشاورزی پیشنهادی فروشگاه آنلاین اگری راز برای تقویت و بالا بردن مقاومت گیاهان به شرح زیر است | |
| کلیک کنید👇 | |
| گوگرد مایع پرهام –فیدوگارد پرهام –فیتوپتاس مش –آلکسینو اگرونایک– پتاسیم تیوسولفات – | |
جمع‌بندی
بیماری‌ها و آفات سیب زمینی از جمله مقولات مهمی هستند که کشاورزان و باغداران با آنها روبرو هستند. بیماریهای سیب زمینی اغلب در هنگام برداشت مشاهده میشوند، برخی از بیماری‌ها از طریق غده‌های ذخیره ای انتقال می یابند که مهمترین آنها بیماری پوسیدگی غده است، اما بیماری‌هایی که منجر به «لکه‌دار شدن» سیب زمینی میشوند نیز بسیار حائز اهمیت اند. آفات سیب زمینی شامل شته، کرم، پروانه، سوسک و بید می باشند و شناسایی این آفات و روش‌های مقابله با آنها، به کشاورزان کمک میکند تا در زمان لزوم بتوانند با آنها مبارزه کنند.
منابع
- https://plantvillage.psu.edu/topics/potato/infos
- https://link.springer.com/article/10.1007/s11540-013-9246-9
- https://fa.wikipedia.org/wiki/
- https://mtvernon.wsu.edu/path-team/potato/
با ما همراه باشید
با ارائه برترین مقالات و مطالب روز کشاورزی توسط کارشناسان فنی
برای مشاوره آنلاین کلیک کنید
**اگری راز ،راز رویش ها**
مقدمه
هم گندم و هم جو یکی از مهمترین غلات صنعتی هستند، و جزئی جدایی ناپذیر از سفره‌ی غذای انسان‌ها محسوب میشوند.
شما از طریق بازرسی دائمی، کنترل دقیق و حساب‌شده، بیماریهای گندم و جو و کنترل علف‌های هرز، تا حدی میتوانید جلوی این واقعه را بگیرید. اما در صورتی که این آفات گریبان‌گیر مزرعه‌ی ما شدند، چه باید کرد؟ با ما همراه باشید تا راه‌های کنترل و مبارزه با بیماری‌ها و آفات مهم گندم و جو را بیشتر بشناسیم.
اولین رمز یک کشت پرمحصول، استفاده از بذری با کیفیت بالاست و خاک کشاورزی مناسب است. استفاده از بذرهای استاندارد، یکدستی و خلوص گونه‌ی گیاه، جوانه‌زنی یکنواخت و سریع، کاهش تعداد دانه‌های علف‌های هرز در محل لانه‌ی بذر گیاه اصلی و به حداقل رساندن خطر ظهور علف‌های هرز، به نوعی تضمین کننده‌ی سلامت بذر اصلی، محصول و مزارع شماست.
بیماری‌ها و آفات مهم گندم و جو را بهتر بشناسید!
هرچند می‌توان گاهی از گندم و جو به عنوان بذر برای فصل بعدی رشد استفاده کرد اما بسیاری از کارشناسان کشاورزی این کار را پیشنهاد نمی‌کنند. دلیل آن هم آشکار است! چرا که از نظر بهداشت گیاهان، استفاده از بذر نگهداری‌شده در مزرعه برای فصل بعدی کشت، ممکن است عوامل بیماری‌زای گیاهی را به نسل بعدی محصولات منتقل کند. به عبارت دیگر، کاشت بذر ذخیره، احتمال ابتلا به بیماریهای آینده‌ی گیاه، رشد چندین برابری علف‌های هرز و جذب آفات بیشتر را افزایش می‌دهد.
معمولا عوامل بیماری‌زای گیاهان به فاکتور بیرون‌بذری یا درون‌بذری بستگی دارند. عوامل بیماری‌زای درون بذری، قدرت این را دارند که روی جوانه‌زنی، قدرت بذر و همچنین رشد گیاه تاثیر بگذارند. در حالی‌که عوامل برون‌بذری، بیشتر روی خود گیاه تاثیر می‌گذارد. ما در ادامه‌ی مقاله، ابتدا با این عوامل بیماری‌زا آشنا می‌شویم، سپس به آفات خواهیم پرداخت.
بیماریهای مهم گندم و جو
سیاهک پنهان گندم و جو
سیاهک پنهان را سیاهک بدبو (stinking smut) در سال 1326 در ایران گزارش شده و در تمام مناطق گندم کاری دنیا وجود دارد. از ایران گونه های ( T.triticoides ، T.controversa ، T.caries T.foetida ) به عنوان عامل این بیماری گزارش شده است که سیکل زندگی آنها مشابه هم است و هر چهار گونه زمستان به صورت تلیوسپور روی بذر و گاهی در خاک هستند و تا 5 سال هم می توانند در خاک دوام داشته باشند. هنگام کاشت بذور آلوده ، تلیوسپور جوانه زده و تولید اسپوریدیوم اولیه و ثانویه میکند و این اسپوریدیوم ها وارد گیاهچه شده و به بالای ساقه گندم رفته و هنگام تشکیل خوشه افزایش یافته و به سرعت در تمام دانه ها انتقال پیدا میکند.
✅برای پیشگیری و کنترل :ضد عفونی بذور با قارچ کش های مناسب بهترین روش کنترل است
سیاهک آشکار گندم و جو
این بیماری که با نام Ustilago tritici-U. nuda نیز معروف می باشد.در سال 1326 از ایران گزارش شده و در تمام نقاط ایران نیز وجود دارد. بعد از سیاهک پنهان گندم در درجه دوم اهمیت قرار دارد.تلیوسپورهای این قارچ پس از جوانه زدن بازیدیوم تولید می کنند که سلول های آن جوانه زده و هیف های تک هسته ای کوتاه با فاکتورهای جنسی مختلف تولید می کنند .دو هیف با فاکتور جنسی مختلف به روش سوماتوگامی ترکیب و ریسه دی کاریوتیک تولید می کنند .قارچ زمستان به صورت میسیلیوم دو هسته ای درون دانه ها می باشد که با کاشت بذر فعال شده و گیاهچه آلوده تولید می کند. قارچ همراه با رشد گیاه خود را به طریق بین سلولی به محل تشکیل خوشه رسانده و سنبله را آلوده می کند و در دانه آنها ریسه قارچ به میلون ها تلیوسپور سیاه تبدیل میشود که پس از ترکیدن به وسیله باد و حشرات روی گلهای گندم های سالم میرود. تلیوسپور روی گل آذین جوانه زده و تولید هیف های کوتاه دو جنسی مخالف می کند که باذ آمیزش آنها هیف های دو هسته ای تولید میشود.این هیف ها از راه کلاله به دیوار تخمدان جوان رسیده و تا موقع جوانه زدن در بافت های جنینی به صورت غیر فعال باقی می ماند.
بوته های آلوده زودتر به خوشه رفته و تمام خوشه تبدیل به توده های سیاه رنگ تلیوسپورهای قارچ میشود.تلیوسپورها تک سلولی کروی با دیواره ضخیم و قهوه ای رنگ هستند.این تلیوسپورها به وسیله باد و حشرات منتشر و گلهای سالم را آلوده می کند.از خوشه ی گیاه آلوده فقط محور اصلی باقی می ماند.
✅کنترل :قبل از کشف قارچ کش های سیستمیک به وسیله آب داغ بذور را ضدعفونی می کردند.استفاده از سموم سیستمیک جهت ضدعفونی بذر در حال حاضر بسیار موثر است.
فوزاریم خوشه گندم و جو
این بیماری که با نام Fusarium graminearum نیز مشهور است، توسط نوعی قارچ ایجاد میشود که خسارات سنگینی به محصول گندم و جو وارد می‌نماید. علاوه بر این، بسیاری از پزشکان و دام‌پزشکان بیماری فوزاریم خوشه گندم را برای جان انسان‌ها و حیوانات خطرناک تلقی می‌کنند. لکه‌های سفید رنگ دانه و پوکی و سبکی آن، تغییر رنگ و سفید شدن خوشه‌ی گندم و جو از نشانه‌های این بیماری است.
✅کنترل : زراعت تناوبی(حداقل برای دو سال پیشنهاد میشود.)، بررسی دقیق گونه‌ی بذر و انتخاب بذری که کمترین احتمال فوزاریوم را دارد، ضدعفونی بذر و افزایش روزهای کاشت بذر، به همراه استفاده از قارچ‌کش های مناسب توصیه میشود.
بیماری سپتوریوز گندم
این بیماری با نام Septoria tritici & S.nodorum نیز مشهور است.علائم بیماری روی برگهای پایین گیاه در مجاورت خاک لکه های زرد و کوچک ظاهر که به تدریج لکه ها بزرگ و نکروز و قهوه ای مایل به قرمز می شوند .لکه های به شکل بیضی و یا نامنظم هستند و به تدریج زرد کدر میشوند و در وسط آنها نقاط سیاه که پیکنیدهای قارچ هستند تشکیل میشود.در شرایط مناسب بیماری روی برگها،غلاف و خوشه ها و پوشینه های بذر توسعه می یابند که آلودگی روی قاعده برگها باعث خشکیدگی تمام برگ میشود.
✅کنترل : استفاده از ارقام مقاوم،تناوب،انهدام بقایای گیاهی و رعایت بهداشت زراعی و ضد عفونی بذور میتواند بیماری را کنترل کند.
پاخوره گندم
یکی از مهمترین بیماریهای ریشه‌ای گندم است که توسط قارچ Gaeumannomyces graminis var. tritici ایجاد میشود. این عامل بیماری‌زا بر روی جو هم تاثیر می‌گذارد و به علت کوتاهی گیاه و رسیدن زودرس آن، دانه‌ها چروکیده میشوند و محصول با خسارت و زیان مالی قابل توجهی روبرو خواهد شد. ریشه‌های گیاه پس از ابتلا به این قارچ، سیاه شده و استحکام خود را از دست می‌دهند. به علت شکنندگی گیاه، به احتمال زیاد ساقه پس از سر در آوردن از خاک خواهد شکست.
✅ مهمترین راه کنترل بیماری پاخوره گندم را کشت تناوبی می‌دانند. در طی دو الی چهار سال آینده، از گیاهان مقاوم به این قارچ (عدس، لوبیا، باقلا، نخود فرنگی و…) استفاده میشود. برخی میکروارگانیسم‌ها نیز مانند سودوموناس فلورسانس می‌توانند از ریشه در برابر این بیماری محافظت کنند.
ناخنک غلات
در ارگوت یا ناخنک غلات (ERGOT )نوعی قارچ به نام Claviceps purpurea وجود دارد، که بیماری مشترکی بین گندم و جو است، ولی به ندرت در جو دو سر دیده میشود. مصرف گندم و جو آلوده به این گیاه میتواند باعث ارگوتیسم در انسان و سایر پستانداران شود. آسکوسپور این قارچ با چسبیدن به گیاه، ماده‌ی چسبناک زرد رنگی را بر روی گیاه ایجاد میکند و کم کم موجب سختی و سیاه شدن اندام‌های گندم و جو میشود. احتمال خسارت دادن جو در این بیماری، از گندم کمتر است؛ اما از آن‌جایی‌که باعث جذب حشرات میشود، به سرعت گسترش می‌یابد.
✅ برای جلوگیری از این قارچ، توصیه میشود که حداقل یک الی دو سال با زراعت تناوبی، برای کاشت غلات فاصله بیندازید (میتوانید ذرت، سویا یا یونجه بکارید)؛ یا از قارچ‌کش‌های موجود در بازار استفاده کنید.
آفات مهم گندم و جو
سوسک سیاه گندم
لارو این حشره با تغذیه از بذر گندم، عملا جلوی جوانه زدن آن را می‌گیرد و توان نابود کردن گندم را هم دارد!
✅ میکروارگانیسم‌های خاص، مورچه‌ها و پرندگان، تناوب زراعی و شخم‌زدن یا ضدعفونی بذر گیاه با سموم شیمیایی
شته سبز گندم
حشره‌ای سبز رنگ و کوچک که با چسبیدن به برگهای گندم و جو، باعث خسارت به گیاه میشود و موجب تضعیف گیاه یا حتی نابودی آن میشود.
✅ برای کنترل : اسپری کردن محلولهای ضد شته‌ی سبز بر روی گیاه یا استفاده از سموم سیستماتیک
شته روسی گندم و جو
این شته نیز رنگی سبز متمایل به زرد دارد و درست مانند شته سبز گندم، با مصرف شیره‌ی گندم و جو، موجب تضعیف و حتی نابودی گیاه میشود.
✅ کنترل: سمپاشی یکی از بهترین روش‌های جلوگیری از شیوع این آفت است.
سوسک قهوه‌ای گندم
لارو این حشره نیز درست مانند سوسک سیاه، از جوانه‌ی گندم تغذیه کرده و موجب نابودی گیاه میشود.
✅ کنترل : شخم مکانیکی یا دستی عمیق، سمپاشی با حشره کش های لارو سوسک قهوه‌ای
پروانه خوشه‌خوار گندم
لارو این حشره با تغذیه از دانه‌های گیاه گندم و جو، موجب نابودی و خسارت به زراعت می‌گردد.
✅ کنترل: برداشت سر وقت محصول و عدم تاخیر در برداشت آن، با شخم زدن عمیق و سروقت و سمپاشی
ملخ‌های گندم و جو
ملخ صحرایی:
این نوع از ملخ‌ها که نقش بسیار مهمی در تخریب محصولاتی هم‌چون گندم و جو دارند، یکی از آفات اصلی غلات محسوب میشوند. این دسته از آفات معمولا به صورت دوره‌ای به محصولات حمله می‌کنند. این آفات که معمولا در آفریقا، عربستان، ایران و کشورهای غرب آسیا به وفور یافت میشوند؛ می‌توانند به طور دسته‌جمعی به محصولات گیاهی مانند گندم و جو حمله کنند و تمامی محصولات را مصرف نمایند.
✅ کنترل: برداشت سر وقت محصول و عدم تاخیر در برداشت آن، با شخم زدن عمیق و سروقت و سمپاشی، دستگاه‌های سم‌پاش مخصوص و استفاده از سموم شیمیایی به صورت گسترده، در سریع‌ترین حالت ممکن جلوی این حشرات را می‌گیرد.
ملخ ایتالیایی
این آفت که معمولا طول عمرش به یک سال می‌کشد، بیشتر در اروپای مرکزی و کشورهای اطراف دریای مدیترانه، شمال آفریقا و آسیای مرکزی خود را نشان می‌دهد. این ملخ‌ها معمولا اندازه‌ی کوچکی دارند. درست مانند تصویر زیر دو شاخک دارند و از همه مهم‌تر، می‌توانند تمامی پوشش گیاهی منطقه را بخورند. معمولا این حشرات در ماه‌های جولای تا اکتبر ظاهر میشوند و به دمای گرم و خشک علاقه دارند.
✅ کنترل : برداشت سر وقت محصول و عدم تاخیر در برداشت آن، با شخم زدن عمیق و سروقت و سمپاشی، دستگاه‌های سم‌پاش مخصوص و استفاده از سموم شیمیایی به صورت گسترده، در سریع‌ترین حالت ممکن جلوی این حشرات را می‌گیرد.
ملخ مراکشی
این عضو خانواده‌ی ملخیان، بیشتر در شمال آفریقا، جنوب و شرق اروپا و آسیای غربی پیدا میشود. اگرچه این دسته از ملخ‌ها به صورت انفرادی زندگی می‌کنند، منتهی گاهی بسته به شرایط ممکن است تعدادشان رو به ازدیاد بگذارد. به این صورت، احتمال این امر وجود دارد که گروهی تشکیل دهند و باعث ویرانی زمین‌های گندم و جو شوند.
لارو این حشره با تغذیه از دانه‌های گیاه گندم و جو، موجب نابودی و خسارت به زراعت می‌گردد.
✅ کنترل : برداشت سر وقت محصول و عدم تاخیر در برداشت آن، با شخم زدن عمیق و سروقت و سمپاشی، دستگاه‌های سم‌پاش مخصوص و استفاده از سموم آفتکش به صورت گسترده، در سریع‌ترین حالت ممکن جلوی این حشرات را می‌گیرد.
سن گندم
معروف به Eurygaster integriceps از خانواده‌ی ساس‌ها، که بومی کشورهای شمالی آفریقا، بالکان و غرب و مرکز آسیاست. این نوع ساس، یکی از آفت‌های اصلی غلات، علی الخصوص گندم و جو به شمار میرود. این حشره حدود یک ماه زندگی میکند. بعلاوه به صورت دسته‌هایی در قسمت زیرین برگها یا روی ساقه‌ی گیاه میزبان تجمع می‌کنند. پوره‌ی این آفت، از 20 الی 45 روز از غلات شما تغذیه می‌کنند. علاوه بر این، در دمای بین 20 الی 24 درجه، بهترین شرایط رشد را دارند.
✅ برای کنترل این آفات راه‌های گوناگونی وجود دارد، که به تعدادی از آنها اشاره می‌کنیم: پارازیتوئیدها، سموم شیمیایی، قارچ‌های پاتوژنی.
تریپس گندم
از راسته‌ی Thysanopteraها که طول‌شان نهایتا به 1 میلی‌متر می‌رسد. این حشرات با سوراخ کردن و مکیدن محتویات گیاهانی مانند گندم، از مواد مغذی گیاه تغذیه می‌کنند. این حشرات که بیشتر به رنگ قهوه‌ای دیده میشوند، بیشتر در فصل بهار سروکله‌شان پیدا میشود. پوره‌ی قرمز رنگ این آفت میتواند به ساقه‌ی گیاه و انشعاب ساقه و برگها بچسبد و به صورت گروهی، مواد مغذی گندم و جو را مصرف کند. معمولا دانه‌ی گندم، پس از حمله‌ی این آفت سبک شده و موجب کاهش محصول می‌گردد.
✅ کنترل : شخم زدن عمیق زمین، سموم شیمیایی، پارازیتوئیدهایی مانند Hymenopteraها، حشره‌کش‌های بیولوژیکی مانند قارچ‌های Beauveria bassiana و Verticillium lecanii
نماتُد گال گندم
نوعی انگل که موجب قهوه‌ای یا سیاه شدن دانه‌ی گندم میشود. معمولا استفاده از بذر بیمار به این گال، باعث انتشار این بیماری شده و حین رشدِ ساقه‌ی گندم خود را آشکار میکند.
✅مدیریت بذرها و استفاده از بذر سالم، تناوب زراعی به مدت 1 تا 2سال، قارچ‌های پاتوژنی، تمیز کردن بذرها با کمک محلول آب نمک 20 درصد، جداسازی مکانیکی
برای مشاهده برنامه غذایی عمومی گندم و جو کلیک کنید.
پیشنهاد اگری راز
تیم اگری راز طی سابقه کاری چندین ساله ی خود در زمینه ی کشاورزی به شما پیشنهاد میکند که قبل از درگیری محصولات خود با این آفات و بیماری ها و متحمل شدن ضرر سنگین ،مقاومت گیاه خود را با تغذیه مناسب و اصولی بالا برده و دیگر نگران باغ یا مزارع خود نباشید .
| کود کشاورزی پیشنهادی فروشگاه آنلاین اگری راز برای تقویت و بالا بردن مقاومت گیاهان به شرح زیر است | |
| کلیک کنید👇 | |
| گوگرد مایع پرهام –فیدوگارد پرهام –فیتوپتاس مش –آلکسینو اگرونایک– پتاسیم تیوسولفات – | |
جمع بندی
بیماری‌ها و آفات مهم گندم و جو، نقش بسیار اساسی در میزان برداشت محصول نهایی شما دارند. این نوع از بیماری‌ها اگر به سرعت جلوگیری و کنترل نشوند، می‌توانند تاثیر و مستقیمی بر روی سلامت و کیفیت محصول، یا حتی سفره‌ی غذای انسان‌ها بگذارند. بنابراین توصیه میشود از بذر سالم و باکیفیت استفاده شود. در صورت نیاز به سمپاشی، قبل از گسترش بیشتر آفات و بیماری، جلوی آن گرفته شود. از همه مهم‌تر، بررسی مداوم محصول و چکاپ آن هرگز نباید پشت گوش انداخته شود.
منابع
- https://www.alberta.ca/fusarium-head-blight-best-management-practices.aspx
- https://bsppjournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1364-3703.2004.00226.x
- https://en.wikipedia.org/wiki/Claviceps_purpurea