لیمو ترش که با نام علمی Citrus limon شناخته می شود، درختی همیشه سبز با اندازه متوسط و از خانواده Rutaceae است که در آب و هوای گرم و نیمه گرمسیری تا گرمسیری رشد می کند. لیمو ترش به آفتاب کامل و خاک با زهکشی خوب و کمی اسیدی نیاز دارد. درختان لیمو ترش برای رشد سالم و تولید میوه نیاز به آبیاری و کوددهی منظم دارند. لیمو ترش را می توان از طریق بذر، قلمه یا پیوند تکثیر کرد. آنها رشد گسترده و شاخه های خاردار دارند. این درخت گل های سفید معطری تولید می کند. میوه این درخت، گرد تا بیضی شکل با پوسته زرد روشن و ضخیم و پالپ اسیدی و غنی از ویتامین C است. لیمو ترش در مناطق نیمه گرمسیری و گرمسیری کشت می شود و نیاز به آفتاب کامل و خاک با زهکشی خوب دارد. در این مقاله مروری مختصر بر بیماری های درخت لیمو ترش (Citrus limon) داریم و انواع سم درخت لیمو ترش را برای این بیماری ها معرفی می کنیم.
برای درمان بیماری های درخت لیمو ترش می توانید از سموم حشره کش زیر استفاده کنید:
- سم قارچ کش پنکونازول (توپاس)
- سم قارچ کش الیت
- سم قارچ کش بردوفیکس
- سم قارچ کش تیوفانات متیل
برای تهیه این محصولات به صورت خرده و عمده و مشاوره رایگان و سوال از مهندس کشاورزی، با شماره تماس های 09175392010 و 09108622010 در تماس باشید. شما می توانید تصاویر آفات گیاهان و درختان خود را در شبکه های اجتماعی مختلف برای ما ارسال کنید تا مهندس کشاورزی نوع آفت را تشخیص داده و سموم موثر را به شما معرفی کند.
بیماری های مهم لیمو ترش
جاروک لیموترش
“Candidatus Phytoplasma aurantifolia” یک باکتری فیتوپلاسما است که باعث ایجاد بیماری معروف جاروک در درختان لیمو می شود. این بیماری منجر به الگوهای رشد غیر طبیعی و ظاهری جارو مانند، تکثیر شاخه ها و رشد برگ های کوچک و منحرف شده و می تواند منجر به کاهش تولید میوه شود. این باکتری از طریق حشرات ناقل منتقل می شود و می تواند به شدت بر سلامت و بهره وری درختان لیمو ترش تأثیر بگذارد.
✅ کنترل بیماری جاروک لیمو ترش:
مدیریت جاروک لیمو ترش شامل حذف درختان آلوده، کنترل حشرات ناقل و اجرای اقدامات فرهنگی برای ارتقای سلامت درختان است.
آنتراکنوز لیمو ترش
آنتراکنوز لیمو یک بیماری قارچی است که توسط Colletotrichum gloeosporioides ایجاد می شود که عمدتا درختان لیمو و قسمت های مختلف آن از جمله برگ ها، شاخه ها و میوه ها را درگیر می کند. این بیماری قارچی لیمو ترش به صورت لکه های کوچک، فرورفته و تیره، روی میوه ظاهر می شود که می تواند در طول زمان بزرگ شده و قسمت قابل توجهی از میوه را بپوشاند. میوه های آلوده ممکن است تغییر رنگ داده، چروکیده شوند و زودتر از موعد ریزش کنند. در موارد شدید، این بیماری می تواند برگ ها و شاخه ها را نیز درگیر کند و باعث ایجاد لکه ها یا ضایعات نکروزه تیره شود. بیماری های آنتراکنوز در صورت عدم کنترل می تواند منجر به کاهش کیفیت و عملکرد میوه شود.
✅کنترل بیماری آنتراکنوز لیمو ترش
درمان های مناسب بهداشتی، هرس و استفاده از سم قارچ کش می تواند به مدیریت و کنترل بیماری آنتراکنوز لیمو کمک کند.
سفیدک پودری لیمو ترش
بیماری سفیدک پودری یک بیماری قارچی است که درختان لیمو را درگیر می کند. این بیماری توسط قارچ Geotrichum citri-arantii ایجاد می شود. این بیماری در داخل میوه ایجاد می گردد و در نتیجه ظاهری پودری یا گچی در نزدیکی هسته ایجاد می کند. بافت آسیب دیده نرم، آبکی می شود و ممکن است بوی بدی متصاعد کند. عواملی مانند رطوبت بالا، گردش هوای ضعیف و بلوغ میوه در توسعه آن نقش دارند. سفیدک پودری یکی دیگر از بیماری های قارچی است که برگ ها و شاخه های درختان لیمو را درگیر می کند. این بیماری گیاهی به صورت یک پوشش پودری سفید روی سطح برگ ها ظاهر می شود و می تواند رشد گیاه را متوقف کند و عملکرد میوه را کاهش دهد.
عوامل ایجاد کننده سفیدک پودری لیمو ترش
1. استرس محیطی: عواملی مانند نوسانات دما، سطح رطوبت و مدیریت آب می توانند در ایجاد کپک پودری داخلی نقش داشته باشند. در مناطقی با آب نامنظم و رطوبت زیاد بیشتر دیده می شود.
2. عدم تعادل تغذیه ای: عدم تعادل در جذب مواد مغذی به ویژه کمبود کلسیم می تواند خطر ابتلا به کپک پودری داخلی را افزایش دهد. کلسیم کافی برای رشد میوه و استحکام دیواره سلولی ضروری است.
3. حساسیت گونه ای: برخی از واریته های آهک ممکن است به دلیل عوامل ژنتیکی که بر حساسیت آنها به تجزیه داخلی تأثیر می گذارد، بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری باشند.
4. روش های فرهنگی: شیوه های مدیریت باغات، از جمله آبیاری و کوددهی، می تواند بر احتمال ابتلا به سفیدک پودری داخلی تأثیر بگذارد.
✅ کنترل سفیدک پودری لیمو ترش
مدیریت شامل حفظ بهداشت خوب باغ، هرس برای گردش بهتر هوا، اجتناب از کود دهی بیش از حد نیتروژن و استفاده از قارچ کش ها است. حذف سریع میوه های آلوده و مشاوره با کارشناسان فنی اگری راز توصیه می شود.
از مطالب زیر هم دیدن کنید:
بیماری انگومک در لیموترش
Phytophthora citrophthora عامل بیماری انگومک یا گموز مرکبات است که باعث پوسیدگی ریشه مرکبات می شود. درختان مرکبات را تحت تأثیر قرار می دهد و منجر به علائمی مانند پژمردگی، زرد شدن یا قهوه ای شدن برگ ها، توقف رشد و کاهش سلامت کلی درخت می شود. پاتوژن در شرایط خاک مرطوب و با زهکشی ضعیف رشد می کند و می تواند از طریق حرکت آب پخش شود.
✅ کنترل بیماری انگومک در لیمو ترش
مدیریت بیماری انگومک در لیمو ترش شامل بهبود زهکشی خاک، تمرین آبیاری مناسب و اجرای اقدامات بهداشتی است. قارچ کش های سیستمیک متالاکسیل و فوزتیل آلومینیم بر گونه فیتوفتورا موثر می باشد.
کپک دوده ای لیمو ترش
کپک دوده ای یک بیماری قارچی است که روی عسلک که توسط حشرات مکنده شیره مانند شته ها یا فلس ها دفع می شود رشد می کند. این یک پوشش سیاه و دوده مانند روی برگ ها ایجاد می کند که فتوسنتز را کاهش می دهد و بر سلامت کلی درخت تأثیر می گذارد.
عامل بیماری کپک دوده ای یا فوماژین (Fumagina) ،قارچ های Meliola camelia و Capnodium citri می باشد. کپک دوده ای یک بیماری قارچی است که درختان مرکبات را درگیر می کند. در درجه اول بر میوه تأثیر می گذارد و باعث ایجاد ضایعات تیره و فرورفته در پوست می شود. ضایعات می توانند گسترش یافته و ادغام شوند و منجر به تغییر شکل میوه و کاهش ارزش بازار شوند. چرخه بیماری شامل زمستان گذرانی قارچ در برگ های افتاده آلوده و انتشار آن از طریق آب باران یا باران ناشی از باد است. کپک دوده ای یک قارچ سیاه و پودری است که روی ترشحات قندی برخی حشرات، عمدتا حشرات تغذیه کننده شیره مانند شته ها، حشرات فلس دار و شپشک های آرد آلود رشد می کند. این حشرات از شیره درخت لیموترش تغذیه می کنند و ماده ای شیرین و چسبنده به نام عسلک از خود دفع می کنند. سپس کپک دوده ای روی عسلک رشد می کند و برگ ها، میوه ها و شاخه های درخت را با لایه ای تیره و دوده مانند می پوشاند.
✅ کنترل بیماری کپک دوده ای لیمو ترش
برای مدیریت کپک دوده ای روی درختان لیمو ترش، کنترل آفات حشره ای که عسلک تولید می کنند ضروری است. اقداماتی مانند استفاده از سموم حشره کش، شکارچیان طبیعی این حشرات یا حذف فیزیکی آفات می تواند به جلوگیری از ایجاد کپک دوده و حفظ سلامت کلی و ظاهر درخت لیمو کمک کند.
استابورن لیمو ترش
ریزبرگی یا استابورن یک بیماری ویروسی است که عامل آن spiroplasma citri می باشد که باعث توقف رشد و کوچک شدن برگ ها می شود. این بیماری از طریق شته ها منتقل می شود و می تواند منجر به کاهش تولید میوه شود.
✅ کنترل استابورن لیمو ترش
- استفاده از پیوندک عاری از بیماری
- ریشه کنی درختان آلوده در باغ های جوان
- تیمار درختان مبتلا با تتراسیکلین
اگزوکورتیس لیمو ترش
اگزوکورتیس یک بیماری ویروسی است که پوست و لایه کامبیوم درختان لیمو را درگیر می کند. این بیماری باعث ترک خوردن و کنده شدن پوست می شود که در نتیجه به کاهش قدرت و زوال درخت منجر می گردد. اگزوکورتیس یک بیماری است که عمدتا با درختان مرکبات از جمله درختان لیموترش مرتبط است. عامل ایجاد کننده اگزوکورتیس یک ویروس است نه یک باکتری. به طور خاص، بیماری اگزوکورتیس توسط Citrus Exocortis Viroid (CEVd) ایجاد می شود.
ویروئیدها مولکولهای RNA عفونی کوچک و تک رشته ای هستند که مانند ویروس ها پروتئین ها را کد نمی کنند. در عوض، آنها می توانند تکثیر شوند و با فرآیندهای سلولی طبیعی گیاه تداخل داشته باشند که منجر به علائم مختلفی می شوند. در مورد اگزوکورتیس، ویروئید باعث پوسته پوسته شدن پوست و ایجاد ضایعات چوب پنبه ای در شاخه ها و تنه درختان مرکبات می شود. این علائم می تواند درخت را ضعیف کند و بر سلامت کلی و تولید میوه تأثیر بگذارد.
✅ کنترل اگزوکورتیس لیموترش
مدیریت اگزوکورتیس اغلب شامل استفاده از مواد کاشت عاری از ویروس، اجرای اقدامات بهداشتی دقیق برای جلوگیری از گسترش ویروس ، حذف و از بین بردن درختان آلوده است. مدیریت صحیح بیماری برای جلوگیری از گسترش ویروس در باغ مرکبات و تأثیر بر درختان آهک بسیار مهم است.
تریستزای لیمو ترش
تریستزا که با نام CTV (ویروس Citrus tristeza) نیز شناخته می شود، یک بیماری ویروسی است که درختان مرکبات مختلف از جمله لیموترش را درگیر می کند. این بیماری می تواند باعث توقف رشد، زرد شدن برگ ها و کاهش کیفیت و عملکرد میوه شود. CTV یک پاتوژن ویروسی است که در درجه اول بر گونه های مرکبات از جمله درختان لیموترش تأثیر می گذارد. این بیماری توسط شته ها، به ویژه شته مرکبات قهوه ای (Toxoptera citricida) و شته مرکبات سیاه (Toxoptera aurantii) منتقل می گردد. هنگامی که درختان لیمو به CTV آلوده می شوند، می توانند طیف وسیعی از علائم از جمله زرد شدن برگ ها، توقف رشد، کاهش کیفیت میوه و در موارد شدید، کاهش رشد درخت و مرگ آن را شامل شوند. سویه های CTV از نظر شدت متنوع هستند و تأثیر آنها بر درختان لیمو می تواند متفاوت باشد.
✅ کنترل تریستزای لیمو ترش
استفاده از ارقام مقاوم، کنترل ناقلان شته و انتخاب پایه های مقاوم، در مدیریت بیماری تریستزا در باغ های مرکبات، از جمله درختان لیمو ترش، حیاتی هستند.
جمع بندی
بیماری های درخت لیمو ترش که توسط عوامل بیماری زای مختلف ایجاد می شوند، بر سلامت و کیفیت میوه درختان لیموترش تأثیر می گذارند. این عوامل بیماری زا عبارتند از شانکر مرکبات، سبز شدن مرکبات، ویروس تریستزا مرکبات، سفیدک پودری، کپک دوده، گوموزیس و …. مدیریت این بیماری ها شامل استفاده از پایه های مقاوم به بیماری، کنترل آفات و شیوه های مناسب باغداری برای حفاظت از باغات مرکبات است. نظارت منظم و مداخله زودهنگام برای حفاظت از محصولات مرکبات ضروری است.