فلفل دلمه ای یکی از سبزیجات مهم گلخانه ای است که کشت آن به روش گلخانه ای از سود دهی بالایی دارد. ارتفاع بوته فلفل دلمه ای کوتاه است و میوه آن در چهار رنگ سبز، زرد، نارنجی و قرمز قابل کشت می باشد. انتخاب رقم و اطلاع از شرایط نگهداری آن، در میزان تولید تاثیر زیادی دارد. در این مقاله به نکات مهم درباره کشت فلفل دلمه ای می پردازیم.

برای خرید کود و سم کشاورزی مناسب کشت فلفل دلمه گلخانه ای و دریافت مشاوره با شماره 09175392010 تماس بگیرید.

اهمیت کشت فلفل دلمه ای گلخانه ای و فواید آن

کشت فلفل دلمه‌ای در ایران از جمله محصولاتی است که از اهمیت زیادی برخوردار است؛ چرا که کنترل دقیق شرایط محیطی آن در میزان تولید محصول تاثیر مستقیم دارد. در محیط گلخانه، عوامل متعددی هستند که در رشد گیاه تاثیرگذار است. این شرایط شامل میزان دما، رطوبت، نور و آبیاری می ‌شوند که باید به‌ صورت بهینه تنظیم شوند. این امر سبب افزایش کیفیت و کمیت محصول می ‌شود. در واقع فلفل دلمه ‌ای از جمله گیاهان حساس به نوسانات دمایی و آفات است، از این رو با کشت گلخانه ‌ای فلفل دلمه ای با ایجاد محیطی پایدار و تنظیم شده، احتمال حمله بیماری ‌ها و آفات را کاهش می ‌دهیم.

در کشت گلخانه ‌ای فلفل دلمه امکان استفاده از سیستم‌ های جدید کشت هیدروپونیک یا ایروپونیک وجود دارد که هر کدام مزایای را به همراه دارد و باعث صرفه ‌جویی در میزان مصرف آب، افزایش بازدهی و کاهش بیماری های خاکزی در محصول می شود.

از مزایای کشت فلفل دلمه گلخانه ای می‌توان به تولید محصول در تمام فصول سال اشاره کرد؛ زیرا در زمان های مختلف می توان با تنظیم شرایط محیط داخلی گلخانه محصول را کاشت. همچنین، با کنترل و مدیریت تغذیه گیاه، می‌ توان محصولی با اندازه های یکنواخت و رنگ مطلوب را تولید کرد که بازارپسندی بهتری دارد. کشت گلخانه ‌ای مصرف سموم شیمیایی را کاهش می ‌دهد و از نظر اقتصادی با افزایش تراکم کشت و کاهش خسارات ناشی از عوامل محیطی می توان محصول با تناژ بالا تولید کرد.

انواع گلخانه های مناسب برای کاشت فلفل دلمه ای

کاشت فلفل دلمه ‌ای در گلخانه می تواند با توجه به نوع سازه های گلخانه متفاوت باشد. در واقع هر سازه گلخانه برای کشت فلفل دلمه باشد به گونه ای باشد که امکان کنترل دقیق دما، رطوبت، نور و تهویه را فراهم کند. از این رو مهم ‌ترین انواع گلخانه ‌های مناسب برای این محصول شامل موارد زیر می شود.

1. گلخانه ‌های شیشه ‌ای: این گلخانه ‌ها با قابلیت عبور نور بالا و عایق ‌بندی مناسب، محیطی خوب را برای رشد فلفل دلمه ‌ای ایجاد می‌کنند. کنترل دما و رطوبت در این نمونه از گلخانه، به خصوص در مناطق سردسیر، عملکرد محصول را افزایش می ‌دهد.

2. گلخانه ‌های پلاستیکی یا پلی ‌اتیلن: این نمونه از گلخانه ‌ها هزینه  کمتری نسبت به فرم شیشه ای دارند و برای مناطق معتدل مناسب تر هستند. با استفاده از پوشش‌ های پلاستیکی ضد‌UV و سیستم ‌های تهویه‌ مناسب، می ‌توان محیط مناسبی را برای کشت فلفل دلمه ‌ای به وجود آورد.

3. گلخانه ‌های پلی ‌کربنات: این نمونه از گلخانه ها به ‌دلیل مقاومت بالا در برابر ضربه و اشعه‌ UV، قیمت مناسب و بادوام هستند. پلی‌ کربنات نور را به‌ صورت پراکنده منتقل می ‌کند که سبب جلوگیری از سوختگی برگ ‌ها می شود و رشد یکنواخت گیاه را به دنبال دارد.

در نهایت بهترین گزینه برای کشت گلخانه ای فلفل دلمه ‌ای، گلخانه‌ های شیشه ‌ای یا پلی‌ کربنات چندجداره هستند که با سیستم‌ های گرمایشی و خنک‌ کننده‌ به تولید محصول بهتر کمک می کنند. این دو نمونه از سازه در برابر باد، نور خورشید، حفظ انرژی و ساعات مناسب دریافت نور بیشترین عملکرد را داشته اند. همچنین، استفاده از سیستم‌ های کشت هیدروپونیک در این گلخانه ‌ها، باعث افزایش کیفیت و عملکرد محصول و کاهش میزان بیماری های ریشه ای و خاکزاد می‌ شود.

ویژگی های ضروری در گلخانه برای کشت فلفل دلمه ای

برای کشت فلفل دلمه ‌ای در گلخانه، سازه باید دارای ویژگی ‌هایی باشد تا شرایط بهینه برای رشد این گیاه حساس فراهم شود. با رعایت این موارد، محصولات گلخانه ای می ‌تواند به عملکرد بالایی برسد. از مهم ‌ترین عوامل در کشت گلخانه ای فلفل دلمه ‌ای می توان به موارد زیر اشاره کرد:

کنترل دما و رطوبت

فلفل دلمه ‌ای به دمای روزانه ۲۵-۲۸°C و شبانه ۱۸-۲۰°C نیاز دارد. همه گلخانه ها باید مجهز به سیستم ‌های گرمایشی مانند هیتر و خنک ‌کننده مانند فن باشند. رطوبت نسبی بهتر است بین ۶۵-۷۵% حفظ شود تا از بروز بیماری ‌های قارچی جلوگیری شود.

نوردهی مناسب

فلفل دلمه ‌ای به حداقل ۸-۱۰ ساعت نور با شدت ۴۰۰۰۰-۶۰۰۰۰ لوکس نیاز دارد. در مناطق با نور کم، استفاده از سیستم ‌های نور مکمل مانند LEDها یا لامپ‌ های HPS ضروری است. از این رو بهتر است پوشش گلخانه از موادی با انتقال نور بالا مانند شیشه یا پلی ‌کربنات با پوشش ضد‌ بخار ساخته شود.

تهویه مناسب

سیستم های تهویه یکی از مهم ترین تجهیزات گلخانه است؛ چرا که باید قادر به تبادل هوای کامل گلخانه در هر ۱-۲ دقیقه باشد. ترکیب فن ‌ها و دریچه‌ های سقفی برای گردش هوای یکنواخت توصیه می‌ شود. تهویه هوای گلخانه علاوه بر تنظیم دما و رطوبت، از تجمع رطوبت و شیوع بیماری ‌ها جلوگیری می‌کند.

ساختار مستحکم و عایق

اسکلت و ساختار گلخانه ها بهتر است از مواد مقاوم مانند گالوانیزه گرم ساخته شوند. همچنین پوشش ‌های دو جداره با خاصیت عایق ‌بندی حرارتی برای کاهش هدررفت انرژی ضروری است. طراحی شیب سقف به خصوص برای گلخانه های پلاستیکی باید به گونه ‌ای باشد که از تجمع برف و آب جلوگیری کند.

سیستم آبیاری و تغذیه پیشرفته

استفاده از سیستم آبیاری قطره ‌ای با بررسی دقیق EC و pH برای مدیریت بهینه آب و مواد مغذی ضروری است. در سیستم‌ های هیدروپونیک، بسترهای کشت مانند کوکوپیت یا پرلیت با زهکشی عالی در روند بهتر تولید محصول موثر است.

کنترل محیط داخلی گلخانه

نصب سیستم‌ های بررسی و تحلیل کننده برای مانیتورینگ و کنترل سنجش‌ گرهای CO2، نور و رطوبت خاک مفید است که کیفیت محصول را بهبود می ‌بخشد. حفظ و نگهداری سطح CO2 در محدوده ۸۰۰-۱۲۰۰ ppm برای افزایش فتوسنتز ضروری است.

اهمیت ترکیب خاک و مواد مغذی مورد نیاز برای کشت فلفل دلمه

تغذیه کودی در کشت فلفل دلمه‌ ای در کیفیت آن تاثیر مستقیمی دارد. کوددهی فلفل دلمه ای در بهبود عملکرد میوه از جمله رنگ، طعم، اندازه، ضخامت دیواره و افزایش مقاومت گیاه در برابر بیماری‌ ها نقش دارد. فلفل دلمه ‌ای یکی از محصولاتی است که دارای  دوره رشد طولانی است و به کود تغذیه ‌ای به میزان بالا نیاز دارد. همچنین کمبود عناصر غذایی سبب کاهش رشد، گلدهی ضعیف، ریزش گل و تشکیل میوه‌ های بدشکل می‌ شود.

کود و عناصر ضروری برای فلفل دلمه ‌گلخانه ای

کودهای حاوی نیتروژن مانند نورگ ان پلاس، نیترات آمونیوم و سولفات آمونیوم برای رشد رویشی و تشکیل برگ ‌ها ضروری است. اما مصرف بیش از حد این عنصر سبب تاخیر در گلدهی و افزایش حساسیت به آفات می ‌شود. کودهای حاوی فسفر در توسعه ریشه، گل ‌دهی و تشکیل میوه مؤثر است که برای جبران کمبود آن از کودهایی مانند مونو آمونیوم فسفات 10-52-10 و کودهای ریشه زا می توان استفاده کرد.

کود پتاسیم مانند کود سولفات پتاسیم، نیترات پتاسیم و پتاسیم تک عنصره در افزایش کیفیت میوه، رنگ ‌دهی و مقاومت به تنش ‌های محیطی نقش دارد. کودهای کلسیم در جلوگیری از پوسیدگی گلگاه و منیزیم در فتوسنتز و تشکیل کلروفیل مؤثر است. سایر عناصر دیگر مانند ریز مغذی ‌ها در شادابی برگ، عدم ریزش گل و تشکیل میوه های سالم موثر می باشد.

نکات مهم در انتخاب ارقام بذر مناسب فلفل دلمه ای

از ارقام هیبرید F1 مانند California Wonder (قرمز، مقاوم به بیماری)، Red Knight که زودرس، دیواره ضخیم و Aristotle هلندی، مقاوم به بیماری قارچی برای کشت گلخانه ‌ای می توانید استفاده کنید.

نکات کلیدی انتخاب بذر

بذرهای انتخاب شده باید مقاوم به بیماری ‌هایی مانند ویروس موزاییک باشد و با شرایط محیطی مانند نور، دما سازگاری نشان دهد. ارقامی که دارای میوه‌ های بازارپسند هستند در اولویت کاشت باید قرار داد. بذرهای سالم و هیبرید را شرکت‌ های معتبر تهیه کرده و با توجه به ارقام زودرس (۷۰-۸۰ روز) و برای فضای باز، ارقام مقاوم به نوسان دما را انتخاب کنید.

جوانه زنی بذر فلفل دلمه ای و مراقبت از آن

جوانه ‌زنی بذر فلفل دلمه ای معمولا در سینی نشا با بستر استریل که شامل ترکیب کوکوپیت + پرلیت یا پیت ماس انجام می‌ شود که  باید از سینی نشا با زهکشی بالا استفاده کنید. کنترل شرایط محیطی نگهداری شده شامل دما ( ۲۵-۳۰°C)، رطوبت ( ۷۰-۸۰%)، نور غیرمستقیم پس از جوانه ‌زنی، مدت زمان نگهداری ۷-۱۴ روز و مصرف برخی کودهای ریشه زا، هیومیک اسید و محرک رشد می باشد.

نکته: یک هفته قبل از انتقال نشاء به زمین اصلی، باید نهال را به مرور با شرایط بیرون عادت داد که دچار تنش های محیطی نشود.

مدیریت آفات و بیماری های فلفل دلمه ای

برای کنترل موثر، ابتدا محیط گلخانه را با ضدعفونی خاک (بخار یا متیل بروماید) و تجهیزات (پرمنگنات پتاسیم ۲%) استریل نموده و از ارقام مقاوم (نظیر Aristotle F1) استفاده کنید. کنترل محیطی شامل حفظ دمای ۲۵-۲۸ سانتی گراد روزانه، رطوبت ۶۰-۷۰% با تهویه هوشمند (حداقل ۱ تعویض هوا در دقیقه) و نوردهی ۴۵۰۰۰ لوکس الزامی است. برای آفات اصلی (شته/ تریپس/ کنه)، از تله ‌های زرد چسبنده (۴ عدد در مترمربع) همراه با سمپاشی هدفمند (آبامکتین ۰.۵میلی لیتر در لیتر برای کنه، ایمیداکلوپرید ۰.۵گرم در لیتر برای شته) به صورت هفتگی استفاده شود.

زمان مناسب برای برداشت فلفل دلمه ای و نکات آن

برداشت مناسب فلفل دلمه ‌ای زمانی صورت می گیرد که میوه ‌ها به بلوغ فیزیولوژیک رسیده و رنگ گیری نهایی خود را با توجه به نوع رقم به صورت کامل داشته باشند. در ارقام رنگی فلفل دلمه ای، رنگ گیری و برداشت معمولا ۷۵-۹۰ روز پس از انتقال نشا و برای ارقام سبز ۶۰-۷۰ روز پس از گلدهی می‌ باشد.

نکات فنی برداشت فلفل دلمه ای

بهتر است برداشت در ساعت خنک روز انجام شود و در زمان برداشت از قیچی های استریل شده استفاده گردد. توجه کنید که در زمان برداشت از آسیب فیزیکی به میوه ‌ها جلوگیری شود و طبقه ‌بندی بر اساس اندازه و رنگ صورت بگیرد.

(برداشت زود هنگام در مرحله سبز بالغ برای بازارهای دور و برداشت دیررس برای بازارهای محلی توصیه می ‌شود.)

نکات مهم در بسته بندی و انبارداری

در زمان انبارداری محصول فلفل دلمه با کاهش دمای میوه به 8-10سانتی گراد ظرف حداکثر 6 ساعت پس از برداشت با سیستم هوا ضروری است. جهت جلوگیری از فساد پذیری مواد، حفظ دمای سرد در تمام مراحل انبارداری حیاتی است. در زمان بسته ‌بندی استفاده از جعبه‌ های پلاستیکی مشبک یا کارتن ‌های لبه دار با پوشش ضد تعریق از موارد مهم است. می توان برای ایجاد هوادهی در بین میوه ها با لایه‌ بندی با کاغذ مومی یا پوشش های محافظه کننده میوه پوشاند.

جمع بندی

کاشت فلفل دلمه در گلخانه امکان تولید محصولی باکیفیت و پ بازده را در تمام فصول سال فراهم می‌کند. با توجه به نیازهای ضروری این گیاه از قبیل نور، دما، رطوبت و تغذیه، مدیریت بهینه شرایط گلخانه نقش مهمی در افزایش عملکرد و کاهش بیماری ‌ها دارد که در نهایت می تواند منجر به افزایش تناژ محصول و بازار پسندی آن شود.